ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΟΠΕΡΑΣ ( Βέρντι 13.Φάλσταφ ) - 18

ΟΠΕΡΕΣ ΤΟΥ ΓΚΙΟΥΖΕΠΕ ΒΕΡΝΤΙ

13. Φάλσταφ ( Falstaff, 1893)

Falstaff  (Φάλσταφ) είναι μια κωμική όπερα σε 3 πράξειςαπό τον Ιταλό συνθέτη Γκιουζέπε Βέρντι. Το λιμπρέτο προσαρμόστηκε από τον Αρίγκο Μπόϊτο από το έργο του Ούλιαμ Σαίκσπηρ " Οι εύθυμες κυράδες του Γουίντσορ και σκηνές από τον Ερρίκο τον 4ο. Η πρεμιέρα του έργου έγινε το 1893 στη Σκάλα του Μιλάνου. 
Ρόλοι.
1. Σερ Τζον Φάλσταφ, ένας ευτραφής ιππότης.
2. Φόρντ, ένας πλούσιος άντρας.  
3. Αλίς Φόρντ, γυναίκα του. 
4. Νανέτα, κόρη τους.  Nannetta, 
5. Μέγκ, μικρός υπηρέτης. 
6. Ντάμε Κουϊκλι
7. Φέντον, ένας από τους εραστές της Νανέτας. 
8. Ντόκτορ Γκάϊους  
9. Πιστόλα, ακόλουθος του Φάλσταφ.
10. Μπαρντόλφο, ακόλουθος του Φάλσταφ.

ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ

Ο Σερ Τζον Φάλσταφ, ένας ηλικιωμένος παχύς ιππότης από το Γουίντσορ, κάθεται στο πανδοχείο Γκαρτερ μαζί με τους ακόλουθους του, Μπαρντολφο και Πιστόλα. Καθώς ευχαριστούνται τα ποτά τους, ο Ντόκτορ Γκάϊους διακόπτει τους άντρες και κατηγορεί τον Φάλσταφ ότι διέρρηξε και λεηλάτησε το σπίτι του και τον Μπάρτολο ότι του έκλεψε το πορτοφόλι. Ο Φάλσταφ κατορθώνει να κατευνάσει τον θυμό και τις κατηγορίες του Γκάϊους, ο οποίος  γρήγορα αναχωρεί.  Ο Φάλσταφ μαλώνει τον Μπάρντολφο και τον Πιστόλα ότι υπήρξαν αδέξιοι κλέφτες. Γρήγορα δημιουργεί ένα νέο πρόγραμμα για να αποκτήσει χρήματα - θα κορτάρει δύο πλούσιες δέσποινες ( την Αλίς Φορντ και Μεγκ Πέϊτζ) και θα εκμεταλλευτεί τα πλούτη των συζύγων τους.
Γράφει δυό ερωτικά γράμματα και απευθύνεται στους ακολούθους του για να τα παραδώσουν, αλλά αρνούνται, ισχυριζόμενοι, ότι δεν είναι έντιμο να κάνουν τέτοιο πράμα. Ακούγοντας την ειρωνεία τους, τους πέταξε έξω από το πανδοχείο και βρήκε ένα μικρό υπηρέτη να παραδώσει τα γράμματα.
Στο κήπο έξω από το σπίτι της Αλίς Φορντ, αυτή και η κόρη της Νανέτα, ανταλλάσουν ιστορίες με την Μέγκ Πέϊτζ και Ντάμε Κουϊκλι. Δεν πήρε πολύ να ανακαλύψουν η Αλίς και η Μέγκ, έλαβαν πανομοιότυπα ερωτικά γράμματα. Οι τέσσερεις γυναίκες αποφάσισαν να δώσουν ένα μάθημα στον Φάλσταφ και επεξεργάζονται ένα σχέδιο για να τον τιμωρήσουν.
Ο Μπάντορλφο και ο Πιστόλα έχουν πει στον κ. Φορντ, τον σύζυγο της Αλίς, για τις προθέσεις του Φάλσταφ. Καθώς ο κ. Φόρντ, ο Μπάρντολφο, ο Πιστόλα και ο Φέντον (ένας υπάλληλος του Φόρντ) πλησιάζουν στον κήπο, οι τέσσερεις γυναίκες μετακινούνται μέσα για να συζητήσουν περισσότερο τα σχέδια τους. Βέβαια, η Νανέτα κοντοστάθηκε λίγο πίσω τους για να κλέψει ένα φιλί από την Φέντον. Οι γυναίκες αποφάσισαν ότι θα κανονίσουν ένα κρυφό ραντεβού μεταξύ της Αλίς και του Φάλσταφ, ενώ οι άντρες αποφάσισαν ο Μπάρτολφο και ο Πιστόλα να συστήσουν τον κ. Φόρντ στον Φάλσταφ με άλλο όνομα.

1. L'onore! Ladri ... ! / Η τιμή! Εσύ κατεργάρη! 
Verdi:"Falstaff": "L'onore! Ladri."- Gabriel Bacquier

ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ

Πίσω στο πανδοχείο, ο Μπάντορλφο και ο Πιστόλα ( κρυφά καθοδηγούνται από τον κ. Φόρντ) ικετεύουν την συγνώμη του Φάλσταφ. Ανακοινώνουν την άφιξη της Ντάμε Κουίκλι. Αυτή λέει στον Φάλσταφ ότι οι δυο γυναίκες έλαβαν τα γράμματα του,  χωρίς να γνωρίζει καμία από τις δυο τους, ποιος τα έστειλε. Η Κουίκλι του λέει ότι η Αλίς, πράγματι, έχει κανονίσει μια συνάντηση μαζί του, μεταξύ 2 με 3 η ώρα, αυτή την μέρα. Εκστατικός, ο Φάλσταφ αρχίζει να θαυμάζει τον εαυτό του. Δεν πέρασε πολύς χρόνος, όταν οι Μπάρτολφο και Πιστόλα συστήνουν τον μεταμφιεσμένο κ. Φόρντ στον Φάλσταφ. Αυτός λέει στον Φάλσταφ ότι είναι θαυμαστής και επιθυμεί την Αλίς, του προτείνει χρήματα για την μεσολάβηση του, αλλά ο Φάλσταφ δηλώνει ότι αυτός,την έχει ήδη κερδίσει και αυτή του έχει κλείσει συνάντηση αργότερα αυτή την ίδια ημέρα. Ο κ. Φόρντ γίνεται έξαλλος. Είναι ανημέρωτος για τα σχέδια της γυναίκας του και πιστεύει ότι αυτή θέλει να τον εξαπατήσει. Και οι δυο άντρες φεύγουν από το πανδοχείο.
Η Ντάμε Κουίκλι έφθασε στο δωμάτιο της Αλίς και λέει στις Αλίς, Μέγκ και Νανέτα για την αντίδραση του Φάλσταφ. Αν και η Νανέτα φαίνεται να μην ενδιαφέρεται, οι άλλες τρείς γυναίκες έβαλαν τα γέλια. Η Νανέτα έμαθε ότι ο πατέρας της, κ. Φόρντ, έδωσε υπόσχεση στον Ντόκτορ Γκάιους να την παντρευτεί.
Οι άλλες γυναίκες την διαβεβαιώνουν ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Όλες οι γυναίκες, εκτός από την Αλίς, κρύφτηκαν όταν ακούστηκε να πλησιάζει ο Φάλσταφ. Καθώς κάθησε στην καρέκλα της για να παίξει το λάουτο, ο Φάλσταφ άρχισε να της εξιστορεί το παρελθόν του, προσπαθώντας να κερδίσει την καρδιά της. Τότε η Ντάμε Κουίκλι ανακοινώνει ξαφνικά την άφιξη της Μέγκ και ο Φάλσταφ πηδάει πίσω από ένα παραβάν για να κρυφτεί. Η Μέγκ έμαθε ότι ο κ. Φόρντ βρίσκεται στο δρόμο για το σπίτι και είναι τρομερά θυμωμένος.Οι γυναίκες τότε κρύβουν τον Φάλσταφ μέσα σε ένα καλάθι με βρώμικα ρούχα. Ο κ. Φόρντ έρχεται στο σπίτι μαζί με τους Φέντον, Μπάρτολφο και Πιστόλα. Καθώς οι άντρες ψάχνουν το σπίτι, ο Φέντον και η Νανέτα φεύγουν κρυφά πίσω από την κουρτίνα. Ο κ. Φόρντ ακούει φιλιά πίσω από την κουρτίνα. Νομίζοντας ότι είναι ο Φάλσταφ, ανακαλύπτει την κόρη του και τον Φέντον. Πετάει τον Φέντον έξω από το σπίτι και συνεχίζει να ψάχνει για τον Φάλσταφ. Οι γυναίκες, ανυσηχούν ότι αυτός θα βρει τον Φάλσταφ, ειδικά όταν ο Φάλσταφ άρχισε να παραπονιέται για ζέστη, και πέταξαν το καλάθι έξω από το παράθυρο, οπότε ο Φάλσταφ μπόρεσε και το έσκασε.

1. a, vecchio John" /  " Πήγαινε, γέρο Τζόν, πήγαινε το δρόμο σου !"  
Ruggero Raimondi - Verdi - Falstaff "Va', vecchio John,"

2. (È sogno o realtà? / " Είναι ένα όνειρο ή πραγματικότητα ?"  
Bruno Pola - " È sogno? o realtà" - Falstaff Met 1992

3. "Gaie Comari di Windsor" / " Εύθυμες κυράδες του Γουίντσορ, έφθασε η ώρα !"  
Verdi's Falstaff, Act II, Scene II: Gaie comari di Windsor!

4. "Quand'ero paggio del Duca di Norfolk" / "Όταν ήμουν υπηρέτης στο Δούκα του Νόρφοκ, ήμουν

      καλλίγραμος"   
Quand'ero paggio - Sir Flastaff (Falstaff-Verdi)

ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ

Μουτρωμένος με την ατυχία του, ο Φάλσταφ είναι έτοιμος να μπει μέσα στο πανδοχείο να πνίξει τις λύπες του με κρασί και μπύρα. Η Ντάμε Κουίκλι φθάνει και του λέει ότι η Αλίς τον αγαπάει ακόμη και θα ήθελε να κανονίσει μια άλλη συνάντηση τα μεσάνυχτα. Του δείχνει ένα σημείωμα από την Αλίς για να αποδείξει ότι λέει αλήθεια. Η Ντάμε Κουίκλι του λέει ότι η συνάντηση θα γίνει στο πάρκο Γουίντσορ, ακόμη και αν όπως συχνά λέγεται ότι το πάρκο στοιχειώνεται τα μεσάνυχτα και για αυτό η Αλίς τον παρακαλεί να ντυθεί σαν το μαύρο κυνηγό. Η Φέντον και οι άλλες γυναίκες σχεδιάζουν να ντυθούν σαν πνεύματα, αργά την νύχτα για να τρομάξουν τον ανόητο Φάλσταφ. Ο κ. Φόρντ υποσχέθηκε να παντρέψει τον Ντόκτορ Γκάϊους με την Νανέτα αυτή την νύχτα που θα είναι και οι δυο τους μεταμφιεσμένοι για να τους δώσει την γαμήλια ευλογία. Η Ντάμε Κουίκλι κρυφακούει το σχέδιο τους.

Αργότερα αυτό το βράδι στο φεγγαρολουσμένο πάρκο, ο Φέντον τραγουδάει την αγάπη του για την Νανέτα η οποία είναι μαζί τους. Οι γυναίκες δίνουν στον Φέντον ένα κουστούμι γαϊδάρου και του λένε ότι αυτό θα χαλάσει τα σχέδια του κ. Φόρντ και του Ντ.Γκάϊους. Γρήγορα κρύβονται όταν εμφανίζεται ο Φάλσταφ φορώντας κέρατα και το μαύρο κουστούμι του κυνηγού. Προχωράει να συναντήσει την Αλίς όταν η Μέγκ τρέχει φωνάζοντας ότι δαίμονες κινούνται γρήγορα και πρόκειται να έλθουν στο πάρκο. Η Νανέτα ντυμένη ως νεράιδα βασίλισσα, διατάσσει τα πνεύματα να τρομοκρατήσουν τον Φάλσταφ. Τα πνεύματα περικυκλώνουν τον Φάλσταφ και αυτός ικετεύει για έλεος.

Λεπτά αργότερα, αναγνωρίζει ένα από τους βασανιστές του ως τον Μπάρντολφο. Όταν το αστείο τελείωσε, τους λέει ότι του άξιζε. Ο κ. Φόρντ τότε αναγγέλλει ότι θα τελειώσει η ημέρα με ένα γάμο. Ένα δεύτερο ζευγάρι ζητάει επίσης να παντρευτεί. Ο κ. Φόρντ καλεί τον Ντ. Γκάϊους και την νεράϊδα βασίλισσα και το δεύτερο ζευγάρι. Παντρεύει και τα δυο ζευγάρια προτού αντιληφθεί ότι ο Μπάρτολφο έχει αλλάξει με το κουστούμι της νεράϊδας βασίλισσας και το δεύτερο ζευγάρι είναι ο Φέντον και η Νανετα. Ευτυχισμένοι με τα επερχόμενα γεγονότα και γνωρίζοντας ότι δεν ήταν ο μόνος που γελάστηκε, ο Φάλσταφ αναφωνεί ότι ο κόσμος δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα αστείο και ο καθένας μοιράστηκε ένα καρδιακό μεγάλο χαμόγελο.

1. "Dal labbro il canto estasiato vola" / " Από τα χείλη μου, ένα τραγούδι έκστασης πετάει..."
Dal labbro il canto estasiato vola - Fenton (Falstaff-Verdi)

2. "Sul fil d'un soffio etesio" / " Στην ανάσα μιας αύρας, πετάτε, ανήσυχα πνεύματα"  
Barbara Bonney sings "Sul fil d'un soffio etesio" (Falstaff)

3. Tutto nel mondo è burla ... Tutti gabbati! / " Κάθε τι στο κόσμο είναι ένα αστείο.... " 
Tutto nel mondo è burla - finale(Falstaff-Verdi)

ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΟΠΕΡΑΣ ( Βέρντι 11. Αίντα 12. Οθέλλος) - 17

ΟΠΕΡΕΣ ΤΟΥ ΓΚΙΟΥΖΕΠΕ ΒΕΡΝΤΙ

11. Αϊντα ( Aida, 1871)

Η Αΐντα είναι τίτλος δημοφιλούς όπερας (λυρικό μελόδραμα) σε 4 πράξεις και 7 σκηνές, στίχους του Αντόνιο Γκιζλαντσόνι (Antonio Ghislanzoni) και μουσική του Τζουζέπε Βέρντι, που παίχθηκε για πρώτη φορά στο Χεδιβικό βασιλικό θέατρο (όπερα) του Καΐρου στις 24 Δεκεμβρίου του 1871 παρουσία αξιωματούχων της χώρας, υψηλών καλεσμένων και του συνόλου των διπλωματών.
Ρόλοι.

1. Αίντα, πριγκίπισσα της Αιθιοπίας.

2. Ο βασιλιάς της Αιγύπτου. 

3. Άμνερις, κόρη του βασιλιά. 

4. Ρανταμές, αρχηγός του αιγυπτιακού στρατού.

5. Αμονάσρο, βασιλιάς της Αιθιοπίας.  

6. Ράμφις, αρχιερέας. 

7. Ένας αγγελιοφόρος. 

8. Φωνή του ιερέα. 

ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ

Αίγυπτος στα χρόνια των Φαραώ.

Σκηνή 1.

Ο Ράμφις, ο αρχιερέας, λέει στον Ρανταμές ότι η Θεά Ίσις διάλεξε τον αρχηγό ο οποίος θα οδηγήσει τα αιγυπτιακά στρατεύματα στην μάχη εναντίον των επιτιθέμενων Αιθιόπων. Ο Ρανταμές ελπίζει ότι θα επιλεγεί αυτός ώστε να γυρίσει νικητής στην Αίντα, μια σκλάβα στο βασιλικό παλάτι για την οποία δεν μπορεί φανερά να ομολογήσει τον έρωτα του. Η Άμνερις, πριγκίπισσα της Αιγύπτου, αγαπάει κρυφά τον Ρανταμές και τον εξετάζει για τα αισθήματα του. Υποπτεύεται ότι προτιμάει την Αίντα από αυτήν. Εισέρχεται ο Φαραώ με τους ιερείς και την ακολουθία του για να ενημερωθεί για την επίθεση. Ανακοινώνει ότι η Ίσις επέλεξε τον Ρανταμές ως αρχηγό του αιγυπτιακού στρατού και οδηγεί όλους να ζητήσουν εκδίκηση από τους Αιθίοπες. Η Άμνερις καλεί τον Ρανταμές να γυρίσει νικητής.

Οι Αιγύπτιοι δεν γνωρίζουν ότι η Αίντα είναι κόρη του Αιθίοπα βασιλιά, Αμονάσρο. Μόνη, ταλαντεύεται μεταξύ της αγάπης της για την χώρα της και εκείνης για τον Ρανταμές. Σε απόγνωση, ικετεύει για το έλεος των Θεών.

Σκηνή 2.

Ιερή τελετουργία διεξάγεται στον ναό. Ο Ράμφις οδηγεί τον Ρανταμές στον βωμό, όπου λαμβάνει ένα ξίφος και τις ευλογίες των Θεών για την εκστρατεία.
Άριες.
1. Se quel guerrier io fossi!  Celeste Aida .(Radamès)
Luciano Pavarotti - Se quel guerrier... Celeste Aida - Met 1986

2. Ritorna vincitor! (Aida)
Leontyne Price sings "Ritorna Vincitor" from Verdi's Aida

3. Immenso Fthà, del mondo (χορικό των ιερέων και των ιερειών)
Possente possente Ftha (from Verdi's Aida)

ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ

Σκηνή 1.

Η Άμνερις προετοιμάζεται για τον εορτασμό της επιστροφής του Ρανταμές. Σκλάβοι χορεύουν για την διασκέδαση της, μέχρις ότου τους διώχνει, μόλις η Αίντα εμφανίζεται. Η Άμνερις λέει στην Αίντα ότι ο Ρανταμές σκοτώθηκε στην μάχη. Η λύπη της Αίντα γύρισε σε χαρά όταν η Άμνερις παραδέχθηκε ότι είπε ψέματα για τον θάνατο του Ρανταμές με σκοπό 

να ξεγελάσει την σκλάβα στην παραδοχή της αγάπης της. Η Άμνερις επιβεβαίωσε τις υποψίες της ότι η Αίντα είναι ο αντίπαλός της. Αφού φοβέρισε την Αίντα, αναχώρησε για τις εκδηλώδεις.

Σκηνή 2.

Οι Αιγύπτιοι κέρδισαν τον πόλεμο και μια θριαμβευτική πομπή εορτάζει την νίκη του Ρανταμές. Η Άμνερις τον στεφανώνει νικητή και ο Φαραώ του προσφέρει ως ανταμοιβή ότι ζητήσει. Ο Ρανταμές ζήτησε να φέρουν τους αιθίοπες κρατουμένους. Η Αίντα αναγνωρίζει μεταξύ τους τον πατέρα της. Είναι μεταμφιεσμένος σε καπετάνιο και την προειδοποιεί να μην αποκαλύψει την αληθινή του ταυτότητα. Ζητάει τις ζωές των αιχμαλώτων, αλλά ο Ραμφίς και οι ιερείς απαιτούν τον θάνατο τους. Ο Ρανταμές, παρ' όλα αυτά, ζητάει την ελευθέρωση των Αιθιόπων, ως ανταμοιβή. Ο Φαραώ συμφωνεί στην συμβιβαστική πρόταση ότι η Αίντα και ο πατέρας της θα πρέπει να μείνουν σαν όμηροι. Μετά προσφέρει στον Ρανταμές το χέρι της κόρης του , Άμνερις και την υπόσχεση ότι μια μέρα θα κυβερνήσει ως Φαραώ. Η Άμνερις πανηγυρίζει από αυτή την απρόβλεπτη αλλαγή της τύχης της, ενώ ο Ρανταμές και η Αίντα είναι σε απόγνωση.
Άριες.
1. Gloria all'Egitto
Aida: "Gloria all' Egitto" (Met Opera)

2. Marcia trionfale (Θριαμβικό εμβατήριο)
HD] Gloria all' Egitto, Marcia trionfale; Ballabile; Vieni, o guerriero vindice (from Verdi's Aida)

ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ

Την παραμονή του γάμου της, η Άμνερις παραλαμβάνεται από τον Ράμφις για να προσευχηθεί στο ναό της Ίσιδας. Ο Ρανταμές έχει διαλέξει ένα μέρος εκεί κοντά για μια τελευταία συνάντηση με την Αίντα η οποία ονειρεύεται την πατρίδα της, ενώ τον περιμένει. Οι σκέψεις της διακόπτωνται από τον πατέρα της που της ζητάει να αναζητήσει το σχέδιο επίθεσης με το οποίο ο Ρανταμές θα πραγματοποιήσει την επόμενη επίθεση των Αιγυπτίων.

Όταν ο Ρανταμές φθάνει η Αίντα του αναφέρει ότι δεν την αγαπάει αρκετά ώστε να αφήσει την Αίγυπτο και να ζήσει μαζί της στην Αιθιοία. Όταν στην αρχή αρνήθηκε, του επισήμανε ότι αυτή και ο πατέρας της σίγουρα θα εκτελεσθούν εάν παραμείνουν στην Αίγυπτο. Έτσι αυτός συμφώνησε να το σκάσει μαζί της και τον ρωτάει ποιο δρόμο θα πρέπει να ακολουθήσουν για να αποφύγουν τις αιγυπτιακές περιπόλους. Αυτός της λέει και τότε εμφανίζεται ο Αμομάσρο και φανερώνει την αληθινή του ταυτότητα. Ο Ρανταμές τρομοκρατήθηκε ότι άθελα του πρόδωσε την πατρίδα του και τώρα αρνείται να το σκάσει μαζί τους. Η Άμνερις και ο Ράμφις ξεπροβάλλουν από τον ναό. Ο Αμονάσρο κινείται να επιτεθεί στην Άμνερις, αλλά ο Ρανταμές τον εμποδίζει και ο Αμονάσρο μαζί με την Αίντα το σκάζουν. Ο Ρανταμές παραδίδεται στον Ράμφις..
Άριες.
1. Qui Radamès verrà... Che vorrà dirmi?  / O patria mia (Aida)
Qui Radamès verrà & O patria mia - Maria Chiara (from Verdi's Aida)

2. Rivedrai le foreste imbalsamate (Amonasro, Aida)
Nile Scene. Aida & Amonasro's Duet - Leontyne Price & Simon Estes (from Verdi's Aida)

ΠΡΑΞΗ ΤΕΤΑΡΤΗ

Σκηνή 1.

Η Άμνερις σκέπτεται πως θα πρέπει να δοκιμάσει να σώσει τον Ρανταμές από την σκληρή ετυμηγορία των ιερέων. Τον καλεί στην παρουσία της και τον ικετεύει να ξεχάσει την Αίντα και να την αγαπήσει. Αυτό θα είναι το έπαθλο για την μεσολάβηση της για λογαριασμό του, στον Φαραώ. Όταν αρνήθηκε, τον εγκατέλειψε. Οι ιερείς συνεδριάζους στην αίθουσα δικαιοσύνης και βγάζουν την απόφαση εναντίον του Ρανταμές. Η Άμνερις γίνεται τελείως έξαλη καθώς σκέπτεται ότι αυτός δεν θα επιχειρήσει καθόλου να υπερασπισθεί τον εαυτό του. Οι ιερείς τον καταδικάζουν να ενταφιασθεί ζωντανός για προδοσία. Η Άμνερις τους καταριέται καθώς φεύγει.

Σκηνή 2.

Ο Ρανταμές έχει σφραγισθεί σε ένα τάφο, όπου ξαφνιάζεται όταν ανακαλύπτει την Αίντα να τον περιμένει. Η Άμνερις θρηνεί για τον Ρανταμές καθώς η Αίντα πεθαίνει στα χέρια του.
Άριες.
1. Già i sacerdoti adunansi (Amneris, Radamès)
Jon Vickers, Giulietta Simionato: Gia i sacerdoti from Aida

2. Morir! sì pura e bella! (Radamès, Aida, Amneris, ιερείς)
Verdi: AIDA, "La fatal pietra" ... "Morir, si pura e bella" (Palácio das Artes, 2008)

12. Οθέλλος ( Otello, 1887)

Ο «Οθέλλος» ( Otello) είναι όπερα τεσσάρων πράξεων που συνέθεσε ο Τζουζέπε Βέρντι σε λιμπρέτο του Αρίγκο Μπόιτο. Ήταν η προτελευταία όπερα του Βέρντι και από πολλούς θεωρείται ότι είναι η καλύτερη. Έκανε πρεμιέρα στη Σκάλα του Μιλάνου στις 5 Φεβρουαρίου 1887. Αυτή η τραγική όπερα αποτελεί διασκευή του ομώνυμου θεατρικού έργου του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ.
Ρόλοι.
1. Οθέλλος, Μαυριτανός στρατηγός.
2. Δεσδεμόνα, γυναίκα του. 
3. Ιάγος, ακόλουθος Οθέλλου.  
4. Εμιλία, γυναίκα του Ιάγου και υπηρεσία της Δεσδεμόνα.
5. Κάσσιο, καπετάνιος του Οθέλλου. 
6. Ροντερίγκο, ευγενής βενετός. 
7. Λοντοβίκο, πρέσβης της βενετικής Δημοκρατίας.
8. Μοντάνο, πρώην κυβερνήτης της Κύπρου.
9. Ένας αγγελιοφόρος.

ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ

Κύπρος, τέλη του 19ου αιώνα. Κατά την διάρκεια μιας δυνατής θύελλας, οι κάτοικοι της Κύπρου περιμένουν το γυρισμό του κυβερνήτη τους και αρχηγού του βενετσιάνικου στόλου, τον Μαυριτανό Οθέλλο. Πολέμησε τους μουσουλμάνους Τούρκους και οδηγεί το νικηφόρο στόλο σε ασφαλές λιμάνι. Κατά την απουσία του, ο νεαρός Βενετσιάνος Ροντερίγκο έφθασε στην Κύπρο και ερωτεύτηκε την νεαρή γυναίκα του Οθέλλο, Δεσδεμόνα. Ο Ιάγος ,υπασπιστής του Οθέλλο, ο οποίος κρυφά μισεί τον κυβερνήτη για την προαγωγή του αξιωματούχου Κάσσιο αντί αυτού, υπόσχεται στον Ροντερίγκο να τον βοηθήσει να την κερδίσει. Ενώ οι κάτοικοι πανηγυρίζουν την επιστροφή του κυβερνήτη τους, ο Ιάγος φτιάχνει τα σχέδια του να καταστρέψει τον Οθέλλο. Γνωρίζοντας ότι ο Κάσσιο μεθάει εύκολα, ο Ιάγος προτείνει μια πρόποση. Ο Κάσσιο αρνείται να πιεί, αλλά εγκατέλειψε τις επιφυλάξεις του όταν ο Ιάγος χαιρέτησε την Δεσδεμόνα η οποία είναι αγαπημένη του λαού. Τότε ο Ιάγος παροτρύνει τον Ροντερίγκο στην πρόκληση ενός αγώνα με τον Κάσσιο ο οποίος είναι τύφλα στο μεθύσι. Ο Μοντάνο, ο προηγούμενος κυβερνήτης, προσπαθεί να χωρίσει τους δύο και ο Κάσσιος επιτίθεται και σε αυτόν. Ο Οθέλλος εμφανίζεται και αποκαθιστά την τάξη, έξαλος για την συμπεριφορά των στρατιωτών του. Όταν διαπίστωσε ότι η Δεσδεμόνα έχει ενοχληθεί από την αναταραχή, αφαιρεί από τον Κάσσιο την πρόσφατη προαγωγή του και απορρίπτει όλους. Ο Οθέλλος και η Δεσδεμόνα επιβεβαιώνουν τον ερωτά τους.
Άριες.
1. Esultate!, η έξοδος του Οθέλλου
Placido Domingo - Otello - Esultate

2. Inaffia l'ugola!...Chi all'esca ha morsο, πρόποση
Innaffia l'ugola!

3. Già nella notte densa, Οθέλλος και Δυσδαιμόνα
Otello: Già nella notte densa - Callas- Di Stefano

ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ

Ο Ιάγος συμβουλεύει τον Κάσσιο να υποβάλει την υπόθεση του στην Δεσδεμόνα πιστεύοντας ότι η επιρροή της στον Οθέλλο θα εξασφαλίσει την επανόρθωση του. Μόνος, ο Ιάγος αποκαλύπτει τη θλιβερή και μηδενιστική του άποψη για την ανθρωπότητα. Κάνει απορριπτικές παρατηρήσεις για την αφοσίωση της Δεσδεμόνα προς τον Οθέλλο του οποίου η ζήλεια αρχίζει εύκολα να δημιουργείται. Οι υποψίες του Οθέλλο αυξάνονται όταν η Δεσδεμόνα έρχεται και κάνει έκκληση για χάρη του Κάσσιο. Ο Οθέλλο προσποιείται για πονοκέφαλο και η Δεσδεμόνα του προσφέρει ένα μαντήλι ο οποίος το αφήνει να πέσει στο πάτωμα. Η Εμίλια, γυναίκα του Ιάγο και υπηρεσία της Δεσδεμόνα, το παίρνει και ο Ιάγος της το αρπάζει. Μένοντας μόνος με τον Οθέλλο, ο Ιάγος ενισχύει τις φωτιές των υποψιών του κυβερνήτη, επινοώντας μια ιστορία για το πως ο Κάσσιο μίλησε στον ύπνο του στην Δεσδεμόνα και πως είδε το μαντήλι της στα χέρια του Κάσσιο. Βράζοντας από ζήλεια, ο Οθέλλος είναι τώρα πεισμένος ότι η γυναίκα του είναι άπιστη. Οι δυο άντρες κάνουν όρκο να τιμωρήσουν τον Κάσσιο και την Δεσδεμόνα.

1. Credo in un Dio crudel,
Bryn Terfel - Credo in un Dio crudel - Otello (Verdi)

2. Sì, pel ciel marmoreo giuro, Οθέλλος και Ιάγος
Verdi: Otello - J. Vickers & C. McNeil - "Si, per ciel marmoreo giuro" - High Quality

ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ

Το σχέδιο του Ιάγο συνεχίζει να ξεδιπλώνεται καθώς λέει στον Οθέλλο ότι θα έχει περισσότερες αποδείξεις για την προδοσία της συζύγου του και του Κάσσιο. Όταν, λεπτά αργότερα, η Δεσδεμόνα πλησιάζει τον Οθέλλο και για μια φορά ακόμη παρακαλεί χάρη για τον Κάσσιο, ο Οθέλλο ξανά έχει πονοκέφαλο και επιμένει να δει το χαμένο μαντήλι το οποίο κάποτε της το είχε κάνει δώρο. Όταν αυτή δεν μπόρεσε να το βρει, την προσβάλει σαν πόρνη. Μόνος, εγκαταλείπεται στην απελπισία του και μεμψιμοιρία του. Ο Ιάγος επιστρέφει με τον Κάσσιο και ο Οθέλλος κρύβεται για να κρυφακούσει την συνομιλία τους την οποία ο Ιάγος έξυπνα την οδηγεί με τέτοιο τρόπο ώστε ο Οθέλλος πείθεται ότι συζητού την υπόθεση του Κάσσιο με την Δεσδεμόνα. Ο Κάσσιο αναφέρει ένα δώρο μιας άγνωστης θαυμάστριας και δείχνει το μαρτυριάρικο μαντήλι, που στην πραγματικότητα βάλθηκε από τον Ιάγο στο δωμάτιο του. Ο Οθέλλος συγκλονίζεται και κραυγάζει ότι θα σκοτώσει την γυναίκα του. Ο Ιάγο υπόσχεται να ασχοληθεί με τον Κάσσιο ο Ροντερίγκο.
Μια αντιπροσωπεία έφθασε από την Βενετία που καλεί τον Οθέλλο πίσω στην πατρίδα και ονομάζει τον Κάσσιο νέο κυβερνήτη της Κύπρου. Με τα νέα αυτά, ο Οθέλλος χάνει τον έλεγχο, εξαγριώνεται , αποδίδοντας προσβολές στην Δεσδεμόνα μπροστά στο συγκεντρωμένο πλήθος. Διώχνει όλους και τελικά καταρρέει σε κρίση. Καθώς οι Κύπριοι ακούγονται απέξω να εξυμνούν τον Οθέλλο σαν " Λέοντα της Βενετίας", ο Ιάγος τον επιχαίρει " Ιδού το λιοντάρι! ".

1. Dio ti giocondi, o sposo, Οθέλλος και Δυσδαιμόνα

Vickers & Scotto - "Dio ti giocondi" - Otello Met 1978

2. Dio! mi potevi scagliar, Οθέλλος.

PLÁCIDO DOMINGO Dio mi potevi scagliar... (1991)

3. Questa è una ragna, Ιάγος, Κάσσιος, Οθέλλος

C. BARDELLI, G. MARTINELLI - OTELLO LIVE - "Questa è una ragna!"

ΠΡΑΞΗ ΤΕΤΑΡΤΗ

Η Εμιλία βοηθάει την απελπισμένη Δεσδεμόνα να ετοιμάσει το κρεβάτι. Έχει μόλις τελειώσει την βραδινή της προσευχή όταν ο Οθέλλος εισέρχεται και την ξυπνάει με ένα φιλί και της λέει ότι πρόκειται να την σκοτώσει. Παραλυμένη από φόβο, η Δεσδεμόνα ξανά προτάσσει τη αθωότητα της. Ο Οθέλλος σκληρός την στραγγαλίζει. Η Εμιλία έρχεται με τα νέα ότι ο Κάσσιος έχει σκοτώσεί τον Ροντερίγκο. Ο σχεδιασμός του Ιάγου έχει αποκαλυφθεί και ο Οθέλλος αναλογίζεται τι έχει κάνει. Αναλογιζόμενος την περασμένη του δόξα, τραβάει ένα στιλέτο και μαχαιρώνεται, πεθαίνοντας με ένα τελευταίο φιλί στην γυναίκα του.

1. Canzone del salice (Piangea cantando), Δεσδεμόνα

Mirella Freni. Canzone del Salice. Otello. G. Verdi.

2. Ave Maria, προσευχή της Δεσδεμόνας

Maria Callas Otello: Ave Maria

3. Niun mi tema, Οθέλλος

Jonas Kaufmann; "Niun mi tema"; Otello; Giuseppe Verdi