Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2025

Περιεχόμενα της σειράς μαθημάτων-Αντέχοντας στο χρόνο

 Επεισόδιο 1ο

Νέος ελληνισμός

Έλληνες

Βυζαντινά χρόνια

Ελληνική γλώσσα

Ελληνική γλώσσα και χριστιανοσύνη

Επίθεση Βαρβάρων

Επέκταση Βυζαντίου

Σλάβοι στο Βυζάντιο

Εκχριστιανισμός Σλάβων, Ρώσων.

Αρχή νέου ελληνισμού το 1204.

Χαρακτηριστικά νέου ελληνισμού.

Γλώσσα-Θρησκεία-Ανάμειξη με τουρκικό και δυτικό στοιχείο.


Επεισόδιο 2ο

Αισθήματα μας αμφίσημα απέναντι στο τουρκικό και δυτικό στοιχείο.

Η γλώσσα είναι ελληνική 1100-1200.

Επαφή μας με Σελτζούκους από το 1071.

Η ελληνική γκρίνια.

Σελτζούκοι-Τούρκοι.

Ρωμανός ο Διογένης.

Δημιουργία Σελτζουκικού κράτους.

Διάλυση δυτικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Φεουδαρχία στη Δύση.

Μακριά η φεουδαρχία από το Βυζάντιο.

Εξασθένηση του Βυζαντίου μετά το 1000.

Εχθροί του Βυζαντίου δυτικά-Βούλγαροι.

Οι Νορμανδοί στη Μεσόγειο.

Βοήθεια από Βενετία.

Προνόμια σε Βενετούς 1082.

Οικονομική ζημιά του Βυζαντίου.

Πρώτη σταυροφορία.


Επεισόδιο 3ο

Επαφή με Τούρκους και Δυτικούς από τον 11ο αιώνα.

Βούλγαροι, Σέρβοι στο 12ο αιώνα.

Προοδευτική συρρίκνωση του Βυζαντίου.

Οικονομικά μέτρα και παροχή προνομίων στο Βυζάντιο.

Αγρότες και μοναστήρια.

Μεγάλες οικογένειες με δικό τους στρατό.

Προείσπραξη φόρου.

Ηγεμονίες στο Βυζάντιο.

Επιθανάτιος ρόγχος του Βυζαντίου επί 400 χρόνια 1025-1453.

Τετάρτη σταυροφορία 1204.

Ενετοκρατία σε Αττική, Επτάνησα, Πελοπόννησο, Εύβοια, Κρήτη, Κύπρο, όλα τα νησιά.

Κατάληψη Κωνσταντινουπόλεως από τους Δυτικούς 1204-1262.

Αυτοκρατορία της Νίκαιας.

Διάλυση Σελτζουκικού κράτους.

Ίδρυση Οθωμανικού κράτους 1280.


Επεισόδιο 4ο

Το Βυζάντιο το 1262.

Δυναστεία Παλαιολόγων 1262-1453.

Κατάργηση του βυζαντινού ναυτικού 1284.

Προς ένωση εκκλησιών.

Ενωτικοί-Ανθενωτικοί.

Κατακτήσεις Οθωμανών.

Προσπάθειες ένωσης εκκλησιών 1300.

Η θέση της εκκλησίας.

Εμφύλιος πόλεμος στο Βυζάντιο 1321-1354.

Ο Κατακουζηνός καλεί Ορχάν προς βοήθεια.

Βασίλειο των Σέρβων - Ντουσάν.

Ησυχαστές-Ζηλωτές.


Επεισόδιο 5ο

Επανάσταση Ζηλωτών 1341-47

Αίρεση Βωκομήλων-Παυλικιανών

Γογόμοι-Γογομήλοι

Εμπορική συμφωνία Ορχάν με Γένοβα 1352

Βενετία -Πολιορκία Χάντακα

Συγγενικοί δεσμοί Σουλτάνων με Σέρβους, Βουλγάρους και Βυζαντινούς.

Επεκτατικοί πόλεμοι Οθωμανών στα δυτικά ( Καλλίπολη-Ανδριανούπολη, Σέρρες, Ξάνθη, Θεσσαλονίκη, Θεσσαλία ) 1354-1389

Φόρος υποτέλειας σε Σέρβους, Βουλγάρους, Βυζαντινούς.


Επεισόδιο 6ο

Διαφωνίες για την ένωση των εκκλησιών.

Ο αρνητικός ρόλος της ένωσης.

Ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου.

Φυγή του Πατριάρχη στη Δύση.

Πρόταση του Πάπα για εορτασμό της ένωσης.

Επεισόδια κατά τον εορτασμό.

Τελευταία λειτουργία στην Αγιά Σοφιά.

Μωάμεθ ο Πορθητής.

Ουρμπανός ειδικός μηχανικός στα κανόνια και στα τείχη.

Πρόσκληση του Ουρμπανού από Βυζαντινούς και Τούρκους.

Έκκληση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου προς τους κατοίκους για οικονομική ενίσχυση.

Πολιορκία Κωνσταντινουπόλεως.

Πτώση Κωνσταντινουπόλεως.

Ανθενωτικοί : Προτιμώ τους Τούρκους με λόγου γνώση.

Τι ισχύει στο μουσουλμανικό κράτος.

Η φορολογία στο Οθωμανικό κράτος.


Επεισόδιο 7ο

Μωάμεθ ο Πορθητής

Pax Automatica.

Εξέλιξη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας μετά τη πτώση της Κωνσταντινουπόλεως.

Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Γεώργιος Γεννάδιος.

Φυγή των Λογίων της Κωνσταντινουπόλεως στους Δυτικούς.

Ενθρόνιση Σχολαρίου ως Πατριάρχης της Κωνσταντινουπόλεως.

Προστάγματα Σουλτάνου.

Άπιστες και πιστές γυναίκες την περίοδο της τουρκοκρατίας.

Φόροι στη τουρκοκρατία.

Τζαμιά και εκκλησίες.

Επίθεση Οθωμανών στη Βαλκανική.

Σερκέρμπεης ή Γεώργιος Καστριώτης.


Επεισόδιο 8ο

Τα ψηλά βουνά.

Διοίκηση στα ψηλά βουνά.

Τα μικρά νησιά.

Διοίκηση στα μικρά νησιά.

Μπαρμπαρόσα 1430.

Πολλές εκκλησίες στα ψηλά βουνά και τα μικρά νησιά.

Κοσμάς ο Αιτωλός 1750.

Προνομιούχες περιοχές που είχαν παραδοθεί.

Προνόμια σε όσους βοηθούν το Οθωμανικό κράτος.

Κατάληψη Ιωαννίνων 1430/1612.

Διονύσιος ο φιλόσοφος.

Υπάρχουν πολλές τουρκοκρατίες.

Πυραμιδική κοινωνία.

Διοίκηση στην Οθωμανική αυτοκρατορία.

Ασκερί αφορολόγητοι.

Απόλυτη εξουσία του Σουλτάνου στους Ασκερί.

Εκτελέσεις Ασκερί για απιστία.

Γρηγόριος ο 5ος.


Επεισόδιο 9ο

Οργάνωση Οθωμανικής κοινωνίας.

Πολλές τουρκοκρατίες.

Δημογραφική αλλαγή με την Οθωμανική κατάκτηση.

Μεταφορά πληθυσμών.

Εγκατάσταση των πληθυσμών στην ύπαιθρο.

Υποχρεωτική μεταφορά πληθυσμών με διαταγή Σουλτάνου.

Σουρμπουλήδες.

Προνόμια μεταφερομένων.

Αλλαγή θρησκεύματος.

Μεμονωμένες και μαζικές.

Περιοχές που έγινε μαζικός εξισλαμισμός.

Εξισλαμισμός Κρήτης 1645.

Τουρκοκρητικοί.

Καραμανλήδες.

Έλεγχος των ατόμων που εξισλαμίστηκαν.

Σκλάβοι πειρατών και απελευθέρωση τους.

Λόγοι αλλαγής θρησκεύματος.


Επεισόδιο 10.

Αλλαγή θρησκεύματος σε διάφορες περιοχές.

Θράκη, Βοσνία, Ερζεγοβίνη, Αλβανία, περίχωρα Κοζάνης και Πτολεμαϊδας και βέβαια στη Κρήτη.

Λόγοι για την αλλαγή θρησκεύματος.

Ρόλος των Ιδρυμάτων και των Σούφοι.

Τζαμιά, σχολεία, νοσοκομεία, μια πλατεία, ένα καλντερίμι, μια βρύση.

Μεντρεσέδες, χαμάμ, Ιμαρέτ, Μπεζεστένι, Καραβάν Σεράγια.

Σουιτισμός, Σουνιτισμός,.

Σούφοι, Ντερβίσηδες.

Τεκές.

Δερβίσηκες ομάδες, Αλεβοί.

Αλλαγή θρησκεύματος στους τεκέδες.


Επεισόδιο 11.

Σουφισμός, Γογόμηλοι, Ζηλωτές.

Μίσος σουφισμού από Σουίτες, Σουνήτες, ιεραρχία της εκκλησίας, την διοίκηση.

Εξέγερση των Σούφοι.

Οι Σούφοι στη διανόηση της Τουρκίας.

Ρόλος των Σούφοι στον εξισλαμισμό.

Μπεκτασίδες.

Οι Οθωμανοί προστάτες της ορθοδοξίας.

Προστασία των μοναστηριών από τους Οθωμανούς.

Η σημασία της ελληνικής γλώσσας.

Υπεράσπιση των Οθωμανών από ιεράρχες.

Αυτοκριτική της βυζαντινής κοινωνίας.


Επεισόδιο 12


Δημογραφία, αλλαγή θρησκεύματος.

Απογραφή πληθυσμού κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας.

Οι Έλληνες έμποροι στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Το ειδικό χαρακτηριστικό των λαών στη περίοδο της τουρκοκρατίας.

Τα ελληνικά Σχολεία στη τουρκοκρατία.

Διάχυση των Ελλήνων στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Αλλαγές πληθυσμού στον ελληνικό χώρο κατά την τουρκοκρατία.

Καραγκούνηδες, Σαρακατσαναίοι.

Μετακίνηση Εβραίων από την Ισπανία στην Οθωμανική αυτοκρατορία.

Εβραίοι ρωμαιλιώτες.

Εβραίοι Σεβαραδήτες.

Οι Εβραίοι στον ελληνικό χώρο.

Οι Βλάχοι στα Βαλκάνια.

Η προφορική γλώσσα των Βλάχων.

Επώνυμοι Έλληνες βλάχικης καταγωγής.

Που κατοικούν οι Βλάχοι?

Το βλάχικο ζήτημα με την Ρουμανία.

Προέλευση Βλάχων.


Επεισόδιο 13


Οι Βλάχοι στη Βαλκανική.

Ασχολίες και καταγωγή των Βλάχων.

Η λατινογενής γλώσσα των Ρουμάνων.

Ρουμάνικη θεωρία για τους Βλάχους.

Θεωρία για τους Βλάχους των υπολοίπων.

Η Ελλάδα στο 2ο παγκόσμιο πόλεμο, πριγκιπάτο των Βλάχων.

Βυζαντινό κείμενο για την συσώρευση των Βλάχων στη Βαλκανική τον 11ο αιώνα.

Η παρουσία των Σλάβων στο Βυζάντιο το 500 μ.χ. και η σταδιακή μείωση τους μέχρι το 800 μ.χ.

Σλάβικα τοπωνύμια στον ελληνικό χώρο.

Θεωρία Φαλμεράϊεν-έντονη ελληνική αντίδραση.

Αλλαγή των σλάβικων τοπωνυμίων στη χώρα μας.

Εθνισμός-Βούλγαροι, Ρουμάνοι, Σέρβοι.

Διεκδικήσεις Σλάβων.

Διαφωτισμός.

Διαγραφή Βυζαντίου.

Παπαρηγόπουλος, Επαναυιοθέτηση του Βυζαντίου.

Ανάλογο παράδειγμα στο Τουρκικό κράτος του 1923.

Πολιτισμική συνέχεια του ελληνικού Έθνους.

Πολίτης, λαογραφία.

Οι Βλάχοι είχαν μεγάλη επίδοση στα γράμματα.


Επεισόδιο 14


Μετακινήσεις Σλάβων

Επίδοση των Βλάχων στα γράμματα.

Η βλάχική γλώσσα, διεκδίκηση Βλάχων.

Το βλαχικό ζήτημα.

Αρβανίτες.

Δημιουργία εθνικού αλβανικού κράτους.

Φυλές και Φάρες.

Μίσθωση Αλβανών.

Προφορική και γραπτή γλώσσα των Αλβανών.

Οι Τσάμηδες της Ηπείρου.

Ενίσχυση των κάστρων με Αρβανίτες.

Μετακινήσεις Αλβανών.


Επεισόδιο 15


Κατανομή Αρβανιτών στην Ελλάδα του 1830.

Χαρακτηριστικά Αλβανών.

Αρβανίτες στην Ελλάδα του 1830.

Συνομιλίες των στρατευμάτων πριν τη μάχη στα αλβανικά.

Καραϊσκάκης.

Αρβανίτικα επώνυμα.

Η σημασία των Αρβανιτών κατά την ελλήνική επανάσταση.

Ύδρα 1770.

Το θαύμα του ελληνικού ναυτικού.

Ονοματολογία καραβιών στην Ύδρα και τις Σπέτσες.


Επεισόδιο 16


Σημασία των Αρβανιτών στην ελληνική επανάσταση.

Τα τρία σπουδαιότερα σώματα στρατού της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Σπαχήδες, Γενίτσαροι, Αρματολοί.

Υποχρεώσεις και καθήκοντα των Σπαχήδων.

Τιμάρια, Ζερβίτσια, Χάσια.

Οφέλη Σουλτάνου από το θεσμό των Σπαχήδων.

Οι απογραφές στην Οθωμανική αυτοκρατορία.

Λάφυρα πολέμου.

Βακούφια.

Το σώμα των Γενιτσάρων.

Τερσιρμέ ή Ντεσιρμέ (παιδομάζεμα).

Βαγιαζήτ και το Τερσιρμέ.


Επεισόδιο 17

Αμφισβητήσεις στο θεσμό του Ντεσιρμέ.

Κανόνες στο Ντεσιρμέ.

Κοινωνική αποδοχή του Ντεσιρμέ.

Μεταρρυθμίσεις του Ντεσιρμέ επί Μωάμεθ του πορθητή.

Εκπαίδευση και εγκύκλιος μόρφωση των Γενιτσάρων.

Αξιοκρατικό σύστημα Γενιτσάρων.

Καθήκοντα Γενιτσάρων.

Αιτήματα Γενιτσάρων.

Εκφυλισμός του Ντεσιρμέ.

Εξεγέρσεις Γενιτσάρων για προνόμια.

Αρματολοί.

Καθήκοντα και υποχρεώσεις των Αρματολών.


Επεισόδιο 18


Η δουλειά των Αρματολών - περιγραφή από Καντήδες.

Συγκρότηση Αρματολών.

Αμοιβή Αρματολών.

Τα αρματολίκια στον ελληνικό χώρο.

Εκφυλισμός Αρματολών-δυναστείες.

Οικογένειες Αρματολών.

Αλλαγή του θεσμού των Αρματολών από τους Οθωμανούς στο 17-18ο αιώνα.

Δημοτικά τραγούδια για τους Αρματολούς.

Ο Κωνσταντίνος Μεταξάς και ο Παπαρηγόπουλος για τους Αρματολούς.

Κλεφταρματολός.

Οικονομική ζωή και σχήματα εργασίας.

Κτηνοματική κτηνοτροφία.

Σμίκτες-Τσελιγκάτο.

Λογιστική Τσελιγκάτου.

Οικονομία νησιών.

Η ναυτιλία στα νησιά.

Το κτίσιμο ενός πλοίου.

Σερμανιά- Παρτσινέβελος.

Καράβια έμπορος.

Αμοιβή πληρώματος και εκκαθάριση λογαριασμού.


Επεισόδιο 19

Μίχτες κτηνοτρόφοι.

Τα ναυτικά νησιά.

Εκκαθάριση του κύκλου ταξιδιού.

Η ναυτιλία λαϊκή υπόθεση.

Οργάνωση εργασίας.

Επαγγέλματα, τεχνίτες σε αστικές περιοχές.

Μαστοροχώρια - Λαγκάδια, Κόνιτσα.

Μπουλούκια τεχνιτών.

Κωδική γλώσσα τεχνιτών.

Κεντήματα Μακεδονίας.

Συμφωνίες κεντημάτων.

Εδραίοι τεχνίτες.

Συντεχνίες.

Καθήκοντα διοίκησης της συντεχνίας.

Εισόδημα συντεχνιών.

Προστάτης Άγιος συντεχνιών.

Ρόλοι συντεχνίας.

Οργάνωση των εμπόρων.

Η οικονομία πάνω στα βουνά.

Οι κάπες της Πίνδου.

Αυτοκρατορίες και εμπόριο.

Εθνικά κράτη και εμπόριο.


Επεισόδιο 20

Εμπορικές συμφωνίες.

Πρεσβείες στη Κωνσταντινούπολη.

Προξενεία - περακλήδες.

Εμπειρία στο εμπόριο.

Στήσιμο εμπορικών επιχειρήσεων.

Εμπόριο με ελληνικά πλοία στην Ευρώπη.

Αφθονία προϊόντων στην Οθωμανική αυτοκρατορία για εξαγωγή.

Εξαγωγές προς Ιταλία - Καραβάνια.

Ανάπτυξη ναυτιλίας και εμπορίας.

Μαύρη Θάλασσα και εμπόριο.

Ναυτιλία και εμπόριο.

Σύγκρουση Αγγλίας - Γαλλίας.

Αποκλεισμός Γαλλίας και συνέπειες.

Υδραίοι στην Αυστραλία.

Ιστορία από τον αποκλεισμό.

Στεργιανό εμπόριο.

Έλληνες στη Βλαχία και τη Μολδαβία.

Συνθήκες που ευνοούσαν το στεργιανό εμπόριο.


Επεισόδιο 21


Μετακινήσεις εμπόρων προς τη κεντρική Ευρώπη.

Επιτυχίες των ελλήνων εμπόρων σε ευρωπαϊκές πόλεις.

Ευρεσιτεχνίες ελλήνων στη ξενιτιά.

Εξαγωγή μοναδικών προϊόντων στην Ευρώπη.

Βαμμένα νήματα από τη περιοχή των Αμπελακίων.

Τα Αμπελάκια.

Η κρίση του 1815.

Η εκκλησία στη περίοδο της τουρκοκρατίας.

Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Κρίση στη δυτική εκκλησία.

Κρίση στην ανατολική εκκλησία.

Φατρίες στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Εναλλαγές Πατριαρχών.

Σε κακή οικονομική κατάσταση το Πατριαρχείο.

Χρηματισμός Πατριαρχών, Μητροπολιτών, Επισκόπων.

Φόρος πιστών 1596.

Εισφορές πιστών.

Πώληση συγχωροχαρτιών.

Οικονομική βοήθεια από τις συντεχνίες στο Πατριαρχείο.

Συμμετοχή συντεχνιών στη διοίκηση του Πατριαρχείου.


Επεισόδιο 22

Αλλαξοπατριαρχεία.

Τοπική αυτοδιοίκηση στη περίοδο της τουρκοκρατίας.

Πόλεις και χωριά.

Λειτουργία του χωριού.

Τα δημοτικά έργα γίνονται από το χωριό.

Ποια έργα κάνει το κράτος?

Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν ήταν θεσμός στην Οθωμανική αυτοκρατορία.

Κάθε τόπος είχε τους δικούς του κανόνες.

Εθελοντική εργασία και δωρεές.

Νομικά βοηθήματα για τους δημογέριντες.

Εξάμηλος και Νομοκάδων.

Καταγραφή των εθίμων.

Καταγραφή εθίμου στη Μύκονο το 1647.

Πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες, τριτοβάθμιες εκπροσωπίσεις.

Η τοπική αυτοδιοίκηση στα Ζαγόρια.

Μήνυμα Μπεκίρη της Σύρου τον 18ο αιώνα.

Έγγραφο μερικών εθίμων των Μυκονιατών το 1710.

Σύστημα δημοκρατικό και μη δημοκρατικό σε κοινότητες.


Επεισόδιο 23

Εποικισμός της Σάμου το 1550.

Συγκρούσεις μεταξύ φατρίων.

Δημογέροντες και κόψιμο σφραγίδας.

Καχυποψία των κατοίκων προς τους  Δημογέροντες.

Δημοτικό τραγούδι για την καχυποψία των κατοίκων στην εξουσία.

Οι συντεχνίες στην επίλυση τοπικών προβλημάτων.

Ο ρόλος της εκκλησίας στις συγκρούσεις.

Ο αφορισμός.

Εκλογή εκπροσώπων τοπικής αυτοδιοίκησης στις Σέρρες το 1614.

Η τοπική αυτοδιοίκηση στους ορεινούς οικισμούς.

Η τοπική αυτοδιοίκηση στη Πελοπόννησο.

Πελοποννησιιακή γερουσία.

Κεντρική διοίκηση της Πελοποννήσου.

Βεγκίρης.

Οι φατρίες της Πελοποννήσου.

Το μίσος μεταξύ Δελληγιανναίων και Ζαϊμηδων-Λονταίων.

Η παιδεία στη περίοδο της τουρκοκρατίας.

Η παιδεία στο χωριό - Ο ρόλος του ιερέα.

Η ελληνική γλώσσα είναι ισχυρή.

Η ελληνική παιδεία στη Βαλκανική.

Οι αντιπαραθέσεις των Βαλκανίων με την Ελλάδα μετά το 1830.


Επεισόδιο 24

Τα σχολεία στη τουρκοκρατία.

Δύο επιπέδου σχολεία.

Κοσμάς ο Αιτωλός-Παϊσιος.

Εξελληνισμός των λαών της Βαλκανικής.

Η ευρωπαϊκή γνώση στα ελληνικά σχολεία.

Η θετική επιστήμη της φυσικής στα ελληνικά σχολεία.

Έλληνες λόγιοι.

Καλύτερα ελληνικά σχολεία.

Η Πελοπόννησος είχε κενό παιδείας.

Το ενδιαφέρον της εκκλησίας για τη παιδεία.

Μανωλάκης Καστοριανός.

Σχολεία από την καθολική εκκλησία.

Περίοδος απογείωσης των ελληνικών σχολείων 1750 - 1850.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου