Τώρα αυτοί οι Αρβανίτες, οι Αλβανοί, δηλαδή που ήλθαν το 1300 με 1400 μέσα στα χρόνια ενσωματώθηκαν πλήρως με τη γύρω τους ζωή, κράτησαν την χριστιανική ορθοδοξία που ήταν πολύ σημαντικό, γιατί αν είχαν αλλάξει θρήσκευμα, πολύ δύσκολο έως αδύνατο θα ήταν το 1830 να στήσουμε κράτος, δηλαδή ο Μιαούλης ήταν εχθρός και η Μπουμπουλίνα εχθρός και ο Οδυσσέας Ανδρούτσος εχθρός σου, θα είχες μεγάλες δυσκολίες, την ώρα της επανάστασης μαζικά οι Αρβανίτες σαν να ήταν και ήταν Έλληνες και οι άνθρωποι αυτοί μέχρι το 18ο αιώνα, όχι μόνο είναι Έλληνες, αλλά απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων και τους τιμούν στα καράβια τους, σχεδόν όλα τα καράβια έχουν αρχαία ελληνικά ονόματα, Αχιλλέας, Πυθαγόρας, Περικλής, Αγαμέμνων ήταν μια μεγάλη, σπουδαία εξέλιξη αυτή.
Σήμερα θα μπούμε σε ένα κύκλο που θα φανεί ότι αφορά την Οθωμανική ιστορία και την αφορά, αλλά αφορά κατά κύριο λόγο την ελληνική, διότι θα αντιμετωπίσουμε τρία σώματα στρατού των Οθωμανών τα οποία έχουνε πολύ μεγάλη σχέση με την ιστορία και το λαό της Βαλκανικής, μεταξύ αυτών και ημών, δεν είχε μόνο αυτά τα τρία, αλλά αυτά τα τρία έχουν πολύ μεγάλη σχέση και πρέπει πράγματα να πούμε, το ένα ήταν το σώμα των ιππέων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας που λεγόντανε Σπαχή, Σπαχήδες, το άλλο είναι το εκλεκτό σώμα, το σώμα ειδικών αποστολών που ονομάζονταν Γενήτσερι και το τρίτο σώμα, ήταν το ένοπλο σώμα φύλαξης των βουνών επίσης στρατιωτικό σώμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας που ονομάζονταν Αρματολοί και για αυτά τα τρία θα πούμε κάποια σημεία, θα δούμε ότι συνδέονται με πολύ πιο πολλά πράγματα από ότι ένα σώμα στρατού.
Ξεκινούμε από τους Σπαχήδες, οι Σπαχήδες ήταν μαζικό σώμα και μέχρι τον 17ο αιώνα πολύ σπουδαίο για την Οθωμανική αυτοκρατορία, γιατί το ιππικό είχε σημασία, αργότερα το πυροβολικό έγινε πιο σημαντικό και επομένως το σώμα των Σπαχήδων μειώθηκε ως προς τη σημασία, μείωσε τη σημασία, όμως το σώμα αυτό συνδέθηκε εξ' αρχής με μια άλλη πλευρά της ζωής της Οθωμανικής αυτοκρατορίας που είναι η διαχείριση του εδάφους, η Οθωμανική αυτοκρατορία ήτανε μια νικηφόρα αυτοκρατορία, κάθε τόσο έκανε πολέμους και νέα εδάφη ενσωμάτωνε στο κορμό της και έτσι ο Σουλτάνος είχε στη διάθεση του πολλές γαίες, κάποιες από αυτές τις γαίες τις επέτρεπε να παραμείνουν ιδιωτικές στα χέρια όποιων ήτανε πριν για λόγους στρατηγικής, άμα ήθελε κάποια άτομα να τα φέρει προς τη δικιά του πλευρά, επίσης τέτοιες γαίες έδινε σε ιερά ιδρύματα, όπως, μοναστήρια, φιλανθρωπικά ιδρύματα, χριστιανικών, εβραϊκών, αρμενικών και φυσικά μουσουλμανικών επίσης αυτά που λέγονται Βακούφια, αλλά πολλές χιλιάδες στέμματα ήταν ορφανά, δηλαδή δεν ανήκαν σε κανέναν, ανήκαν στο Σουλτάνο, ο Σουλτάνος ταυτίζεται με το Δημόσιο, άρα η γη που ανήκει στο Σουλτάνο είναι δημόσια γη, ο Σουλτάνος την χειρίζονταν με όποιο τρόπο του ήταν καλύτερα και ποιος είναι ο τρόπος που θεώρησε ότι θα είναι καλύτερος? να παραχωρεί προς νομή, όχι ιδιοκτησία, προς χρήση και είσπραξη των παρεχόμενων μέσω του σώματος των Σπαχήδων, έτσι τεμάχισε τα εδάφη που είχε, τις δημόσιες γαίες δηλαδή, γιατί τι να τις κάνει? να τις κοιτάει? αυτός τι ήθελε? ήθελε ο Σουλτάνος από τις γαίες να καλλιεργούνται για να παίρνει φόρους, να υπάρχουν τρόφιμα στις αγορές, να κινείται η αγορά, αυτό ήθελε, επομένως ήθελε να καλλιεργηθούν, αυτή λοιπόν τη γη που είχε στη διάθεση του, αυτές οι ζώνες της αυξήσεως της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αυξάνονταν οι γαίες και τις διαιρούσε σε τρία μεγέθη, δεν ήταν ακριβώς μεγέθη ήταν σε σχέση με την παραγωγή της γης σε Τιμάρια, Σιαμέσια και Χάσια, αυτή η λέξης προέρχεται από το ελληνικό επώνυμο Ζαϊμης, από τη λέξη χάσις το επώνυμο Χασιώτης, από αυτά τα τρία, Τιμάριο, Σιαμέτη και Χάση, όπως καταλαβαίνετε τα Τιμάρια ήτανε μικρότερης απόδοσης, τα Σιαμέσια ήταν μεγαλύτερα και μεγαλύτερης απόδοσης, τα δε Χάσια ήταν περιφέρειες τις οποίες ο Σουλτάνος, στις οποίες ο Σουλτάνος επεφύλασσε ειδική μεταχείριση, γιατί? γιατί για κάποιες γαίες για να της δίνει ως δώρο, στη μάνα του, στη Βαλιντέ Σουλτάνα, είχε εδάφη εδώ, εκεί, παρά εκεί, πάρα πέρα, προς νομή δε, όχι κατοχή, δεν ήταν δικά της και τα τρία που είπαμε, αυτός που αναλαμβάνει να εισπράττει και να το αξιοποιεί, δεν μπορεί ούτε να το πουλήσει, ούτε να το κληρονομήσει σε κάποιον, αλλά μπορεί να τα χρησιμοποιεί και να εισπράττει τα έσοδα που προκύπτουν από την καλλιέργεια ή από άλλες δραστηριότητες, τώρα τα δύο πρώτα τα Τιμάρια και τα Ζερβίτσια χρησιμοποιούνταν για τη λειτουργία του σώματος των Σπαχήδων όπως σας είπα, τα Χάσια ήτανε για τις γενναιοδωρίες και τις κουβαρντοσύνες του Σουλτάνου, είτε για τη μάνα του ας πούμε, η περιοχή Άνδρος ήταν Χασίς της Βαλιντέ Σουλτάνας, τα διάφορα χωριά στην Ήπειρο, Χασίς της Βαλιντέ Σουλτάνας ή έδινε Χάσια στους μεγάλους Βεζύριδες του που κάνανε κάποια καλή συμφωνία σε ένα επίσημο Διοικητή που διέπρεψε στο τάδε πεδίο, αλλά στα υπόλοιπα δύο που ήταν και τα περισσότερα δίδονταν στους Σπαχήδες, οι ιππείς δηλαδή έπρεπε να φύγουνε και να εγκατασταθούν στο τεμάχιο γης το οποίο τους δόθηκε, να στήσουν κάπου το κονάκι τους και να εποπτεύουνε την καλλιέργεια της γης που τους ανατέθηκε, τώρα εδώ τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα, αλλά πιστεύω ότι βήμα βήμα θα τα δούμε, διότι ο Σουλτάνος στην ουσία μετατρέπει στρατιώτες του σε γεωργούς, δηλαδή να έχουν δύο ιδιότητες του γεωργού και του στρατιώτη, προσέξτε οι μάχες και οι εκστρατείες γίνονταν το καλό καιρό, δηλαδή η απομάκρυνση των ανθρώπων αυτών από τα κτήματα συνέβαινε γύρω στον Απρίλιο μήνα, Μάρτιο ετοιμάζονταν Απρίλιο μήνα και γύρναγαν Σεπτέμβριο, τέλη Αυγούστου, Οκτώβριο, ανάλογα με την εκστρατεία, όταν έφευγαν άφηναν στο πόδι τους κάποιον άλλον, γιατί για κακή τους τύχη, αυτοί είναι ακριβώς οι μήνες που η γεωργία έχει το μεγαλύτερο φόρτο, όλο τον υπόλοιπο καιρό κατοικούσαν στα κτήματα όπου και έπρεπε να καλλιεργήσουν τη γη, προσέξτε να δείτε, ας πάρουμε τώρα ένα Τιμάριο που δόθηκε σε ένα Σπαχήδη, αυτός έρχεται εκεί και παρατηρεί το Τιμάριο του, τι θα γίνει σε αυτό το Τιμάριο? διότι μες στο Τιμάριο του ήτανε κάποια χωριά, ήτανε γαίες αρκετά εκτεταμένες και μπορούσε να υπάρχουν 2-3-10-15-20 χωριά, σε Σιαμέτια ακόμη περισσότερα και αυτά τα χωριά τώρα, να τα πλησιάσουμε και να δούμε πως είναι? στο χωριό κατοικείται στα Βαλκάνια κατά κύριο λόγο από χριστιανούς, αλλά μπορεί να είναι σε χωριά και μουσουλμάνοι, σε ένα χωριό θα είναι χριστιανοί, στο άλλο μουσουλμάνοι, στα Βαλκάνια που μας ενδιαφέρει πιο πολύ είναι συνήθως χριστιανοί, αυτοί τι είναι? ζούνε σε ένα χωριό στο οποίο υπάρχουν σπαρμένα σπίτια, αυτά τα σπίτια ανήκουν στο χωρικό και το κάθε σπίτι στα χωριά αυτά έχει γη ολόγυρα για να καλλιεργείται, να έχει μια κότα, να έχει καμιά κατσικούλα, κανένα προβατάκι, έτσι ήταν τα σπίτια στα χωριά, για να έχεις μια μικρή παραγωγή, αυτά τα σπίτια των γεωργών συγκροτούν το χωριό και γύρω γύρω από κάθε χωριό υπάρχει μια ζώνη γης που ανήκει στο χωριό, είναι κοινοτική, δεν ανήκει σε άτομο, ανήκει στο χωριό και σήμερα ακόμη υπάρχουν ιδιωτικές ελιές από αυτούς τους αιώνες, σε αυτή τη κοινοτική γη θα μπορεί κάποιος να ξυλεύσει, να βοσκήσει πρόβατα κτλ., εδώ ένα χωριό που ένας κύκλος εκεί άλλο χωριό, μπορεί να έχει άλλο σχήμα και αυτά τα χωριά είναι στο κέντρο του Τιμαρίου, το Τιμάριο ή το Σιαμέτ έχει πάρα πολύ μεγάλη έκταση που δεν ανήκει ούτε στο χωριό, ούτε στις κοινοτικές γαίες, που ανήκει? στο Σουλτάνο βέβαια, ο οποίος και το έχει παραχωρήσει προς νομή στον Τιμαριούχο, στον Σπατσή, ο Σπατσή έχει αυτή τη γη που πρέπει να καλλιεργηθεί, θα τη καλλιεργήσει μόνος του? δεν είναι δυνατόν, ένας άνθρωπός, πρώτα πρώτα δεν ξέρει και από γεωργία, χρειάζεται οπωσδήποτε τα χέρια των γεωργών, των κατοίκων των χωριών και οι κάτοικοι των χωριών χρειάζεται να καλλιεργήσουν κτήματα, διότι το μικρό κομμάτι γης που έχουν γύρω από το σπίτι τους δεν αρκεί για να ζήσεις ή για να έχεις κάποια πρώτα πράγματα, αλλά χρειάζεται ένα επί πλέον εισόδημα, επομένως θα απευθυνθούν στο τιμαριούχο και ο τιμαριούχος θα τους ζητήσει, ελάτε στο κονάκι μου για να συζητήσουμε πως θα γίνει η καλλιέργεια και έτσι πήγαιναν οι χωρικοί στο κονάκι του τιμαριούχου και είχαν συζήτηση μαζί του, εκείνος πάλι είχε τεμαχίσει τα κτήματα που είναι ήταν στη δικιά του δικαιοδοσία για να τα αναθέσει σε αντίστοιχο αριθμό γεωργών, οι γεωργοί που έρχονταν και συζητούσαν μαζί του, θα του έλεγαν ή εκείνος θα καλούσε να του πούνε, έχετε βόδια, έχεις βόδια, είναι πολύ πράγμα, αν είχες βόδια, έβαζες το τρακτέρ, καταλάβατε? αν δεν είχε βόδια ο χωρικός, τότε έπρεπε να τα βάλει ο τιμαριούχος, έχεις υλικά, έχεις εργαλεία κτλ. ανάλογα με το είχε ο γεωργός να βάλει, αν είχε μόνο τα χέρια του, μόνο την εργατική του δύναμη, τότε θα άλλαζε η συμφωνία, διότι ο τιμαριούχος θα έβαζε εκείνος κεφάλαιο, επομένως θα ζητούσε στο τέλος να έχει μεγαλύτερο εισόδημα σε σχέση με την παραγωγή που θα προέκυπτε, από αυτές τις συζητήσεις και τις συμφωνίες που γίνονταν ατομικά, κάθε γεωργός με το ιδιοκτήτη, τον γεωκτήμονα προέκυπταν συμφωνίες που μπορούσαν να είναι μισακάρικες, τριτάρικες ή τεταρτάρικες, δηλαδή θα γίνει η καλλιέργεια του γεωτεμαχίου και στο τέλος της παραγωγής, αναλόγως με τη συμφωνία ο γεωργός θα κρατήσει το μισό και θα δώσει το άλλο μισό στον τιμαριούχο ή θα κρατήσει το 1/3 και θα δώσει τα 2/3 ή το 1/4 και θα δώσει τα 3/4, έτσι μπορούσε, φυσικά η συμφωνίες ήτανε ατομικές, μπορούσε στο ίδιο χωριό, ο ένας γεωργός στο ένα σπίτι να είχε κάνει τριτάρικη και ο άλλος μισακάρικη, δεν ήταν για αυτούς, θα μπορούσε να έχει σχέση με χίλιους χίλιους λόγους, όταν τέλειωνε η διαδικασία της παραγωγής και φτάνανε στον Ιούλιο, Αύγουστο γιατί συνήθως δεν είναι όλα τα σπαρτά, δεν έχουν τον ίδιο κύκλο, τότε όμως για τα περισσότερα η συλλογή και ο θερισμός των καρπών, τότε ο τιμαριούχος επιστατούσε και επέβλεπε στο να πάρει ο καθένας αυτό που του αναλογούσε, ο ίδιος δε συγκέντρωνε τους καρπούς στις αποθήκες του για να τα προωθήσει στην αγορά να έχει εισόδημα, το ίδιο και ο γεωργός για το δικό του κομμάτι, το τμήμα που του αναλογούσε, το μετέφερε στο σπίτι του, είναι η άμαξα κάτω και προσέξτε να δείτε, ο γεωργός είχε μεγάλη πίεση να το πουλήσει, γιατί ένα τμήμα του τουλάχιστον να κρατήσει και το υπόλοιπο να πουλήσει, διότι με αυτό το εισόδημα που έχει θα πρέπει να ζήσει τη χρονιά που θα κυλήσει και βήτα να πληρώσει τους φόρους του στο κράτος, στο Οθωμανικό κράτος και οι φόροι στο Οθωμανικό κράτος εισπράττονταν σε χρήμα, όχι σε είδος, επομένως θα έπρεπε να έχει πουλήσει για να έχει το χρήμα, τώρα σε αυτή την διαδικασία, το ενδιαφέρον είναι ότι ο Σουλτάνος επειδή έχει κάποιους στρατιωτικούς, εκτός στρατοπέδου, εδώ πέρα δεν έχουμε στρατιωτικούς που μένουν σε στρατόπεδα, είναι ενδιαφέρον πράγμα, αυτοί μένουν απομακρυσμένοι ο ένας από τον άλλον και δεν τους πληρώνει μισθό, δεν παίρνουν μισθό, ενώ συνήθως οι στρατιωτικοί παίρνουν μισθό, τι παίρνουν όμως αυτοί οι άνθρωποι, ήδη παίρνουν την νομή, αμείβονται από την νομή αυτής της γης, το εισόδημα τους δηλαδή στην πραγματικότητα είναι αυτά τα ποσοστά, είτε τα μισά, είτε τα 2/3 ή τα 3/4 τα οποία είπαμε πριν, τα οποία βέβαια θα τα πουλήσουν και αν πάει καλά η σοδειά, διότι δεν είναι πάντα βέβαιο ότι οι σοδιές θα είναι καλές, ούτε για το Σπαχή, ούτε για τους χωρικούς, αλλά λέμε ότι κατά κανόνα έτσι και αυτός θα έχει εισόδημα από αυτά τα προϊόντα, πληρώνει φόρους στο κράτος ο Σπαχής? όχι, ο Σπαχής είναι Ασκερί, επομένως είναι αφορολόγητος, εξ' αυτού έχει ένα καλό εισόδημα από αυτή τη πλευρά, εξ' άλλου αυτή είναι και η λογική του Σουλτάνου, ότι στην ουσία σου παραχωρώ το ποσό του φόρου που θα μου αναλογούσε, αντί να σου δίνω κάθε μήνα ένα ποσόν, το παίρνεις με αυτό το τρόπο και εγώ έχω το κεφάλι μου ήσυχο σε δύο σκέλη μέχρι στιγμής, με αυτό το τρόπο ο Σουλτάνος άλφα, δεν πληρώνει στρατόπεδα για αυτούς τους ανθρώπους, είναι πάρα πολυέξοδο πράγμα η στρατοπέδευση του στρατού, θα το ξέρετε σε όλη τη γη και στην Ελλάδα βεβαίως, δεύτερον έχει ανθρώπους στη γη, σπαρμένους σε όλη την επικράτεια που ανήκουν στο στρατιωτικό σώμα και επομένως κατά κάποιον τρόπο είναι ο οφθαλμός του παντού, αυτοί οι άνθρωποι είναι εξαρτημένοι διπλά από τον Σουλτάνο, δεν είναι μόνο ότι είναι στρατιωτικοί του, αλλά επειδή έχουν το εισόδημα τους προέρχεται από τη γη που τη γη την παραχωρεί ο Σουλτάνος είναι ακόμη πιο πολύ δεμένη με τον Σουλτάνο, επομένως ο Σουλτάνος πετυχαίνει ήδη με ένα σμπάρο, τρία τρυγόνια και θα δούμε πως πετυχαίνει ακόμη περισσότερα τρυγόνια, διότι με αυτό το τρόπο ο Σουλτάνος, αναγκάζει τους στρατιώτες του, αυτούς τους Σπαχήδες να δίνουν έμφαση στη καλλιέργεια της γης, τι θέλω να πω με αυτό, αν εσύ έχεις πάρει την νομή μιας γης, σε συμφέρει αυτή η γη να παράξει περισσότερο? σε συμφέρει, όσο αδιαφορείς, όσο δεν ενεργοποιήσαι, τόσο θα έχεις λιγότερο αποτέλεσμα στο τέλος και εξ' αυτού τι θα συμβεί στις αγροτικές περιφέρειες και αυτό βοήθησε πολύ την οικονομία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αν στη περιφέρεια σου, στο Τιμάριο σου, στο Σιαμέτη σου, υπάρχουν λάθη, δεν υπάρχει καλή ύδρευση, δεν υπάρχουν δρόμοι για να μετακινούνται τα κάρα και να μεταφέρουν τα προϊόντα, εσύ ως Σπαχής που έχεις αναλάβει την νομή αυτού του τεμαχίου, σε συμφέρει να ενεργοποιηθείς και να αποξηράνεις κάποια σημεία τα οποία θεωρούνται δυσώδη, προκαλούν ασθένειές ή δημιουργούν θέματα, να δημιουργήσεις κάποιο αγροτικό δρόμο, να δημιουργήσεις κάτι σε κάποια κανάλια για την άρδευση, επομένως με το τρόπο αυτό ο Σουλτάνος επιτυγχάνει γεωργικά την βελτίωση, σημαντική βελτίωση της γεωργίας, αυτή ήτανε θεαματική, ότι η Οθωμανική αυτοκρατορία είχε σημαντική βελτίωση της παραγωγής στην ύπαιθρο μέσα από αυτό το σύστημα με το οποίο ο Σουλτάνος με ένα σμπάρο έπιανε δεκαπέντε τρυγόνια, προσέξτε τώρα να δείτε, αυτοί τώρα οι Σπαχήδες στη διάρκεια των χειμερινών μηνών που ήταν πολύ, δηλαδή από τον Οκτώβριο μέχρι τον Απρίλιο είναι στα κτήματα, οφείλουν να κάνουν ασκήσεις, γιατί είναι στρατιωτικοί να μη μου έρθεις πλαδαρός τον Απρίλιο? δικιά σου υπόθεση είναι να κρατάς το σώμα σου σε καλή κατάσταση, γιατί μετά θα πολεμήσεις, πρέπει να σας πω ότι οι Σπαχήδες το έκαναν αυτό, έκαναν κυνήγια, ένας τρόπος για να είσαι σε καλή φόρμα και εκείνη την εποχή ήταν το κυνήγι που έχει στρατιωτικό χαρακτήρα, γιατί κυνηγάς τον εχθρό δηλαδή, τον λαγό, στο διάστημα αυτό να κρατάς το σώμα σου σε καλή κατάσταση, βαραίνει δε το Σπαχή η συντήρηση του εξοπλισμού, όλη η εξάρτηση, τα όπλα, τα άλογα όλα ήταν δικά του, το κράτος δεν πλήρωνε τίποτα για αυτά, ο Σουλτάνος έλεγε σου έχω δώσει αυτό το κομμάτι γης, έχεις εισοδήματα, σε θέλω να έλθεις τον Απρίλιο μήνα, που θα σε έχω φωνάξει στο τάδε στρατόπεδο, έτοιμος, έτοιμος για πόλεμο, με τα όπλα σου σε καλή κατάσταση, τον εαυτό σου σε καλή κατάσταση, το άλογο σου σε καλή κατάσταση και τη σκηνή σου, γιατί εγώ σκηνή δεν θα σου δώσω στην εκστρατεία, επομένως υπήρχε δούναι και λαβείν και από τις δύο πλευρές και αυτό το σύστημα βοήθησε και το οικονομίστικο σκέλος της αυτοκρατορίας όπως καταλαβαίνετε και το γεωργικό σκέλος και φυσικά και το στρατιωτικό, γιατί ο Σουλτάνος με αυτό το τρόπο με λίγα έξοδα και λίγους δημοσίους υπαλλήλους, γιατί δεν μεσολαβούσε γραφειοκρατία, το είχες εκεί τον τιμαριούχο τον Σπαχή και ολοκλήρωνε αυτά τα πράγματα, εκτός από αυτά ο Σπαχής στη θέση που ήτανε, στα χωριά που ήταν και που αυτά τα χωριά των ψηλών βουνών, όχι, στα ψηλά βουνά ήταν άλλου παπά ευαγγέλιο, είναι περιοχές στα ημιορεινά και κυρίως στα πεδινά, αφορά κυρίως στις πεδινές περιοχές κατά κύριο λόγο.
Τώρα σε αυτές τις περιοχές ένα σωρό λειτουργίες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας κάθε φορά είναι σε εξέλιξη π,χ. είπανε ότι πρέπει να γίνουν απογραφές κάθε τόσο, η Οθωμανική αυτοκρατορία για το δημόσιο τουλάχιστον κάθε δέκα χρόνια να γίνονται σε κάθε τόπο απογραφές, καμιά φορά γίνονταν κάθε πέντε χρόνια, ποιος θα ερχόντανε εκεί, θα ερχόντανε ο απογραφέας, ας πούμε έρχεται ένας απογραφέας στην περιοχή, ο απογραφέας που θα αποταθεί αμέσως? στον τιμαριούχο, θα κτυπήσει το κονάκι του τιμαριούχου και θα του πει, ήλθα, τι σημαίνει αυτό, ο τιμαριούχος θα τον πάρει από κοντά, θα τον πάει στα χωριά, θα τον διευκολύνει σε αυτό το έργο, γιατί ξέρει τον τρόπο και τελειώνει το πράγμα, τελειώνει γρήγορα μια γραφειοκρατική διαδικασία του κράτους χωρίς πολλούς υπαλλήλους να ξοδεύει το δημόσιο το μήνα, η Οθωμανική αυτοκρατορία στην περίοδο της ακμής της είχε πολύ μετρημένο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων, στη περίοδο της παρακμής δεν ήξερε πόσοι είναι, δεν ήξερε, πλήρωνε ο Σουλτάνος και δεν ήξερε που πάνε τα λεφτά, έβγαζε έτσι από το ταμείο και η χώρα του διαλυόταν τελείως, αυτά που σας περιγράφω είναι της εποχής της ακμής γιατί αυτό το σύστημα στη παρακμή αν θυμάστε, το σύστημα της γης στην παρακμή άλλαξε και δημιουργήθηκαν ιδιωτικές δομές και μάλιστα τα επονομαζόμενα τσιφλίκια, δηλαδή άλλαξε τελείως η σύλληψη της λειτουργίας του κράτους, αλλά μέχρι περίπου το1700 δηλαδή τα πρώτα 400 χρόνια το κράτος λειτουργούσε με αυτές τις γραμμές και κατά κανόνα εμπεριείχαν διοικητική οικονομία, διοικητική σοφία, ερχόντανε ο φοροεισπράκτορας, αφού είχε περάσει ο απογραφέας, οι διοικητικές υπηρεσίες είχαν πάρει τα δεδομένα των απογραφέων και οι τοπικοί υπουργοί οικονομικών στη Κωνσταντινούπολη όριζε ανά κάθε χωριό πόσο θα πληρώσει ως φόρο και είχε ορισθεί ότι το τάδε χωριό με έγγραφο από την κεντρική αρχή ότι στη τάδε του μηνός, συνήθως επιλέγονταν οι ζεστοί μήνες, θα έρθει στο χωριό σας ο φοροεισπράκτορας προκειμένου να εισπράξει το ποσό του φόρου, όταν ερχόντανε ο φοροεισπράκτορας και περίμενε να είναι έτοιμος ο φόρος μέσα σε ένα κουτί, να τον πάρει να δώσει την απόδειξη και να φύγει, σε αυτή την διαδικασία στις τοπικές εγκαταστάσεις έπαιζε ρόλο ο Σπαχής ο οποίος γνώριζε τον τρόπο, είχε το νου του, εσείς στο χωριό τα μαζέψατε, μη καθυστερείτε, προσέχετε έρχεται, αυτά τα πράγματα, υποκαθιστούσε δηλαδή τη διοίκηση στο τοπικό επίπεδο χωρίς επί πλέον χρήματα, δεν πλήρωνε άλλο υπάλληλο η Οθωμανική αυτοκρατορία, είχε έναν για πολλά και με αυτό τον τρόπο οι Σπαχήδες βοηθούσαν την λειτουργία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, είχαν επί πλέον εισοδήματα κατά την διάρκεια των εκστρατειών, το καλοκαίρι γίνονταν οι εκστρατείες, η Οθωμανική αυτοκρατορία μέχρι το 1780 περίπου ήταν κατά κανόνα νικηφόρα, δηλαδή γύρναγες πίσω αν δεν είχες χαθεί στο πόλεμο, στρατιωτικός είσαι έχεις ένα ποσοστό πιθανοτήτων είτε να γυρίσεις σώος, είτε να μη γυρίσει καθόλου, ένα μεγάλο ποσοστό γύρναγε πίσω, επέστρεφε σώο και όταν επέστρεφε σώο έφερνε μαζί του και λάφυρα, τα λάφυρα ήταν αυτονόητη αμοιβή των πολεμιστών τότε παγκοσμίως αλλά και στην Οθωμανική αυτοκρατορία δεν ήταν απλώς αυτονόητο, αλλά είχε και κανόνες, δηλαδή από τα λάφυρα του πολέμου κάποιου στρατιώτη ο Σουλτάνος δικαιούται το 1/5, τα 4/5 στον έχοντα, έτσι οι Σπαχήδες γύρναγαν πίσω με λάφυρα, μπορούσε να είναι τιμαλφή ή άνθρωποι, αυτό ήτανε το συν τους, γιατί τότε οι άνθρωποι μετριόνταν σε χρήμα, πουλιόνταν στα σκλαβοπάζαρα και έτσι είχες χρήμα, κάποιες φορές, κάποιες φορές οι τιμαριούχοι αν ήταν αραιοκατοικημένα τα χωριά τους και δεν επαρκούσαν για την καλλιέργεια, κρατούσαν τους πιο στιβαρούς από τους δούλους που είχανε αποκτήσει και τους εγκαθιστούσαν στα κτήματα ώστε να καλλιεργούνται καλύτερα τα πράγματα, τώρα από αυτό που σας είπα, θα συμφωνείτε ότι αφορά πάρα πολύ την ιστορία των προγόνων μας μια και αντιμετωπίζουμε την ελληνική ιστορία, διότι τα πρώτα 400 χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, κατά μέσο όρο οι κάτοικοι των πεδιάδων και των ημιορεινών, ήταν μέσα σε κάποιο τιμάριο ή σε κάποιο Σιαμέτη, δηλαδή είχανε δίπλα τους ένα τιμαριούχο ή σιαμετούχο, τώρα αφού συμφωνήσαμε ότι αφορά την ελληνική ιστορία θα σας πω το εξής, μας αφορά ακόμη περισσότερο γιατί είναι σκληρό, οι Οθωμανοί Σουλτάνοι με την επέκταση τους προς την Βαλκανική δηλαδή στο 14ο αιώνα, είχαν την εξής σκέψη, στην Βαλκανική υπήρχαν επαγγελματίες ,επαγγελματίες στρατιώτες, στρατιωτικοί, δηλαδή Βυζαντινοί, Σέρβοι, Βούλγαροι, Αλβανοί κτλ. αυτούς σκέφτηκε η αυτοκρατορία εγώ δεν θέλω να τους έχω απέναντι μου, αλλά ήθελε κάποιους να τραβήξει προς το μέρος της, όσους περισσότερους τόσο καλύτερα, θα έχω λιγότερους αντιπάλους, τι έχω να χάσω? και τι αποφάσισε, μπορούσε κάποιος να είναι Σπαχής χωρίς να είναι μουσουλμάνος, όποιος θέλει άπιστος, μπορεί να έρθει στο σώμα των Σπαχήδων να δηλώσει και ήλθαν χιλιάδες, η Οθωμανική αυτοκρατορία μέχρι το 1635, το 1635 αποφάσισε άλλως, δηλαδή να μην μπορούν οι Σπαχήδες να είναι άπιστοι, οπότε λήγει αυτό το πράγμα, δηλαδή το 17ο αιώνα, μετά το 1635 δεν υπάρχει Σπαχής που να είναι χριστιανός, στη περίπτωση μας για χριστιανούς μιλάμε, γιατί στα Βαλκάνια αυτή η θρησκεία υπήρχε καθολικοί είτε χριστιανοί ορθόδοξοι, μέχρι όμως το 1635 η πλειοψηφία των Σπαχήδων της Βαλκανικής είναι χριστιανοί, όχι του συνόλου της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, της Βαλκανικής είναι χριστιανοί, δηλαδή εκτός του ότι μπορούσες να ήσουν χωρικός σε ένα τιμάριο ή σε ένα Ζεανέτη και να είχες συνάφεια με αυτόν τον ένοπλο που είναι κατά κάποιο τρόπο ο τοπικός σου προϊστάμενος, διότι ποιος είναι ο προϊστάμενος του γεωργού? είναι ο Σουλτάνος, ο Σπαχής ας πούμε είναι σε τοπική εκπροσώπηση, το κτήμα ανήκει στο Σουλτάνο, ο Σπαχής έχει μόνο τη νομή, ο Σπαχής έχει μια δικλείδα πάνω στο κεφάλι του, εάν δε φροντίσει το κτήμα καλά και το αμελήσει, θα του το πάρει, εάν δεν προσέλθει στην ώρα της εκστρατείας, θα του το πάρει, δηλαδή αυτό το κτήμα λειτουργούσε κατά κάποιον τρόπο εκβιαστικά ως προς το Σπαχή, θα τα φροντίσεις αυτά τα δύο ή θα μείνεις χωρίς κτήμα και επομένως χριστιανοί αγρότες σε τιμάρια και ζεανέτια μπορούσαν να έχουν τον άμεσο προϊστάμενο τους τη παρουσία επίσης χριστιανό, δεν ήταν φανταστικό να ήταν μουσουλμάνος, φυσικά μπορούσε να είναι και μουσουλμάνος γιατί ήταν ανάμεικτα τα πράγματα όπως σας είπα, μέχρι το 1635 μετά έληξε, το ενδιαφέρον είναι ότι με αυτό το τρόπο καταργούν λίγο και τη λειτουργία του αγρότη που μας ενδιαφέρει πάρα πολύ, διότι στη περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας πάνω από το 80% των κατοίκων αυτής της αυτοκρατορίας ήτανε αγρότες ή γεωργοί ή κτηνοτρόφοι ή και τα δύο μαζί, όπως και στους προγόνους μας, δηλαδή μιλάμε για την ζωή των κατά πάσα πιθανότητα των παραπροπάππων μας κτλ. γιατί κατοικούσανε στα χωριά, στον 20ο αιώνα ανατράπηκε αυτό παγκοσμίως και κατοικούνε περισσότεροι άνθρωποι στις πόλεις παρά στα χωριά, η ανθρωπότητα είχε ζήσει στα χωριά, οι πόλεις ήταν δευτερεύων πράγμα, τώρα το ίδιο σχήμα ισχύει περίπου και για τα βακούφια, δεν μιλήσαμε για τα Βακούφια αλλά είναι περίπου το ίδιο, τα Βακούφια ήταν κατοικίες του μοναστηριού, πάλι το ίδιο ισχύει, το μοναστήρι έχει τα κτήματα, να τα κάνει, τι? θα πρέπει να καλλιεργηθούν αυτά τα κτήματα, επομένως ζητάει από τους αγρότες των χωριών που είναι μέσα σε αυτά τα κτήματα να καλλιεργήσουν το τμήμα και πάλι οι συμφωνίες είναι, μισακάρικο, τρικάρικο, τετρακάρικο που μέχρι σήμερα κρατάει, αυτές οι συμφωνίες μέχρι σήμερα κρατάνε, στην ευρύτερη οικογένεια μου υπάρχει ένας ελαιώνας αρκετά μεγάλο στην οικογένεια μου, οι συγγενείς δεν είναι εκεί μένουν στη πόλη και έχουν κάπου τον ελαιώνα, όλοι έχουμε έρθει στη πόλη και έχουνε μείνει, λοιπόν επειδή είναι στη πόλη, έχουνε συμφωνήσει με μια οικογένεια που ζει εκεί πέρα και κάνει αυτή τη δουλειά, μισακάρικες στην δικιά μας περίπτωση ήτανε.
Στην Οθωμανική αυτοκρατορία είχε μειωθεί πάρα πολύ η αγγαρεία, γιατί στους προηγούμενους αιώνες ήτανε πολλές ημέρες αγγαρείας που κάνανε οι χωρικοί, είχε μειωθεί, αλλά αντί αυτού είχε δημιουργηθεί ένας φόρος που το έπαιρνε το κράτος, επομένως δεν μπορούσε ο Σπαχής να έχει και πολύ μεγάλη ενεργό ο ίδιος σε αυτό το τομέα, ήταν δικιά του ευθύνη αυτό.
Τώρα το επόμενο θέμα που θα μας απασχολήσει νομίζω ότι αγγίζει πιο πολύ τις ευαισθησίες μας και είναι το σώμα των Γενή τσερί, η δύναμη των Γενιτσάρων, το σώμα των Γενιτσάρων είναι πραγματικά η καρδιά της ιστορίας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και είναι περίπλοκη η ιστορία του, δεν ξέρουμε ακριβώς πότε ξεκινάει, θεωρούνε οι ειδικοί ότι θα πρέπει να το τοποθετήσουμε γύρω στο 1350-60 ίσως και νωρίτερα, είναι ένα σώμα κατ' αρχήν του οποίου τα μέλη ονομάζονται Καπταν Μουλαρέμ, είναι η πύλη, οπού πύλη είναι τα ανάκτορα, η κεντρική διοίκηση, όλοι Ασκεροί, δηλαδή είναι στο έλεος του Σουλτάνου, αλλά οι Καπτάν Μουλαρέμ ήταν οι προσωπικοί του, δεν υπήρχαν άλλοι, ήταν τα χέρια του, τα πόδια του, τα μαλλιά του και τα αυτιά του, οι Γενίτσαροι είναι παντού, πίσω του, μπροστά του, ολόγυρα Γενίτσαροι, είναι αδέλφια του, είναι της οικογένειας, κάτι παρά πάνω και οι Γενίτσαροι για τον Σουλτάνο την εποχή της ακμής της αυτοκρατορίας, γιατί το σώμα των Γενιτσάρων έχει πολύ μεγάλες διακυμάνσεις και αλλαγές τους Γενίτσαρους τους αναγνωρίζει κανείς από το καπέλο που φορούνε που είναι ένα καπέλο που πηγαίνει προς τα πίσω και κατεβαίνει από τη πίσω πλευρά ένα, μια λουρίδα ας πούμε και τα χρώματα είναι ανάλογα με τη θέση και τη βαθμίδα, στις παρελάσεις τους βάζανε και φτερά.
Τώρα το σώμα των Γενιτσάρων έχει μια περιοδολόγηση, λέμε ότι πρέπει να γίνει μια τελική πριν από τα μέσα του 14ου αιώνα και κατά πάσα πιθανότητα το τελικό μας στήριγμα ήταν ο Μερκούρ Ογλού, δηλαδή από αιχμαλωσία, από λάφυρα και αιχμαλωσίες, διότι ο Σουλτάνος είχε πάρα πολλούς ανθρώπους στη διάθεση του, όταν ο κάθε πολεμιστής δίνει το 1/5 των λαφύρων του, άρα και το 1/5 των αιχμαλωτισθέντων πηγαίνει στο Σουλτάνο, από αυτούς μπορούσε ο Σουλτάνος να διαλέξει τους στιβαρότερους, τους δυναμικότερους για να δημιουργήσει ένα σώμα ολόγυρα του, φαίνεται ότι κάπως έτσι το δημιούργησε, διότι υπήρχε μια αραβική παράδοση στη χρήση, πρώην στρατιωτών δούλων που πλαισίωναν ηγεμόνες κλπ. σας λέω χαρακτηριστικά θα έχετε ακούσει για τους Μαμελούκους της Αιγύπτου, οι Μαμελούκοι της Αιγύπτου ήταν Τούρκοι και αυτοί τελικά διοίκησαν την Αίγυπτο, ενώ είχαν φτάσει στην Αίγυπτο ως προσωπικοί δούλοι Σουλτάνων και Πασάδων κτλ. αλλά σταδιακά έγιναν Σουλτάνοι αυτοί, παραμένοντας δούλοι, παράξενες ιστορίες ανατολικού τύπου, το διαβάζεις αυτό, αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο είναι η στιγμή κατά την οποία αυτό το σώμα επανδρώνεται από άτομα τα οποία στρατολογούνται υποχρεωτικά, αυτός είναι ο τουρκικός όρος, τέρσιρμε, είναι αυτό που λέμε εμείς παιδομάζωμα, παγκοσμίως είναι ο οθωμανικός όρος τέρσιρμε, δηλαδή υποχρεωτική στρατολόγηση νέων απίστων, διότι αυτή η υποχρεωτική στρατολόγηση γίνονταν κατά συντριπτική πλειοψηφία στους απίστους νέους, δηλαδή χριστιανούς, γιατί χριστιανούς? είτε ήταν Αρμένιοι, γιατί οι Εβραίοι είναι πια μέσα στην αυτοκρατορία, άπιστοι, οι Εβραίοι όμως ήτανε αστικό στοιχείο, δεν κατοικούσε στα χωριά και το τέρσιρμε, αυτό που λέμε εμείς παιδομάζωμα στη συντριπτική πλειοψηφία γίνονταν στην ύπαιθρο, εξ' αυτού τελικά αφορά χριστιανούς αυτή η διαδικασία και ξέρουμε με βεβαιότητα ότι τα τακίρσιρμε, δηλαδή το παιδομάζωμα, έχουμε ένα ασφαλές στοιχείο το 1390 που μιλάει για τέρσιρμε σε κάποια περιοχή, οι ειδικοί θεωρούν ότι οπωσδήποτε είχε ξεκινήσει νωρίτερα αλλά δεν μας έχουμε διασωθεί ακριβή στοιχεία, όχι και πολύ νωρίτερα, ίσως εκεί προς τα μέσα ή λίγο μετά τα μέσα του 14ου αιώνα να είχε αρχίσει αυτή η τακτική, η τακτική αυτή έκανε ένα κύκλο, οι πρώτοι Σουλτάνοι που το εφάρμοσαν, οι Σουλτάνοι του 14ου αιώνα το εφάρμοσαν κατά κάποιο τρόπο δοκιμαστικά τις πρώτες δεκαετίες, αλλά ο Βαγιαζήτ τον θυμάστε από τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο το 1389, αυτός ήτανε ένας καταπληκτικός στρατιωτικός, επονομαζόντανε Κιλντιρίμ γιατί ήτανε κεραυνοβόλος και στρατιωτικό μυαλό και αυτός δεν έχουμε ακριβώς καταγραμμένο το λόγο για τον οποίον ακριβώς γίνονταν αυτή η διαδικασία, αυτός ο Βαγιαζήτ στόχευσε μετά τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου να υποτάξει όλους τους Τούρκους ηγεμόνες που ήταν ακόμα ξέφραγη στη Μικρά Ασία, γιατί σας θυμίζω ότι δεν ήτανε, οι Οθωμανοί ήτανε ένα αρχικό κρατίδιο που επεκτεινόντανε, επεκτεινόντανε, είχε καταπιεί όλα τα βασίλεια τα τουρκικά και τις ηγεμονίες που υπήρχαν ολόγυρα και στη Μικρά Ασία υπήρχαν ακόμα κοιτίδες τουρκικές που δεν ελέγχονταν από τους Οθωμανούς και ο Βαγιαζήτ θέλησε να τους κατανικήσει όλους αυτούς, να τους επιτεθεί και να τους αναγκάσει είτε με διπλωματικό τρόπο ή με πόλεμο να ενταχθούν κάτω από το σκήπτρο του Οσμάν, σε αυτό ήταν αποτελεσματικότατος, αλλά εδώ θα δημιουργηθούν θέματα, αυτό είναι η ερμηνεία μας επαναλαμβάνω για τον εξής λόγο, ο Βαγιαζήτ πρώτα πρώτα δίνει έμφαση σε αυτές τις μάχες, δηλαδή στις μάχες προς τα ανατολικά, δεν προς τα δυτικά, αυτές οι μάχες προς τα ανατολικά δημιουργούν μίση προς το Βαγιαζήτ, δηλαδή τουρκικές οικογένειες και φορείς τουρκικοί έχουν αρνητικά αισθήματα για το Βαγιαζήτ γιατί αυτός τους πιέζει, τους κατανικά, τους αναγκάζει κτλ. και φαίνεται, αυτή είναι η ερμηνεία, ότι ο Βαγιαζήτ ένοιωθε ασφαλέστερα να διοικεί, ακουμπώντας πάνω στους δούλους του παρά σε μουσουλμανικά στοιχεία γιατί δεν ήθελε να ενισχυθούν εσωτερικές διεκδικήσεις και γιατί το λέμε αυτό, γιατί ο Βαγιαζήτ έκανε πιο συστηματική την διαδικασία του παιδομαζώματος, περισσότερα συστηματικά και περισσότερα άτομα από αυτά που αρχικά υποθέταμε ότι ήρθαν και αυτό είναι χαρακτηριστικό του σώματος των Γενιτσάρων στη περίοδο της ακμής, να δίνονται τα σημαντικότερα αξιώματα της χώρας σε άτομα που προέρχονταν από αυτή την διαδικασία, διότι αυτή η διαδικασία όπως σας λέω, είναι υποχρεωτική στρατολόγηση και άμεση υποχρεωτική αλλαγή πίστης, δεν είναι σαν το προηγούμενο σώμα που είπαμε ότι μέχρις το 1635 μπορούσες να παραμείνεις άπιστος και να είσαι ταυτοχρόνως στρατιώτης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, σε αυτές τις περιπτώσεις, στη περίπτωση του γιενί τσερί και του τιέρσιρμε, τα νέα άτομα που επιλέγονταν στα χωριά, άμεσα οδηγούνταν στα στρατόπεδα και άμεσα γίνονταν περιτομή και άμεσα μπαίνανε σε διαδικασία εκμάθησης της μουσουλμανικής πίστης κτλ. επομένως έχεις δημιουργήσει μουσουλμάνους και από αυτούς τους μουσουλμάνους ο Βαγιαζήτ άρχισε να χρησιμοποιεί στελέχη της διοίκησης του, κάτι που θα είναι και το χαρακτηριστικό του γενιτσαρικού σώματος και ως φαίνεται, αυτή είναι και η ερμηνεία, εξ' αυτού έχασε και το κεφάλι του ο Βαγιαζήτ, διότι η τουρκική πλευρά μισούσε αφόρητα αυτό το σύστημα, η τουρκική πλευρά άκουγε τιέρσιρμε και γίνονταν έξαλλη, διότι η εκ γενετής μουσουλμάνοι θεωρούσαν το κράτος τους να κάνει σημαντικότερα στελέχη της κοινωνίας τα παιδιά απίστων από κάτι παλιοχώραφα, εδώ έχουμε μια οθωμανική σχιζοφρένια δηλαδή, διότι αυτό το σύστημα που φαντάστηκαν οι Οθωμανοί Σουλτάνοι και είναι μοναδικό, όχι να κάνεις υποχρεωτική στρατολόγηση, αυτό το κάνουνε και αλλού, αλλά το να χρησιμοποιείς από ένα σώμα στρατιωτικό τέτοιου τύπου άτομα για να επανδρώνεις τη διοίκηση σου και μάλιστα στη περίοδο της ακμής μόνο από αυτό το σώμα, είναι Οθωμανική πατέντα, τώρα επειδή ο Βαγιαζήτ μπήκε σε αυτή την διαδικασία στην ουσία προσέβαλε τη τουρκική πλευρά, έριξε το γάντι στις μεγάλες οικογένειες, λέγοντας τους, δεν είστε εσείς που θα πάρετε τις μεγάλες διοικητικές θέσεις, κάτσετε στα αυγά σας και κάποιες από αυτές τις μεγάλες οικογένειες είναι που κάλεσαν τον Τιμπουρλέγκ να έρθει και να κτυπήσει το Βαγιαζήτ, διότι αν θυμάστε, ο Ταμερλάνος, ο Τιμπουρλέκ το 1402 έρχεται και κτυπάει τους Οθωμανούς, συγκρούονται ο Βαγιαζήτ με το Τιμπουρλέκ, ηττάται ο Βαγιαζήτ και έχει φρικτό θάνατο στα χέρια του Τιμπουρλέκ και υπάρχουν σαφείς ενδείξεις έως και αποδείξεις, ότι όλο αυτό το πράγμα ήταν στημένο από τους ισχυρούς μουσουλμάνους για να σταματήσει αυτό το τόσο προσβλητικό μέσο και θεσμός, δεν είχε γίνει ακόμη θεσμός, πρακτική, που στερούσε τα παιδιά των μουσουλμάνων από τις υψηλές θέσεις, έφαγε το κεφάλι του ο Βαγιαζήτ, μετά τη μάχη της Αγκύρας ακολουθεί εμφύλιος πόλεμος επί 10-12 χρόνια, καίγεται το πελεκούδι, οι Οθωμανοί δηλαδή μεταξύ τους σκοτώνονται ακριβώς, γιατί είχαν δημιουργηθεί εσωτερικές ανισότητες και μετά το τέλος αυτού του εμφυλίου, αρχίζει ξανά η ομαλή διοίκηση με τον Μωάμεθ το πρώτο που είναι ο παππούς του Μωάμεθ του Πορθητή, τον Μουράτ το δεύτερο που είναι ο πατέρας του και μετά έρχεται στην εξουσία ο Μωάμεθ ο δεύτερος ο Πορθητής ο οποίος και θα πάρει τη Κωνσταντινούπολη......
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου