1. Bernart de Ventadorn (1125-1195)
Ο Bernart
de Ventadorn ήταν ένας εξέχοντας τροβαδούρος του καιρού του. Σήμερα
θεωρείται ως ο
"αρχιτραγουδιστής" που αναμόρφωσε το "τραγούδι" (cancons) . Είχε ξεχωριστή μαεστρία στο λαίκο τραγούδι και καθιέρωσε τη μορφή του ερωτικού
ποιητικού λόγου που χρησιμοποιούνταν στις αυλές της Ευρώπης από τους
τροβαδούρους μέχρι το τέλος του αιώνα .
Πληροφορίες τον φέρνουν σαν γιο φούρναρη. Από ποιήματα του μαθαίνουμε πως έμαθε την τέχνη του τραγουδιού και της γραφής από τον προστάτη του υποκόμη Eble III του Ventadorn. Συνέθεσε τα πρώτα του ποιήματα για τη γυναίκα του προστάτη του Marguerite de Turenne. Ερωτεύτηκε τη Μαργαρίτα και εγκατέλειψε το Ventadorn. Ταξίδεψε στη Γαλλία ( Montlucon, Toulouse) και στην Αγγλία ακολουθώντας τον Eleanor of Aquitaine. Αργότερα ο Bernart επέστρεψε στην Toulouse και μπήκε στη υπηρεσία του Raimon V, κόμη τηςToulouse. Έπειτα πήγε στην Dordogne όπου εντάχθηκε σε μοναστήρι. Πιθανόν πέθανε εκεί. Έχουν διασωθεί περί τα 45 έργα του, γεγονός εντυπωσιακό για συνθέτη του 12ου αιώνα. Τα έργα του δημιουργήθηκαν μεταξύ 1147-1180 και επηρέασαν τους μεταγενέστερους συνθέτες ιδιαίτερα στη βόρειο Γαλλία, όπου κυκλοφορούσαν πολλές μελωδίες του.
Ventadorn : Ben m"an perdut - 6 min.
Ventadorn : Quan vei la lauzeta mover - 5 min.
Ventadorn : Lancan vei la folha - 3 min.
Venadorn : Ai antas bonas cancons - 4 min.
2. Leonin, also Leoninus, Leonius, Leo.(before 1163-1201 )
Ο Leonin είναι ο πρώτος γνωστός συνθέτης του πολυφωνικού οργάνου. Πιθανόν ήταν Γάλλος και έζησε και εργάστηκε στο Παρίσι στο καθεδρικό ναό της Notre Dame. Ήταν από τα πρώτα μέλη της πολυφωνικής σχολής του καθεδρικού ναού.
Όλες οι πληροφορίες γι" αυτόν προέρχονται από από την πραγματεία ενός Άγγλου μαθητή της σχολής γνωστού ως Anonymous IV που αναφέρει ότι ο είναι συνθέτης του Magnus Liber πρότυπο έργο για το "όργανο".
Το Magnus Liber προορίζονταν για εκκλησιαστική χρήση. Το έργο του βελτιώθηκε και εξελίχθηκε από τον υστερότερο συνθέτη Perotin.
Leonin : Viderunt omnes - 9 min.
Leonin : Dulce ilignum - 8 min.
Leonin : Assumpta est Maria - 8 min.
3. Hildegard von Bingen (1098-1179)
Η Hildegard ήταν Γερμανίδα συγγραφέας, μουσικός, φιλόσοφος, χριστιανή μυστικιστής, ηγουμένη Βενεδεκτίνων, οραματίστρια, Αγία των καθολικών και γενικά μια πολύπλευρη φυσιογνωμία, μια πολυμαθής. Έχει αγιοποιηθεί και το όνομα της βρίσκεται στο Μαρτυρολόγιο της Ρωμαϊκής εκκλησίας. Στο μοναχικό της βίο εκλέχτηκε "μαγίστρος" το 1136 και ίδρυσε τα μοναστήρια του Rupertsberg το 1150 και Einbingen το 1165.
Ένα από τα έργα της ως συνθέτ είναι το Ordo Virtutum ένα πρώιμο δείγμα λειτουργικού δράματος και το παλαιότερο επιζών έργο ηθικής.
Έγραψε θεολογικά, βοτανολογικά και ιατρικά κείμενα καθώς επίσης και επιστολές, λειτουργικά τραγούδια και ποιήματα.
Η ημερομηνία γέννησης της είναι αβέβαιη, λέγεται ότι γεννήθηκε το έτος 1098.
Από τους γονείς της προσφέρθηκε στην εκκλησία την οποία υπηρέτησε για πολλά χρόνια.Εκεί έμαθε να διαβάζει, να γράφει να χειρίζεται το δεκάχορδο ψαλτήρι ( psaltery) και να ψάλει απλούς ύμνους. Η σπουδή της μουσικής ήταν το ξεκίνημα για τις συνθέσεις που θα δημιουργούσε αργότερα.
Η Hildegard έβλεπε "Θεϊκά Οράματα" με τις 5 αισθήσεις ( όραση, ακοή, γεύση, οσμή και αφή) που δεν μπορούσε να εξηγήσει σε άλλους.
Το 1141 στην ηλικία των 42 ετών η Hildegard ένα όραμα που πίστεψε ότι ήταν οδηγίες από το Θεό να γράψει " ότι έβλεπε και άκουγε" . Τα οράματα αυτά την καταπόνησαν και στο θεολογικό της δοκίμιο Scivias ( Γνωρίζω τους τρόπους) περιγράφει την εσωτερική της αυτή πάλη.
Η Hildegard εκτός από το Ordo Virtutum, συνέθεσε 69 μουσικές συνθέσεις με δικά τους η καθεμία ποιητικά κείμενα και τουλάχιστον 4 κείμενα με την μουσική επένδυση να έχει χαθεί. Είναι μια από τις μεγαλύτερες μουσικές συλλογές από όλους τους συνθέτες της μεσαιωνικής περιόδου. Η Hildegard έγραψε επίσης περί τις 400 επιστολές σε διαφορετικούς αποδέκτες από αυτοκράτορες, πάπες, καρδιναλίους, ηγούμενους κλπ. , ενώ σε δίτομο έργο της περιέχονται ιατρικές συνταγές και θεραπείες. Επινόησε γλωσσική μέθοδο την Lingua ignota, ;όπως και άλλων μικρότερων έργων ( ευαγγέλιο, αγιογραφίες, οραματική θεολογία κ.α.).
Στο γνωστότερο έργο της Ordo Virtutum, είναι έργο ηθικοπλαστικό και αποτελείται από μονοφωνικές μελωδίες για την Ανθρώπινη ψυχή (Anima) και για τις 16 Αρετές. Συνέθεσε επίσης πολλά λειτουργικά τραγούδια που συγκεντρώθηκαν κάτω από το τίτλο Symphonia armoniae celestium revelationum. Οι μελωδίες είναι μονοφωνικές και χαρακτηρίζονται από μεγάλη θλίψη.
Κατά την άποψη της τα ανθρώπινα όντα αποδεικνύουν την δημιουργική δύναμη του Θεού και έτσι ο άνδρας και η γυναίκα έχουν συμπληρωματικούς ρόλους στον κόσμο. Σκέψεις πρωτοποριακές και με πρώιμη φεμινιστική αντίληψη.
Στις 17 Σεπτεμβρίου 1179, όταν η Hildegard πέθανε, η αδελφή της ισχυρίστηκε ότι είδε δυο φωτεινές δέσμες φωτός να κατεβαίνουν από τον ουρανό και να φωτίζουν το δωμάτιο όπου πέθανε .
4. Perotin Magnus ( 1160-1240)
O Perotin, καλείται επίσης και Perotin Magnus ( ο Μέγας) είναι Ευρωπαίος συνθέτης πιθανόν Γάλλος. Ήταν το πιο ονομαστό μέλος της πολυφωνικής σχολής της Παναγίας των Παρισίων ( Notre Dame ). Είναι από τους λίγους συνθέτες της εποχής του για τους οποίους διατηρήθηκαν συγκεκριμένα τους έργα.
Ο Perotin συνέθετε organa, δηλαδή την αρχική μορφή της πολυφωνικής μουσικής. Η προηγούμενη ευρωπαϊκή μουσική όπως το γρηγοριανό και άλλα είδη τραγουδιών ήταν μονοφωνικά. Ήταν πρωτοπόρος στο είδος της τρίφωνης και τετράφωνης πολυφωνίας ( organum triplum, organum quadruplum).
Τα έργα που αποδίδονται στον συνθέτη είναι το τετράφωνο Viderum omnes και Sederunt principes,το τρίφωνο Alleluia, Posui adiutorium, Alleluia, Nativitas και εννέα ακόμη παρόμοια. Τέλος το δίφωνο έργο Dum sigillum summi Patris και το μονοφωνικό Beata viscera.
5. Phillipe le Chancellier ( 1165-1236 )
Ο Phillipe ήταν ένας Γάλλος θεολόγος και λυρικός Λατίνος ποιητής. Ήταν νόθος γιος του Φιλίππου, αρχιδιακόνου των Παρισίων, μέλος μιας οικογένειας ισχυρών κληρικών. Γεννήθηκε και σπούδασε θεολογία στο Παρίσι. Ήταν καγκελάριος της Παναγίας των Παρισίων από το 1217 μέχρι το θάνατο του.
Ο Phillipe ήταν ένας από τους πιο παραγωγικούς λυρικούς ποιητές του Μεσαίωνα.Το σημαντικότερο του έργο θεωρείται το Summa de Bono.
O Phillipe μπορεί να υπήρξε και μουσικός και ποιητής και αυτό επειδή τα έργα του βασίστηκαν σε παλαιότερες μελωδίες. Έβαλε κείμενό σε πολλά έργα του Perotin, δημιουργώντας μερικά από τα πρώτα μοτέτα.
Τα ποιήματα του χρησιμοποιούνταν από πολλούς συνθέτες της σχολής της Notre Dame και αποτελούσαν κίνητρο για δημιουργία. Πέθανε στο Παρίσι.
6. Walther von der Vogelweide ( 1170-1230)
Ο Walther von der Vogelweide είναι από τους πιο ονομαστούς λυρικούς ποιητές της μεσαιωνικής Γερμανίας.
Παρ' όλη όμως την φήμη του, υπάρχει παντελής έλειψη στοιχείων για την ζωή του, εκτός από κάποιες αναφορές για ένα ταξίδι του από τον επίσκοπο Wolfger of Erla της επαρχίας Passau.
Οι κύριες πηγές πληροφόρησης παραμένουν τα ποιηματά του και μερικές αναφορές συγχρόνων του τροβαδούρων.
Ο τόπος της γέννησης του παραμένει άγνωστος. Σημερινά δεδομένα πιθανολογούν την Βοημική περιοχή Waldvierte ως τόπο γέννησης του, παρ' όλο που άλλα στοιχεία υποθέτουν ότι γεννήθηκε στο Wipptal στο Νότιο Τυρόλο.
Στην αυλή της Βιέννης υπό τον δούκα Frederick I στο παλάτι Babenberg, ο νεαρός ποιητής διδάχτηκε την τέχνη από τον ονομαστό δάσκαλο Reinmar the Old, τον θάνατο του οποίου θρηνεί σε δυο από τους πιο όμορφους στοίχους του.
Η ευτυχισμένη αυτή περίοδος της ζωής του, όπου δημιούργησε τα ωραιότερα του ερωτικά ποιήματα, έφθασε στο τέλος της με το θάνατο του Frederick I το 1198.
Από κει και ύστερα ο Walter περιπλανόνταν από αυλή σε αυλή, προσπαθώντας να βγάλει με δυσκολία το ψωμί του και ελπίζοντας ότι θα βρει κάποιο προστάτη που θα τον σώσει από αυτή την "ζωή του ζογκλέρ". Δεν απόκτησε κανένα περιουσιακό στοιχείο και εξαρτιόνταν από άλλους για να βρει φαί και στέγη. Η κριτική του για τα ήθη και έθιμα της εποχής του ήταν καυστική και παρ' όλο που δεν έθιγε ποτέ τους πατρόνους του, εν τούτοις αυτοί έπαιρναν τέτοια μέτρα ώστε επεδίωκαν να απαλλαγούν από την παρουσία του.
Έτσι υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την αυλή του γενναιόδωρου δούκα Bernhard of Carinthia. Μετά από τρία χρόνια που σπατάλησε στην αυλή του Dietrich I of Meissen, έφυγε παραπονούμενος από την υπηρεσία του χωρίς χρήματα, αλλά και χωρίς έπαινο.
Ο Walther ήταν στην πραγματικότητα ένας άνθρωπος με ισχυρή άποψη. Όταν με τον θάνατο του αυτοκράτορα Henry IV (1197) άρχισε ο μοιραίος αγώνας μεταξύ της αυτοκρατορίας και του παπισμού, ο Walther ρίχτηκε με πάθος στον αγώνα για την γερμανική ανεξαρτησία και ενότητα. Αν και τα θρησκευτικά του ποιήματα αναδεικνύουν τα ειλικρινή του αισθήματα για τον καθολικισμό, εν τούτοις παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του αντίθετος στις ακραίες αξιώσεις των πάππων.
Παρευρέθηκε στη στέψη του Φιλίπου στο Mainz και τον ακολούθησε μέχρι την νίκη του. Μετά την δολοφονία του το 1209 στήριξε τον Otto of Brunswick, για να καταλήξει να στηρίξει τον Frederick II. O αυτοκράτορας εκτίμησε το ήθος και το ταλέντο του Walther και του παραχώρησε αυτό που επιθυμούσε σε όλη του τη ζωή, ένα μικρό φέουδο με σπίτι και σταθερή δουλειά.
Πέθανε το 1230 και θάφτηκε στο Wurzburg.
Οι Γερμανοί κριτικοί του 19--20ου αιώνα υπερέβαλαν την πατριωτική ποιητική προσφορά του Welther, εξ αιτίας κυρίως των δικών τους αυτοκρατορικών φιλοδοξιών και αντι-παπικών προκαταλήψεων. Τα λυρικά του ποιήματα και ιδίως τα ερωτικά είναι εκείνα που μπόρεσαν να αντέξουν στο χρόνο και να τον ανακηρύξουν δάσκαλο του είδους μεταξύ των συγχρόνων του. Τα πρώτα λυρικά του ποιήματα είναι γεμάτα από τη χαρά της ζωής, των συναισθημάτων για την φύση και το μεγαλείο της αγάπης( ποίημα Unter der Linden).
Σε όλη την εργασία του η στάση του θεωρείται λογική και σωστή. Κηρύττει την υποστήριξη των σταυροφοριών, αλλά παράλληλα προτείνει την αρετή της ανοχής στη λατρεία του Θεού.
Γενικά τα ποιήματα του Walther μας δίνουν την εικόνα, όχι μόνο μιας μεγάλης καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας, αλλά και ένα έντονα παθιασμένο, πολύ ανθρώπινο και πολύ αγαπητό χαρακτήρα.
Αναφέρεται στους παραδοσιακούς διαγωνισμούς τραγουδιού του Wartburg και το όνομα του παρουσιάζεται αργότερα,
στα έργα του Wagner "Tannhauser και Die Meistersinger von Nurnberg".
Τα έργα του Walther εκδόθηκαν το 1827 με το τίτλο "Gedichte".
7. Adam de la Halle ( 1235-1288 )
Ο Adam de la Halle, γνωστός επίσης με το όνομα Adam le Bossu, ήταν ένας Γάλλος τροβαδούρος, ποιητής και μουσικός του οποίου τα λογοτεχνικά και μουσικά έργα περιελάμβαναν τραγούδια, ποιητικές "συνομιλίες" ( jeux-partis) στο ύφος των τροβαδούρων, πολυφωνικά rondel και μοτέτα και ένα μουσικό θεατρικό έργο " Το παιχνίδι του Robin και της Marion", ένα από τα πρώτα γαλλικά ποιητικά έργα με μουσική.
Πιθανόν προέρχεται από το Arras της Γαλλίας. Ο πατέρας του Henri de la Halle ήταν γνωστός πολίτης του Arras και ο Adam σπούδασε γραμματική, θεολογία και μουσική στο μοναστήρι Cistercian of Vaucelles κοντά στο Cambrai.
Ο Adam προορίζονταν για να υπηρετήσει την εκκλησία, αλλά άλλαξε γνώμη, παντρεύτηκε μια κάποια Μαρία η οποία αναφέρεται σε πολλά από τα τραγούδια του. Μετά εντάχθηκε στην υπηρεσία του Robert II, κόμη του Artois, ενώ αργότερα προσκολήθηκε στον Charles of Anjou, αδελφό του Λουδοβίκου ΙΧ, του οποίου την τύχη ακολούθησε στην Αίγυπτο, Συρία, Παλαιστίνη και Ιταλία.
Στην αυλή του Καρόλου ( Charles), του μετέπειτα βασιλιά της Νάπολης, ο Adam έγραψε το διασημότερο έργο του " Το παιχνίδι του Robin και της Marion".
Το άλλο έργο του με το τίτλο " Le jeu Adan" ή " Le jeu de la Feuillee" είναι ένα σατυρικό δράμα στο οποίο συμμετέχει ο ίδιος, ο πατέρας του και οι πολίτες του Arras με τις παραξενιές τους.
Στα γνωστότερα έργα του περιλαμβάνονται 36 τραγούδια ( chansons), 46 rodets de carole, 18 jeux-partis, 14 rondeaux, 5 motets και μερικά άλλα ακόμα.
8. Alfonso El Sabio ( 1221-1284 )
Ο Alfonso X ήταν ένας μονάρχης της Καστίλης ο οποίος κυβέρνησε ως βασιλιάς της Καστίλης, Leon και Galicia από το 1252 μέχρι το θάνατο του. Το 1257 εκλέκτηκε βασιλιάς της Γερμανίας. Καθιέρωσε την καστιλιάνικη διάλεκτο ως γλώσσα των διανοουμένων και κέρδισε το παρατσούκλι "σοφός" ( ισπανικά "el Sabio").
Γεννήθηκε στο Τολέδο και ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Φερδινάνδου και της Ελισάβετ του Hohenstaufen. O Φερδινάνδος ήταν ξάδελφος του Φρειδερίκου ΙΙ αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαικής εκκλησίας.
Ως κυβερνήτης ο Alonso έδειξε νομοθετικές ικανότητες και ήθελε να εφοδιάσει τα βασίλια του με κωδικοπ[οίηση νόμων και συνετό δικαστικό σύστημα.
Προσπάθησε να αντικαταστήσει την Λατινική με την καθομιλουμένη καστιλιάνική γλώσσα στα δημόσια έγγραφα και στην λειτουργία του κράτους.
Από το ξεκίνημα της βασιλίας του προσέλαβε στην αυλή του Εβραίους, μωαμεθανούς και χριστιανούς δασκάλους με πρωταρχικό στόχο να μεταφράσει βιβλία από την αραβική και εβραική στην λατινική και καστιλιάνικη γλώσσα, έργο το οποίο επόπτευε προσωπικά ο ίδιος.
Ο Alfonso έγραψε ή σε συνεργασία με άλλους πολλά έργα μουσικής κατά την διάρκεια της βασιλείας του. Τα σπουδαιότερα είναι : Cantigas d"escarnio e maldicer Cantigas de Santa Maria. Αυτά αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες συλλόγες μονοφωνικών τραγουδιών του μεσαίωνα. περιλαμβάνουν 420 ποιήματα. Τα περισσότερα αναφέρονται σε θαύματα της Παρθένου Μαρίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου