Πέμπτη 16 Απριλίου 2015

Μουσικά έργα εμπνευσμένα από την Αινειάδα

1.  Francesco Cavalli : Didone


Ο Φραντσέσκο Καβάλι ( Francesco Cavalli 1602-1676) ήταν ένας Ιταλός συνθέτης του πρώϊμου Μπαρόκ.  Γεννήθηκε στην Crema της Λομβαρδίας. Έγινε τραγουδιστής στην Βασιλική του Αγ. Μάρκου στην Βενετία το 1616, δεύτερος οργανίστας το 1639, πρώτος το 1665 και το 1668 μαέστρος της χορωδίας (maestro di capella). Κυρίως αναφέρεται για τις όπερες του. Τις συνέθεσε από το 1639 εως το 1662. Πέθανε στην Βενετία .
Επηρέασε πάρα πολύ τους σύγχρονους του στην διάδοση της δημόσιας όπερας. Χρησιμοποιούσε ολιγομελή ορχήστρα εγχόρδων και μπάσο κοντίνουο για να εκπληρώνει τους περιορισμούς των δημοσίων μεγάρων όπερας. Έγραψε σαράντα μια όπερες, εκ των οποίων 27 φυλάσσονται στην Εθνική βιβλιοθήκη του Αγ. Μάρκου., 2 έχουν χαθεί, ενώ οι υπόλοιπες αποδίδονται χωρίς βεβαιότητα στον συνθέτη.

H Διδώ είναι μια όπερα του συνθέτη, με λιμπρέτο του Giovanni Francesco Busenello. Η πρώτη εκτέλεση έγινε στην Βενετία στο θέατρο του San Cassiano το 1641. Βασίζεται στην Αινειάδα του Βιργιλίου και ειδικότερα στο 4ο βιβλίο. Ο Busenello όμως αντικατέστησε το τραγικό τέλος της Διδούς με ένα ευτυχισμένο τέλος όπου  η Διδώ παντρεύεται τον βασιλιά των Γετούλων που την έσωσε όταν την εγκατέλειψε ο Αινείας. Η δράσης του έργου αναπτύσσεται σε ένα πρόλογο και 3 πράξεις.

 Η όπερα της Διδώ (Didone) σε τρείς πράξεις μπορεί να την ακροασθείτε στην ιστοσελίδα :
Η όπερα Didone του Francesco Cavalli





 

2.  Purcell :  Dido and Aeneas


O Henry Purcell ήταν ένας Άγγλος συνθέτης (1659-1695). Αν και ενσωμάτωσε ιταλικά και γαλλικά στυλιστικά στοιχεία στις συνθέσεις του, η κληρονομιά του συνθέτη ήταν μια μοναδική αγγλική φόρμα μουσικής Μπαρόκ. Θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους Άγγλους συνθέτες και κανένας δεν πλησίασε την φήμη του μέχρι την εμφάνιση του Edward Elgar.
Η Διδώ και ο Αινείας είναι μια όπερα με ένα πρόλογο και 3 πράξεις σε λιμπρέτο του Nahum Tate.
Η πρώτη εκτέλεση έγινε στο Λονδίνο το 1688. Η ιστορία βασίζεται στο 4ο βιβλίο της Αινειάδας του Βιργιλίου. Αναφέρεται στην αγάπη της Διδούς, βασίλισσας της Καρχηδόνας για τον Τρώα ήρωα Αινεία και στην απογοήτευση της όταν την εγκατέλειψε. Ήταν η πρώτη όπερα του Πέρσελλ και οφείλει πολλά στο έργο του John Blow, Η Αφροδίτη και ο Άδωνις. Εμφανής είναι επίσης η επίδραση της όπερας του Cavalli, Didone.

Πρώτη πράξη
Στο παλάτι της Διδούς
Η όπερα αρχίζει με την Διδώ και την ακολουθία της στο παλάτι της. Η Μπελίντα επιχειρεί να διασκεδάσει την Διδώ, αλλά αυτή είναι πολύ λυπημένη. Η Μπελίντα πιστεύει ότι αιτία της λύπης αυτής είναι ο Τρώας Αινείας και συνιστά ότι τα προβλήματα της Καρχηδόνας μπορούν να λυθούν με τον γάμο μεταξύ των δύο. Η Διδώ και η Μπελίντα συζητούν αρκετά. Η Διδώ φοβάται ότι ο έρωτας της θα την κάνει ένα αδύναμο μονάρχη, αλλά η Μπελίντα την διαβεβαιώνει ότι αυτό δεν ισχύει "Και οι ήρωες επίσης αγαπάνε". Ο Αινείας μπαίνει στο παλάτι και γίνεται δεκτός ψυχρά από την Διδώ, αλλά αυτή προοδευτικά αποδέχεται την πρόταση του για γάμο.

Δεύτερη πράξη
Πρώτη σκηνή, Στη σπηλιά της Μάγισσας
Η Μάγισσα προβλέπει την καταστροφή της Καρχηδόνας μαζί με την βασίλισσα της και καλεί συντρόφους της να βοηθήσουν με καταστροφικά σχέδια. Το σχέδιο είναι να της στείλει "εμπιστευτική βοήθεια" μεταμφιεσμένη σε Ερμή, κάποιον τον οποίον σίγουρα ακούει ο Αινείας και να τον δελεάσει να εγκαταλείψει την Διδώ και να αναχωρήσει για Ιταλία. Αυτό θα συντρίψει την Διδώ και σίγουρα θα την οδηγήσει στον θάνατο. Η χορωδία το δέχεται με τρομακτικά γέλια και οι μάγισσες τα συνοδεύουν με μια καταιγίδα που αναγκάζει την Διδώ και την ακολουθία της να αφήσουν την θλίψη τους και να γυρίσουν στο παλάτι. Όταν τα μάγια φτιάχτηκαν, οι μάγισσες χάθηκαν με μια αστραπή.
Δεύτερη σκηνή, Ένα δάσος κατά την διάρκεια ενός κυνηγιού.
Η Διδώ και ο Αινείας συνοδεύονται από την ακολουθία τους. Σταματούν στο δάσος για να απολαύσουν την ομορφιά του. Πολλά γεγονότα συμβαίνουν, οι ακόλουθοι φέρνουν το κυνήγι για να το δοκιμάσουν η Διδώ και ο Αινείας. Όλα αυτά σταματούν όταν η Διδώ ακούει μια μακρινή  βροντή και καλεί την Μπελίντα να πει στους υπηρέτες να προετοιμάσουν όσον το δυνατόν γρηγορότερα την επιστροφή τους σε ένα καταφύγιο. Καθώς όλοι οι χαρακτήρες εγκαταλείπουν την σκηνή, ο Αινείας εμποδίζεται από μια μάγισσα μεταμφιεσμένη σε Ερμή. Ο υποτιθέμενος Ερμής φέρνει την εντολή του Δία , ότι ο Αινείας δεν θα πρέπει να περιμένει άλλο, αλλά θα πρέπει να δημιουργήσει μια νέα Τροία στο έδαφος του Λατίου. Ο Αινεία υπακούει στις υποτιθέμενες εντολές των Θεών, αλλά λυπάται γιατί θα πρέπει να εγκαταλείψει την Διδώ. Τότε αυτός αναχωρεί για να προετοιμάσει την αναχώρηση του από την Καρχηδόνα.

Τρίτη πράξη
Στο λιμάνι της Καρχηδόνας
Οι ετοιμασίες έχουν αρχίσει για την αναχώρηση του τρωικού στόλου. Οι ναύτες τραγουδάνε ένα τραγούδι το οποίο πολύ γρήγορα ακολουθείται από την ξαφνική παρουσία της Μάγισσας και της ακολουθίας της. χαίρονται γιατί τα σχέδια τους πηγαίνουν πολύ καλά και η Μάντισσα τραγουδάει ένα σόλο στο οποίο περιγράφει τα επόμενα της σχέδια για την καταστροφή του Αινεία " μέσα στη θάλασσα". Όλοι αφήνουν την σκήνη μετά ένα χορό σε 3 μέρη.
Στο Παλάτι
Μπαίνουν η Διδώ και η Μπελίντα, σοκαρισμένες από την εξαφάνιση του Αινεία. Η Διδώ τρελαίνεται και η Μπελίντα την στηρίζει. Ξαφνικά γυρίζει ο Αινείας, αλλά η Διδώ φοβισμένη από τα λόγια του Αινεία, επιβεβαιώνουν τις  υποψίες της. Χλευάζει τους λόγους της αναχώρησης του, ακόμη και όταν της λέει ότι θα παρακούσει τους θεούς και δεν θα εγκαταλήψει την Καρχηδόνα. Η Διδώ τον απορρίπτει αφού σκέφτηκε έστω και μια φορά να την εγκαταλείψει. Αφού η Διδώ ανάγκασε τον Αινεία να φύγει, δηλώνει ότι " ο θάνατος θα έλθει, όταν φύγει". Η όπερα και ζωή της Διδούς αργά φθάνει στο τέλος, καθώς η βασίλισσα της Καρχηδόνας τραγουδάει την τελευταία της άρια " Όταν οδηγηθώ στην γη" γνωστή ως "Θρήνος της Διδούς". Η χορωδία και η ορχήστρα τελειώνει την όπερα καθώς η Διδώ πεθαίνει.

 Η όπερα μπορεί να ακροασθεί σε διάφορες εκτελέσεις και  μια εκ των οποίων είναι η παρακάτω -
Η όπερα "Dido and Aeneas" του Purcell

Purcell: Dido & Aeneas
Dido: Sarah Conolly, mezzo-soprano
Aeneas: Gerald Finley, baritone
Belinda: Lucy Crowe, soprano
Sorceress: Patricia Bardon, mezzo-soprano
Spirit: Willian Purefoy, countertenor
Second woman: Sarah Tynan, soprano
Sailor: John Mark Ainsley, tenor
First Witch: Carys Lane, soprano
Second Witch: Rebecca Outram, soprano

Choir and Orchestra of the Age of Enlightenment directed by Steven Devine and Elizabeth Kenny
 

  Ο θρήνος της Διδούς μπορεί να ακροασθεί από την ιστοσελίδα  Ο θρήνος της Διδούς




Henry Purcell - Dido and Aeneas - Dido's lament  

*Thy hand, Belinda (recitativo)
*When I am laid in earth (aria)
*With drooping wings ye cupids come (choir)

Dido Koor & Combattimento Consort Amsterdam
Conductor: Jan Willem De Vriend
Soprano: Xenia Meijer


3.  Berlioz : Troyens

Ο Εκτόρ Μπερλιόζ (Hector Berlioz, 11 Δεκεμβρίου 1803 - 8 Μαρτίου 1869) ήταν Γάλλος συνθέτης.
Άρχισε να σπουδάζει ιατρική, αλλά γρήγορα ακολούθησε τη φυσική του κλίση προς τη μουσική.
Το ταλέντο του όμως μόνο τελευταία εκτιμήθηκε και ο Μπερλιόζ μπήκε στη χορεία των μεγάλων μουσουργών.
Ο Μπερλιόζ εκφράζει με το έργο του τα προσωπικά του αισθήματα, τον ενθουσιασμό της φλογερής του ιδιοσυγκρασίας και τις ρομαντικές του εξάρσεις.
Θεωρείται ο δημιουργός της προγραμματικής μουσικής και το νεανικό του έργο Φανταστική Συμφωνία (1830) σημείωσε σταθμό στην ιστορία της μετα-μπετοβενικής συμφωνικής μουσικής.
Το 1830 του απονεμήθηκε στην Ιταλία το μεγάλο Βραβείο της Ρώμης (Prix de Rome), αλλά η παρουσία του έγινε ιδιαίτερα αισθητή στη Γαλλία και στη Ρωσία.
Άλλα έργα του: Μπενβενούτο Τσελίνι (μελόδραμα), Τρώες, Ρωμαίος και Ιουλιέτα και Καταδίκη του Φάουστ (δραματικές συμφωνίες), Η Παιδική Ηλικία του Χριστού (ορατόριο).
Σ'ένα τελευταίο θριαμβευτικό ταξίδι στη Ρωσία παρουσίασε την όπερα Βεατρίκη και Βενέδικτος, της οποίας η υπόθεση είναι παρμένη από το έργο του Σαίξπηρ Πολύς Θόρυβος για το Τίποτα.

Οι Τρώες είναι μια γαλλική μεγάλη όπερα σε 5 πράξεις του συνθέτη Έκτορ Μπερλιόζ. Το λιμπρέτο γράφτηκε από τον ίδιο τον συνθέτη από το επικό ποίημα του Βιργιλίου "Αινειάδα". Γράφτηκε μεταξύ των ετών 1856 και 1858. Οι Τρώες ήταν το πιο φιλόδοξο έργο του Μπερλιόζ, μια σύνοψη ολόκληρου του καλλιτεχνικού του έργου, το οποίο όμως δεν έζησε για να το δει να παρουσιάζεται ολόκληρο.
.

ΡόλοςΤύπος φωνής

Αινείας, Τρώας ήρωας, γιός της Αφροδίτης και του Άγχιση.
τενόρος

Χόρεβος, νεαρός πρίγκηπας από την Ασία, αρραβωνιαστικός της Κασσάνδρας
βαρύτονος 

Πάνθεος, Τρώας ιερέας, φίλος του Αινεία.
μπάσος

Ναρβάλης, υπουργός της Διδούς
μπάσος

Ιόπας, ποιητής από την Τύρο στην αυλή της Διδούς
τενόρος

Ασκάνιος, γιός του Αινεία
σοπράνο

Κασσάνδρα, μάντισσα της Τροίας, κόρη του Πριάμου
μέτζο-σοπράνο 

Διδώ, βασίλισσα της Καρχηδόνας
μέτζο-σοπράνο

Άννα, αδελφή της Διδούς
κοντράλτο

Βοηθητικοί ρόλοι

Χύλας, νεαρός ναύτης από την Φρυγία
τενόρος ή κοντράλτο

Πρίαμος, βασιλιας της Τροίας
μπάσος 

Ένας Έλληνας
μπάσος 

Το φάντασμα του Έκτορα, γιός του Πριάμου
μπάσος

Έλενος, ιερέας της Τροίας, γιός του Πριάμου
τενόρος 

Δυο στρατιώτες Τρώες
μπάσοι

Ερμής, ένας Θεός
βαρύτονος ή μπάσος

Ένας ιερέας του Ποσειδώνα
μπάσος

Πολυξένη, αδελφή της Κασσάνδρας
σοπράνο 

Εκάβη, βασίλισσα της Τροίας
σοπράνο 

Ανδρομάχη, χείρα του Έκτορα
βουβή 

Αστυάναξ, γιός της Ανδρομάχης (8 ετών)
βουβός 

ραψωδός
απαγγέλει 

Χορός- Νύμφες, Σάτυροι, Φαύνοι και σειρήνες - αόρατα πνεύματα.


Πρώτη πράξη
Στο εγκαταλειμμένο ελληνικό στρατόπεδο έξω από τα τείχη της Τροίας.
 
Οι Τρώες γιορτάζουν μετά από 10 χρόνια πολιορκίας. Βλέπουν το τεράστιο ξύλινο άλογο που άφησαν οι Έλληνες ως αφιέρωμα στην Θέα Αθηνά. Η Κασσάνδρα δεν βλέπει με καλό μάτι την όλη κατάσταση. Προβλέπει ότι δεν θα ζήσει για να παντρευτεί τον Χορεβό, αρραβωνιαστικό της . Φτάνει ο Χορεβός και πείθει την Κασσάνδρα να ξεχάσει την αμφιβολία της. Αλλά τα οράματα της επαληθεύονται και προβλέπει την ολοκληρωτική καταστροφή της Τροίας. Όταν η Ανδρομάχη μπαίνει σιωπηλή, οι εορτασμοί σταματούν.
Τότε ο Αινείας φθάνει ασθμαίνοντας για να τους πληροφορήσει ότι ο Λαοκόωντας κατασπαράχθηκε από ένα θαλασσινό φίδι, αφού είχε ειδοποιήσει τους Τρώες για να κάψουν το άλογο. Ο Αινείας λαμβάνει αυτό σαν σημάδι του θυμού της Θεάς Αθηνάς. Παρά την έντονη διαμαρτυρία της Κασσάνδρας, ο Πρίαμος φέρνει το άλογο μέσα στην Τροία και το τοποθετεί δίπλα στο ναό της Παλλάδας Αθηνάς. Ακούστηκε ένας ήχος από κλαγγή όπλων μέσα από το άλογο, αλλά οι Τρώες στην παραζάλη τους, θεώρησαν σαν καλό οιωνό. Η Κασσάνδρα παρακολουθεί την εξέλιξη απελπισμένη και καθώς η πράξη τελειώνει, βάζει τέλος στην ζωή της κάτω από τα τείχη της Τροίας.

Δεύτερη Πράξη

Προτού ξεκινήσει η πράξη, οι Έλληνες στρατιώτες κρυμμένοι μέσα στην κοιλιά του αλόγου, βγαίνουν έξω και αρχίζουν να καταστρέφουν την Τροία και τους κατοίκους της.
Σκηνή 1η- Παλάτι του Αινεία.
Με την μάχη να συνεχίζεται σαν φόντο, το φάντασμα του Έκτορα επισκέπτεται τον Αινεία και τον προειδοποιεί να σαλπάρει αμέσως για την Ιταλία, όπου θα κτίσει μια καινούργια Τροία. Μόλις ο Έκτορας φεύγει, ο Πανθέος πληροφορεί τους Τρώες για τους κρυμμένους Έλληνες στο άλογο. Ο Ασκάνιος έρχεται με νέα για μεγαλύτερη καταστροφή. Επικεφαλής μιας ομάδας στρατιωτών, ο Χόρεβος πείθει τον Αινεία να πάρει τα όπλα για να πολεμήσει. Όλοι ορκίζονται να υπερασπιστούν την Τροία μέχρι θανάτου.
Σκηνή 2η - Παλάτι του Πριάμου.
Αρκετές γυναίκες της Τροίας προσεύχονται στο βωμό της Θεάς Κυβέλης για τους στρατιώτες τους να λάβουν βοήθεια από τους Θεούς. Η Κασσάνδρα αναφέρει ότι ο Αινείας και άλλοι Τρώες στρατιώτες διέσωσαν τους θησαυρούς από το Παλάτι του Πριάμου και ο λαός ανακουφίστηκε. Προφητεύει  ότι ο Αινείας και οι επιζήσαντες θα θεμελιώσουν μια νέα Τροία στην Ιταλία. Αλλά ακόμη λέει ότι ο Χόρεβος είναι νεκρός και αποφάσισε να πεθάνει. Οι γυναίκες δέχονται την αληθοφάνεια των προφητειών της Κασσάνδρας και το λάθος τους να τις αγνοήσουν. Η Κασσάνδρα τότε καλεί τις γυναίκες να πεθάνουν μαζί της για να μην ατιμασθούν από τους Έλληνες. Μερικές γυναίκες δεν θέλησαν να πεθάνουν και η Κασσάνδρα τις εξαφάνισε από μπροστά της. Οι υπόλοιπες δέχτηκαν να πεθάνουν μαζί με την Κασσάνδρα. Ένας Έλληνας βαθμοφόρος παρακολουθεί τις γυναίκες σε αυτή τους την πορεία και τις θαυμάζει για το θάρρος τους . Οι Έλληνες στρατιώτες εμφανίζονται τότε στην σκηνή και απαιτούν από τις γυναίκες το θησαυρό της Τροίας. Η Κασσάνδρα προκλητικά εμπαίζει τους στρατιώτες και τότε ξαφνικά μαχαιρώνει τον εαυτό της. Η Πολυξένη παίρνει το μαχαίρι και κάνει το ίδιο. Οι υπόλοιπες γυναίκες περιφρονούν τους Έλληνες καθώς είναι πλέον αργά για να βρουν το θησαυρό και αυτοκτονούν ομαδικά, προκαλώντας τρόμο στους στρατιώτες. Η Κασσάνδρα αναφωνεί μια τελευταία κραυγή "Ιταλία!" προτού σωριαστεί νεκρή.

Τρίτη Πράξη
Στην αίθουσα του θρόνου της Διδούς στην Καρχηδόνα.

Οι Καρχηδόνιοι και η βασίλισσα τους,  Διδώ, γιορτάζουν την ευημερία που απέκτησαν μέσα στα εφτά χρόνια αφ' ότου εγκατέλειψαν την Τύρο για να εγκαταστήσουν μια νέα πόλη. Η Διδώ, όμως έχει την σκέψη της στο Ιάρβα, τον βασιλιά της Νουμιδίας, γιατί της έκανε πρόταση για ένα πολιτικό γάμο μαζί της. Οι Καρχηδόνιοι ορκίζονται να υπερασπιστούν την Διδώ και οι οικοδόμοι, ναύτες και αγρότες προσφέρουν φόρο τιμής στην Διδώ. Μετά αυτές τις εορτές, η Διδώ και η Άννα μόνες τους συζητούν για τον έρωτα. Η Άννα προτρέπει την Διδώ να ξαναπαντρευτεί, αλλά η Διδώ επιμένει να παραμείνει πιστή στην μνήμη του άντρα της, Σιχαίου. Τότε μπαίνει ο Ιόπας και τους αναφέρει ότι  ένας άγνωστος στόλος μπήκε στο λιμάνι. Φέρνοντας στο νου της τις περιπλανήσεις στις θάλασσες η Διδώ διατάζει να καλοδεχτούνε τους ξένους.  Μπαίνει ο Ασκάνιος, δωρίζει το διασωθέντα θησαυρό της Τροίας και συνδέει την ιστορία των Τρώων. Η Διδώ αναγνωρίζει ότι γνωρίζει την κατάσταση αυτή. Ο Πανθέος τότε μιλάει για την τελικό πεπρωμένο των Τρώων να ιδρύσουν μια πόλη στην Ιταλία. Κατά την διάρκεια αυτής της σκηνής, ο Αινείας είναι μεταμφιεσμένος ως ένας απλός ναύτης.
Τότε ο Ναρβάλης έρχεται για να πληροφορήσει την Διδώ ότι ο Ιάρβας και ο στρατός του πολιορκεί τα περίχωρα της Καρχηδόνας και οδεύει προς την πόλη. Αλλά η Καρχηδόνα δεν είναι αρκετά οχυρωμένη για να αμυνθεί. Ο Αινείας τότε φανερώνει την αληθινή του ιδιότητα και προσφέρει τις υπηρεσίες του λαού του για να βοηθήσει την Καρχηδόνα. Η Διδώ δέχεται την προσφορά, και ο Αινείας εμπιστεύεται τον Ασκάνιο στη φροντίδα της Διδούς. Έτσι οι Καρχηδόνιοι μαζί με τους Τρώες ετοιμάζονται για την μάχη ενάντια στους Νουμιδιανούς.

Τετάρτη Πράξη.
Πρώτη σκηνή - Βασιλικό κυνήγι και καταιγίδα.
Η σκηνή αυτή είναι μια παντομίμα με την συνοδεία εγχόρδων και τοποθετείται σε ένα δάσος με μια σπηλιά στο βάθος. Ένα μικρό ρυάκι κυλάει από ένα βράχο και καταλήγει σε μια φυσική λεκάνη που συνορεύει με βούρλα και καλάμια. Δυο Ναϊάδες φεύγουν και έρχονται, αλλά τελικά επιστρέφουν να πλυθούν στην λεκάνη. Ακούγονται από το βάθος κυνηγητικά κόρνα, και κυνηγοί περνούν κοντά από τις Ναϊάδες, καθώς αυτές κρύβονται στις καλαμιές. Ο Ασκάνιος διασχίζει έφιππος στο βάθος της σκηνής. Η Διδώ και ο Αινείας έχουν απομακρυνθεί από την κυνηγητική ομάδα. Καθώς ξεσπάει μια ξαφνική καταιγίδα, οι δυο τους βρίσκουν καταφύγιο σε μια σπηλιά. Στην κορύφωση της καταιγίδας, οι νύμφες με ξεπλεγμένα τα μαλλιά τους πηγαίνουν δώθε-πέρα πάνω από τους βράχους, χειρονομώντας έντονα. Ξεσπάνε σε άγριες κραυγές όπως "α-ο" (σοπράνο και κοντράλτο) και ενώνονται με τους φαύνους, σειρήνες και τις σειρήνες. Το ρεύμα γίνεται ένας χείμαρρος και καταρράκτες αναπηδούν από τα βράχια, καθώς η χορωδία αναφωνεί "Ιταλία! Ιταλία! Ιταλία!". Ένα δέντρο χτυπιέται από κεραυνό, σχίζεται και αρπάζει φωτιά, καθώς πέφτει στο έδαφος. Οι Σάτυροι, οι Φαύνοι και οι σειρήνες αρπάζουν τα αναμμένα κλαδιά και χορεύουν κρατώντας τα στα χέρια τους, μετά εξαφανίζονται μαζί με τις νύμφες στο βάθος του δάσους. Η σκηνή αργά καλύπτεται από πυκνά σύννεφα, αλλά καθώς η καταιγίδα εξασθενεί, τα σύννεφα φεύγουν και χάνονται.

 Δεύτερη σκηνή - Οι κήποι της Διδούς στην ακρογιαλιά

Οι Νουμιδιανοί ηττήθηκαν και ο Ναρβάλης και η Άννα ανακουφίσθηκαν. Παρ' όλα αυτά ο Ναρβάλης στενοχωριέται γιατί η Διδώ παραμελεί την διακυβέρνηση της χώρας, παρασυρμένη από τον ερωτά της για τον Αινεία. Η Άννα απορρίπτει αυτή την ανησυχία και λέει ότι αυτό δείχνει πως ο Αινείας θα είναι ένας εξαιρετικός βασιλιάς για την Καρχηδόνα. Ο Ναρβάλης υπενθυμίζει στην Άννα ότι οι Θεοί έχουν ορίσει στον Αινεία σαν τελικό προορισμό του την Ιταλία. Η Άννα απαντάει ότι δεν υπάρχει δυνατότερος Θεός από τον έρωτα. Μετά την είσοδο της Διδούς και τους χορούς των κοριτσιών από την Αίγυπτο, των δούλων και των κοριτσιών από την Νουβία, ο Ιόπας τραγουδάει ένα τραγούδι κατά παράκληση της βασίλισσας. Τότε αυτή παρακαλεί τον Αινεία να τους διηγηθεί περισσότερες ιστορίες από την Τροία. Ο Αινείας αποκαλύπτει ότι μετά κάποια προσπάθεια, η Ανδρομάχη παντρεύτηκε τον Πύρρο, το γιό του Αχιλλέα, ο οποίος σκότωσε τον Έκτορα, τον προηγούμενο σύζυγο της Ανδρομάχης. Τότε η Διδώ αισθάνεται να απελευθερώνεται όσον αφορά τα μακροχρόνια αισθήματα της για τον μακαρίτη τον σύζυγο της. Σε κάποιο σημείο, ο Ασκάνιος γλυστράει το δαχτυλίδι του Συχαίου από το δάχτυλο της Διδούς. Η Διδώ το ξαναβάζει, αλλά αργότερα το ξεχνάει. Μόνοι, τότε η Διδώ και ο Αινείας, τραγουδούν ένα ερωτικό ντουέτο. Στο τέλος της πράξης, ο Θεός Ερμής εμφανίζεται και χτυπάει την ασπίδα του Αινεία, φωνάζοντας τρείς φορές "Ιταλία !".

Πέμπτη Πράξη

Πρώτη σκηνή - Το λιμάνι της Καρχηδόνας.

Ο Χύλας τραγουδάει μόνος ένα νοσταλγικό τραγούδι της πατρίδας του. Δυο φρουροί προβλέπουν χλευαστικά ότι δεν πρόκειται να δουν ξανά την πατρίδα τους. Ο Πάνθεος και οι Τρώες ευγενείς συζητούν τα σημάδια της οργής των Θεών στην αργοπορία τους να ξεκινήσουν για την Ιταλία. Οι φρουροί επισημαίνουν ότι ζουν καλά στην Καρχηδόνα και δεν θέλουν να φύγουν. Ο Αινείας τότε μπαίνει στην σκηνή, τραγουδώντας την απελπισία του  για τους οιωνούς των Θεών και προειδοποιεί ότι σύντομα θα αναχωρήσει για Ιταλία και την δυστυχία του επίσης για την προδοσία του προς την Διδώ όταν μάθει τα νέα. Τα φαντάσματα του Πριάμου, Χορέβη, Έκτορα και Κασσάνδρας εμφανίζονται και επιτακτικά πείθουν τον Αινεία να αναχωρήσει για την Ιταλία. Ο Αινείας ενδίδει και πιστεύει πλέον ότι θα πρέπει να υπακούσει στις ΄προσταγές των Θεών, αλλά επίσης φαντάζεται την σκληρότητα του και την αγνωμοσύνη του προς τη Διδώ σαν αποτέλεσμα. Τότε παραγγέλλει στους συντρόφους του να προετοιμασθούν για να αναχωρήσουν αυτό το πρωϊνό, πριν την ανατολή του ηλίου. Η Διδώ εμφανίζεται τότε, σοκαρισμένη στην προσπάθεια του Αινεία να αναχωρήσει κρυφά, αλλά παρ' όλα αυτά τον αγαπάει ακόμη. Ο Αινείας επικαλείται το μήνυμα των Θεών για την αναχώρηση του, αλλά η Διδώ δεν δίνει σημασία σε αυτό. Δίνει μια κατάρα σε αυτόν καθώς αναχωρεί.

Δεύτερη σκηνή - Διαμερίσματα της Διδούς την αυγή.


Η Διδώ ζητάει από την Άννα να παρακαλέσει τον Αινεία ακόμη μια φορά να μείνει. Η Άννα αναγνωρίζει φταίξιμο για την ενθάρρυνση του έρωτα μεταξύ της αδελφής της και του Αινεία. Η Διδώ θυμωμένα υπολογίζει ότι εάν ο Αινείας την αγαπάει πραγματικά θα πρέπει να αψηφήσει τους Θεούς, αλλά τότε της ζητάει εκλιπαρώντας για μερικές ημέρες επιπλέον διαμονή. Ο λαός είδε τους Τρώες να ετοιμάζονται για αναχώρηση. Ο Ιόπας μεταφέρει τα νέα στην Διδώ. Σε έξαλλη κατάσταση, απαιτεί ότι οι Καρχηδόνιοι έχουν την ευκαιρία να κάψουν το στόλο των Τρώων και εύχεται ότι θα έχει καταστρέψει τους Τρώες μόλις φθάσουν. Αυτή τότε αποφασίζει να κάνει θυσίες, καταστρέφοντας τα δώρα των Τρώων προς αυτή και τα δικά της σε αυτούς. Μόνη της, αποφασίζει να πεθάνει και αφού εκφράσει μια τελευταία έκφραση αγάπης για τον Αινεία, προετοιμάζεται να αποχαιρετήσει την πόλη της.

Τρίτη σκηνή - Στους κήπους του Παλατιού.

Μια θυσιαστήρια πυρά στήθηκε με τα  αναθήματα του Αινεία. Ο Ναρβάλης και η Άννα εκτόξευαν κατάρες στον Αινεία να υποστεί ένα ατιμωτικό θάνατο στη μάχη. Η Διδώ τότε ανεβαίνει στην πυρά. Βγάζει το πέπλο της και το ρίχνει στην χλαμύδα του Αινεία. Βλέπει ένα όραμα ενός μελλοντικού Αφρικανού πολεμιστή, του Αννίβα, ο οποίος θα επιτεθεί στην Ρώμη για να την εκδικηθεί. Η Διδώ τότε σφάζεται με το ξίφος του Αινεία, φρικάροντας το λαό της. Αλλά την στιγμή του θανάτου της, έχει ένα τελευταίο όραμα. Η Καρχηδόνα θα καταστραφεί και η Ρώμη θα γίνει "Αιώνια". Οι Καρχηδόνες στέλνουν μια τελευταία κατάρα προς τον Αινεία και το λαό του, υποσχόμενοι εκδίκηση για την εγκατάλειψη της Διδούς, καθώς η όπερα τελειώνει.



 
Παρακάτω αναφέρονται οι τίτλοι των μουσικών μερών, το είδος και ο ρόλος που το εκτελεί .

Act 1 - Πρώτη πράξη

  • No. 1. Chœur: "Après dix ans" (Chœur de la Populace troyenne)
  • No. 2. Récitatif et Air: "Les Grecs ont disparu" (Cassandre)
  • No. 3. Duo: "Quand Troie éclat" (Cassandre, Chorèbe)
  • No. 4. Marche et Hymne: "Dieux protecteurs" (Chœur)
  • No. 5. Combat de Ceste – Pas de Lutteurs
  • No. 6. Pantomime: Andromaque et son fils (Andromaque, Astyanax, Cassandre, Chœur)
  • No. 7. Récit: "Du peuple et des soldats" (Énée)
  • No. 8. Otetto et Double Chœur: "Châtiment effroyable" (Ascagne, Cassandre, Hécube, Énée, Helenus, Chorèbe, Panthée, Priam, Chœur)
  • No. 9. Recitatif et Chœur: "Que la déesse nous protège" (the same)
  • No. 10. Air: "Non, je ne verrai pas" (Cassandre)
  • No. 11. Final: Marche Troyenne (Cassandre, Chœur)

Act 2 - Δεύτερη πράξη

First Tableau:
  • No. 12. Scène et Récitatif: "Ô lumière de Troie" (Ascagne, Énée, l'Ombre d'Hector)
  • No. 13. Récitatif et Chœur: "Quelle espérance encore" (Ascagne, Énée, Chorèbe, Panthée, Chœur des Soldats troyens)
Second Tableau:
  • No. 14. Chœur-Prière: "Puissante Cybèle" (Polyxène, Chœur des Troyennes)
  • No. 15. Récitatif et Chœur: "Tous ne périront pas" (Cassandre, Polyxène, Chœur)
  • No. 16. Final: "Complices de sa gloire" (the same, un Chef Grec, Chœur des Grecs)

Act 3 - Τρίτη πράξη

  • No. 17. Chœur: "De Carthage les cieux" (Chœur du Peuple carthaginois)
  • No. 18. Chant National: "Gloire à Didon" (the same)
  • No. 19. Récitatif et Air: "Nous avons vu finir" (Didon, the same)
  • No. 20. Entrée des Constructeurs
  • No. 21. Entrée des Matelots
  • No. 22. Entrée des Laboureurs
  • No. 23. Récitatif et Chœur: "Peuple! tous les honneurs" (Didon, Chœur)
  • No. 24. Duo: "Les chants joyeux" (Didon, Anna)
  • No. 25. Récitatif et Air: "Échappés à grand' peine" (Iopas, Didon)
  • No. 26. Marche Troyenne (in the minor mode): "J'éprouve une soudaine" (Didon)
  • No. 27. Récitatif: "Auguste Reine" (Ascagne, Didon, Panthée)
  • No. 28. Final: "J'ose à peine annoncer" (Ascagne, Didon, Anna, Iopas, Énée, Narbal, Panthée, Chœur)

Act 4 - Τετάρτη πράξη

First Tableau:
  • No. 29. Chasse Royale et Orage – Pantomime (Chœur des Nymphes, Sylvains, Faunes)
Second Tableau:
  • No. 30. Récitatif: "Dites, Narbal" (Anna, Narbal)
  • No. 31. Air et Duo: "De quels revers" (the same)
  • No. 32. Marche pour l'Entrée de la Reine
  • No. 33. Ballets:
  •        a) Pas des Almées
  •        b) Danse des Esclaves
  •        c) Pas d'Esclaves Nubiennes
  • No. 34. Scène et Chant d'Iopas: "Assez, ma sœur" (Didon, Iopas)
  • No. 35. Récitatif et Quintette: "Pardonne, Iopas" (Didon, Anna, Énée, Iopas, Narbal)
  • No. 36. Récitatif et Septuor: "Mais banissons" (Ascagnes, Didon, Anna, Énée, Iopas, Narbal, Panthée, Chœur)
  • No. 37. Duo: "Nuit d'ivresse" (Didon, Énée, Mercure)

Act 5 - Πέμπτη πράξη.

First Tableau:
  • No. 38. Chanson d'Hylas: "Vallon sonore" (Hylas, 2 Sentinelles)
  • No. 39. Récitatif et Chœur: "Préparé tout" (Panthée, Chefs troyens)
  • No. 40. Duo: "Par Bacchus" (2 Sentinelles)
  • No. 41. Récitatif mesuré et Air: "Inutiles regrets" / "Ah! quand viendra l'instant" (Énée)
  • No. 42. Scène: "Énée!" (Énée, le Spectre de Cassandre, le Spectre d'Hector, le Spectre de Chorèbe, le Spectre de Priam, Chœur d'Ombres invisibles)
  • No. 43. Scène et Chœur: "Debout, Troyens!" (Énée, Chœur)
  • No. 44. Duo et Chœur: "Errante sur tes pas" (Didon, Énée, Chœur)
Second Tableau:
  • No. 45. Scène: "Va, ma sœur" (Didon, Anna)
  • No. 46. Scène: "En mer, voyez" (Didon, Iopas, Chœur)
  • No. 47. Monologue: "Je vais mourir" (Didon)
  • No. 48. Air: "Adieu, fière cité" (Didon)
Third Tableau:
  • No. 49. Cérémonie Funèbre: "Dieux de l'oubli" (Anna, Narbal, Chœur de Prêtres de Pluton)
  • No. 50. Scène: "Pluton semble" (Didon)
  • No. 51. Chœur: "Au secours!" (Didon, Anna, Narbal, Chœur)
  • No. 52. Imprécation: "Rome! Rome!" (the same)

Η ακρόαση του έργου μπορεί να γίνει από την παρακάτω ιστοσελίδα.

Έκτωρ Μπερλιόζ - Τρώες , όπερα σε 5 πράξεις

Berlioz - Les Troyens (Antonacci, Barcellona, Capitanucci, Kunde - Pappano)  

TEATRO ALLA SCALA DI MILANO

LES TROYENS
Grand-Opéra in five acts
libretto and musica by Hector Berlioz

Enée: Gregory Kunde
Chorèbe: Fabio Capitanucci
Panthée: Alexandre Duhamel
Narbal: Giacomo Prestia
Iopas: Shalva Mukeria
Ascagne: Paola Gardina
Cassandre: Anna Caterina Antonacci
Didon: Daniela Barcellona
Anna: Maria Radner
Hylas: Paolo Fanale
Priam: Mario Luperi
a greec soldier: Ernesto Panariello
Hector's ghost: Deyan Vatchkov
Hélénus: Oreste Cosimo
first troyan soldier: Guillermo Esteban Bussolini
second troyan soldier: Alberto Rota
le Dieu Mercure: Emidio Guidotti
Hécube: Elena Zilio

Orchestra and Choir Teatro alla Scala di Milano
Conductor Antonio Pappano

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου