Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2015

Άκις και Γαλάτεια ως έμπνευση στη μουσική

 

Η Γαλάτεια ήταν μία από τις 50 Νηρηίδες κόρες του Νηρέα και της Δωρίδος που ήταν θεότητες της ήρεμης θάλασσας και που αναφέρεται στα έργα του Ομήρου και Ησιόδου, όπου περιγράφεται ως η πιο αγαπημένη από τις 50 Νηρηίδες. Τα ονόματα αρκετών Νηρηίδων σχετίζονται και θυμίζουν ιδιότητες της γαλήνιας θάλασσας, όπως η Ακταία, η Αλία, η Γαλήνη, η Κυμώ, η Κυμοδόκη, η Κυματολήγη, η Ευλιμένη και η Παντοπόρεια. Μεταξύ αυτών και η Γαλάτεια, η οποία μας φέρνει στο νου την γαλήνια σαν το γάλα θάλασσα και η οποία στην μυθολογία αναφέρεται λευκή σαν γάλα, εξ' ου και το όνομα της.
Η Γαλάτεια ήταν η αγαπημένη του κύκλωπα Πολύφημου και μητέρα του γιου του Γαλάτη, γενάρχη των Γαλατών. Μεταγενέστερη παράδοση θέλει και τον Ιλλυριό γιο του Πολύφημου και της Γαλάτειας και αδελφό του Γαλάτη και του Κέλτη.
Παρά τη σχέση της με τον Πολύφημο, του οποίου υπήρξε σύζυγος, αν και τον παντρεύτηκε με την βία, περίφημος παραμένει στη μυθολογία ο έρωτας της με τον νεαρό βοσκό Άκι.
Ο Άκις ( Acis ) ήταν ποτάμια θεότητα της ρωμαϊκής μυθολογίας. Σύμφωνα με τον Οβίδιο ήταν το πνεύμα του ένος αρχαίου ποταμού που πήγαζε από την Αίτνα στην Σικελία.

Ο Άκις ήταν γιος του Φαύνου και της νύμφης Σιμαιθίδας και τον σκότωσε από ζήλεια ο Πολύφημος.
Η ιστορία του έρωτα του Άκι και της θαλασσινής νύμφης Γαλάτειας αναφέρεται στις μεταμορφώσεις του Οβιδίου.  Μια μέρα που η κόρη με το κατάλευκο δέρμα
ακουμπούσε στο στήθος του αγαπημένου της στην ακρογιαλιά, ο Πολύφημος τους είδε και κυνήγησε τον ωραίο Άκη που προσπάθησε να ξεφύγει. Όμως ο Κύκλωπας εκσφενδόνισε βράχο εναντίον του που τον συνέθλιψε. Το αίμα του βγαίνοντας κάτω από το βράχο, μεταμορφώθηκε από την νύμφη στο ποταμό Άκι ή Ακίνιο, στους πρόποδες της Αίτνας.
Το καταστροφικό του πάθος δεν οδήγησε πουθενά, αφού η Γαλάτεια μεταμόρφωσε τον Άκι σε ένα  πνεύμα ποταμού αθάνατο, όπως ήταν και η ίδια. Η ιστορία αυτή δεν εμφανίζεται πουθενά αλλού και είναι ίσως μια ευχάριστη φαντασίωση του τρόπου με τον οποίο ο μικρός ποταμός αναβλύζει κάτω από ένα βράχο. Τον μύθο του Άκι και της Γαλάτειας τον αναφέρει μόνο ο Οβίδιος και ίσως είναι δική του εφεύρεση .
 Η ιστορία αυτή αποτέλεσε πηγή έμπνευσης, ποιημάτων, όπερας, ζωγραφικής και αγαλμάτων κατά την αναγέννηση και ύστερα.
                                                                                                                                                      
                                                                                                                                                               

 

 
 



Nicolas Poussin : Ο Άκις και η Γαλάτεια, ζωγραφικός πίνακας (1630).

 Από τον μύθο του Άκι και της Γαλάτειας εμπνεύστηκαν έργα τους οι παρακάτω συνθέτες.

OPERA
COMPOSER
MYTH SOURCE
DATE
Accis y Galatea Antonio Literes . 1708
Acis and Galatea George Frederick Handel . 1732
Acis et Galatée Jean Baptiste Lully . 1686


1. Χαίντελ, "Άκις και Γαλάτεια", ποιμενική όπερα ή σερενάτα.


Ο Άκις και η Γαλάτεια είναι ένα μουσικό έργο του Χαίντελ με ένα αγγλικό κείμενο
του John Gay. Το έργο έχει περιγραφεί με διαφόρους τρόπους ως σερενάτα, ποιμενική
 όπερα ή μια μικρή όπερα ή ακόμη και ένα ορατόριο. Η πρεμιέρα του δόθηκε το 1718.
Γράφτηκε για την ευχαρίστηση της βασιλικής αυλής. Η μουσική στην πρώτη πράξη είναι
κομψή και αισθησιακή, ενώ στην δεύτερη αναδύει ένα αίσθημα μελαγχολίας
και απλότητας.
Ο Άκις και η Γαλάτεια ήταν μέχρι τώρα το πιο δημοφιλές δραματικό έργο του Χαίντελ
με συνεχή παρουσία στις θεατρικές σκηνές, αν και σήμερα περιέχει μουσικά μέρη που
δεν τα πρόσθεσε ο Χαίντελ.

"Happy we!" from Handel's Acis and Galatea



1. Ouverture 2. No. 1 - Chorus: "Oh the pleasure of the the plains".



2. Antonio Literes : Accis y Galatea

Ο Antonio de Literes ( 1673-1747) ήταν ένας Ισπανός συνθέτης. Το πιο γνωστό του έργο ήταν ο " Άκις και η Γαλάτεια", σε λιμπρέτο του Jose de Canizares. Το έργο ήταν ξεχασμένο 200 χρόνια και ηχογραφήθηκε μόλις το 2003 με ενθουσιαστικές κριτικές.


Antonio Literes, Acis y Galatea (1 to 4 of 25)


Composer: Antonio Literes (circa 1670 - 1747)
Date Written: 1708
Period: Baroque
Country: Spain
Language: Spanish



3. Jean Baptiste Lully : Acis et Galatea


Ο Jean-Baptiste Lully ( 1632-1687) ήταν ένας Γάλλος συνθέτης, γεννημένος στην Ιταλία, ο οποίος πέρασε τον περισσότερο χρόνο της ζωής του στην υπηρεσία της αυλής του βασιλιά Λουδοβίκου του 14ου της Γαλλίας. Θεωρείται ο σημαντικότερος μουσικός της γαλλικής μουσικής μπαρόκ .
Η όπερα του, Άκις και Γαλάτεια, αντίθετα από τις άλλες του όπερες που χαρακτηρίζονται ως μουσικές τραγωδίες, ο Λουλύ την ονόμασε ως ηρωϊκό ποιμενικό, γιατί έχει ένα ποιμενικό θέμα και αποτελείται από 3 πράξεις, σε αντίθεση με τις συνήθης 5 πράξεις. Κατά τα άλλα δεν διαφέρει από τις μουσικές τραγωδίες. Το λιμπρέτο έγραψε ο Jean Galbert de Campistron πάνω στο μύθο από τις μεταμορφώσεις του Οβιδίου.


Lully: Acis & Galatee (Minkowski) 1/2





 





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου