Οι Αλεβίτες καλύπτουν ιστορικά στην Τουρκία περ. το 1/5 του πληθυσμού της. Βρίσκονται συχνά σε σύγκρουση με την πολιτική ηγεσία και ζουν, κατά καιρούς, διωγμούς από αυτήν. Ο Αραβικός πολιτισμός έλαμψε από τον 8ο έως τον 12ον αιώνα, με σημαντικά κέντρα πολιτισμού τη Δαμασκό, Βαγδάτη, Κάιρο, Κόρντοβα, Γρανάδα, Κωνσταντινούπολη, Δελχί.
Σύνδεση με το προηγούμενο
Λέγαμε για το Ισλάμ, για το σχίσμα του, το σχίσμα του, 30 χρόνια μετά το θάνατο του προφήτη, σε Σουνίτες και Σιίτες, αλλά και τους Σούφοι, οι οποίοι είναι κρυφοί κατά κάποιον τρόπο, δηλαδή δεν πολύ ακούγεται, γιατί οι δύο άλλες είναι αμήχανες σε σχέση με τους Σούφοι, αλλά δεν πάυει να είναι δυναμικός κλάδος του Ισλάμ και πρέπει να σας πω, ότι οι Σούφοι, προβάλλονται για ίσως όχι κάποιο άλλο λόγο, αλλά και γιατί ταιριάζει στους δυτικούς, πιο πολύ, δηλαδή σε σχέση με το Ισλάμ, η τάση αυτή των Σούφοι είναι πιο κοντά στο κλίμα των δυτικών και υπάρχει για αυτό ένας θαυμασμός και εκδίδονται βιβλία και περιοδικά ιστορικά στον Δυτικό κόσμο.
Τώρα όπως σας είπα, αυτή η τάση είναι απροσδιόριστη ακριβώς, διότι ο θεός ένα πράγμα θέλει, ο Αλλάχ, την αγάπη, την συμπαράσταση, τα έργα φιλανθρωπίας και αν δε πας να κάνεις το χάντι σου, δεν χολοσκάει ο Αλλάχ για αυτό, γιατί χολοσκάει? Για πράγματα ουσίας και η ουσία είναι η δράση η κοινωνική κτλ., αυτοί οι άνθρωποι εξαρτούν τις ομάδες που στήνουν κατά κανόνα, γιατί σας λέω ότι είναι πολλές ομάδες και κάθε μια έχει το χαβά της, αλλά κατά κανόνα η κάθε ομάδα κάτι βρίσκει ως θέμα κοινωνικό που την συγκινεί και με αυτό ασχολείται, είναι και βαθιά πολιτικές ομάδες, με την έννοια του πολίτη, όχι κομματικές, αν και παίρνουν και τέτοιους χαρακτήρες βεβαίως, γιατί όταν είσαι ενεργός πολίτης, τελικά αυτό αντανακλά και στην πραγματική πολιτική ζωή που θα σας εξηγήσω. Πρώτα-πρώτα αμφισβητούν την κεντρική εξουσία, νομίζω σας το είπα, αμφισβητούν γενικά τις εξουσίες, οι Σούφοι, πρώτα-πρώτα αμφισβητούν την θρησκευτική εξουσία, για αυτό δεν δέχονται τους Σουλεϊμάν, οι άλλες ομάδες έχουνε Ουλεμά, οι Σούφοι δεν δέχονται τις επίσημες των άλλων και σε τι στηρίζονται? Στηρίζονται στους δικούς τους ανθρώπους, οι πιο πνευματικοί ανάμεσα τους, ονομάζονται Μπάμπα, όρος που υπάρχει και στον Ινδουισμό, είναι κατά κάποιο τρόπο οι πνευματικοί τους, αυτό που λέμε στην ορθοδοξία ο πνευματικός, ρε παιδί μου! Οπωσδήποτε δεν είναι επαγγελματίας θεολόγος, μπορεί να είναι οποιοσδήποτε επαγγελματίας, να είναι παπουτσής, να είναι αγρότης, να δημιουργεί έργα κεραμικής, αλλά να έχει το κύρος του πολίτη, να είναι πνευματικός τους αρχηγός, αυτοί λοιπόν είναι οι άνθρωποι που τους καθοδηγούν και σας είπα, ότι αγαπούν τους τεκέδες, δηλαδή μικρούς χώρους στους οποίους βρίσκονται, αγαπούν πολύ την ποίηση και την όρχηση, τον χορό και μέσα από αυτά αισθάνονται ότι μπορούνε να έχουνε αυξημένη την επαφή με το θεό, κάτι που για αυτούς είναι στόχος.
Σας μίλησα και για τον Τσεραλαντίν που είναι θρυλικός στην ποίηση του, ανάμεσα στους Σούφοι, οι Σούφοι είναι πολλές ομάδες και η κάθε ομάδα έχει δικιά της τάση ποίησης, αλλά όλες μαζί συμφωνούν ότι ο Μαγκλαμπάν, έτσι λέγεται Τζελαλαντίν αλ Ρούμι, είναι ο μεγαλύτερος ποιητής που έβγαλε αυτή η τάση. Να σας διαβάσω ένα ποίημα του Μαγκλαμπαν “ τι μπορώ να κάνω πιστοί, δεν γνωρίζω τον εαυτό μου, δεν είμαι χριστιανός, μήτε εβραίος, μήτε μάγος ( σας θυμίζω μάγος είναι ο ιερέας στον ζωροαστρισμό), μήτε μουσουλμάνος ( καταλαβαίνετε με αυτή την εισαγωγή, οι υπόλοιποι μουσουλμάνοι βγάζουν μπιμπίκια), δεν είμαι από την ανατολή, ούτε από τη δύση, ούτε από τη ξηρά, ούτε από τη θάλασσα, ούτε από την γη ή το νερό, από τον αέρα ή τη φωτιά, ούτε από την Ινδία ή τη Κίνα, τη Βουλγαρία ή το Σαγκίν, ούτε από το κόσμο τούτο ή τον επόμενο, του ουρανού και της κόλασης, ούτε από τον Αδάμ, την Έυα, τους κήπους του Παραδείσου ή της Εδέμ, ανύπαρκτος ο χώρος μου και ανεύρετα τα ίχνη μου, ούτε ψυχή, ούτε σώμα, όλα είναι η ζωή του Πολύ αγαπημένου μου” το π με κεφαλαίο που είναι ο θεός, έτσι ο Αλλάχ. Ο Τσεραλαντίν γύρω στο 13 αιώνα, γύρω στο 1200τόσο, σας μίλησα και για τους Μπεκτασίδες Δερβίσιδες, περίπου την ίδια εποχή, αυτοί είναι Ντελκαμά Δερβίσιδες, αυτοί τώρα βρίσκονται σε αρκετά μεγάλες ομάδες σε κάποιες χώρες, στην Ινδία για την οποία θα μιλήσουμε αμέσως, οι χώροι των Σούφοι είναι εντυπωσιακοί και παίζει ρόλο ο σουφισμός στην Ινδία, στις εξελίξεις τις θρησκευτικές, υπάρχουν και στο Πακιστάν και στην Αίγυπτο και στο Λίβανο και στη Συρία και στο Ιράκ, στη Περσία, σας θυμίζω ότι είναι περσικής καταγωγής αυτή η τάση, στη βόρειο Αφρική, όμως η χώρα που έχει τους περισσότερους Σούφοι στο κόσμο, είναι η Τουρκία, η Τουρκία είναι το βασίλειο των Σούφοι και αυτό έπαιξε ρόλο για το γεγονός ότι οι Πέρσες Σούφοι ήλθαν από την Περσία, τον 11ο και 12ο αιώνα και εγκαταστάθηκαν όπως σας θυμίζω, στους Σελτσούκους Τούρκους που είχαν καταλάβει την Μικρά Ασία, εκεί βρήκαν το χώρο τους δηλαδή, αυτό συνέβη το 1071 στο να καταληφθεί η Μικρά Ασία από τους Σελτσούκους, τον επόμενο αιώνα αρχίζει να υπάρχει αυτή η παρουσία των Σούφοι και ήταν φιλόξενος χώρος για τους Σούφοι εκείνη την εποχή, η Μικρά Ασία, για αυτό και αυτοί οι δύο θρυλικοί Σούφοι και ο Μεγκλαμάν και Χατζή Μπεκτάς σε αυτό το χώρο έδρασαν, αλλά δεν ήταν μόνο αυτοί και πάρα πολλοί άλλοι και σταδιακά και μετά όταν μπήκε στην πορεία της, η οθωμανική αυτοκρατορία, οι τεκέδες των Σούφοι αυξάνονται σε όλη την αυτοκρατορία, υπολογίζονταν τον 17ο αιώνα, δηλαδή γύρω στα 1600τόσο, ότι το 1/5 του πληθυσμού των μουσουλμάνων της οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν Σούφοι και στην οθωμανική αυτοκρατορία υπολογιζόντανε ότι υπήρχαν 700 τεκέδες, στην Αθήνα επίσης υπήρχε τεκές, στο ωρολόγιο του Κυρήστου και σε 2-3 άλλα σημεία της πόλεως, γενικά ονομάζεται ο σουφισμός, λαϊκό Ισλάμ, γιατί έχει μεγάλη διάδοση στα ταπεινότερα στρώματα και σε στρώματα τεχνιτών, του γεγονότος όμως, ότι είναι αντι-εξουσιαστική τάση, κατά κανόνα, αμφισβητούν τις κεντρικές εξουσίες τις θρησκευτικές, αλλά και τις πολιτικές και κατά καιρούς, όχι σπάνια, βρίσκονται σε αγώνα εξοντώσεως με την κεντρική εξουσία, τον 16ο αιώνα, τον αιώνα του Σουλεϊμάν του μεγαλοπρεπούς που η οθωμανική αυτοκρατορία άκουγες το όνομα της και στεκόσουνα σούζα, η οθωμανική αυτοκρατορία το μεγάλο της μπελά, τον βρήκε μέσα τους, στους κόλπους της, από τους Σούφοι της, στην Μικρά Ασία οι οποίοι έκαναν μια τρομερή εξέγερση εναντίον της κεντρικής εξουσίας οι οποία διήρκεσε 10ετίες, δηλαδή ο περίφημος οθωμανικός στρατός, ο οποίος αμφισβητούσε την δυνατότητα της Ευρώπης να υπάρχει, δεν μπορούσε να καταστείλει τους Σούφοι όταν μπαίνανε σε αγώνα ενάντια στην κεντρική εξουσία για λόγους τους οποίους πίστευαν ότι ήταν δίκαιοι, δεν κάναν πίσω με τίποτα, να σκεφτείτε τους τηγανίζανε ζωντανούς, γενικά ο σουφισμός έχει προβλήματα με την κεντρική εξουσία, κατά καιρούς κάποιες ομάδες του είναι μια χαρά, αλλά μπορεί αργότερα να μην είναι μια χαρά και αυτό έκανε το σουφισμό αγαπητό και σε ομάδες οι οποίες δεν ήτανε μουσουλμανικές, γιατί? Α) ο σουφισμός λέει ότι δεν έχει τόση σημασία η θρησκεία, τον να αγαπάς το θεό έχει σημασία και το να είσαι σωστός, άρα στους δικούς μας τεκέδες όποιος θέλει, ας έλθει και χριστιανός και εβραίος, όποιος θέλει ας έλθει, όλοι να ψέλνουμε στο θεό, χωρίς να αλλάξει θρήσκευμα και πράγματι πολλοί άπιστοι, δηλαδή μη μουσουλμάνοι, μέσα στους αιώνες αυτούς, μιλάμε τώρα για τη οθωμανική αυτοκρατορία, αλλά και αλλού, πηγαίνανε στους τεκέδες γιατί ήταν ένας ευχάριστος χώρος, με μουσική, με χορό, έψαλες για το θεό γενικά, βέβαια ήτανε μουσουλμάνοι, δεν το συζητούμε, αλλά παρ’ όλο που έχετε λάθος θρησκεία, ελάτε όλοι μαζί να ψάλουμε στο θεό, εμείς τον Αλλάχ αγαπάμε και ο Αλλάχ αγαπά τους καλούς ανθρώπους και δεν αγαπάει τους κακούς ανθρώπους και δεν ψάχνει εάν είναι κάποιος μουσουλμάνος ή όχι. Σε αυτούς τους τεκέδες έρχονταν και άπιστοι, εύρισκαν ένα ανάλαφρο, χαριτωμένο κλίμα και επί πλέον αυτό το κλίμα τους πήγαινε κοντύτερα προς τον ισχυρό γιατί, ο ισχυρός στην οθωμανική αυτοκρατορία ήτανε το Ισλάμ, ενώ ταυτοχρόνως αμφισβητούσε τον ισχυρό, άρα λειτουργούσε σαν μια γέφυρα στην οποία οι άλλοι έβλεπαν μια πνευματική συγγένεια, μια συναισθηματική συγγένεια, αυτό το γεγονός έπαιξε ρόλο μακροπρόθεσμα και παίζει ρόλο σε διάφορες χώρες, θα το δούμε και στην Ινδία, παίζει ρόλο. Στην αλλαγή θρησκεύματος εννοώ, διότι οι Σουφίτες δεν σου ζητούν να αλλάξεις θρήσκευμα, αλλά στην πράξη εάν εθιστείς και πηγαίνεις μαζί τους, αισθάνεσαι γλυκά μαζί τους, αισθάνεσαι συνάφεια μαζί τους κτλ. , πολλά άτομα άλλαζαν θρήσκευμα μέσω των τεκέδων των Σούφοι και στην οθωμανική περίοδο και τώρα να αλλάζουνε στην Ινδία και σε άλλα σημεία, τώρα είναι λίγο πιο δύσκολο, γιατί η τάση στο Ισλάμ είναι πιο σκληρή και δημιουργεί θέματα στους πιο χαλαρούς, γιατί και το Ισλάμ έχει περάσει πολλές περιόδους, τώρα είναι σε μια φάση σκλήρυνσης οπότε τα πράγματα κιόλας τα ζούμε και τα βλέπουμε, οι ρεμπέτες οι δικοί μας, να σας πω κάτι, θεωρείται ότι οι τεκέδες των Σούφοι έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην δημιουργία της μουσικής της ανατολικής Μεσογείου, διότι Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι, Τούρκοι, όλοι μαζί έπαιζαν την μουσική τους, οπότε λειτούργησε οι τεκέδες, σαν ένα συγκριτικός χώρος και για τη μουσική, για αυτό δημιουργήθηκε και μια βάση που και εμείς αν ακούσουμε ένα τούρκικο ή ένα συριακό τραγούδι και εκείνοι ένα δικό μας, κάπου ο ήχος είναι οικείος, μπορεί να είναι μακρινός, αλλά σου είναι και οικείος, μάλιστα στα ρεμπέτικα τραγούδια, υπάρχει, επειδή οι Ασίκιδες στην Τουρκία και στην Μέση Ανατολή, υπάρχουν αυτοί που λέγονται Ασίκιδες, δηλαδή τύποι χαλαροί που αγαπούν την ζωή και παίρνουν μουσική και αυτοί έτσι βρίσκονται σε παρέες και σε κουτούκια και σε λοιπά......οι Ασίκιδες ήταν πολύ αγαπητοί και στην Σμύρνη και σε διάφορες περιοχές, οι δικοί μας είχαν επαφή με τους Ασίκιδες, κάποιοι ήταν και αυτοί Ασίκιδες και για αυτό στο ρεμπέτικο τραγούδι ακούς συχνά τέτοιους όρους, πολύ συχνά στο δικό μας ρεμπέτικο τραγούδι, όταν κάποιος φτάνει στο μεράκι, λέει στον τραγουδιστή, γειά σου βρε ντερβίση μου, ας πούμε, η λέξη, ντερβίσης, έχει θετικό πρόσημο, ο χουβαρντάς ο άνθρωπος, ο ανοιχτόμυαλος, ο ανοιχτοχέρης, ο κιπάρης ας πούμε, ο Ντερβίσης έχει και διάφορες άλλες έννοιες που προέρχονται από αυτούς τους ανθρώπους.
Τώρα, στην Τουρκία, το κλίμα αυτό των Σούφοι, πέρασε από τα σαράντα κύματα, υπήρξαν περίοδοι που οι Σούφοι ήτανε δεκτοί, περίοδοι που ήταν σε σύγκρουσή και επειδή δεν είναι μια ομάδα Σούφοι, αλλά πολλές ομάδες Σούφοι, κάποιες από αυτές από αυτές, όπως σας είπα, άλλοτε δεν ήταν, άλλοτε ήταν, είναι πολύπλοκο το τοπίο. Ο Κεμάλ στηρίχτηκε στους Σούφοι για να κάνει τις μεγάλες αλλαγές που έκανε στο 23, δηλαδή να καταλύσει το θεοκρατικό κράτος και να θεσπίσει ένα κανονικό κράτος, στηρίχτηκε στους Σούφοι γιατί ήταν έτοιμοι, δεν σκάνε για τέτοια θέματα, ο Κεμάλ είπε, αλλάζουμε την γραφή σε λατινική, αυτό είναι ανήκουστο, δεν είναι απλώς ότι αλλάζω τη γραφή, είναι ότι πετώ την ιερή γραφή στην οποία έχει γραφτεί το Κοράνι και υιοθετώ την γραφή των απίστων, γιατί η λατινική γραφή είναι η γραφή της δυτικής Ευρώπης, δηλαδή βγήκε ένας άνθρωπος και είπε κάτι, που κανονικά θα τον κρεμούσαν ανάποδα, βέβαια είχε κύρος γιατί είχε νικήσει τους Έλληνες, στρατιωτικά και στηριζόντανε επίσης και στους Σούφοι οι οποίοι ήταν υπέρ τέτοιων πολιτικών αλλαγών, δεν τρόμαζαν σε αυτά τα πράγματα, αλλά αργότερα ήλθε σε σύγκρουση με τους Σούφοι, διότι δεν ταιριάζει καμιά δυνατή και απόλυτη κυβέρνηση και ο Κεμάλ έγινε πανίσχυρος, επέβαλε τις θέσεις του και τελευταία, πριν 30 χρόνια, οι Σούφοι στην Τουρκία ζούσανε σε κατάσταση τρομοκρατίας εκ μέρους του κράτους και εκ μέρους των βίαιων ομάδων, στην Τουρκία υπήρχαν εγκληματικές, υπέρ εθνιστικές ομάδες, μέχρι πρόσφατα, οι γκρίζοι λύκοι, οι οποίοι ήτανε ανερυθρίαστοι εγκληματίες, σκότωναν, χωρίς να δίνουν σε κανένα λογαριασμό και ανάμεσα σε αυτούς, τα προτιμητέα θύματα τους ήτανε οι Σούφοι, οι Σούφοι στην Τουρκία είναι κατά κύριο λόγο στην Ανατολία, δηλαδή στη Μικρά Ασία σε κάποιες περιοχές της Μικράς Ασίας, κυρίως προς την περιοχή του Ικονίου, εκεί είναι ένα ποσοστό στην Τουρκία που αντιστοιχεί σε περίπου 16-18 εκατομμύρια ανθρώπους, δεν είναι πλειοψηφία, διότι η πλειοψηφία είναι σουνιτική, αλλά δεν είναι λίγοι και επειδή είναι συγκεντρωμένοι, ήτανε, τώρα η Τουρκία είναι σε μια φάση αστυφιλίας και μαζεύονται όλοι στα μεγάλα κέντρα, η Κωνσταντινούπολη έχει τώρα 20 εκατομμύρια και πόσα η Άγκυρα και πόσα η Σμύρνη και είναι σε μια τέτοια μετάβαση, αλλά μέχρι πριν λίγες 10ετίες οι Σούφοι στην Τουρκία ήταν συγκεντρωμένοι κατά κύριο λόγο στην Ανατολία, στις περιοχές της Μικράς Ασίας και σε αυτές τις περιοχές συγκροτούσαν σαφής πλειοψηφίες, για αυτό και το τουρκικό κράτος που ήτανε σε μετάβαση τους δεν τους έκανε κανένα έργο εκεί, δεν ξέρω αν είχατε πάει στην Τουρκία πριν 20-30 χρόνια, γιατί τώρα η Τουρκία είναι άλλη χώρα, μέσα σε 15 χρόνια έχει γίνει άλλη χώρα, αλλά μέχρι πριν λίγες 10ετίες, πήγαινες στην Κωνσταντινούπολη και στην Σμύρνη και έβλεπες κάποια κατάσταση που σου ήτανε κάπως οικεία και πήγαινες στην Ανατολία και έβλεπες μιζέρια, φτώχια, ούτε δρόμοι, ούτε τηλέφωνα, ούτε ηλεκτρικό, ούτε τίποτα, γιατί ήταν οι περιοχές των Σούφοι που η τουρκική κυβέρνηση κατά κάποιον τρόπο τους τιμωρούσε, αυτό το πράγμα άλλαξε τα τελευταία χρόνια. Οι Σούφοι οι οποίοι ιστορικά δεν είχανε ενιαίο αρχηγό, γιατί είναι πολλές ομάδες και κάθε μια έχει το δικό της και έχει μέχρι σήμερα τους δικούς της Μπάμπα και πνευματικούς, βρήκε στο πρόσωπο του Φεντουλάχ Γκιουλέν, τώρα είναι στις ειδήσεις συχνά, θεωρούνταν πολύ μεγάλο πρόσωπο για την Τουρκία, πάντα, ακόμη και την εποχή που οι Σούφοι κυνηγιόντανε, είναι στις ειδήσεις γιατί ο Ερντογάν όπως γνωρίζετε, πριν από καμιά 10αρια χρόνια, συνεργάστηκε με τον Γκιουλέν σε πολλά θέματα, δηλαδή έσπασε οι μεταξύ τους σύγκρουση, αυτός ζει στις ΗΠΑ, γιατί γενικά σαν αρχηγός των Σούφοι, τους σφάζανε μαζικά στην Τουρκία, οι λόγιοι και οι ποιητές και οι σκηνοθέτες και οι ηθοποιοί ιστορικά, είναι Σούφοι, δηλαδή η διανόηση της Τουρκίας είναι Σούφοι και για αυτό υπήρχε ένα κλίμα, δεν ξέρω αν προσέξατε πρόσφατα που πιάσανε ξαφνικά πολλούς ηθοποιούς ότι δήθεν διακινούν ναρκωτικά, αυτοί είναι Σούφοι, δηλαδή τους στήσανε μια ιστορία επειδή ο Ερντογάν, άλλαξε πολιτική σε σχέση....., αυτή είναι η δική μου εκτίμηση, μετά το είδα γραμμένο και στις εφημερίδες, ήταν φανερό ότι εδώ είχε στηθεί μια δικαστική ιστορία, να εξουθενώσει τους Σούφοι.
Σας έλεγα, γιατί πριν το 82 περίπου, ήταν η εποχή της μεγάλης βίας εναντίον των Σούφοι στη Τουρκία, κάθε τόσο διάβαζες ότι στην τάδε περιοχή βρέθηκαν 10 πτώματα ας πούμε, δεν διαμαρτυρόντανε κανένας, ουδέποτε είχε κανείς βρεθεί, κανείς δεν είχε δει, κανείς δεν είχε καταλάβει, έχουν γίνει τερατώδη εγκλήματα στην Τουρκία χωρίς καμία......, λες και δεν έγιναν και επειδή υπήρχε αυτή η τρομοκρατία σε αυτή την περίοδο, κάποιοι από τους επώνυμους Τούρκους λόγιους, διαλεκτά πρόσωπα που όλοι ήξεραν ότι ήτανε Σούφοι, αλλά δεν ήταν φανερά Σούφοι γιατί δεν το έλεγες, είπανε δεν πάει άλλο και είπανε θα βγούμε και θα πούμε ότι είμαστε Σούφοι και στην ευχή του θεού και συνεννοήθηκαν μεταξύ τους ότι θα κάνουν φανερά μια συνάντηση, να πουν τα θέματα τους σε ένα ξενοδοχείο, εκεί στις περιοχές μας στην Ανατολία, βρεθήκανε λοιπόν σε αυτό το ξενοδοχείο και οι γκρίζοι λύκοι το είχαν υπονομεύσει από κάτω με εκρηκτικά και την ώρα που άρχιζε η συζήτηση, ανατινάχτηκε η διανόηση της Τουρκίας, δηλαδή μέσα σε ένα δευτερόλεπτο χάθηκε ο Μάνος Χατζιδάκης, ο Θεοδωράκης....καταλαβαίνετε τι θέλω να πω, η ψυχή της χώρας αυτής, ο σουδισμός είναι μια πολύ ασαφής και πολύ ενοχλητική για κάποιες ομάδες έντασης.
Να ξανά γυρίσουμε στο Ισλάμ, να πούμε κάποια πράγματα για αυτό, διότι, μιλήσαμε για το σχίσμα, για τις τάσεις του κτλ., να πούμε σε ποιες περιοχές υπήρξαν πολύ σημαντικές κατά καιρούς για το Ισλάμ, το Ισλάμ είχε κατά καιρούς κέντρα, το πρώτο μεγάλο του κέντρο, φυσικά θυμίζω ότι οι δύο ιερές πόλεις είναι, η Μέκκα και η Μεντίνα, αλλά δεν είναι κέντρα παραγωγής, ξέρετε, πολιτισμού, είναι ιερές πόλεις, οι πόλεις που διαμόρφωσαν το χαρακτήρα του Ισλάμ, είναι άλλες πόλεις, πρώτον η Δαμασκός, η Δαμασκός ήταν πρωτοπόρα πόλη και η περιοχή και οι Ουεμιάδες, η οικογένεια, οι οποίοι έκτισαν και τις βάσεις του περίφημου αραβικού πολιτισμού που αμέσως σε αυτόν θα αναφερθούμε. Η επόμενη σπουδαία πόλη ήταν η Βαγδάτη, η Βαγδάτη δημιουργήθηκε από το Ισλάμ, δεν υπήρχε, δημιουργήθηκε τον 8ο αιώνα μχ., ιδρύθηκε εξ’ αρχής, δηλαδή σε μια περιοχή του Ιράκ όπου υπήρχαν τα ερείπια πολύ αρχαίας πόλης του 4000 πχ., δεν υπήρχε και μάλιστα η Βαγδάτη έγινε με ένα πολύ ενδιαφέρον σχέδιο πολεοδομικό που είναι κυκλικό, δηλαδή οι γειτονιές είναι κυκλικές, στο κέντρο υπάρχει η πλατεία, το τζαμί και τα ….. τα σοκάκια είναι κυκλικά ολόγυρα και έγινε μια λαμπρή πόλη ταχύτατα, με πάρα πολλά μνημεία και τζαμιά και μεντεσέδες κτλ., η επόμενη μεγάλη πόλη είναι το Κάϊρο και το Κάϊρο απέκτησε καταπληκτικές μορφές της αραβικής τέχνης, αν έχετε πάει στο Κάϊρο, είναι ο λόφος των Μαμελούκων- Τούρκων με το κάστρο των Μαμελούκων και κατρακυλάει στις παρίες ας πούμε, στα πρανή αυτού του λόφου, εκατοντάδες μνημεία τα οποία μπορείς να φανταστείς ότι θα ήταν πανέμορφα και τώρα είναι η πιο φρικτή φτωχογειτονιά που μπορεί κανείς να φανταστεί, μέσα στην απόλυτη βρωμιά, εκατομμύρια άνθρωποι, ζουν σε κάθε τρυπίτσα εκεί πέρα, σε πιάνει η ψυχή σου, τουλάχιστον πριν από χρόνια που πήγα, τώρα δεν ξέρω, αλλά μπορείς να φανταστείς, αν αφαιρέσεις τη θλίψη της φτώχιας και της δυστυχίας, μιλάμε για φτώχια, όχι αστεία....αυτή η περιοχή αν ποτέ αναπαλαιωθεί θα είναι από τα διαμάντια του κόσμου, πραγματικά. Η επόμενη πόλη που πήρε μεγάλες διαστάσεις ήτανε η Κόρτοβα, στην Ισπανία έγινε το μεγάλο κέντρο του αραβικού πολιτισμού με 10δες τζαμιά, χαμάμ, βιβλιοθήκες, πρέπει να σας πω ότι, στα 900 και στα 1000 μχ., η Κόρτοβα είχε τις περισσότερες βιβλιοθήκες από κάθε άλλη πόλη σε ολόκληρη την Ευρώπη και τα περισσότερα βιβλία, γιατί οι Άραβες ήταν στα πολύ ψηλά του πολιτισμού τους, πρωτοπόροι σε πολλά θέματα που η δυτική Ευρώπη ούτε τα φανταζόντανε εκείνη την εποχή, γιατί αργότερα οι Άραβες θα βρεθούν σε παρακμή και η δυτική Ευρώπη σε ακμή, η Κόρτοβα. Και μετά από αυτό η Κωνσταντινούπολη, οι οθωμανοί Τούρκοι ανήλθαν σε δύναμη, κατέλαβαν την περιοχή του Βυζαντίου και η Κωνσταντινούπολη έγινε μεγάλο κέντρο του μουσουλμανικού πολιτισμού, διότι ήταν και η πόλης του ονείρου για όλους τους μουσουλμάνους, οι μουσουλμάνοι είχαν συνεχώς επιχειρήσει να την κατακτήσουν, ήταν όνειρο και ήλθε η ώρα του ονείρου, επίσης σημαντική πόλη για το Ισλάμ είναι και το Δελχί στην Ινδία.
Τι ήταν ο περίφημος ισλαμικός πολιτισμός? Μας ενδιαφέρει να μιλήσουμε για αυτόν, διότι η μεγάλη σημασία της επέκτασης των Αράβων δεν ήταν τόσο η κατάκτηση που έκαναν, η ανθρωπότητα έχει γνωρίσει κατακτητές και κατακτητές και οι Άραβες μεγάλοι, επιτυχημένοι κατακτητές, δεν το συζητούμε, δεν ήταν όμως μόνο κατακτητές, την εποχή που επεκτείνονται, στήνουν και το μεγάλο τους πολιτισμό ο οποίος θα γίνει ο σημαντικότερος πολιτισμός στη γη, κάποιους αιώνες της πολύ μεγάλης ακμής, πότε είναι η μεγάλη ακμή του αραβικού πολιτισμού? Είναι μετά το 800, δηλαδή το 800, το 900, το 1000, το 1100 ο αραβικός πολιτισμός μεσουρανεί, μετά το 1100 αρχίζει να χάνει το βηματισμό του, το 1300 ποια αποστεγνώνεται, το 1400 παύει να έχει την τόσο σημαντική συνεισφορά, νομίζω σας το είπα, ότι οι Άραβες αντιδρούν αν τους προσβάλλεις, όπως εμείς με την αρχαία Ελλάδα και οι Άραβες αν τους προσβάλλεις και τους προσβάλλεις, γιατί ο δυτικός κόσμος είχε μια έπαρση και μια αλαζονεία απέναντι τους και τους αντιμετώπιζε σαν μιας χαμηλότερης και άλλης πολιτισμικής αξίας ανθρώπους και τώρα το πληρώνει αυτό η Δύση, αυτή την αλαζονεία, οι άλλοι απαντούσαν, εσύ θα μου πεις εμένα, που το 800 κάναμε αυτό που το 900 κάναμε αυτό που όταν εσείς ήσασταν εκεί, εμείς ήμασταν εκεί και χρησιμοποιούν και αυτοί παραδείγματα από το παρελθόν, το ένδοξο παρελθόν. Πιο μεγάλη επιβεβαίωση της σημερινής ήττας, δεν υπάρχει, εάν χρειάζεται για να ενισχύσεις τον εαυτό σου να γυρνάς στο παρελθόν, θα πει ότι είσαι βαθύτατα ηττημένος γιατί δεν έχεις να παρουσιάσεις, όχι ότι δεν έχεις, το μυαλό σου δεν πάει σε τίποτα σημερινό, έχεις διαγράψει τον εαυτό σου και το μόνο που υπάρχει είναι το παρελθόν, γιατί δεν έχουμε να πούμε και εμείς? Αξιολογότατα άτομα που θα λέγαμε, κάνεις τεστ Παπ η γυναίκα σου, Έλληνας το έκανε αυτό, καταλάβατε τι θέλω να πω,αλλά δεν μας έρχεται στο νου, ο Παπανικολάου, η Αμαλία Φλέμιγκ, τι να πω, ένα σωρό, ο Καραθεοδωρή, αν τους βάλλεται στο μυαλό σας άνετα απαντάτε, αλλά πρώτα μας έρχεται για τον Περικλή, για τον Σωκράτη κλπ., ο αραβικός πολιτισμός είχε καταπληκτική επίδοση στα μαθηματικά, στον αραβικό κόσμο τα μαθηματικά, είναι η γλώσσα του θεού και για αυτό δίνεται έμφαση, στην εποχή αυτή, μεταξύ των Αράβων αναπτύσσονται και νέες μαθηματικές επιστήμες όπως η άλγεβρα η οποία είναι των Αράβων ας πούμε προσέγγιση και ο τίτλος άλγεβρα είναι, αλ κεμπρ, επίσης στην τριγωνομετρία, διότι οι Άραβες ήταν εξαιρετικοί ναυτικοί, έχουν παράδοση στην ναυτιλία και εξ’ αυτού και στην παρατήρηση των ουρανίων σωμάτων και με την μεγάλη τους επίδοση στα μαθηματικά, προήγαγαν την τριγωνομετρία την οποία την χρησιμοποίησαν για την χαρτογραφία, διότι όντας έμποροι, κινητική έμποροι και στην θάλασσα και στη ξηρά, τους χρειαζόταν το δυνατόν, ακριβής χάρτες, όπως γνωρίζουμε όλοι για να δημιουργηθεί χάρτης, εκείνο που χρειάζεται είναι τα μαθηματικά και λόγω της επίδοσης τους ήταν σε θέση, αυτούς τους αιώνες, κοντά στο 1000, κοντά στο 1200, να παραγάγουν τους τελειότερους χάρτες του κόσμου μέχρι τότε, επίσης στη χημεία είχαν επίδοση και αυτή τους η μεγάλη επίδοση στη χημεία τους βοήθησε να παραγάγουν κατά κάποιους τα πιο όμορφα έργα μεταλλουργίας που υπάρχουν στη γη, ξέρετε ότι υπάρχει το ισλαμικό μουσείο του μουσείου Μπενάκη? Μπορεί κάποιοι να μην έχουμε πάει, αυτή τη Κυριακή να πάτε, όσοι από εμάς δεν έχουμε πάει, να πάμε, δηλαδή σε αυτή τη πόλη υπάρχει κάτι το μοναδικό, το ισλαμικό μουσείο του μουσείου Μπενάκη, είναι στη πλατεία των Αγίων Ασωμάτων και παράρτημα του Μπενάκη, διότι ο Αντώνης Μπενάκης που έχει δημιουργήσει το μουσείο, ήτανε μεγάλος συλλέκτης τέχνης, ένας από τους μεγαλύτερους στο κόσμο και ανάμεσα στα άλλα, αρχαία ελληνικά, βυζαντινά, ρωμαϊκά κλπ., ήταν μανιώδης συλλέκτης της ισλαμικής τέχνης, την οποία και θαύμαζε, έχει συλλέξει 10000 αντικείμενα και σε αυτό το κτίριο που εκθέτει τα 1000 από αυτά, τα άλλα 9000 είναι στις αποθήκες, δεν έχει χώρο να τα δείξει, είναι η 3η μεγαλύτερη συλλογή έργων ισλαμικής τέχνης στο κόσμο. Εκεί βλέπεις αριστουργήματα και ιδιαίτερα της μεταλλοτεχνίας, είναι δε ένα, στο 3ο όροφο αν πάτε, που είναι στο κέντρο, ένα μεταλλικό δοχείο που έγω νομίζω στην ζωή μου δεν έχω δει τέτοιο πράγμα και δεν υπάρχει έκδοση ισλαμικής τέχνης στο κόσμο που να μην έχει αυτό το αντικείμενο και 2-3 άλλα αντικείμενα του μουσείου Μπενάκη, είναι και στα εξώφυλλα ισλαμικής τέχνης στο κόσμο, βλέπεις αυτά τα έργα μεταλλουργίας και λες, εδώ υποκλίνομαι, διότι δεν είναι μόνο πανέμορφα και περίπλοκα και λεπτομερή και δεν μπορείς να φανταστείς πόσες συνθήκες φωτιάς, γιατί αυτά τα χειρίζεσαι σε συνθήκες φωτιάς για να έχεις το γλυπτικό αποτέλεσμα επάνω, πως γίνεται και κάποιες τεχνικές που εφαρμόστηκαν εκείνους τους αιώνες από προφανώς μουσουλμάνους, Άραβες τεχνίτες, σήμερα δεν μας είναι γνωστά, δηλαδή το κοιτούν οι ειδικοί και δεν μπορούν να φανταστούν, πως έγινε να βγει αυτό το αποτέλεσμα, διότι θα δείτε να παίζει στην ίδια βάση που μπορεί να είναι ορύχαλκος και ο άργυρος και ο χρυσός και άλλα μέταλλα ταυτοχρόνως, αυτό είναι πολύ δύσκολο, γιατί το κάθε μέταλλο έχει άλλο βαθμό τήξεως και για να το βάλεις μαζί, εδώ πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι ήταν στα επίπεδα επιστημόνων διαστημικού επιπέδου, το Ισλάμ ήταν σε θέση να πετύχει τέτοια αριστουργήματα γιατί είχε και προϊστορία, αλλά τώρα με την άνοδο του μπόρεσε να έχει θαυμάσια αποτελέσματα, η υαλουργία επίσης στο Ισλάμ, η ιατρική στο Ισλάμ, αυτούς τους αιώνες παράγει τα σημαντικότερα ιατρικά πονήματα στο κόσμο σε αυτή την ζώνη, μάλιστα οι Άραβες γιατροί ήτανε πολύ τολμηροί χειρούργοι γιατί φαίνεται είχαν μπει και αυτοί βαθιά στην ανατομία, τολμούσαν δύσκολες εγχειρήσεις στο μάτι και σε εσωτερικά όργανα, αλλά το ότι το τολμούσανε έχει σημασία, είχαμε βελτιώσει τα χειρουργικά όργανα ώστε να μπορούν να έχουνε τα αποτελέσματα αυτά και το ενδιαφέρον είναι ότι τα περίφημα πονήματα ιατρικής τα οποία συνεγράφησαν αυτούς τους αιώνες είναι πολυάριθμα, είναι αξιολογότατα και σήμερα μελετώνται και ξεκινούν ως εξής, εγώ ο ταπεινός, αυτά που θα σας πω δεν έχουν σχέση με την ιατρική, δούλος του θεού Αχμέτ, μελέτησα το έργο του Ιπποκράτη, το έργο του Γαληνού σε σχέση με τη πίεση του αίματος, ο Ιπποκράτης λέει ότι η πίεση του αίματος εξαρτάται από τη χολή......και συνδυάζεται με το τάδε.....ο Γαληνός λέει αυτό και αυτό.......εγώ ο ταπεινός δούλος του θεού μετά από παρατηρήσεις και μελέτες μου, πιστεύω ότι η πίεση εξαρτάται από αυτό......διότι το άλλο.......γράφει ένα πόνημα, στηριζόμενο και συνεχώς συνομιλών με τους αρχαίους Έλληνες, υπήρχε ελληνομάθεια στους Άραβες ακόμη, εκείνη την εποχή, η ελληνική γλώσσα ήταν ακόμα πολύ δυνατή γλώσσα και έτσι οι μορφωμένοι φυσικά, ήξεραν ελληνικά και διάβαζαν από το πρωτότυπο τα αρχαία ελληνικά κείμενα και οι Άραβες διέσωσαν και φύλαξαν τα αρχαία ελληνικά κείμενα, ήταν μια φωτισμένη περίοδος αυτής της ζωής τους αυτών των ανθρώπων, εκεί όμως που έκαναν τα μεγαλύτερα τους αριστουργήματα ήτανε η αρχιτεκτονική, η αρχιτεκτονική τους μέχρι σήμερα είναι κάτι ειδικό. Οι Άραβες όταν πρώτο άρχισαν να κτίζουν τεμένη, μιμήθηκαν εν πολλοίς την βυζαντινή κληρονομιά η οποία ήταν ακμάζουσα τότε, μάλιστα τα πρώτα τεμένη, μάλιστα σας το είπα και με μια αφορμή με τους Ουμεριάδες, κάλεσαν κανονικά βυζαντινούς τεχνίτες για να κτίσουν και να διακοσμήσουν το εσωτερικό, φυσικά τους είπαν, μη βάζετε καλά σταυρούς, αλλά και μορφές ανθρώπινες, αλλά διακοσμήσεις ανθέων, φυτικές διακοσμήσεις ή άλλες, τα πρώτα τεμένη είχανε μωσαϊκά, πανέμορφα μωσαϊκά, αργότερα μετακινήθηκαν σε δικές τους τεχνικές, αλλά προσέθεσαν και πολλά δικά τους χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα να έχουμε λαμπρά αποτελέσματα και το ενδιαφέρον είναι ότι ακόμη παράγουν ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική στους ναούς τους. Το ωραιότερο κτίριο στη γη, το έχουμε ξανά πει, ενδεχομένως το Τας-Μαχάλ της Ινδίας είναι μουσουλμανικό κτίσμα, όταν ψηφίζεται το Τας-Μαχάλ το ωραιότερο κτίσμα στο κόσμο και ψηφίζεται κάθε χρόνο, οι Ινδοί δεν πολύ χαίρονται, γιατί εδώ υπάρχουν θέματα, διότι πρόβλημα της σημερινής Ινδίας των τελευταίων 150 χρόνων είναι η μεγάλη παρουσία του Ισλάμ στη χώρα τους η οποία και οδήγησε σε τριχοτόμηση την χώρα τους, δηλαδή υπέστησαν μεγάλα δεινά από αυτό και θα ζήσουν και άλλα, έτοιμο είναι, εξ’ αυτού, επειδή έχουν με το Ισλάμ δύσκολα αισθήματα, ξέρουν ότι όταν ψηφίζεται αυτό το υπέροχο πράγμα οίκημα, στην ουσία τονίζεται η σημασία του Ισλάμ, χαίρονται που είναι στη χώρα τους, αλλά δεν ξέρουν ακριβώς τι άλλα θα έχουν, εκείνοι που χαίρονται πάρα πολύ είναι οι Τούρκοι, διότι θεωρούν ότι αυτό το οίκημα είναι δικό τους, γιατί τώρα θα νομίζετε ότι είναι λίγο παλαβό, οριακά παλαβό είναι, διότι την εποχή που κτίστηκε το Τας-Μαχάλ η Ινδία διοικούνταν από μια τουρκοπερσική δυναστεία, η γλώσσα των ανακτόρων στην Ινδία ήταν τούρκικα, επομένως το 1653 που δημιουργήθηκε αυτό, υπήρχε σοβαρή πολιτική παρουσία στην Ινδία, αφήστε δε, που αρχιτέκτονας που δημιούργησε αυτό το αριστούργημα ήτανε μαθητής του πιο ξακουστού αρχιτέκτονα της οθωμανικής αυτοκρατορίας τον 16ο αιώνα, του Σινάν Πασσά, θρυλικός αρχιτέκτονας και μάλιστα το πολυτεχνείο της Άγκυρας ή το πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης ονομάζεται Σινάν Πασσά πανεπιστήμιο, δηλαδή είναι προς τιμή του Σινάν Πασσά ο οποίος ήταν πράγματι πολύ μεγάλος αρχιτέκτονας και κάποιος μαθητής του συνέβαλε σε αυτό το οίκημα, άρα οι Τούρκοι χαίρονται ότι είναι τουρκικό. Θα σας πω κάτι που θα στεναχωρηθούμε, ο Σινάν Πασσάς ήτανε γενίτσαρος, κατά πάσα πιθανότητα ήταν Αρμένιος εκ γενετής και η δεύτερη πιθανότητα είναι Έλληνας εκ γενετής, πάντως δεν ήταν Τούρκος εκ γενετής, ωστόσο βέβαια έγινε ο αρχιτέκτονας της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Τώρα στη κατάταξη των ωραιότερων κτιρίων στο κόσμο είναι επίσης κάποια τζαμιά στη Περσία, η Περσία έχει καταπληκτικά έργα αρχιτεκτονικής, γενικά η Περσία θεωρείται η κορυφαία χώρα των τεχνών σε αυτή την περιοχή και μεταξύ των μουσουλμάνων και είναι αυτή η θρυλική τους πόλη, το Ισπαχάν στο οποίο υπάρχουν πραγματικά αριστουργήματα και βέβαια πολύ ψηλά στην παγκόσμια κατάταξη είναι η Γρανάδα που είναι το αριστούργημα των Άραβων, αυτό που είχε πει ο Λόργκα, όταν παρατηρώ τη Γρανάδα, τότε λυπάμαι πιο πολύ τους τυφλούς ανθρώπους πάνω στη γη και σας θυμίζω ότι ο τελευταίος υπερασπιστής της Γρανάδας, ο τελευταίος άραβας πολεμιστής ο οποίος ήτανε σκληρός πολεμιστής, τελικά την παρέδωσε, δεν ξέρω αν σας το είπα, την παρέδωσε όταν σφίχτηκε το πράγμα, διότι ήταν φανερό ότι θα γίνουν μάχες που θα καταστρέψουν αυτό το αριστούργημα και είπε, εγώ θέλω μα μην είμαι με τους Αράβους που αφήσαμε ένα αριστούργημα που θα υμνεί την παρουσία μας και δεν θέλω να καταστραφεί. Οι Άραβες έφτασαν σε τέτοια επίπεδα πολιτισμού γιατί εκτός του ότι ήτανε βεδουίνοι, αλλά στα παράλια πάντα οι Άραβες είχανε μεγάλη εμπορική δράση, τα αραβικά πλοία κινούνταν και πριν από την ανάπτυξη προς την Ινδία, η Ινδία δεν είναι μακριά, ο περσικός κόλπος δεν είναι μακριά, εδώ είναι περιοχές πολύ μεγάλου εμπορίου, αυτές οι περιοχές της Ερυθράς θάλασσας, Αίγυπτος, Σουδάν, οι περιοχές του περσικού κόλπου, η Ινδία δεν είναι μακριά, ούτε κοντά και βέβαια οι ανατολικές ακτές της Αφρικής στις οποίες οι Άραβες έμποροι έκαναν μεγάλο εμπόριο, ιστορικά και κυρίως εμπόριο δούλων, το λέω αυτό γιατί θα μιλήσουμε και για τους Ευρωπαίους οι οποίοι έκαναν εμπόριο δούλων μετά το 1400, όταν οι Πορτογάλοι έφτασαν στην Αφρική και μετά μπήκαν όλοι στο χορό, Ολλανδοί, Γάλλοι, Ισπανοί, όλοι γλύψανε από το μέλι του δουλεμπορίου, όχι γλύψανε, όλο το κουτί με το μέλι, ένα τμήμα του πλούτου της δυτικής Ευρώπης είχε σχέση με το δουλεμπόριο το οποίο ήτανε βαρύτατο, που έκαναν οι δυτικοί δουλεμπόριο? Εκεί που δεν έκαναν οι Άραβες, γιατί οι Άραβες είχανε καπαρώσει την ανατολική ακτή αιώνες πριν, χιλιάδες μαύροι, γιατί ήτανε πολύ της μόδας σε όλη την μέση και εγγύς ανατολή και στην Ινδία να έχεις μαύρους δούλους, στο σπίτι σου δηλαδή, ήτανε πολύ σημαντικό.
Επεισόδιο 29
Η Ινδία είναι η πιο περίπλοκη χώρα στον κόσμο. Σε αυτήν ομιλούνται περί τις 450 γλώσσες και είναι ιστορικά οργανωμένη στη βάση εκατοντάδων επιμέρους κρατών και κρατιδίων. Κατακτήθηκε κατά καιρούς, μετά το 1000 μ.Χ, από τουρκομανικής καταγωγής δυναστείες οι οποίες όμως ήταν εξαιρετικά επηρεασμένες από τον περσικό πολιτισμό. Οι Πορτογάλοι έφθασαν εδώ το 1498 και δημιούργησαν ως βάση τους την Γκόα το 1510.
Σύνδεση με το προηγούμενο
Οι Άραβες έφθασαν σε τέτοια επίπεδα πολιτισμού, διότι πάντα οι Άραβες είχαν μεγάλη εμπορική δράση, τα αραβικά πλοία κινούνταν προς την Ινδία η οποία δεν είναι πολύ μακριά, είναι περιοχές πολύ μεγάλου εμπορίου.
Αυτά σε σχέση με τον αραβικό πολιτισμό και τώρα θα αφήσουμε τους Άραβες και τους μουσουλμάνους, δεν θα τους αφήσουμε γιατί αυτοί συμμετέχουν στην προσέγγιση άλλων θεμάτων που θα κάνουμε, πάλι θα είναι μπροστά, γιατί είναι ένας μεγάλος παράγοντας που έπαιξε ρόλο σε χίλια μύρια. Θα μετακινηθούμε προς την χώρα από την οποία ξεκινήσαμε όταν αντιμετωπίζαμε τις θρησκείες, δηλαδή την Ινδία, θα την δούμε τώρα στην ιστορική της πορεία, βέβαια έχουμε μιλήσει για την θρησκεία των Ινδών, δηλαδή τον ινδουισμό, έχουμε περιγράψει αρκετά πράγματα για την Ινδία, η οποία είναι η πολυπλοκότερη κοινωνία στη γη, όχι τώρα, ανέκαθεν. Η Ινδία είναι τρέλα, δεν είναι μόνο οι Κάστες και οι άπειρες ομάδες, υποομάδες, υποκάστες, όλα αυτά, δεν είναι μόνο οι γλώσσες, στην Ινδία ομιλούνε τουλάχιστον 20 γλώσσες και 100ντάδες διάλεκτοι, η κεντρική γλώσσα, σας θυμίζω, είναι η Σίντι που είναι εξέλιξη των σανσκριτικών, είναι η επίσημη γλώσσα, αλλά δεν ομιλείτε παρά από το 1/5 του πληθυσμού, άρα ο μέσος Ινδός τώρα, έχει βοηθηθεί από την αγγλική, οι Άγγλοι βοήθησαν την Ινδία στην επικοινωνία τους, διότι μάθανε αγγλικά οι Ινδοί και στο τραίνο, στο δρόμο πρώτα θα μιλήσουν μεταξύ τους αγγλικά για να καταλάβουν αν μιλούν την ντόπια γλώσσα, κάποια κοινή γλώσσα, αν δεν μιλούν κάποια κοινή γλώσσα, μιλούν αγγλικά. Είναι η χώρα που ιστορικά, αποτελείται από πολλά κράτη και κρατίδια, έτσι μέχρι και σήμερα λειτουργεί, η Ινδία δημιουργήθηκε ως εθνικό κράτος, εκείνη τώρα, γιατί έπρεπε να φύγουν πρώτα οι Άγγλοι που είχαν την Ινδία αποικία τους τα τελευταία 150 χρόνια, δηλαδή από το 1800 χοντρικά μέχρι το 1947, η Ινδία έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1947 γιατί αμέσως μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο, μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο δημιουργήθηκαν κάποια καινούργια κράτη, το ένα είναι το κράτος του Ισραήλ, το άλλο είναι η ανεξάρτητη Ινδία η οποία όμως κολοβώθηκε αμέσως, με την δημιουργία δύο άλλων κρατών, δηλαδή αποσπάστηκαν από την Ινδία δύο κράτη, το Μπάγκλαντες και το Πακιστάν, επομένως δημιουργήθηκαν το 47 και το Πακιστάν, τότε το Μπαγκλαντές ήταν μαζί με το Πακιστάν, μια χώρα, ανατολικό και δυτικό Πακιστάν, δηλαδή μεσολαβούσε το χάος που λέγονταν Ινδία και ήταν το δυτικό Πακιστάν εδώ και τι ανατολικό Πακιστάν εκεί, 1500-2000 χιλιόμετρα μακριά, η έμπνευση ήταν να γίνει μια χώρα αυτό, όπως γνωρίζεται ίσως στην 10ετία του 70 έγινε πόλεμος μεταξύ του ανατολικού Πακιστάν και του δυτικού Πακιστάν και ανεξαρτοποιήθηκε το ανατολικό Πακιστάν και τώρα λέγεται Μπαγκλαντές. Τέλος πάντων υπήρξαν εκεί κάτω εξελίξεις μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο, αλλά γιατί σας τα λέω όλα αυτά, γιατί το 47 δημιουργήθηκε το εθνικό κράτος που λέγεται Ινδία, κουτσουρεμένο και το πολίτευμα που υιοθέτησε, ήτανε αγγλοσαξωνικό, δηλαδή δημοκρατία, στην Ινδία είναι η μεγαλύτερη στη γη, δεν υπάρχει άλλη χώρα στη γη που να έχει δημοκρατικό πολίτευμα και ένα δισεκατομμύριο και 300 εκατομμύρια πληθυσμό, δεν υπάρχει τέτοια χώρα μεγάλη, υπάρχει η Κίνα που έχει ένα δισεκατομμύριο 300 εκατομμύρια, αλλά έχει άλλο σύστημα εκεί, κομουνιστικό, εδώ έχουνε αγγλοσαξωνική δημοκρατία, με εκλογές, αντιπολίτευση, συμπολίτευση, ελευθεροτυπία, αυτό σημαίνει η δυτικού τύπου δημοκρατία και δεν είναι απλώς δημοκρατία η Ινδία, είναι αυτό που της ταιριάζει, είναι ομοσπονδία, διότι η Ινδία δεν μπορεί να ζήσει ενιαία, δεν το ξέρει αυτό το πράγμα, έζησε για χιλιάδες χρόνια με διάφορα κράτη και κρατίδια και για αυτό είναι ομοσπονδία, δηλαδή από πόσα κράτη αποτελείται η σημερινή ομόσπονδη δημοκρατία της Ινδίας, κάθε κράτος έχει τις δικές του εκλογές, βγάζει την δικιά του βουλή, αλλά όλοι μαζί εκλέγουν μια κεντρική βουλή η οποία διοικεί το κράτος στα κεντρικά πράγματα, αυτή η πολύ διάσπαση της Ινδίας θα έλεγε κανείς ότι ακόμη υπάρχει, βέβαια με ένα τρόπο, να το πούμε, η Ινδία όταν δημιουργήθηκε σε δημοκρατία το 47 πέρασε μεγάλες δυσκολίες, για 10ετίες η πολιτική της ζωή ήτανε μια κόλαση με δολοφονίες των ηγετών της αλλεπάλληλες κτλ., αλλά από το 80 και μετά το πράγμα ισορρόπησε και η Ινδία δείχνει εντυπωσιακές πλευρές καλής λειτουργίας του δημοκρατικού της πολιτεύματος και σήμερα θεωρείται εντυπωσιακή στις επιτυχίες που έχει, πολιτικά, το να σπάσει δηλαδή, όχι απόλυτη, να έχει μια σχετική ισορροπία και καλή λειτουργία του πολιτικού της συστήματος με δεδομένη την κόλαση του πληθυσμού, εδώ μιλούμε για τα μιλιούνια, ξέρω μια χώρα με 10 εκατομμύρια που δυσκολεύεται πολύ, φανταστείτε για πληθυσμό ένα δισεκατομμύριο διακόσια εκατομμύρια άτομα, για την Ινδία 10 εκατομμύρια είναι χωριό, λέγαμε για την πολυπλοκότητα της Ινδίας, δεν υπάρχει χώρα πιο περίπλοκη, με περισσότερα χρώματα, περισσότερα αρώματα, περισσότερες γιορτές, περισσότερους χορούς......είναι τόσοι οι θεοί τους, εδώ εμείς έχουμε 365 μέρες και δεν βρίσκουμε χώρο για τους Αγίους μας, φανταστείτε στην Ινδία που οι θεότητες τους είναι μερικές εκατοντάδες χιλιάδες που να βρεις χώρο για να τους τιμήσεις, βρίσκεις εδώ θε, κείθε, και να οι χοροί....κτλ. , ποντίκια τρέχουμε, γάλατα ρέουνε, λύκοι πεινούνε μέσα στους ναούς, την ώρα που ο Ινδός είναι σε άλλη κατάσταση, Ινδία, η πιο ενδιαφέρουσα χώρα. Τώρα, αυτή η χώρα έχει αναπτυχθεί σε ένα γεωγραφικό πεδίο το οποίο κάνει πολλούς να ονομάζουν την Ινδία, πολύ ήπειρο, ίσως έχετε ακούσει αυτό το όρο, η ινδική υπό ήπειρος, χρησιμοποιείται συχνά σε αυτές τις χώρες, για πιο λόγο? Γιατί η Ινδία, πρώτον είναι μια μεγάλη χώρα, για τον πληθυσμό της δεν είναι μεγάλη, αλλά είναι μεγάλη χώρα και κρέμεται κυριολεκτικά από τα Ιμαλάϊα, δηλαδή το βόριο της σημείο, είναι αυτές οι πανύψηλες κορυφές των Ιμαλαϊων οι οποίες αλλάζουν και το κλίμα της Ινδίας και την πανίδα και την χλωρίδα, δηλαδή στην Ινδία υπάρχουν πάρα πολλά φυτά και ζώα που δεν υπάρχουν αλλού, αυτό είναι που κάνει να λες αυτή την περιοχή, υπό ήπειρο, τώρα η Ινδία, κατά αρχήν χωρίζεται, ο καλός θεός κάποια άποψη έχει, δεν υπάρχει περίπτωση, διότι υπάρχει η βόρια Ινδία και η νότια Ινδία και να δούμε και στην Κίνα, η βόρια Κίνα και η νότια Κίνα, ποια περιοχή της Ινδίας θα έχει την πιο δυναμική οικονομία και την πιο δυναμική έτσι πολιτισμική παρουσία, το βόριο, γενικά δεν ξέρω τι συμβαίνει με αυτό το βόριο, η βόρια Ινδία διαφέρει από τη νότια, γεωφυσικά, η βόρια έχει υψηλά βουνά, φυσικά έχει και πεδιάδες, έχει και δάση, έχει και ζούγκλες, εκεί ζούνε ζώα που είναι μόνο εκεί πέρα και κάτι τρομερά φίδια, αλλά μέσα σε αυτές τις ζούγκλες της Ινδίας, εκεί είναι και ο ποταμός Γάγγης, ιερός ποταμός για τους Ινδούς, μέχρι σήμερα είναι ιερός ποταμός, στο ρου του οποίου ζουν 500 εκατομμύρια άνθρωποι. Μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν στον ρου ενός ποταμού, δεν υπάρχει άλλο ποτάμι με τέτοιο σκορ, είναι ΤΟ ποτάμι των Ινδών, φυσικά κάθε τόσο στο ρου του, διαμορφώνονται πεδιάδες από τα νερά του Γάγγη, τα νερά του Γάγγη προέρχονται από παγετώνες των Ιμαλαϊων, σε αυτά τα νερά του Γάγγη και τι δεν πέφτει μέσα, οι σωροί των νεκρών μισοκαμμένοι, όταν καίγονται οι νεκροί, ανάλογα με το πόσο πλούσιος είσαι και μπορείς να πληρώσεις το ξύλο για να επαρκέσει να καεί πλήρως ο νεκρός, οι φτωχοί δεν έχουν χρήματα να δώσουν, είναι λίγα τα ξύλα με αποτέλεσμα να μισοκαίγονται και τα πτώματα ρίχνονται μισοκαμμένα με σάρκες μέσα και ρίχνονται και αποχετεύσεις και βόθροι και ότι θέλεις μέσα σε αυτό το ιερό ποτάμι, οι Ινδοί μπαίνουν μέσα, κάνουν μπάνιο, πλένουν τα δόντια τους και οι σοφοί διατείνονται ότι δεν παθαίνουν ποτέ, τίποτα από τον Γάγγη, προσέξτε να δείτε, πρόσφατα διάβαζα στην εφημερίδα ότι έγιναν δειγματοληψίες σε διαφορετικά ύψη του ποταμού και κατέληξε στο εξής καταπληκτικό, ότι υπάρχουν μέσα στο ποτάμι πράγματι, βακτήρια που τρώνε την μόλυνση στο δευτερόλεπτο, ότι πείτε. Όταν είχα πάει στην λίμνη Βαϊκάλη στη Συρία που είναι μια καταπληκτική λίμνη, όχι τόσο μεγάλη, αλλά έχει τρομερό βάθος 2000 μέτρα και έχει τα πιο πολλά νερά στο κόσμο και σε αυτή τη λίμνη σε διάφορα σημεία φαίνεται ότι υπάρχουν εργοστάσια που ρίχνουν τα απόβλητα τους μέσα, το νερό της λίμνης είναι γάργαρο και όποτε ήλθαν για ανάλυση, δεν υπάρχει τίποτα μέσα και έχουνε βρει μικροοργανισμούς που τρώνε κάθε μόλυνση στο δευτερόλεπτο. Λοιπόν σας έλεγα για τον Γάγγη που κατά μήκος του, κατοικούν μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι, το δέλτα του Γάγγη είναι το μεγαλύτερο δέλτα ποταμού στο κόσμο, και στο δέλτα αυτό, είναι η γη σε διάφορα σημεία η πιο γόνιμη γη στην γη, που σε κανονικές συνθήκες δίνει 4 σοδειές το χρόνο, μπορεί να δώσει και 5 σοδειές το χρόνο, μιλάμε για ειδική περίπτωση, για αυτό υπάρχουν τόσοι κάτοικοι σε αυτή την διαδρομή, γιατί μπορούσε άνετα τόσους ανθρώπους και για αυτό είναι ιερός με το δίκιο του, όπως και ο Νείλος είναι ιερός με το δίκιο του, γιατί θρέφει ακόμα μέχρι σήμερα τους Αιγυπτίους παρ’ όλο που του κόψανε τα φτερά εκεί με το φράγμα του Ασουάν, έτσι ο βοράς της Ινδίας έχει αυτά τα προικιά, είναι πιο πλούσιος σε διαμόρφωση και διάφορα φυσικά προικιά, όμως από το κέντρο και κάτω, όχι ότι είναι κακό, υπάρχει κανονική και στο νότο της Ινδίας, εκεί η διαμόρφωσης γίνεται λοφώδης και τώρα η Ινδία να σπάει στα δύο χοντρικά, είναι ότι το βόριο της τμήμα είναι εκτεθειμένο στην είσοδο ξένων, προσέξτε να δείτε, κανονικά η Ινδία δεν έπρεπε να έχει καμιά αχείλιο πτέρνα, διότι πάνω της είναι τα Ιμαλάϊα τα οποία την έχουν προφυλάξει στην ουσία, είναι το έτοιμο σινικό τείχος που είχε η Ινδία και την είχε προφυλάξει από την επιθετικότητα των ανθρώπων των στεπών, όμως αυτά τα Ιμαλάϊα, γέρνουν δηλαδή αφού υψωθούν, χαμηλώνουν προς τα ανατολικά και προς τα δυτικά και αρχίζουν και σβύνουν, εδώ στα δυτικά εδώ τα Ιμαλάϊα, εδώ είναι το Πακιστάν σήμερα και εδώ στο Πακιστάν υπάρχουν πολύ ψηλές κορυφές 7-8000 μέτρων, αλλά σταδιακά, αυτά τα βουνά χαμηλώνουν και περίπου εδώ σε αυτή την περιοχή προς την θάλασσα έχουν χαμηλώσει αρκετά, ώστε να επιτρέπουν την είσοδο για καλό και για κακό, για ταξιδιώτες, για εμπόρους, αλλά και για πολεμιστές και για άλλους εισβολείς κτλ. Από εκεί πέρασαν τα διάφορα στρατεύματα που κατά καιρούς, κτύπησαν και κατέλαβαν τμήματα της Ινδίας, ανάμεσα στους οποίους και ο Μέγας Αλέξανδρος, έτσι το 327 εδώ κτύπησε, από πέρασε και περιγράφεται όλη αυτή η διαδρομή, κτύπησε δηλαδή ο Μέγας Αλέξανδρος αυτή την επαρχία που λέγεται Σιντ και είναι σήμερα Πακιστάν, ο Μέγας Αλέξανδρος σας θυμίζω, δεν έφτασε ποτέ στην σημερινή Ινδία, έφτασε στην Ινδία την τότε, από εδώ μπήκαν και άλλοι στους οποίους θα αναφερθούμε, το δε ανατολικό τμήμα, αυτό που λέγεται Μπαγκλαντές τώρα, εκεί είναι τόσα πολλά τα ύδατα, τόσο πολύ οι βάλτοι, τόσα πολλά τα νερά, τόσες πολλές οι λίμνες που είναι η κόλαση του νερού που ένα στράτευμα δύσκολα να μπει μέσα σε αυτή την ιστορία, έτσι όσοι από την Ινδία, μπήκαν κατά κανόνα από τα δυτικά και την κατέκτησαν μερικά.
Τώρα, η Ινδία είχε, σας θυμίζω, σπουδαίο πρόγονο πολιτισμό, κατά την γεωργική επανάσταση στην περιοχή του Ινδού ποταμού και των βορίων μερών της Ινδίας διαμορφώθηκαν γεωργικοί πολιτισμοί υψηλού επιπέδου, γύρω στο 2000-2500-3000 πχ., υπήρχαν θαυμάσια σημεία όπως η Χαράτα και Ασχουντάλ που νομίζω σας είχα πει, όταν μιλούσαμε για την γεωργική επανάσταση, έχουν βρεθεί αυτοί οι αρχαιολογικοί τόποι, το Ασχουντάλ το 2000 ήταν η μεγαλύτερη πόλη στο κόσμο και τα σπίτια του είχαν ύδρευση, αποχέτευση και είχε και σύστημα διαχείρισης των αποβλήτων και των σκουπιδιών, αυτός ο πολιτισμός του Ινδού είχε στο περί κύκλο του και γραφή και έχουν βρεθεί κείμενα τα οποία δεν μπορούμε να διαβάσουμε και δεν έχει βρεθεί κάποιος να τα καταφέρει, δεν ξέρουμε τι λαοί ήτανε αυτοί, τι γλώσσα μιλούσαν, τι καταγωγή είχαν, δεν μπορούμε να ξέρουμε, γιατί δεν το ξέρουμε? Διότι γύρω στο 1600, όταν μιλάγαμε για τον ινδουισμό, μπήκανε φυλές μέσα στην Ινδία, αυτοί έλεγαν τους εαυτούς τους Άριαν, κτύπησαν την Ινδία, μπήκαν και στην Περσία, ήταν μια μετακίνηση των ινδοευρωπαίων προς το νότο και κατέλαβαν την Ινδία, σας είπα ότι αυτό περιγράφεται στις Βέδες, αυτή τους η επίθεση, επέκταση, περιγράφεται, κατενίκησαν τους ντόπιους πληθυσμούς και επέβαλαν τον δικό τους πολιτισμό και την δικιά τους γλώσσα, τα Σίντι όπως σας είπα, είναι γλώσσα που προέρχεται από αυτούς, αλλά προσέξτε επειδή η Ινδία είναι τόσο περίπλοκή δεν κατακτήθηκε όλη η Ινδία, στην Ινδία υπάρχουν και άλλες γλώσσες και άλλες μορφές, διότι στην Ινδία θα δεις προς το νότο άλλες μορφές από το βορά που κατά τους ειδικούς είναι μάλλον και υπολείμματα των προ των Αρίων κατοίκων, φυσικά σε αιώνες, αλλά στο νότο μιλούν άλλες γλώσσες, όχι τα Σίντι, αραμιτικές γλώσσες, άλλες γλώσσες, που θα πει ότι αυτό το πράγμα δεν ολοκληρώθηκε πλήρως, αλλά τέλος πάντων η Ινδία απέκτησε αυτό το χαρακτήρα αυτών των εισβολέων που έγιναν ποια οι εκφραστές της Ινδίας, αυτοί με τις Βέδες τους και Ουπανισάδες έστησαν το θρησκευτικό σκηνικό της Ινδίας που είναι τόσο ενδιαφέρον και τόσο μοναδικό και φυσικά και τις κάστες.
Οι κάστες δημιουργήθηκαν, αυτή είναι βλάστημη ερμηνεία, διότι για τους Ινδούς οι κάστες είναι μεταφυσικό και θεωρητικής βάσεως, κατά μια ερμηνεία αυτή η βίαιη εισβολή των Ινδοευρωπαίων, ανάγκασε τους ντόπιους να υποταχθούν σε κατώτερη κοινωνική μοίρα από τους εισελθόντες και έτσι οι εισελθόντες οργάνωσαν την κοινωνία, έτσι ώστε εκείνοι να ελέγχουν την λειτουργία της και να αξιοποιούν το υποτελές των εντοπίων, ας πούμε, τους οποίους και εξουδετέρωσαν. Τώρα η Ινδία ιστορικά ήταν πάντα πολύ διασπασμένη, με μικρά κράτη και κρατίδια, με μαχαραγιάδες, μεγάλες οικογένειες που ιστορικά ελέγχουν εδώ, άλλοι εδώ, άλλοι εκεί, με τα παλάτια τους, με τα διαμάντια, με τα ζαφείρια, η Ινδία έχει πάρα πολύ πλούσιο υπέδαφος δε πολύτιμους λίθους, θεωρείται ότι είναι από τις πλουσιότερες περιοχές στη γη, θα σας γελάσω, σε τι από αυτά είναι, μάλιστα όταν έγινε της Αγγλίας αποικία, το 1800, ονομάστηκε το διαμάντι στο στέμμα της Αγγλίας και μάλιστα πράγματι, στο επίσημο στέμμα της βασιλικής οικογενείας, η βασιλική οικογένεια έχει πολλά στέμματα για διάφορες περιστάσεις, αλλά το επίσημο στέμμα που το φοράει, δεν ξέρω ποια, σε μεγάλες τελετές και αυτό πράγματι έχει ένα μεγάλο που είναι η Ινδία, είναι μάλλον ο συμβολισμός της Ινδίας, γιατί η Ινδία ήταν για την Αγγλία, δικαίως, πάρα πολύ σημαντική κτίση, το όνειρο του κάθε αποικιοκράτη ! και φυσικά ποιος πήρε αυτό το όνειρο, ποιος το κατέκτησε, η πιο επιτυχημένη δύναμη του κόσμου τότε, πριν 200 χρόνια, η Αγγλία, μάλλον ότι ήθελε το έπαιρνε, λοιπόν οι μαχαραγιάδες, λέγανε διάφοροι τοπική ηγεμόνες είναι κανονικότης στην Ινδία, τώρα αυτή η πολύ διάσπαση της Ινδίας, κατά καιρούς, αλλά ποτέ δεν έληξε αυτό το πράγμα, κάποιοι ηγεμόνες κατάφερναν να καταλάβουν μεγάλα τμήματα της Ινδίας και να δημιουργήσουν βασίλεια και αυτοκρατορίες, ντόπιοι ηγεμόνες, ποτέ δεν κατέλυαν τις μικρές ηγεμονίες, ανάγκαζαν τους ντόπιους ηγεμόνες να υποταχθούν στο κέντρο, αλλά η Ινδία δεν ξέρει να λειτουργεί με κέντρο, δηλαδή παρέμειναν οι ηγεμόνες αλλά υποταγμένοι σε αυτόν που είχε καταφέρει να δημιουργήσει ένα βασίλειο, κατά καιρούς δημιουργήθηκαν τέτοια μεγάλα ηγετικά βασίλεια, ένα μας ενδιαφέρει γιατί είναι της εποχής περίπου του μεγάλου Αλεξάνδρου, τότε υπήρχε η μεγάλη δυναστεία των Μαοπία, έτσι λεγόντανε αυτή, η Μαοπία που κυβέρνησαν μεγάλο τμήμα της βόρειας Ινδίας, περίπου το 300 πχ., ο μέγας Αλέξανδρος ήταν εκεί το 327 πχ. Και ανάμεσα στους ηγεμόνες των Μαοπία, ο πιος σημαντικός που είναι γνωστός και στην ιστορία, λέγονταν Ασόκα, είναι θρυλικός γιατί α) ήταν τρομερός πολεμιστής και κατέκτησε μεγάλο τμήμα της Ινδίας β) σε κάποια φάση έγινε βουδιστής και το πήρε πολύ στα σοβαρά όταν έγινε βουδιστής, τα μηνύματα του βουδισμού για την αγάπη, την συναίσθηση και την συμπαράσταση κτλ., τα πήρε τοις μετρητοίς και εξ’ αυτού έγινε διάσημος, διότι ανάμεσα στα άλλα, δημιούργησε αστυνομία ευγενείας, αυτό είναι χρησιμότατο πράγμα για κάποια χώρα που σκέπτομαι, δηλαδή αυτή η αστυνομία περιφέρονταν και άμα άκουγε κάποιον να μιλάει άσχημα σε ένα γέροντα, να μην σηκώνεται να καθίσει στο λεωφορείο ή έγκυος γυναίκα ή γυναίκα με το παιδί και να μη κοιτάζει έξω στο παράθυρο, αυτός λοιπόν δημιούργησε μια αστυνομία ευγενείας η οποία τα έπιανε από τα αυτιά όλα αυτά και τους έλεγε, τσακίσου να σηκωθείς, αφού δεν το κάνεις μόνος σου! Επομένως αυτός δημιούργησε της ευγενείας αυτή την αστυνομία, άλλο που σκέφτηκε ο Ασόκα είναι να γράψεις τα δικαιώματα του ανθρώπου, είναι ο πρώτος που σκέφτηκε να γράψει τα δικαιώματα του ανθρώπου γενικώς, τι δικαίωμα στην ευτυχία, το δικαίωμα στην υγεία, το δικαίωμα του ανθρώπου στην ευγένεια, στο δικαίωμα της έκφρασης της σκέψης........και αφού τα σκέφτηκε όλα αυτά, ανέθεσε σε χαράκτες και τέλος πάντων τεχνίτες να το κτυπήσουνε πάνω σε στήλες, οι περίφημες στήλες του Ασόκα που ήταν πάρα πολλές γιατί ήθελε να είναι παντού αυτές οι στήλες να τις διαβάζεις, σε σταυροδρόμια, σε πλατείες, στην ύπαιθρο, σε πόλεις κτλ., και να τις διαβάζεις μήπως και διορθωθείς, όμως δεν έμεινε μόνο σε αυτό, έγραψε και τα δικαιώματα των ζώων, το άλλο που ο Ασόκα θέσπισε και είναι γραπτό, είναι ότι κάθε άνθρωπος δικαιούται να έχει τα δικά του θρησκευτικά πιστεύω και να μην ενοχλείται ποτέ από κανένα άλλον και αυτό το υπέγραψε ως αυτοκράτορας, ένας άνθρωπος πολύ προχωρημένος δηλαδή για την εποχή του, είμαστε κοντά στο 200τόσο πχ., την εποχή των Μακεδόνων σε εμάς και ο Ασόκα δείχνει ένα υψηλότατο πολιτισμό, κατά καιρούς και άλλες δυναστείες στην Ινδία, κυρίως του βορά δυναστείες, οι Πούκτα, οι Τσόλα κτλ., μετά Χριστόν δημιούργησαν βασίλεια στην Ινδία, όχι όμως παν-Ινδικά, αλλά μεγάλα τμήματα της Ινδίας. Η Ινδία πρέπει να σας πω, παρά όλη τη προστασία που είχε και έχει από τα Ιμαλάϊα, έγινε λεία των ανθρώπων της Στέπας, βέβαια των πολύ μεγάλων τους στρατιών, οι Ούνοι δηλαδή κτύπησαν την Ινδία το 4ο αιώνα μχ., κατέλαβαν τμήματα της βόρειας Ινδίας, οι Άραβες ήλθαν εδώ, αν θυμάστε, 711 μπήκαν οι Άραβες στην Ιβηρική, 712 στην Ινδία και δημιούργησαν βασίλειο και μια ηγεμονία εκεί η οποία είχε ζωή και μια πρόοδο, επίσης ο Γκιμούλ Λεκ, εμείς τον λέμε Ταμερλάνο, διάδοχος του Τσεγκίς Χαν, επίσης κτύπησε την Ινδία με φρικτό τρόπο και κατέλαβε μεγάλο τμήμα της βόρειας Ινδίας, εκεί κοντά στο 1400 έγινε αυτό, εν πάση περιπτώση, υπήρχανε τέτοιες παρουσίες, αλλά θα μιλήσουμε για δύο κατακτητές οι οποίοι έπαιξαν κεντρικό ρόλο στην νότια Ινδία και ήταν και οι δύο τουρκικής καταγωγής, γύρω στα 1000 μχ., η Ινδία δέχτηκε μια επίθεση και ακολούθησε κατάκτηση μεγάλου τμήματος της βόρειας Ινδίας από μια στρατιά που προέρχονταν από το σημερινό Αφγανιστάν, το Αφγανιστάν είναι η πρώτη περιοχή στην οποία μπήκαν Τούρκοι, τουρκομάνοι, όταν δηλαδή άρχισε η στέπα να είναι κινητική, μια ομάδα, ομάδες Τούρκων, όχι μια, μπήκε στο Αφγανιστάν καταλαμβάνει ένα μεγάλο κομμάτι και δημιουργεί ένα τουρκικό βασίλειο, εκεί γύρω στο 700-800τόσο, αλλά αυτό το βασίλειο, το τουρκικό, ονομάζεται δυναστεία των Χανσενβίρων, γιατί στο Αφγανιστάν υπάρχει μια πόλη που λέγεται Χασμή και αυτή η πόλη έγινε κέντρο αυτών των Τούρκων που κατέκτησαν το Αφγανιστάν, αυτοί εκεί στο Αφγανιστάν εξακολουθούν να έχουν στο 800-900 ισχυρή παρουσία και έτσι γύρω στο 1000, ένας Μαχμούτ που είναι τουρκικής καταγωγής, τουρκοαφγανός βέβαια, γιατί είχαν ενσωματωθεί, αναμειχθεί Τούρκοι με Αφγανούς στο μεταξύ, αποφασίζει να κτυπήσει το νότο και με τη στρατιά του να κινηθεί προς το νότο και μπαίνει ξανά στην Ινδία, μπαίνει πάλι στην Ινδία από αυτή την διαδρομή που είπαμε και κτυπάει αυτό που είναι σήμερα Πακιστάν, καταλαμβάνει αυτό που είναι σήμερα Πακιστάν και καταλαμβάνει και μεγάλο τμήμα από αυτό που σήμερα είναι Ινδία, πάντα στο βόρειο κομμάτι της Ινδίας, γιατί εκεί μπαίνεις, όταν μπαίνεις και όσο πιο δυτικά, τόσο πιο ασφαλές είναι ότι θα κατακτηθεί, κρατήστε το αυτό γιατί θα παίξει ρόλο τον 20ο αιώνα, αυτός ο Μαχμούτ ήτανε φοβερός πολεμιστής, η στρατιά του ήτανε όπως σας είπα, τουρκοαφγανική και δημιούργησε ένα βασίλειο, ένα βασίλειο δικού του τύπου το οποίο και διοίκησε την περιοχή αυτή της Ινδίας με διάφορες μετατροπές των πραγμάτων για μεγάλο διάστημα, μέχρι και 13ο αιώνα, εξελίχθηκε κάποια στιγμή σε αυτό που λέγεται, Σουλτανάτο του Δελχί, αυτός ο Μαχμούτ του Χασμή, ήτανε ενδιαφέρον τύπος σε κάποια πράγματα, δηλαδή είχε ένα πάθος για τους λογίους και τις βιβλιοθήκες, του άρεσαν οι συζητήσεις και το εφάρμοζε αυτό το πράγμα, προστάτευσε τα γράμματα και τις τέχνες, αλλά είχε, έβγαζε την μπέμπελη με τον Ινδουισμό, δεν μπορούσε να ακούσει αυτή τη θρησκεία, έβλεπε εκεί πέρα τους ναούς και τα συμπλέγματα και το Κρίσνα και το ένα και το άλλο και δεν ήθελε να τα βλέπει στα μάτια του αυτά, εξ’ αυτού ήτανε εχθρικός προς τον ινδουισμό, κατέστρεψε και ναούς ινδουιστικούς και επίσης δεν ήτανε αρνητικός στην επαφή του με τους ινδουιστές, με ποια έννοια? Δηλαδή δεν ήθελε στην διοίκηση της Ινδίας να αναμειγνύονται ινδουιστές, στην ουσία δηλαδή η διοίκηση της Ινδίας πέρασε σε χέρια μουσουλμανικά, το κομμάτι που είχε ελέγξει ο Μαχμούτ. Συνεχίζονται οι αιώνες το σουλτανάτο του Δελχί εξασθενεί, αλλά γύρω στο 1500 θα έλθει μια νέα στρατιά, πάλι τουρκομάνοι, αυτοί τώρα, γιατί τα τουρκομανικά φύλα που σας ανέφερα, γίνονται σταδιακά μεγαλύτερα και περισσότερα και κατέβαιναν και νοτιότερα και δυτικότερα, αφού τουρκικά φύλα είχαν ελέγξει το 800, το 900, το 1000 αυτό που είναι σήμερα Αφγανιστάν, κινήθηκαν νοτιότερα, σε αυτό που είναι σήμερα Περσία, κατέλαβαν την Περσία, κινήθηκαν δυτικότερα και δυτικότερα κατέλαβαν αυτό που είναι Ιορδανία, Συρία κλπ., τους Αγίους Τόπους και το 1071 είχαν καταλάβει και την μικρά Ασία, πολλά από αυτά τα φύλα, ήταν Σελτσούκικα φύλα, γιατί οι Σελτσούκοι ήταν πάρα πολύ δυνατοί. Η Περσία είχε καταληφθεί από τούρκικα φύλα και εκεί γύρω στο 1500 πάλι ένας τουρκοπέρσης ηγεμόνας, ο οποίος ονομαζόνταν Μπαμπούρ, ήταν πολύ ικανός πολεμιστής και κατέλαβε την Ινδία, κατέλαβε ένα μεγάλο κομμάτι της Ινδίας, κινήθηκε και νοτιότερα, κατέλαβε και τμήματα της νότιας Ινδίας, ξέρετε η νότια Ινδία είναι σχεδόν είναι άλλη Ινδία, επειδή κυρίως όλη αυτή που λέμε, καταλαμβάνουν, βόρια σημεία, όσο πιο δυτικά, τόσο πιο πολύ και βόρια, η νότια Ινδία σπανίως καταλαμβανόνταν από όλους αυτούς, για αυτό και η νότια Ινδία θεωρείται από τους Ινδολάτρες, η πιο αυθεντική, ενώ η βόρια η πιο συναρπαστική, γιατί εκεί έχουν αναμειχθεί οι πολιτισμοί και έχουν έλθει διάφοροι λαοί και έχουν γίνει κτίσματα ενδιαφέροντα και μνημεία κλπ. Αυτός ο Μπαμπούρ είναι πάρα πολύ προκομένος και δημιουργεί ένα μεγάλο βασίλειο στην Ινδία, φτάνει και στο νότο της Ινδίας και το βασίλειο του αυτό θα είναι το εμβληματικό βασίλειο της Ινδίας μέχρι την άφιξη των Άγγλων, δηλαδή όταν οι Άγγλοι οριστικά ελέγξουν την Ινδία, εκεί στα 1800-1803, στην ουσία ο τελευταίος απόγονος του Μπαμπούρ θα δηλώσει υποταγή στο αγγλικό στέμμα, η δυναστεία που δημιούργησαν αυτοί οι τούρκο-πέρσο-ινδό, ονομάζεται η δυναστεία των Μουκάλ, ενώ ήτανε τουρκομάνοι, η λέξη σημαίνει Μογγόλος, επειδή όποιος έρχονταν από τη στέπα, τον έλεγες χοντρικά Μογγόλο και έτσι είναι η δυναστεία των Μουκάλ, η δυναστεία των Μουκάλ είναι σπουδαία δυναστεία για την Ινδία και βέβαια διοίκησε την Ινδία περίπου 300 χρόνια, είχε δηλαδή μακρά διάρκεια και τους δύο πρώτους αιώνες της δυναστείας των Μουκάλ είναι σημαντικοί αιώνες, μετά το 1700 αυτή η δυναστεία μπαίνει σε παρακμή, οπότε ανοίγεται το πεδίο στους Άγγλους για να μετατρέψουν την Ινδία σε αποικία, αυτός ο Μπαμπούρ ήταν μια άλλου τύπου προσωπικότητα, ήταν ένας φωτισμένος ηγεμόνας, λόγιος επίσης, εξαιρετικός κυβερνήτης ο οποίος είχε την ευφυία να είναι ανοικτός προς τους ινδουιστές, δηλαδή από άποψη δεν έβλαψε τους ναούς τους, δεν προσέβαλε την θρησκεία τους καθόλου και από άποψη χρησιμοποιούσε στη διοίκηση και Ινδούς, έτσι ώστε και οι Ινδοί να αισθάνονται ότι δεν είναι κατειλημμένοι από αλλότριο ηγεμόνα, στο παλάτι μιλούνταν τούρκικα, η γλώσσα αυτής της δυναστείας ήταν η τουρκική γλώσσα, αλλά είχε οι Μουκάλ μεγάλη συγκίνηση με τη Περσία, έχοντας καταλάβει οι Τούρκοι την Περσία, θαύμασαν το καταπληκτικό πολιτισμό των Περσών, έμειναν άναυδη για την ακρίβεια και για αυτό και κάλεσαν πολλούς τεχνίτες από την Περσία, στελέχη, λόγιους, ποιητές, φιλοσόφους κτλ., και μπολιάστηκε, για αυτό και η περίοδος των Μουκάλ, θεωρείται πάρα πολύ ενδιαφέρουσα περίοδος στην Ινδία, διότι αναμείχθηκε ο περσικός πολιτισμός με τον ινδικό που ήταν μεγάλος πολιτισμός με στοιχεία τουρκικού και αυτό δημιούργησε το Ταξ-Μπαχάλ. Διότι το Ταξ-Μπαχάλ δημιουργείται στην διάρκεια αυτής της δυναστείας από ένα απόγονο του Μπαμπούρ ο οποίος το 1653 έκλαψε την συζυγό του που πέθανε στη γέννα του 14ου παιδιού τους και ο άντρας της θέλησε να την τιμήσει με αυτό το υπέροχο κτίσμα, άρα και αυτό το κτίσμα είναι υης εποχής των Μουκάλ. Οι Μουκάλ λοιπόν έπαιξαν ρόλο, ξέρετε το καρότο ή το μαστίγιο, ο προηγούμενος ο Μαχμούτ ο Μασμήρ είχε το μαστίγιο σε σχέση με τον Ινδουισμό, ενώ τούτος εδώ, ήτανε ανοιχτός, αποτέλεσμα, το καρότο, έπαιξε καλύτερο ρόλο, διότι στην περίοδο των Μουκάλ, ένας μεγάλος αριθμός Ινδών άλλαξε θρήσκευμα και έγινε μουσουλμάνος, αφήστε δε που την ίδια περίοδο στο 16ο αιώνα, δημιουργήθηκε στην Ινδία μια άλλη θρησκεία που λέγονται Σιχ, έχουνε στην Αλιτσάρ το περίφημο ναό τους και είναι αυτοί που δολοφόνησαν και την Ιντιρα Γκάντι, αυτοί οι Σιχ δεν είναι πολλοί, καμιά 40 εκατομμύρια, για την Ινδία δεν είναι τίποτα, μια κωμόπολη είναι, αλλά είναι ένα θρήσκευμα έξαλλο, είναι άλλη θρησκεία που εμπεριέχει στοιχεία ινδουιστικά και μουσουλμανικά, ακριβώς γιατί είχε δημιουργηθεί ένα αμάλγαμα εκείνη την περίοδο των Μουκάλ στην Ινδία.
Τώρα λίγο πριν έλθουν οι Μουκάλ, αμέσως μπαίνουμε σε μια άλλη παράμετρο που μας χρειάζεται απολύτως για να δούμε την εξέλιξη της ιστορίας της Ινδίας, φτάνουν εκεί πέρα γύρω στο 1480-1490, λίγο πριν το Μπαμπούρ καμιά 30 χρόνια, κάτι τύποι θαλασσοπνιγμένοι, μες στο αλάτι, βρωμοκοπάνε, έχουν να πλυθούν χρόνια, ελεεινοί και τρισάθλιοι, φθάνουν στην Ινδία, κατεβαίνουν από το πλοίο, παραπατάνε από το πολύ ταξίδι, έχουν κάνει το μεγαλύτερο θαλασσινό ταξίδι που έχει κάνει ποτέ του άνθρωπος στη γη, τους ρωτάνε εκεί οι Ινδοί, ποιοι είστε εσείς ρε παληκάρια μου? από που έρχεστε, από μια χώρα άγνωστη, πορτουτσάλ, τι λες? που είναι αυτό το πορτουτσάλ? τέτοιες ιστορίες. Αυτοί είχαν κάνει αυτό το μεγάλο γύρο και είχαν φθάσει στην Ινδία. Οι Πορτογάλοι το κατάφεραν, λίγο-λίγο την Αφρική τον κάνανε το γύρο, ο Μπαρτολομέο Ντιάζ, ο Βάσκο ντε Γκάμα, αυτοί λοιπόν φτάσανε εκεί πέρα και στόχος τους ήταν το εμπόριο, δεν ανακάλυψαν την Ινδία, σας επαναλαμβάνω, η Ινδία ήταν πασίγνωστη, το θαλασσινό δρόμο για την Ινδία ανακάλυψαν και βέβαια γέμισαν τα αμπάρια τους με διάφορα προϊόντα της Ινδίας να δούνε πίσω τι θα πουληθεί, στη γη τους, μοσχοπουλήθηκαν σαν τα ψωμάκια, ότι είχαν φορτώσει και είχανε φορτώσει, βαμβάκια, βαφτικές ύλες, η Ινδία είναι ξακουστή για τις βαφικές της ύλες, ξυλεία, μπαχαρικά, τα μπαχαρικά σπάσαν τα ταμεία, τώρα μπορούσαν να φθάσουν πολύ πιο φθηνά, αυτή είναι η ιστορία, καταλάβατε? Δεν είναι ότι ο κόσμος δεν ήξερε τα μπαχαρικά, ήτανε ακριβά, δεν μπορούσε να τα έχει ο μέσος άνθρωπος στο τραπέζι του, τώρα επειδή πάει κόστα-κόστα, θάλασσα-θάλασσα, φθάνει πολύ πιο φθηνά, οπότε σπάσαν τα ταμεία τα μπαχαρικά, έτσι όταν κατάλαβαν στο πρώτο ταξίδι πως πάει καλά η δουλειά, να και δεύτερο, να και τρίτο ταξίδι και όλο και μεγαλύτερη χαρτογράφηση, τέλος πάντων των εμπορικών σημείων της Ινδίας, προσέξτε να δείτε, εδώ έχει ενδιαφέρον, διότι όλοι οι κατά καιρούς εισερχόμενοι στην Ινδία, οι συντριπτική πλειοψηφία έρχονταν στεριανά, θα κινηθούν θαλασσινά, δηλαδή πάλι θα κάνουν με την Ινδία, ότι κάνανε με την Αφρική, θα ακτοπλοήσουν κόστα-κόστα όπως λένε οι ναυτικοί να χαρτογραφήσουν εμπορικά τις ακτές της Ινδίας, η Ινδία ήταν γνωστή και στο χάρτη της ήταν γνωστή. Αυτοί τώρα όπως όλοι οι έμποροι, οι Πορτογάλοι θέλουνε, αφού πάνε και έρχονται ποια, θέλουνε μια βάση εμπορίου, οι έμποροι, όταν στήνουν κάποια επαφή με ένα τόπο και ποια έχουν χαρτογραφήσει εμπορικά, σου λέει, εγώ από αυτό το τόπο θέλω να παίρνω σιτάρι, από τον άλλο τόπο ξυλεία, μάλιστα, τι σημαίνει αυτό, θέλω κάπου να υπάρχουν αποθήκες που να μπαίνει η ξυλεία και το στάρι, ούτως ώστε όταν έλθει το πλοίο να ξεφορτώνει αυτό που έχει και να φορτώνει, όχι να περιμένει, κάποιος να πάει στα δάση να κόψει τα ξύλα, διότι τότε το ταξίδι θα μακρύνει πολύ και όλα θα γίνουν πιο ακριβά, κάθε ώρα ενός πλοίου μετράει με χρυσό, εξ’ αυτού, λογικό ήταν, έμποροι ήταν, σκέπτονται να δημιουργήσουν κάπου μια βάση, να κάνουν μια αποθήκη και βέβαια, τι κάνουν, κτυπούν την πόρτα σε κάποιους ηγεμόνες κρατιδίων Ινδικών που είναι στα παράλια, γρήγορα κατάλαβαν ότι στην Ινδία, δεν το καταφέρνεις αυτό που θέλεις, διότι αν ο ένας ηγεμόνας είναι στριφνός, ο άλλος είναι κουφός δεν ακούει τι του λες, ο τρίτος είναι αφηρημένος, ο άλλος είναι σαλεμένος, ο πέμπτος θα είναι κάποιος, θα βρεθεί να είναι μαλακός και υποχωρητικός θα πει, να, λοιπόν βρέθηκε αυτός ο ηγεμόνας, εξ’ άλλου το εμπόριο το θέλουνε όλοι, είναι πλούτος για κάθε λαό και το απόκτησαν οι Πορτογάλοι στη Κόα, είναι η πρώτη ευρωπαϊκή εγκατάσταση στην Ινδία, η Κόα βρίσκεται εδώ στα δυτικά παράλια και είναι κοντά ας πούμε προς την Βομβάη, αλλά πολύ παραθαλάσσια, να σκεφτείτε ότι η Κόα που αργότερα έγινε πορτογαλικό σημείο, σε αυτή τη φάση γίνεται απλώς μια βάση, αργότερα όταν την Ινδία την πήραν και την σήκωσαν οι αποικίες, η Κόα έγινε πορτογαλικό σημείο και η Πορτογαλία είχε την Κόα υπό τον έλεγχο της μέχρι 1961, το Ινδικό κράτος έγινε ανεξάρτητο κράτος το 47 και η Κόα ήταν πορτογαλική μέχρι το 61, δηλαδή εδώ ξεκινάει κάτι ενδιαφέρον όπως καταλαβαίνετε, προς το παρόν είμαστε σε αγαθές εποχές, να η πρώτη εγκατάσταση των Πορτογάλων και καθώς το εμπόριο των Πορτογάλων έχει επιτυχία στην Ευρώπη και καταλαβαίνουν και άλλοι ότι αυτός ο κύκλος του δρόμου φέρνει κέρδη, να και οι Γάλλοι μπαίνουν στην διαδικασία, να και οι Ολλανδοί, να και οι Άγγλοι, οι Ισπανοί είχανε βρει την Ινδία αλλού, οπότε ήταν κάπως μπερδεμένα, γιατί είχαν υπάρξει στην Ινδία από αλλού.
