Το Επιχειρισιακό πρόγραμμα το Δήμου 1 ( 12-5-2008)

1.1.1.         Έδρα του ΟΤΑ

Ο Δήμος Μαρκοπούλου βρίσκεται στο κέντρο της πεδιάδας των Μεσογείων Ανατολικής Αττικής. Τα σύνορά του οριοθετούνται από τους όμορους Δήμους ως ακολούθως:

·         Βόρεια από τους Δήμους Παιανίας, Σπάτων και Αρτέμιδος,

·         Δυτικά από το Δήμο Κρωπίας,

·         Νότια από τους Δήμους Καλυβίων, Θορικού, Κουβαρά και Κερατέας, και

·         Ανατολικά από την ανατολική ακτογραμμή του Νομού Αττικής στον κόλπο των Πεταλίων.

Σε σχέση με την Αθήνα βρίσκεται περίπου 30km Νοτιοανατολικά, ενώ απέχει λίγα μόλις χιλιόμετρα από το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, τις ανατολικές παρυφές του Υμηττού και τις παραλίες του Ευβοϊκού και του Σαρωνικού όπως φαίνεται και στο χάρτη που ακολουθεί.

Το κλίμα του Δήμου Μαρκοπούλου χαρακτηρίζεται ως εύκρατο μεσογειακό, ημίξηρου τύπου με έντονες εναλλαγές (το καλοκαίρι είναι συνήθως θερμό και ξηρό ενώ ο χειμώνας είναι ήπιος και βροχερός). Αναλυτικότερα:

·       Οι άνεμοι που κυριαρχούν στην περιοχή είναι κυρίως βόρειοι μέτριας έντασης και ενισχύονται περισσότερο κατά το διάστημα από μέσα Ιουλίου έως τέλη Οκτωβρίου.

·       Η θερμοκρασία της περιοχής παρουσιάζει μέση ετήσια τιμή 17^οC (περίπου) με την μικρότερη να εμφανίζεται το μήνα Ιανουάριο (ψυχρότερος μήνας) και τη μεγαλύτερη τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο (θερμότεροι μήνες).

·       Η ετήσια σχετική υγρασία κυμαίνεται από 59-64% (με τον Ιούλιο να εμφανίζεται ξηρότερος : 45%, και το Νοέμβριο υγρότερος : 73%)

·       Η μέση ετήσια βροχόπτωση φθάνει τα 232,9mm (μέσος όρος των τελευταίων 19 ετών).

Πηγή: wikipedeia

1.1.2.         Ιστορικό συνένωσης

Τα αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή του Δήμου Μαρκοπούλου καταδεικνύουν ότι πολλά τμήματα της περιοχής είναι γνωστά από την αρχαιότητα και τη μυθολογία (Πόρτο Ράφτη, Μερέντα κλπ). Ειδικά όσο αφορά στο Πόρτο Ράφτη επισημαίνεται ότι η περιοχή αναφέρεται ακόμη και στη μυθολογία ως η πύλη της Αττικής προς το βορειοανατολικό Αιγαίο και τον Εύξεινο Πόντο και ως ένα από τα στρατηγικά σημεία ελέγχου της θαλάσσιας οδού. Ιστορικά διαφαίνεται ότι στην αρχή χωριζόταν σε δύο δήμους την Πρασιά και τη Στειρία. Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια αναπτύσσονται πολλοί παράλιοι οικισμοί ως συνέχεια των αρχαίων δήμων ενώ οι αρχές του 20^ου αιώνα βρίσκουν το Πόρτο Ράφτη ως ένα μικρό οικισμό ψαράδων με ελάχιστα σπίτια στη περιοχή που βρίσκεται το σημερινό λιμάνι και διάσπαρτες κατοικίες από τη περιοχή του Αγ. Σπυρίδωνα έως το Αυλάκι.

Γενικότερα η εξέλιξη των αρχαίων δήμων της περιοχής με το πέρασμα των χρόνων συρρικνώθηκαν και μεταλλάχθηκαν σε αγροτικούς οικισμούς κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Κατά το 13^ο αιώνα στην περιοχή του Δήμου επιβάλλονται οι Γάλλοι Δούκες Ντε λα Ρός (ως αποδείξεις θεωρούνται οι δύο πύργοι της Βραώνας και της Λιάδας). Στη συνέχεια κυριαρχούν οι Καταλανοί ενώ προς τα τέλη του 14^ου αιώνα τους διαδέχονται οι Φλωρεντίνοι Ατζαγιόλι. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα ιστορικά στοιχεία η ονομασία «Μαρκόπουλο» στη περιοχή των Μεσογείων Ανατολικής Αττικής εμφανίζεται για πρώτη φορά το 1420 μ.Χ. με την ύπαρξη του χωριού «Γιάννη Μαρκόπουλου» (από το όνομα της οικογένειας που είχε εγκατασταθεί εκεί). Οι κάτοικοι της περιοχής κατά την εποχή των Φλωρεντίνων Ατζαγιόλι αποτελούνται από φερτούς Αρβανίτες και ελάχιστους αυτόχθονες. Το 1835 μ.Χ. ιδρύεται για πρώτη φορά ο Δήμος Μαρκοπούλου περιλαμβάνοντας τα χωριά Κουρσαλά (σημερινό Κορωπί), Βάρη, Νέες Βραώνες, Παλαιές Βραώνες, Σπάτα, Μπάλα, Βρούβα, Βελανδίτσα, Πετρίτσα, Ραφήνα, Ντασύ και Βαθύ Πηγάδι. Το 1840 το Μαρκόπουλο προσαρτήθηκε στο Δήμο Κεκρωπίας (Δήμος Κρωπίας από το 1842) με τη συνένωση των Δήμων Αραφήνας και Μυρρινούντος. Μάλιστα το 1847 το Μαρκόπουλο γίνεται η πρωτεύουσα του Δήμου Κρωπίας (ο οποίος έχει επεκταθεί και με τη προσάρτηση και άλλων περιοχών: Δάγλα, Πόρτο Ράφτη, Άγιος Σπυρίδωνας, Πρασάς, Κουρούνι, Ραφτοπούλα, Βραώνας, Αλυκός, Φλέβες, Πατρόκλου, Ασπρονήσια, Κοκκινονήσια, Πικέρμι). Το 1914 με το Βασιλικό Διάταγμα 31.08.1912 (ΦΕΚ Α262/1912) ιδρύθηκε η Κοινότητα Μαρκοπούλου η οποία περιελάμβανε τους οικισμούς Μαρκόπουλο, Δάγλα, Πόρτο Ράφτη, Άγιο Σπυρίδωνα, Πρασά, Βραώνα. Το 1953 το Πόρτο Ράφτη μετονομάστηκε σε Λιμένα Μαρκοπούλου. Το 1965 με το Βασιλικό Διάταγμα 4398/30.10.1964 (ΦΕΚ 185/1964) το Μαρκόπουλο γίνεται πάλι Δήμος.

Σήμερα τα διοικητικά όρια του Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας καθορίζονται ως εξής:

·       Νότιο όριο: αναπτύσσεται από το Ακρωτήρι Μαυρονόρι, στο ύψωμα Κορυφή, έως το όρος Μερέντα και καταλήγει στο ύψωμα Στρογγυλοπούλα.

·       Βορειοανατολικό όριο: αναπτύσσεται σχεδόν παράλληλα με τον άξονα του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών.

·       Ανατολικοδυτικό όριο: αναπτύσσεται στη περιοχή του αεροδρομίου μέχρι τον όρμο Βραυρώνα στην περιοχή του οικισμού Ποριά.

Σημειώνεται ότι οι πρώτες βάσεις για την αστική εξέλιξη του Μαρκοπούλου σημειώθηκαν κατά τη περίοδο 1914 – 1965 όπου: εκπονήθηκε και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το σχέδιο πόλεως Μαρκοπούλου και τμήματος του Πόρτο Ράφτη, κατασκευάσθηκε η οδός Μαρκοπούλου-Πόρτο Ράφτη, έγινε η πρώτη χάραξη περιφερειακών οδών, εξασφαλίστηκε ύδρευση και ηλεκτρικό ρεύμα κλπ.

1.1.3.         H θέση και ο ρόλος της περιοχής στο Νομό και στην Περιφέρεια

Ο Δήμος Μαρκοπούλου αποτελεί μία από τις πλέον αναπτυσσόμενες περιοχές μόνιμης κατοικίας και επαγγελματικής δραστηριότητας της Περιφέρειας Αττικής. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην άμεση γειτνίαση με το Μητροπολιτικό Κέντρο (μόλις 30km από την Αθήνα), την ευκολία πρόσβασης σε αυτό (νέες οδικές αρτηρίες ταχείας κυκλοφορίας και συγκοινωνιακά μέσα), καθώς και στη γειτνίαση με μεγάλους σταθμούς επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών (Διεθνής Αερολιμήν «Ελ. Βενιζέλος», Λιμάνια Λαυρίου και Ραφήνας).

Το κέντρο του Δήμου βρίσκεται στο κέντρο του νότιου τμήματος της πεδιάδας του Μαρκοπούλου ενώ οι περιοχές Πόρτο Ράφτη και Βραυρώνα που ανήκουν στο Δήμο βρίσκονται στην παραθαλάσσια ζώνη της ανατολικής ακτογραμμής του Νομού Αττικής. Από χωροταξική μελέτη που εκπόνησε το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου στο διάστημα 1995-1998 για τη χωροταξική οργάνωση της πεδιάδας των Μεσογείων στο Μαρκόπουλο προβλέπεται η χωροθέτηση Αρχαιολογικού Μουσείου, Συνεδριακού Κέντρου και Ξενοδοχειακού Συγκροτήματος. Ήδη σε περιοχές του Δήμου που συνορεύουν με το Δήμο Αρτέμιδος έχει θεσμοθετηθεί το Αττικό Πάρκο.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στη θέση του Δήμου Μαρκοπούλου με τους μεγάλους μεταφορικούς άξονες του Νομού Αττικής και της Χώρας ισχύουν τα ακόλουθα:

·       Βρίσκεται δίπλα στην Αττική Οδό που συνδέει την Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας με το «Ελ. Βενιζέλος», τα όρια του κέντρου της Αθήνας (περιφερειακή Υμηττού), και το λιμάνι της Ραφήνας. Η περιοχή του Δήμου εξυπηρετείται από την νότια απόληξη της Αττικής οδού στο οδικό τμήμα Παιανίας-Μαρκοπούλου.

·       Απέχει λιγότερο από 10 λεπτά από το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος».

·       Απέχει λιγότερο από μία ώρα από τα Λιμάνια του Λαυρίου και της Ραφήνας (τα μεγαλύτερα του Νομού Αττικής μετά το λιμάνι του Πειραιά) που εξυπηρετούν τα Νησιά του Βορείου Αιγαίου και τις Κυκλάδες αντίστοιχα. 

·       Έχει άμεση πρόσβαση στη λεωφόρου Λαυρίου, την εθνική οδό Κορωπίου – Μαρκοπούλου – Λαυρίου και την επαρχιακή οδό Παιανίας - Λαυρίου.

·       Η πρόσβαση του Δήμου στις περιοχές κατά μήκος των ακτών του Σαρωνικού γίνεται μέσω της οδού Βάρης – Κορωπίου.

·       Είναι δυνατή η εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που παρέχονται από το Μετρό και το Προαστιακό σιδηρόδρομο που βρίσκονται σε όμορους Δήμους ελαχιστοποιώντας το χρόνο μετάβασης των κατοίκων από και προς την Αθήνα.

Η σύνδεση του Δήμου με την ευρύτερη περιοχή των Μεσογείων και της Ανατολικής Αττικής προβλέπεται να ενισχυθεί σημαντικά από την εκτέλεση των προβλεπόμενων υπερτοπικών οδικών έργων:

·       Επέκταση Αττικής οδού προς Λαύριο. Προς το παρόν έχει αποφασισθεί μόνο η χάραξη της συγκεκριμένης επέκτασης όπου η προσπέλαση του Δήμου στηρίζεται στη δημιουργία δύο κόμβων (στο ύψος του Ιππικού Ολυμπιακού Κέντρου και της σημερινής εισόδου στον οικισμό Μαρκοπούλου από Αθήνα.

·       Επέκταση Προαστιακού Σιδηρόδρομου από τον κόμβο του Αεροδρομίου ως το Λαύριο. Προς το παρόν έχει αποφασισθεί μόνο η χάραξη της συγκεκριμένης επέκτασης χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Ακολουθεί τη χάραξη της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής προς το Λαύριο.