ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ
1.0. Εισαγωγή
Ο Δήμος Μαρκοπούλου Μεσογαίας (για συντομία Δήμος Μαρκοπούλου) αποτελεί έναν από τους 46 Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) που υπάγονται διοικητικά στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής (ΝΑΑΑ) και της Περιφέρειας Αττικής (ΠΑ). Σημειώνεται ότι οι συγκεκριμένοι φορείς θα αναφέρονται στη συνέχεια του Κεφαλαίου με τον όρο «διοικητικές οντότητες» στις οποίες ανήκει ο Δήμος Μαρκοπούλου.
Στο παρόν Κεφάλαιο παρουσιάζεται συνοπτικά η υφιστάμενη κατάσταση της περιοχής του Δήμου Μαρκοπούλου. Τα στοιχεία που εξετάζονται αφορούν:
· Βασικά χαρακτηριστικά, χωροταξική ένταξη και διοικητική οργάνωση. Πιο συγκεκριμένα παρατίθενται πληροφορίες για:
v την έκταση, τον πληθυσμό και την πληθυσμιακή πυκνότητα,
v την έδρα του Δήμου,
v το ιστορικό δημιουργίας του,
v τη θέση και το ρόλος της περιοχής του Δήμου στο Νομό και στην Περιφέρεια.
· Περιβάλλον και ποιότητα ζωής . Πιο συγκεκριμένα παρατίθενται πληροφορίες για:
v το υψόμετρο και τις κλίσεις εδάφους,
v τους οικισμούς, τις πολεοδομικές ενότητες και τις χρήσεις γης,
v τους υφιστάμενους φυσικούς πόρους,
v τα παρουσιαζόμενα προβλήματα ρύπανσης,
v τις υφιστάμενες βασικές υποδομές – δίκτυα.
· Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισμός και αθλητισμός. Πιο συγκεκριμένα παρατίθενται πληροφορίες για:
v τις πληθυσμιακές μεταβολές,
v τη σύνθεση του πληθυσμού ,
v τις δομές κοινωνικής στήριξης,
v τις υποδομές εκπαίδευσης,
v τις ειδικές πληθυσμιακές ομάδες,
v την πολιτιστική υποδομή (αρχαιολογικοί χώροι-διατηρητέα κτίρια),
v τις πολιτιστικές δραστηριότητες του Δήμου,
v τους αθλητικούς χώρους.
· Τοπική οικονομία και απασχόληση. Πιο συγκεκριμένα παρατίθενται πληροφορίες για:
v τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό (εργαζόμενοι – άνεργοι),
v τη σύνθεση της ανεργίας,
v τους παραγωγικούς τομείς και τη συμβολή τους στην τοπική οικονομία,
v την επιχειρηματική δραστηριότητα των κατοίκων του Δήμου,
v τις υφιστάμενες αναπτυξιακές υποδομές – δίκτυα.
Η περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης συνοδεύεται από συμπεράσματα και παρατηρήσεις.
Για την περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από τις εξής πηγές:
· Υπηρεσίες Δήμου Μαρκοπούλου
· «Προτεραιότητες Ανάπτυξης Ανατ. Αττικής», 5-6 Μαΐου 2006, Πρακτικά Συνεδρίου
· Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (ΕΣΥΕ).
· Ιστοχώρος Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών (www.taxisnet.gr)
· Ιστοχώρος Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας (www.markopoulo.gr)
· Μελέτη Αναθεώρησης Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ) Δήμου Μαρκοπούλου από τους χωροτάκτες-πολεοδόμους κ. Προβελέγγιο και κα. Αραμπατζή.
Τέλος γίνεται σύνθεση των ευρημάτων από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης και διατυπώνεται συνοπτικά η αναπτυξιακή φυσιογνωμία της περιοχής του Δήμου Μαρκοπούλου.
1.1. Βασικά χαρακτηριστικά, χωροταξική ένταξη και διοικητική οργάνωση
1.1.1. Έκταση, πληθυσμός και πληθυσμιακή πυκνότητα
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (2001) από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (ΕΣΥΕ), ο Δήμος Μαρκοπούλου αποτελεί αστική, πεδινή περιοχή με μικρά υψώματα (αν και υπάρχει όρος με υψόμετρο 614m και μικρότερα υψώματα κάτω από τα 400m). Η συνολική επιφάνεια της περιοχής του Δήμου ανέρχεται σε 81,844 km2 (επιφάνεια που αντιστοιχεί στο 6,60% της συνολικής επιφάνειας των τριαντατεσσάρων αστικών περιοχών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής), στα οποία δεν περιλαμβάνονται εσωτερικά ύδατα.
Από την ίδια απογραφή προκύπτει ότι ο συνολικός μόνιμος πληθυσμός του Δήμου Μαρκοπούλου το 2001 ανερχόταν σε 13.644 (πραγματικός πληθυσμός 15.608 κάτοικοι) που αντιστοιχεί σε μέση πυκνότητα πληθυσμού 166,71 κάτοικοι ανά km2, χαμηλότερη από την αντίστοιχη μέση πυκνότητα πληθυσμού της ΝAAA (294,07) και ιδιαιτέρως χαμηλότερη από την αντίστοιχη του Νομού Αττικής (1372,08). Σημειώνεται ότι η μέση πυκνότητα πληθυσμού στο Δήμο παρουσιάζεται αυξημένη κατά 45,84% έναντι της αντίστοιχης για το 1991 (114,31 κάτοικοι ανά km2).
Στον Πίνακα 1.1 παρουσιάζονται οι δέκα μεγαλύτεροι Ο.Τ.Α. της ΝAAA ως προς τον μόνιμο πληθυσμό τους κατά την τελευταία απογραφή πληθυσμού (ΕΣΥΕ, Μάρτιος 2001). Παρατηρείται ότι ο Δήμος Μαρκοπούλου αποτελεί τον έβδομο μεγαλύτερο Ο.Τ.Α. της ΝAAA με το ποσοστό του μονίμου πληθυσμού του να ανέρχεται στο 3,53% του συνολικού μονίμου πληθυσμού της ΝAAA. Σημειώνεται ότι η θέση του Δήμου βελτιώνεται εάν ληφθούν υπόψη τα στοιχεία του πραγματικού πληθυσμού (έκτος μεγαλύτερος της ΝΑΑΑ).
Πίνακας 1.1. Δέκα μεγαλύτεροι Ο.Τ.Α. της ΝΑΑΑ ως προς το μόνιμο πληθυσμό τους, (ΕΣΥΕ, Μάρτιος 2001).
α/α | Ο.Τ.Α. | Μόνιμος Πληθυσμός | Ποσοστό (%) |
ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ | 386.067 | 100,00 | |
1 | ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ | 77.679 | 20,12 |
2 | ΔΗΜΟΣ ΒΟΥΛΑΣ | 25.647 | 6,64 |
3 | ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ | 24.453 | 6,33 |
4 | ΔΗΜΟΣ ΠΑΛΛΗΝΗΣ | 17.232 | 4,46 |
5 | ΔΗΜΟΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ | 14.719 | 3,81 |
6 | ΔΗΜΟΣ ΓΕΡΑΚΑ | 13.990 | 3,62 |
7 | ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ | 13.644 | 3,53 |
8 | ΔΗΜΟΣ ΠΑΙΑΝΙΑΣ | 12.997 | 3,37 |
9 | ΔΗΜΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ | 12.870 | 3,33 |
10 | ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΑΤΕΑΣ | 11.205 | 2,90 |
Ο Πίνακας 1.2 παρουσιάζει την κατανομή του μόνιμου πληθυσμού του Δήμου στους υφιστάμενους οικισμούς σύμφωνα με την τελευταία απογραφή της ΕΣΥΕ (Μάρτιος 2001). Τα στοιχεία δείχνουν ότι στην περιοχή του Δήμου Μαρκόπουλου διαφαίνονται δύο πόλοι πληθυσμιακής συγκέντρωσης. Ο πρώτος βρίσκεται στον παραδοσιακό οικισμό της πόλης του Μαρκόπουλου όπου και διαμένει το 52,26% του πληθυσμού του Δήμου και ο δεύτερος στο Λιμένα Μαρκοπούλου (γνωστότερος ως Πόρτο Ράφτη) στον οποίο διαμένει το 37,73% του πληθυσμού του Δήμου. Σημειώνεται ότι το Πόρτο Ράφτη αποτελεί παραθεριστικό προορισμό με τον πληθυσμό του να αυξάνει σημαντικά (η Δημοτική Αρχή εκτιμά ότι τριπλασιάζεται) κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Πίνακας 1.2. Κατανομή του μόνιμου πληθυσμού του Δήμου Μαρκοπούλου στους υφιστάμενους οικισμούς του, (ΕΣΥΕ, Μάρτιος 2001).
α/α | Οικισμοί Δ. Μαρκοπούλου Μεσογαίας | Μόνιμος Πληθυσμός | Ποσοστό (%) |
ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ | 13.644 | 100,00 | |
1 | Μαρκόπουλο | 7.813 | 52,26 |
2 | Λιμένας Μαρκοπούλου (Πόρτο Ράφτη) | 5.148 | 37,73 |
3 | Κουλιδάς | 322 | 2,36 |
4 | Αγία Τριάδα | 196 | 1,44 |
5 | Χαμολιά | 77 | 0,56 |
6 | Ποριά | 49 | 0,36 |
7 | Βραυρώνα | 39 | 0,29 |
Από τα ίδια στοιχεία πληθυσμιακής απογραφής, όπως φαίνεται και στο Σχήμα 1.1, προκύπτει ότι το ποσοστό των ομοδημοτών ανέρχεται σε 66,89% ενώ αυτό των ετεροδημοτών σε 23,28%. Σημαντικό είναι και το ποσοστό των αλλοδαπών στο Δήμο το οποίο ανέρχεται στο 9,83%.
Σχήμα 1.1. Ποσοστό ομοδημοτών, ετεροδημοτών και αλλοδαπών επί του συνολικού μόνιμου πληθυσμού του Δήμου Μαρκοπούλου (ΕΣΥΕ, Μάρτιος 2001).
Στο Σχήμα 1.2 παρουσιάζεται το ποσοστό των ομοδημοτών, ετεροδημοτών και αλλοδαπών επί του μόνιμου πληθυσμού ανά οικισμό του Δήμου. Παρατηρείται ότι ο πληθυσμός στον οικισμό Μαρκοπούλου εμφανίζει ποσοστό ομοδημοτών που αγγίζει το 80% (το μεγαλύτερο και με διαφορά από τους υπόλοιπους οικισμούς) ενώ το υπόλοιπο ποσοστό σχεδόν μοιράζεται μεταξύ ετεροδημοτών και αλλοδαπών. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν μία ένδειξη ότι η οικιστική ανάπτυξη του Δήμου συντελείται σε περιοχές εκτός του παραδοσιακού κέντρου το οποίο προφανώς τείνει να απολέσει τα παραδοσιακά του χαρακτηριστικά.
Σχήμα 1.2. Ποσοστό ομοδημοτών, ετεροδημοτών και αλλοδαπών επί του μόνιμου πληθυσμού του Δήμου Μαρκοπούλου ανά οικισμό (ΕΣΥΕ, Μάρτιος 2001).
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις[1], την παρούσα χρονική στιγμή και με βάση τους ρυθμούς ανάπτυξης της περιοχής τα προηγούμενα έτη, τη μεταβολή των στοιχείων ύδρευσης και εκπαίδευσης που διαθέτει ο Δήμος, ο μόνιμος πληθυσμός του Δήμου Μαρκοπούλου ανέρχεται περίπου σε 21.000 κατοίκους (με το ενδιάμεσο σενάριο πληθυσμιακής εξέλιξης να αναφέρει εκτίμηση για 45.171 μόνιμους κατοίκους το 2030). Οι ίδιες εκτιμήσεις κάνουν λόγω για παραθεριστικό πληθυσμό περί τους 40.000 κατοίκους στο Πόρτο Ράφτη κατά τη διάρκεια της παραθεριστικής περιόδου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου