Αντέχοντας στο Χρόνο - Ιστορία του Νέου Ελληνισμού (13ος - 19ος Αιώνας) Επ. 4

 Αν θυμάστε το προηγούμενο μας μάθημα, μιλήσαμε για τη κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως από τους Φράγκους, τους σταυροφόρους της 4ης σταυροφορίας, δεν ήταν ακριβώς κατάληψη, έγινε μεν κατάληψη, αλλά έγινε με ένα ιδιότυπο τρόπο, διότι είχαν μπει μέσα οι σταυροφόροι επειδή τους είχε καλέσει ο διεκδικητής του θρόνου, η μόνη κατάληψη αυτής της πόλης, πραγματική κατάληψη αυτής της πόλης με μάχη και άμυνα και επίθεση είναι το 1453, ήτανε μια ανίκητη πόλη η Κωνσταντινούπολη, γιατί είχε ανάμεσα στα άλλα, είχε τριγύρω τείχη που θεωρούνταν καλύτερα τείχη  στο κόσμο, ήτανε εξαιρετικού σχεδιασμού και δεν ήταν μια ζώνη τειχών, ήταν αλλεπάλληλες ζώνες τειχών, επομένως ο επιτιθέμενος έπρεπε να προσπεράσει αλλεπάλληλες δυσκολίες και φυσικά η άμυνα των κατοίκων και όλα αυτά....

Τώρα το άλλο που είπαμε είναι η άνοδος των Οθωμανών, την ώρα που οι δυτικοί ελέγχουν την Κωνσταντινούπολη και θα την ελέγχουν μέχρι το 1261-62 οι Οθωμανοί αρχίζουν να δημιουργούνται για ποιο λόγο; γιατί διαλύεται το βασίλειο των Σελτζούκων, έτσι τοποθετούμε σαν έναρξη του Οθωμανικού κράτους το 1280 και θα δείτε σε άλλα κείμενα το 1300, εκεί πέρα σε αυτό το δεύτερο μισό του 13ου αιώνα ανέρχεται η δύναμη των Οθωμανών όπως σας είπα στο προηγούμενο μας μάθημα, στην αρχή δεν ήταν κάτι, ουδείς του έδινε ιδιαίτερη σημασία διότι πολλοί  πολέμαρχοι του Σελτζουκικού κράτους είχαν μείνει άνεργοι, δεν είχαν αντικείμενο εργασίας, ήτανε φιλόδοξοι άνθρωποι και σκέφτηκαν να δημιουργήσουν δικά τους μικρά κρατίδια και ηγεμονίες κτλ., από όλα αυτά τα μικρά κρατίδια που δημιουργήθηκαν η ζωή θα αποδείξει, εκείνη την ώρα δεν φαινόνταν, ότι το πιο επιτυχημένο είναι εκείνο του Οσμάν ή Οθωμάν από τον ιδρυτή αυτής της αυτοκρατορίας απέκτησε το όνομα της όλη η δυναστεία, το λέω αυτό διότι οι Οθωμανοί δεν ήτανε  φύλοι, οι Σελτζούκοι ήτανε φύλα από τις στέπες, είναι κάτι δεδομένο, οι Οθωμανοί δεν ήτανε φύλοι, ήταν  μια αρχηγική κατάσταση η οποία αποδείχτηκε επιτυχημένη, συγκέντρωσε ολόγυρα της και άλλους ενόπλους και έγινε ακόμη πιο ενισχυμένη, σταδιακά ενσωματώθηκαν μέσα σε αυτό το κρατίδιο διάφορες φυλές που ήλθαν από τις στέπες, αλλά όταν ξεκίνησε δεν ήτανε φυλή και αυτό ίσως έπαιξε και ρόλο αργότερα στα πράγματα, διότι οι Οθωμανοί είχαν μια ανοιχτή έτσι στάση διότι δεν συνδέονταν με κάποιο φυλετικό σημείο.

Τώρα, γυρνάμε στη Κωνσταντινούπολη μετά το 1262, η διοίκηση της εναπομεινάσης αυτοκρατορίας που είναι ελάχιστη πια, τι περιλαμβάνει το Βυζάντιο; όταν ξανά δημιουργήθηκε το βυζαντινό κράτος περιλάμβανε τα εξής εδάφη χοντρικά, την Κωνσταντινούπολη, περιλάμβανε τμήμα της Μικράς Ασίας εδώ που βρίσκονταν η αυτοκρατορία της Νικαίας δηλαδή, αυτή μια ζώνη εδώ και περιλάμβανε την ανατολική Θράκη, δηλαδή τη Κωνσταντινούπολη με αυτά τα εδάφη εδώ, η Βουλγαρία ήταν χαμένη από καιρό, την έλεγχαν οι Βούλγαροι, χρησιμοποιώ σημερινούς όρους, όλη αυτή η διαδρομή στην νότια δυτική Θράκη, τη νότια Μακεδονία, διότι τα βορειότερα τμήματα της Μακεδονίας τα έλεγχαν Βούλγαροι και Σέρβοι και τμήματα της Θεσσαλίας, διότι άλλα τμήματα τα έλεγχαν οι δυτικοί, οι δυτικοί είχαν κρατήσει όλα τα υπόλοιπα τα οποία ήταν τα καλύτερα τμήματα της ανατολικής Μεσογείου, είναι αυτό που Ενετοκρατία, Βενετοκρατία, Φραγκοκρατία, Λατινοκρατία η οποία και διήρκησε για πολλούς αιώνες, επομένως τα λοιπά που έχει αυτή η αυτοκρατορία είναι ελάχιστα αναλογικά, αλλά όπως σας είπα, μοιάζει  πηγμένα,  δηλαδή εδώ οι πληθυσμοί είναι ας πούμε πιο καθαρά στην εθνική τους χροιά, είναι πιο πολύ ελληνική αυτή η περιοχή παρά οποτεδήποτε άλλοτε το Βυζάντιο ήτανε τεράστιο και είχε πολλούς πληθυσμούς μέσα, η αυτοκρατορία που διαχειρίστηκε αυτό το τελευταίο σκέλος του Βυζαντίου μετά το 1262, δηλαδή τα τελευταία 190 χρόνια περίπου του Βυζαντίου, είναι η δυναστεία των Παλαιολόγων, νομίζω το αναφέραμε στο προηγούμενο μας μάθημα, αυτοί διαχειρίστηκαν την πιο δύσκολη περίοδο του Βυζαντίου, είναι μια αμφιλεγόμενη δυναστεία, θα εξηγήσουμε γιατί, οι άνθρωποι αυτοί έζησαν, οι Παλαιολόγοι ένας ένας έζησαν ένα δράμα προσπαθώντας να συγκρατήσουν τα ασυγκράτητα, δηλαδή την προϊούσα παρακμή της αυτοκρατορίας, δεν ξέρει κανείς αν θα μπορούσε κάποιος να αναστείλει αυτή την εξέλιξη, δηλαδή αν οι Παλαιολόγοι δεν ήταν τόσο ικανοί και θα μπορούσε κάποια ικανή δυναστεία να φέρει κάποιο άλλο αποτέλεσμα, δεν μπορείς στη ιστορία να λειτουργήσεις με το αν, το θέμα είναι ότι οι Παλαιολόγοι έκαναν ότι μπορούσαν σε σχέση με αυτό που πίστευαν για την αυτοκρατορία, αλλά ζήσανε το μεγάλο δράμα τα εισοδήματα της αυτοκρατορίας να είναι μηδενικά, γιατί δεν είχαν από που να ακουμπήσουν για την ανόρθωση της αυτοκρατορίας και βέβαια συνέχισαν την πολιτική που είχε ξεκινήσει τους προηγούμενους αιώνες, δηλαδή να βάζουν μεγάλους φόρους σε εκείνους από τους οποίους μπορούσαν να πάρουν φόρους και να μη παίρνουν φόρους από εκείνους που δεν πλήρωναν φόρους, αυτό δεν είναι καινούργιο, είχε αρχίσει στο Βυζάντιο 200 χρόνια πριν και συνεχίστηκε με τον ίδιο τρόπο, αυτό βάρυνε το κλίμα απέναντι στην εξουσία, δηλαδή μέσα στο Βυζάντιο υπήρχε μια αμφισβήτηση της κεντρικής εξουσίας, αμφισβήτηση των Παλαιολόγων που εκπροσωπούσαν την εξουσία και αυτό θα παίξει ένα αρνητικό ρόλο στο κλίμα, το κοινωνικό κλίμα που θα διαμορφωθεί, δηλαδή είναι αυτό που λέμε, ήταν το κλίμα στραβό το έφαγε και ο γάιδαρος, γιατί υπήρχε ένα αντι-παλαιολόγιο πνεύμα, ένα αντι-εξουσιαστικό πνεύμα και μια έντονη δυσαρέσκεια πάνω στην οποία πάτησαν οι Οθωμανοί, για την σχετικά εύκολη προέλαση τους στα Βαλκάνια, είναι ένα θέμα γατί οι Οθωμανοί ήταν τόσο επιτυχημένοι στη προέλαση τους, άμα βάλεις κάτω τα πράγματα, παρατηρείς κάποια δεδομένα.............

Τώρα ένα δραματικό γεγονός που θα παίξει ρόλο στα επόμενα βήματα είναι ότι μόλις οι Παλαιολόγοι πήραν την αρχή και κοίταξαν το ταμείο, κατάλαβαν ότι δεν μπορεί να συντηρούν το στρατό και μάλιστα το πιο πολυδάπανο τμήμα του στρατού που είναι ο στόλος, θα γνωρίζετε ίσως ότι ο στόλος είναι το ρεκόρ εξόδων, διότι χρειάζεται πάρα πολλές συντηρήσεις, καλαφατίσματα, οι καταστροφές είναι συχνές και οι ναύτες και όλο το προσωπικό και τα κανόνια και όλα αυτά, τα βάλανε κάτω οι Παλαιολόγοι τα δεδομένα και αποφάσισαν μια δραματική απόφαση, δεν ξέρω αν μπορούσαν να πάρουν κάτι άλλο, δεν γνωρίζει κανείς, αφού δεν υπήρχαν χρήματα, να καταργήσουν το βυζαντινό ναυτικό, το 1284 αυτό και αν είναι απόφαση, καταργείται το βυζαντινό ναυτικό, το Βυζάντιο δεν έχει πια ναυτικό, μια αυτοκρατορία η οποία υπήρξε αυτοκρατορία του νερού, αυτοκρατορία ναυτική, καταργείται το ναυτικό, κλείνουν όλοι οι ναύσταθμοι, τα πλοία επίσης, απολύονται οι ναυτικοί και οι στρατιώτες που βοηθούσανε στο ναυτικό.....αυτό και αν είναι εξέλιξη μοιραία των πραγμάτων, διότι τώρα ξέρουμε ότι ο εχθρός πρόκειται να αντιμετωπίζει αυτοκρατορία δεν είναι θαλασσινός, είναι στεριανός, οι Οθωμανοί ήτανε στη στεριά, δηλαδή στη θάλασσα δεν ήτανε, αργότερα έγιναν καλύτεροι, σε αυτή τη φάση δεν ήτανε, αν το Βυζάντιο είχε δυνατό ναυτικό θα υπήρχε έστω μια υπεροχή σε κάποιο όπλο, δεν είχε πια ναυτικό, τελείωσε αυτό το πράγμα και για να γίνουν τα πράγματα βαρύτερα για το Βυζάντιο, οι χιλιάδες άνεργοι ναυτικοί ζήτησαν καταφύγιο και εργασία στα δεκάδες μικρά τουρκικά κρατίδια που είχαν δημιουργηθεί στα παράλια της Μικράς Ασίας από τη διάλυση του Σελτζουκικού κράτους, διάφορα τουρκικά κρατίδια ήτανε παραθαλάσσια προς το Αιγαίο, είχανε ανάγκη ναυτών για να κινούνται στη θάλασσα, μάλιστα κάποια από αυτά ήταν πειρατικά κρατίδια, δηλαδή κάνανε επιθέσεις στα νησιά και λεηλατούσαν, όμως αυτές οι επιθέσεις ήταν ιερός πόλεμος γιατί κτυπούσαν απίστους, θέλω να πω, ο καθένας βρίσκει...ήταν στα πλαίσια του ιερού πολέμου, αυτές οι επιθέσεις που έκαναν στα δικά μας ας πούμε νησιά του Αιγαίου και έτσι οι βυζαντινοί ναύτες εκπαίδευσαν τους Οθωμανούς στη πράξη, στη θάλασσα και επάνδρωσαν τα δικά τους πλοία στα παράλια της Μικράς Ασίας, δηλαδή αν τα δει κανείς αυτά τα γεγονότα το ένα κοντά στο άλλο, καταλαβαίνει τι δεινές φάσεις τίθενται μπροστά στις εξελίξεις που έρχονται.....

Τώρα, είμαστε στο 1284 που συμβαίνει αυτό το γεγονός και το Βυζάντιο ζει σε ένταση, γιατί καθώς σας είπα, οι Παλαιολόγοι χειρίζονται μια κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη και ανάμεσα στα άλλα η δυναστεία αυτή έχει μια σταθερή άποψη, παρατηρεί τις καταστάσεις το 1280, το 1290 και βλέπει ότι πραγματικά το Βυζάντιο είναι αδύναμο, δεν μπορεί να φανταστεί πως μπορεί να ανακάμψει και αποφασίζει κάτι το οποίο το τήρησε από το πρώτο μέχρι το τελευταίο σαν δυναστεία, αποφασίζει ότι, μια είναι η λύση για το Βυζάντιο, να ενωθούν οι δύο εκκλησίες, δηλαδή η ορθόδοξη και η καθολική εκκλησία προκειμένου να έχει το Βυζάντιο την υποστήριξη της δυτικής Ευρώπης, διότι πίστευε ότι αν όλοι οι χριστιανοί της Ευρώπης ενωθούνε τότε οι Τούρκοι δεν θα έχουν καμία τύχη στην εξέλιξη τους και αυτό το προπαγάνδισαν και το προχώρησαν χωρίς υπαναχώρηση, οι Παλαιολόγοι ήταν αυτό που λέμε, ενωτικοί, διότι το Βυζάντιο στα τελευταία 100τόσα χρόνια θα διαιρεθεί σε δύο κοινωνικές ομάδες, πολύ ένα βαθύ σχίσμα θα έχει    αυτή η κοινωνία που είναι η αντιπαλότητα μεταξύ ενωτικών και ανθενωτικών και αυτή η ιστορία ξεκινάει με την άποψη ότι κάθε μια άποψη των Παλαιολόγων υπέρ της ένωσης των εκκλησιών, γιατί θεωρούν ότι είναι απαραίτητο να προηγηθεί η ένωση των εκκλησιών γιατί πιστεύουν ότι αυτό το σχίσμα υπονομεύει την συνύπαρξη των χριστιανών και άρα να τελειώνουμε με αυτή την ιστορία που καταρήμαξε την χριστιανοσύνη και να ενωθούμε...προσέξτε βέβαια, όταν οι Παλαιολόγοι γίνονται ενωτικοί, προβάλουν την ενωτική πλευρά, έχουν κυλίσει 200τόσα χρόνια και όταν έγινε το σχίσμα το 1054, η ανατολική εκκλησία ήταν κατά πολύ, έμοιαζε να είναι και ήτανε κατά πολύ ισχυρότερη από τη δυτική εκκλησία, όμως το 1280 και το 1290 έχουν κυλίσει πολλά, έχουν αλλάξει πολλά και η ανατολική πλευρά είναι σε σαφή παρακμή, βαθύτατη παρακμή γνωστή σε όλους πια, στην αρχή η παρακμή δεν φαινόνταν για καμιά 100 χρόνια, το 1280 και το 1290 ήταν πενταφάνερη σε όλους ότι τούτοι εδώ πάνε για χαμό εκείνοι στην ανατολή, επομένως, προσέξτε να δείτε, λέμε ένωση των εκκλησιών, λένε οι Παλαιολόγοι ένωση των εκκλησιών και όλοι ξέρουνε ένθεν και ένθεν, ότι τώρα η ένωση των εκκλησιών θα γίνει με τους όρους της δυτικής εκκλησίας.......διότι αυτοί είναι οι δυνατοί, όταν είσαι ο αδύναμος πρέπει να περιμένεις ότι θα βρεθείς στην αδύναμη θέση και οι Παλαιολόγοι γνωρίζοντας το αυτό το γεγονός ότι τελικά η ένωση των εκκλησιών θα γίνει με τους δυτικούς όρους, δεν πτοούνται και λένε αυτή είναι η μόνη λύση, άρα η ένωση των εκκλησιών θα γίνει και με τους όρους των δυτικών, αυτό τώρα οι Παλαιολόγοι το πήγαν και μακριά διότι τουλάχιστον δύο από αυτούς έγιναν καθολικοί για να βοηθήσουν την ένωση των εκκλησιών, είναι έτοιμοι να κάνουν τα πάντα οι Παλαιολόγοι γιατί θεωρούν ότι αυτή είναι η λύση, αυτή τώρα η στάση των Παλαιολόγων θα παίξει ρόλο στα πράγματα διότι η κοινωνία θα διχαστεί βαθύτατα, σε ενωτικούς και ανθενωτικούς και αυτός ο διχασμός όσο περνάει ο καιρός αντί να μειώνεται θα βαθαίνει, παραμονή της πτώσης της Κωνσταντινουπόλεως η βυζαντινή κοινωνία όση είχε απομείνει ήταν έτοιμη να φάει ο ένας τον άλλον, λες και δεν υπήρχε εξωτερικός εχθρός να την διαλύσει, είναι κάτι το εντυπωσιακό........δεν ήταν ολοφάνερο; δεν βλέπανε που πάει το πράγμα;.....δεν καταλαβαίνανε σε πιο γκρεμνό κυριολεκτικά πέφτανε; εμείς βλέπουμε με την άνεση των 1000 χρόνων που έχουνε περάσει.....θα σας πω το εξής, κάποιοι συνάδελφοι συνέλεξαν τα βυζαντινά κείμενα που μας έχουν διασωθεί σε αυτή τη τελευταία φάση του Βυζαντίου, τα μετρούν, είναι 500τόσα σχεδόν 600 και μόνο 14-15 μιλούν για το τουρκικό κίνδυνο, δηλαδή ένα πράγμα ανεξήγητο, λες και αυτή η κοινωνία δεν θεωρούσε κίνδυνο τους Τούρκους, αντιθέτως τα περισσότερα κείμενα αυτής της περιόδου μιλούν για την ένωση ή όχι των εκκλησιών, ένα θέμα υπάρχει η ένωση ή όχι των εκκλησιών.

Τώρα λοιπόν οι Παλαιολόγοι χειρίζονται ένα καράβι που έτσι και αλλιώς παραπαίει, έτσι και αλλιώς δεν έχει ασφάλειες και οι ναύτες πάνω στο καράβι θέλουν να φάνε ο ένας τον άλλον και όλοι μαζί να φάνε τους Παλαιολόγους, δηλαδή δεν ξέρω τι θα μπορούσε να σώσει αυτή τη κοινωνία και εκεί γύρω στο 1300 πια, οι Οθωμανοί έχουν βγει στη ρούγα, δηλαδή έχουν δημιουργήσει ένα κρατίδιο που πια δεν είναι τόσο ασήμαντο, έχει δημιουργήσει μια έκταση ολόγυρά του και αρχίζουμε να το παρατηρούμε σε κάποια κείμενα του Βυζαντίου αναφέρεται αυτό το κρατίδιο, θα πει ότι τους δίνει την αίσθηση ότι κάτι εκεί υπάρχει, αλλά ήταν τόσα πολλά κρατίδια που δεν ήταν ζήτημα, το 1301 θα γίνουν κάποιες μάχες στη περιοχή, θα κάνει το Βυζάντιο να τις προσέξει, αλλά πάλι χωρίς μεγάλη ανησυχία....διότι η πρώτη μεγάλη κατάκτηση των Οθωμανών είναι το 1326 όταν καταλαμβάνουν τη σημαντικότατη για το Βυζάντιο πόλη της Προύσας......η Προύσα βρίσκεται στα παράλια της Μικράς Ασίας περίπου σε αυτή τη θέση που σας δείχνω και είναι μια μεσόγεια πόλη, δεν είναι παραθαλάσσια πόλη, λέγεται η πράσινη Προύσα, είναι μια πόλη με πολλά νερά και πάρα πολύ πράσινο, σε όλο το Βυζάντιο ήτανε θαυμαστή για τους μεταξοσκώληκες και για τα μεταξωτά υφάσματα που παρήγαγε και μεγάλο κέντρο εμπορίου η Προύσα, τη Προύσα λοιπόν την καταλαμβάνουν οι Οθωμανοί το 1326 και την καθιστούν πρωτεύουσα τους, είναι 1326 και η Προύσα είναι η πρώτη πρωτεύουσα των Οθωμανών, οι Οθωμανοί απέκτησαν 3 πρωτεύουσες, η μια είναι η Προύσα το 1326, η άλλη είναι η Ανδριανούπολη το 1362 και φυσικά η Κωνσταντινούπολη μετά το 1453.....

Τώρα καταλαμβάνοντας οι Οθωμανοί τη Προύσα γίνονται πια δύναμη.....το 1326 αυτή η σημαντικότατη πόλη της Μικράς Ασίας γίνεται Οθωμανική και τώρα το πράγμα χοντραίνει, διότι δεν μπορείς να σφυρίζεις ανέμελα ότι αυτοί είναι κάτι σαν τους πολλούς, αρχίζει να διαφαίνεται ότι είναι μια επιτυχημένη δύναμη, ήδη στην ώρα της κατάληψης της Προύσας, ο θρυλικός Οσμάν έχει πεθάνει και την αρχή την παίρνει ο γιός του ο Ορχάν και ο Οσμάν και ο Ορχάν δεν ονομάζονταν Σουλτάνοι, ονομάζονταν Μπέη, αργότερα έγινε  του Σουλτάνου και ονόμαζαν τον εαυτό τους Μπέη των Καζίνων, Καζή ήταν ένας όρος του νέου πολεμιστή και με βάση πια τη Προύσα σε 4 χρόνια καταλαμβάνουν ακόμη μεγαλύτερη και σημαντικότερη πόλη που είναι η Νίκαια της Βιθυνίας, η ιστορική πόλη της Βιθυνίας στην οποία έγινε η πρώτη οικουμενική σύνοδός και πάντα η Νίκαια θεωρούνταν, αν η Μικρά Ασία ήταν ο ένας από τους δύο πνεύμονες του Βυζαντίου, η Νίκαια ήταν η καρδιά του πνεύμονα, χάνοντας τη Νίκαια τώρα το Βυζάντιο βλέπει τη θέση του να επιδεινώνεται, διότι όποιος κατέχει τη Νίκαια ελέγχει την είσοδο προς την Ευρώπη, οι Οθωμανοί λοιπόν στήνουν ένα βασίλειο το οποίο περιλαμβάνει σημαντικές περιοχές κοντά προς στη θάλασσα, δεν έχουν γίνει ακόμα θαλασσινοί, δείχνουν τα πρώτα τους χαρακτηριστικά, το χαρακτηριστικό των Οθωμανών είναι ότι προτίμησαν εξ' αρχής να μη κατακτούν σαρωτικά, θα μπορούσαν να πάρουν τα άλογα τους και να σαρώσουν, αυτό δε το θέλησαν εξ' αρχής, πίστεψαν ότι η σωστή κατάκτηση είναι η βαθμιαία κατάκτηση, πρέπει να σας πω κάτι, τις εποχές αυτές όλα γίνονταν το καλό καιρό, όλα γίνονταν με το καλό καιρό....από του Αιγιωργιού στου Αγιουδημητρού που λένε οι χριστιανοί, το χειμώνα όλα σταματούσαν, οι μάχες δεν γίνονται χειμώνα, οι ναυτικοί δεν ταξίδευαν παρά ελάχιστα, οι έμποροι δε ταξίδευαν παρά ελάχιστα, οι γεωργοί το χειμώνα δεν έχουν τι να κάνουν, δηλαδή γενικά το χειμώνα τα πράγματα καταλάγιαζαν και όλα ξεκινούσαν από Μάρτη περίπου, Απρίλη, μάλιστα ο μήνας Μάρτης είναι από μαρς δηλαδή πόλεμος....... ο Άρης διότι ο πόλεμος ξεκινούσε Απρίλιο, δηλαδή Μάρτιο ετοιμάζονταν τα στρατεύματα σε όλες τις εκδηλώσεις εδώ πέρα, έτσι το Μάρτιο ξεκινούσε ο πόλεμος, δεν ξεκινούσε, προετοιμαζόντανε, καθαριζόντουσαν τα όπλα, άρχιζαν οι ασκήσεις των στρατιωτών που μπορεί να είχαν λαμπαδιάσει τους προηγούμενους μήνες γιατί μπροστά τους τώρα θα είχαν μεγάλες προκλήσεις, λοιπόν οι Οθωμανοί τηρήσανε αυτή τη τακτική, δηλαδή κτυπούσανε το καλό καιρό, σταματούσαν την επέκταση, σε ένα τμήμα, μπορεί μέσα σε ένα μήνα, δύο μήνες να είχανε πετύχει αυτό που θέλανε, δε συνεχίζανε, γιατί επιθυμούσαν αυτό που κατακτούσαν να το οργανώσουν διοικητικά, να το ενσωματώσουν στο προηγούμενο τμήμα τους, κάνανε δηλαδή δουλειά στο τμήμα τους, αν ήτανε να σαρώσουν να είχαν διαλέξει αυτή τη πολιτική του σαρώματος, πιθανόν να μην του είχε βγει σε καλό, αυτή ήταν μια σώφρων πολιτική που αποδείχτηκε ότι τους  δημιουργούσε σταθερές βάσεις και μόνο αφού είχαν δημιουργήσει σταθερή βάση κτύπαγαν τον επόμενο, έτσι πορεύτηκαν και στους επόμενους καιρούς, ο καλός θεός τους τα στήνει κιόλας, ήταν και τυχεροί, είναι μεγάλος παράγοντας η τύχη, εκτός όμως από αυτό είχανε όπως είπαμε σωφροσύνη και εξαιρετικούς αρχηγούς, όλη η βιβλιογραφία που αφορά την εξέλιξη των Οθωμανών, υπάρχει πραγματικά ένας θαυμασμός για τους 10 πρώτους Σουλτάνους όπως λέγονται, δηλαδή οι πρώτοι Σουλτάνοι είναι  πρώτης γέννας και ευφυέστατοι, αφοσιωμένοι σε αυτό που κάνανε, με αίσθηση διοίκησης, εξαιρετικά πολεμικοί, στρατιώτες δηλαδή οι οποίοι  ήταν και αρχηγοί στρατού, ήταν ένας και ένας, από τον Οσμάν μέχρι και το Σουλεϊμάν το μεγαλοπρεπή, οι Σουλτάνοι έδειξαν μεγάλα χαρίσματα......πρέπει να σας πω στο σημείο αυτό ότι οι Οθωμανοί Σουλτάνοι έπρεπε να πολεμούν, στη παράδοση της στέπας είσαι αρχηγός μόνο όταν πολεμάς, το λέω αυτό γιατί πολύ συχνά οι πολιτικοί αρχηγοί, οι αυτοκράτορες, οι βασιλείς δεν πολεμούσαν, πήγαιναν στις μάχες, αλλά ήταν επιτελικοί, δηλαδή στέκονταν σε ένα λόφο και καθοδηγούσαν τα στρατεύματα, στη παράδοση όμως της στέπας πρέπει να μετέχεις στο πόλεμο για να γίνεις δεκτός σαν αρχηγός, επομένως οι 10 πρώτοι Σουλτάνοι το τήρησαν, μετά έδεσαν το γάιδαρο τους γιατί δημιούργησαν πολύ μεγάλη αυτοκρατορία, αλλά τα πρώτα 200 χρόνια οι Σουλτάνοι είναι στο πεδίο της μάχης, αυτό έχει σημασία για θέματα που θα πούμε αργότερα, διότι όταν ο αρχηγός ενός κράτους παίρνει μέρος στη μάχη, διακινδυνεύονται πολλά, διότι αν σκοτωθεί ο αρχηγός, τότε η ήττα είναι πολύ βαριά, δηλαδή το διακινδυνεύεις το πράγμα, για αυτό και πολλές φορές οι βασιλείς δεν μπαίνουν στη μάχη, για να μην συμβεί ακόμη μεγαλύτερο κακό, αν αυτοί σκοτωθούν, εν πάση περιπτώσει, οι Οθωμανοί Σουλτάνοι επειδή πολεμούσαν μες στις μάχες, ήταν ήδη εξαιρετικοί στρατιωτικοί, όξυναν την ικανότητα τους αυτή και φυσικά όταν πολεμούσαν είχαν ολόγυρα τους το καλύτερο στράτευμα, δηλαδή μπορεί να πολεμούσε αλλά γύρω τους ήταν η αφρόκρεμα του στρατεύματος γιατί έπρεπε να τους προφυλάξουν σαν μια ασπίδα, αλλά στο πόλεμο βέβαια μπορεί να σου έρθει κάτι πάνου αλλά δεν είναι θέμα.

Τώρα ας πάμε λίγο στο Βυζάντιο θα κάνουμε έτσι λίγο κινήσεις για να δούμε πως πάνε τα πράγματα, στα 1300 λοιπόν και από το 1200, οι Παλαιολόγοι μπλέκουν ακόμη περισσότερο και αγωνιούν από τη πλευρά των Τούρκων και η αγωνία τους επιβεβαιώνεται, εκείνοι φοβόντουσαν γενικά τους Τούρκους, όταν φοβάμαι τους Τούρκους δεν είχαν ακόμη οι Οθωμανοί ξεχωρίσει, αλλά αισθάνονταν ότι αυτές οι δυνάμεις που είχαν μείνει εκεί πέρα στη Μικρά Ασία κάτι θα γίνει με δαύτες, από εκεί θα προκύψει ο μεγάλος κίνδυνος, με την άνοδο των Οθωμανών επιβεβαιώνονται οι φόβοι τους ότι πράγματι από εκεί θα έλθει ένας μεγάλος κίνδυνος και ακόμη περισσότερο γίνονται  θερμοί στο θέμα της ένωσης των εκκλησιών, πρέπει να σας πω ότι οι Παλαιολόγοι επιχείρησαν 20 φορές την ένωση των εκκλησιών, στη διάρκεια τους, η μια ήτανε πολύ σοβαρή προσπάθεια το 1274 λίγο αφ' ότου πήρανε την εξουσία, θα έχετε ακούσει ίσως τη σύνοδο της Λυόν, έγινε στη Λυόν της Γαλλίας μια σύνοδος για την ένωση των εκκλησιών η οποία πήρε αποφάσεις ενώσεως, αλλά τελικά έμεινε μετέωρη και η 2η πολύ μεγάλη προσπάθεια στην οποία έγινε η ένωση των εκκλησιών, δεν ξέρω αν το γνωρίζετε, έχει γίνει η ένωση των εκκλησιών με τις υπογραφές των δύο εκκλησιών στη σύνοδο Φεράστρε της Βενετίας το 1438-1439 αυτή ήτανε και η μεγάλη προσπάθεια των Παλαιολόγων, ήτανε το αποκορύφωμα της πολιτικής τους που και αυτή έπεσε στο κενό.

Τώρα μπαίνει το 1300 και οι Παλαιολόγοι ζουν δύσκολα, διότι μέσα στο κράτος τους, το κοινωνικό σχίσμα δημιουργεί εντάσεις, είναι μια αυτοκρατορία παρηκμασμένη, μια αυτοκρατορία χωρίς χρήματα, μια αυτοκρατορία χωρίς κύρος πια, κάποτε έλεγε κάποιος Βυζάντιο και του κοβόντανε η αναπνοή, τώρα έλεγε Βυζάντιο και έλεγε, μπα! κάτι φουκαράδες εκεί πέρα, αυτό είναι πολύ βαρύ και έκανε τους Παλαιολόγους να μην μπορούν και διπλωματικά να είναι δυνατή, όταν ένα κράτος δεν έχει κύρος και έχει κακό πρόσημο, τότε και ο πρωθυπουργός της χώρας, ο βασιλιάς της χώρας, ο αυτοκράτορας που πάει έξω να κάνει διπλωματικές κινήσεις, μπροστά τους όλοι είναι ευγενικοί, αλλά από πίσω λένε, και αυτοί τώρα........σε αυτό το κλίμα κινήθηκαν οι Παλαιολόγοι, ξέρανε τις καταστάσεις και επέμεναν ακόμη περισσότερο στη γραμμή τους, αυτό θα δημιουργήσει το εξής μέσα στην κοινωνία, ήδη η κοινωνία ήτανε βαριά απέναντι στη κεντρική εξουσία σε επίπεδό λαϊκό όπως σας είπα, γιατί η φορολογία ήτανε πολύ δυνατή, βαριά κτλ., δεύτερο μεγάλες οικογένειες που υπήρχανε στην αυτοκρατορία, όσες είχαν απομείνει και δεν ήταν λίγες που είχαν απομείνει μέσα στα πλαίσια της αυτοκρατορίας, διεκδικούσαν το θρόνο των Παλαιολόγων αυτό δεν είναι παλιά ιστορία, πάντα κάποιος διεκδικεί το Θρόνο, τώρα όμως οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου είναι αδύναμοι, οπότε οι διεκδικητές έχουν την αίσθηση ότι πιο εύκολα μπορούν να πιέσουν για αυτό το πράγμα και ανάμεσα στους διεκδικητές είναι μια οικογένεια, πολύ σπουδαία οικογένεια, των Κατακουζηνών, γίνονται οι κεντρικοί εχθροί των Παλαιολόγων, δηλαδή κομβική εχθροί των Παλαιολόγων, προσέξτε να δείτε τώρα που θα μας πάει αυτό το πράγμα, λέει κανείς όταν διαβάζει αυτή τη τραγική περίοδο, πνίγεται η ψυχή του γιατί λες υπάρχει και άλλος πάτος; υπάρχει και άλλος πάτος, δηλαδή πιο βαριές καταστάσεις αυτό εννοώ, δεν μπορεί και άλλες πιο βαριές, δηλαδή είχε πολύ πορεία αυτό το πράγμα, τι έχει συμβεί τώρα, οι Παλαιολόγοι ως εκφράζονται στη κεντρική εξουσία ήταν αμετακίνητη στην άποψη τους, όμως δεν εξέφραζαν την πλειοψηφία του πράγματος με κανένα τρόπο, την ενωτική τους άποψη την συμμεριζόντουσαν μόνο κάποια στρώματα τα οποία μετείχαν στη διοίκηση, δηλαδή άτομα τα οποία είχαν υψηλές θέσεις στη διοίκηση , λογικό είναι κατά κανόνα να έχουν την ίδια άποψη με τον αυτοκράτορα, ταυτίζονται με την ενωτική άποψη τα πιο μορφωμένα στρώματα της κοινωνίας, όσο πιο μορφωμένος, όσο πιο λόγιος, τόσο πιο ενωτικός, επίσης στο ενωτικό πεδίο, χωρισμένη η εκκλησία, διότι σε ανώτατο επίπεδο, σε επίπεδο Πατριαρχών, σε επίπεδο υψηλόβαθμων ιερωμένων υπήρχε υψηλό ποσοστό οπαδών της ενώσεως, γιατί αυτοί είναι τμήμα της διοίκησης, άρα βρίσκονται κοντά στη διοίκηση, μετέχουν σε αυτή τη πλευρά, όχι ότι είναι απόλυτο γιατί υπάρχουν και εδώ και εδώ, όμως τα μεσαία στελέχη της εκκλησίας και τα κατώτερα στελέχη της εκκλησίας είναι κάθετα ανθενωτικά, έτσι και η ίδια η εκκλησία έχει μέσα της ένα σχίσμα θα έλεγε κανείς, εκείνοι που είναι κάθετα ανθενωτικοί είναι οι μοναχοί και τα μοναστήρια, τα μοναστήρια είναι το μακρύ χέρι των ανθενωτικών και προσέξτε να δείτε, όταν λέμε μοναστήρια αυτή την εποχή, εννοούμε δύναμη, διότι αν και τα μοναστήρια στην ανατολική ορθοδοξία είναι δύναμη, σας θυμίζω ότι στη περίοδο της παρακμής της αυτοκρατορίας, τα μοναστήρια είχαν αυξηθεί και σε αριθμό μοναχών, είχαν γίνει πόλεις ολόκληρες και βέβαια είχε αυξηθεί κατά πολύ και η περιουσία τους, διότι οικογένειες οι οποίες είναι, οι μεγάλες οικογένειες, είτε μικρές, εσύ και εγώ  στην εκκλησία μπορεί να κάνουν δωρεά το μικρό, το μεσαίο και τα μοναστήρια αυξάνουν την περιουσία τους ιστορικά....τώρα επειδή παρουσιάζονται οικογένειες μεγάλες οι οποίες είναι ανθενωτικές, για λόγους πολιτικούς, για να κτυπήσουν τους Παλαιολόγους δηλαδή και επειδή η μεγάλη δύναμη του ανθενωτισμού είναι τα μοναστήρια, οι οικογένειες που είναι αντι-παλαιολόγιες συνδυάζονται με μοναστήρια και τους κάνουν βέβαια δωρεές από την δικιά τους πλευρά, για να έχουν την πολιτική υποστήριξη των μοναστηριών και με τη σειρά τους εκείνοι υποστηρίζουν τα μοναστήρια, άρα και την ανθενωτική άποψη, τώρα όλοι οι υπόλοιποι ο μέσος λαός, ο μέσος χωρικός, ο μέσος αγρότης, ο μέσος κτηνοτρόφος, ο μέσος τεχνίτης, ότι μέσο υπάρχει, ήταν κατά κανόνα ανθενωτικός, διότι επηρεάζονταν βαθύτατα από τα μοναστήρια και από το κατώτατο κλήρο, πάρτε το τώρα αυτό στο μυαλό, αυτή την ιστορία θα δούμε τι θα προκύψει, τι θα προκύψει; εμφύλιος πόλεμος......το Βυζάντιο θα ζήσει ένα μακρύτατο εμφύλιο πόλεμο που θα ξεκινήσει το 1321 και θα τελειώσει το 1354, όχι συνεχής, είχε δηλαδή τις διακοπές του, αλλά αδυσώπητος, αβυσσαλέος με δύο μέτωπα κυρίως, τους Παλαιολόγους και τους Κατακουζηνούς.......οι Κατακουζηνοί επειδή εκφράζουν τους ανθενωτικούς έχουν την λαϊκή υποστήριξη και συγκρούονται με τους Παλαιολόγους, οι μάχες του εμφυλίου πολέμου έγιναν στη περιοχή της Θράκης και της Μακεδονίας, άλλα κυρίως της Θράκης και  μάλιστα της ανατολικής Θράκης προς τη πλευρά της Μαύρης Θάλασσας, εκεί συγκρούστηκαν αδυσώπητα οι δύο στρατιές, θύματα δεν υπήρχαν στο ταμείο, αλλά οι στρατοί όχι απλώς συγκρούονταν, αλλά ξέρετε όταν συγκρούονται στρατοί όποιος στρατός και να είναι, ρημάζει η ύπαιθρος.......για να δέσει όμως το κυδώνι, διότι δεν είχε δέσει ακόμη καλύτερα, οι Κατακουζηνοί έχουν μια θαυμάσια ιδέα, σου λέει για να κτυπήσουμε αυτούς τους ελεεινούς τους Παλαιολόγους, τους βλάστημούς, τους άπιστους, διότι η ανθενωτική κατηγορούσαν τους ενωτικούς ότι δεν σέβονται την ορθοδοξία, ότι δεν σέβονται το χριστιανισμό, ότι είναι πουλημένα κορμιά, οι Κατακουζηνοί λοιπόν έχοντας τέτοια φρασεολογία εναντίον της κεντρικής αρχής, έχουν λαϊκή υποστήριξη και προκειμένου να τελειώνουν με αυτούς τους βλάστημους Παλαιολόγους, καλούν σε βοήθεια τους  τον Ορχάν, στέλνεται απεσταλμένος του Κατακουζηνού απέναντι στη Μικρά Ασία, ακόμη οι Τούρκοι ήτανε στη Μικρά Ασία και είχε διαφανεί ήδη το 1340 ότι αυτοί οι Οθωμανοί  θα είναι γερά σκαριά,  το ενδιαφέρον είναι ότι οι ανθενωτικοί κατηγορούσαν τους ενωτικούς για προδότες για.....για.....αλλά αναρωτήθηκαν αν καλώντας τον Ορχάν, ποτέ δεν το αναρωτήθηκαν αυτό, το γεγονός ότι οι Κατακουζηνοί κάλεσαν τον Ορχάν εναντίον των Παλαιολόγων, ώθησε την λαϊκή υποστήριξη προς τους Κατακουζηνούς, τόσο καλά, έρχονται λοιπόν και φυσικά ο Ορχάν δεν ήτανε χαζός, εδώ έχουμε να κάνουμε με καλούς παίχτες, το αποδείξανε, έχετε ανάγκη από στράτευμα, βεβαίως, τότε όταν καλούσες ένα στράτευμα να έλθει να σε βοηθήσει το πλήρωνες κιόλας, ο άλλος θα ερχόντανε έτσι; δηλαδή οι Κατακουζηνοί πλήρωσαν αυτή την υποστήριξη του Ορχάν ο οποίος έστειλε τα στρατεύματα του να πολεμήσουν μαζί με τον Κατακουζηνό και έτσι το Βυζάντιο προσέφερε δωρεάν ειδικό φροντιστήριο στους Τούρκους πως καταλαμβάνει κανείς την Βαλκανική, διότι έρχονται τα στρατεύματα του Ορχάν πολεμούν με τους Κατακουζηνούς μπαίνουν στα κάστρα, βλέπουν πως είναι τα κάστρα, βλέπουν που είναι αδύναμα, που είναι δυνατά, πολεμούν μαζί με τους Βυζαντινούς, βλέπουν πως πολεμούν εκ των ένδον, ποιες είναι οι ταχτικές τους, ποια είναι τα δυνατά, ποια είναι τα αδύνατα σημεία του, μέσα σε κάποια φάση του εμφυλίου οι Κατακουζηνοί πήραν την εξουσία, στη συνέχεια οι Παλαιολόγοι τους ανέτρεψαν με δυτικοί βοήθεια εκείνοι, να το σκηνικό, το σκηνικό μιας πραγματικής διάλυσης, μιας κοινωνίας κυριολεκτικά, διαβάζει κανείς τα κείμενα εκείνης της εποχής και αισθάνεται ότι δεν υπάρχει συναίσθηση για το τι σημαίνουν όλα αυτά ακριβώς, σαν να μη βλέπουν μακρύτερα, σαν να υπάρχει ένα παραπέτασμα σκοτεινό μπροστά τους, οι περισσότεροι φυσικά, όχι όλοι.

Τώρα τι ώρα που γίνεται εμφύλιος πόλεμος, ο Ορχάν όταν τελειώνει το έργο του, επιστρέφει και παντρεύεται τη κόρη του Κατακουζηνού Θεοδώρα και έτσι το Βυζάντιο συμπεθεριάζει σε ανώτατο επίπεδο, διότι η οικογένεια Κατακουζηνού είναι η δεύτερη σημαντικότερη οικογένεια μετά τους Παλαιολόγους, μην είναι και η μεγαλύτερη γιατί έχει και λαϊκή υποστήριξη, ενώ οι Παλαιολόγοι δεν έχουν λαϊκή υποστήριξη όπως σας είπα......

Τώρα ακόμη καλλίτερα για να δέσει το κυδώνι, δηλαδή άμα είναι να γίνει ένα κακό, ενός κακού μύρια έπονται, την εποχή αυτή, την ώρα του εμφυλίου πολέμου των Βυζαντινών, αναδεικνύεται φυσικά και λόγω του εμφυλίου πολέμου των Βυζαντινών, η δύναμη των Σέρβων, οι Σέρβοι ήτανε σλαβικές ομάδες οι οποίες είχαν κατεβεί μετά το 600, 700, 800, είχαν στο μεσαίωνα ένα σπουδαίο αρχηγό τον Στέφανο Νεμάνια και τώρα στο 14ο αιώνα αναδεικνύεται ο εξαιρετικός τους στρατηγός ο Στέφανος Ντουσάν, ο Στέφανος Ντουσάν διοίκησε τους Σέρβους από το 1331 έως το 1355, δηλαδή ακριβώς την περίοδο του εμφυλίου των Βυζαντινών, ο Στέφανος Ντουσάν ήταν ικανότατος αρχηγός, οι Σέρβοι φημίζονται για την αντρειοσύνη τους, εξαιρετικοί στρατιωτικοί και οι Σέρβοι ήταν διαιρεμένοι σε πολλές ομάδες αλλά ο Στέφανος Ντουσάν τους είχε ενώσει και έτσι έκανε κάτι πολύ δυνατό και χάρι σε αυτή τη κατάσταση, ο Στέφανος Ντουσάν δημιουργεί το μεγάλο βασίλειο των Σέρβων το οποίο ξεκινάει από το Βελιγράδι, χοντρικά εννοώ και καταλαμβάνει τις περιοχές, όλες αυτές, την περιοχή που σήμερα είναι Βοσνία- Ερζεγοβίνη, δηλαδή Μαυροβούνιο, τα Σκόπια, μεγάλα τμήματα της Μακεδονίας, του διαφεύγει η Θεσσαλονίκη, την Θεσσαλονίκη δεν την καταλαμβάνει, τη Θεσσαλία και μεγάλα τμήματα της Στερεάς και φτάνει στο Κορινθιακό κόλπο, αυτό το μεγάλο βασίλειο των Σέρβων είναι η δόξα των Σέρβων, όλη η Σερβία μαθαίνει μέχρι σήμερα για το κράτος του Στέφανου Ντουσάν ο οποίος εστέφτηκε βασιλεύς και αυτοκράτορας παντός Σέρβου, Ρωμαίου και Αλμπαν, ο τίτλος του ήτανε βασιλεύς και αυτοκράτωρ παντός Σέρβου, Ρωμαίου και Αλμπάνο και τον Αλβανό και η στέψη του έγινε στα Σκόπια, ο Στέφανος Ντουσάν λοιπόν κάνει τη σερβική δύναμη, την μεγαλύτερη δύναμη των Βαλκανίων, την εποχή δηλαδή 14ο αιώνα, στα Βαλκάνια η πιο δυνατή πλευρά είναι οι Σέρβοι, αν δηλαδή κάποιος μπορούσε δυνητικά να αντιμετωπίσει τους Οθωμανούς έτσι όπως εξελίσσονται θα ήταν οι Σέρβοι, όπως ξέρετε δεν τα κατάφεραν ούτε αυτοί, θα εξηγήσουμε τώρα τι έγινε, μάλιστα ο Στέφανος Ντουσάν επεκτείνει το βασίλειο του και οι Βυζαντινοί είναι σε εμφύλιο πόλεμο και εκτός αυτού στο Βυζάντιο συμβαίνουν δύο, τρία, τα εξής 103 πράγματα, το ένα είναι ότι το Βυζάντιο στη παρακμή του ζει πολλές τάσεις, μια μεγάλη τέτοια τάση ήταν οι ησυχαστές, μια πλευρά που ο Γρηγόριος Παλαμάς ήταν επί κεφαλής, ήδη από το 13ο και μέσα στο 14ο αιώνα, οι ησυχαστές πίστευαν ότι για να φτάσεις στο θεό πρέπει να προσεύχεσαι συνεχώς και αδιαλείπτως με συγκεκριμένο ήχο και συγκεκριμένες κινήσεις, αυτό το πράγμα διαδόθηκε στα μοναστήρια, αρχίσανε από το πρωί μέχρι το βράδυ, αυτού του τύπου τις προσευχές, οι ησυχαστές συνδυάστηκαν με τους ανθενωτικούς, άρα είχαν έτσι και μια λαϊκή βάση, άλλες πλευρές τους επιτέθηκαν διότι θεωρήθηκε ότι αυτός ο τρόπος δεν είναι χριστιανικός, είναι ανατολικός, υβριστικός δηλαδή, ο χριστιανισμός είχε πολλές σχέσεις με τον Ιουδαισμό, αλλά δεν το ονόμαζε ποτέ Ιουδιστικό, έλεγε είναι ανατολικά πράγματα, δηλαδή ήτανε αυτές οι τάσεις Ιουδισμού να συγκεντρώνεσαι και να παίρνεις άλλες διαστάσεις κτλ., οι ησυχαστές έχουν τέλοσπαντων αυτή τη στάση, αλλά αυτοί που μας ενδιαφέρουν αυτή τη στιγμή, είναι μια άλλη ομάδα που αναπτύσσεται στη Μακεδονία, αντιεξουσιαστική μέχρι θανάτου, οι αντεξουσιαστές ήταν πολύ δυνατό κομμάτι της κοινωνίας αυτής, όχι μόνο αντι-Παλαιολόγος αλλά και αντι-εξουσιαστής και θα δούμε αυτό που οδηγεί, στη Μακεδονία, βρισκόμαστε στη Μακεδονία, οι ησυχαστές στη Μακεδονία είχαν τη διάδοση τους και πάλι  εν' όσο τρέχει ακόμη το ησυχαστικό κίνημα, αναπτύσσεται μια τάσης που δεν καλύπτεται πίσω από χριστιανική πλευρά, έχει ενδιαφέρον αυτό, ονομάζονται Ζηλωτές.

Αυτοί οι Ζηλωτές ήτανε μικρές ομάδες οι οποίες εξέφραζαν κοινωνικές απόψεις χωρίς να τις αναγάγουν στο θρησκευτικό, τι έλεγαν αυτές; κάθε πλούσιος είναι ένοχος, κάθε πλούσιος πρέπει να πάψει να ή είναι πλούσιος ή να υπάρχει, δύο πράγματα μπορούν να του συμβούνε, τα πλούτη των πλουσίων πρέπει να μοιραστεί σε όλους, είχαν δηλαδή κοινοκτημονικές τάσεις, επίσης θεωρούσαν ότι πρέπει να ανατραπεί η εξουσία και να πάρουν την εξουσία οι  μάζες και φυσικά οι ίδιοι ήταν επί κεφαλής αυτού του πράγματος, η μεγάλη τους φάση, προσέξτε τη Μακεδονία, πολλά από αυτά που λέμε τώρα συμβαίνουν στη Μακεδονία σε αυτές τις ζώνες, αυτοί οι Ζηλωτές έχουνε την έδρα τους στη Θεσσαλονίκη, τη δεύτερη σπουδαιότερη πόλη του Βυζαντίου, τώρα που έχει μείνει ένα τόσο δα Βυζάντιο, η Θεσσαλονίκη είναι πάρα πολύ σπουδαία, η Θεσσαλονίκη είναι ένας τόπος που κρατάει ακόμη εμπόριο, δηλαδή έρχονται ναυτικοί και από άλλα μέρη, διατηρεί οικονομικές δυνάμεις, οι άνθρωποι που συνδέονται, με τη καρδιά των Ζηλωτών ήτανε άτομα που συνδέονταν με τη κίνηση του λιμανιού, έμποροι, μεσάζοντες, ναυτικοί οι οποίοι και το 1341-42 παίρνουν την εξουσία στη Θεσσαλονίκη...     ,

Αντέχοντας στο Χρόνο - Ιστορία του Νέου Ελληνισμού (13ος - 19ος Αιώνας) Επ. 5

Πάντα η Θεσσαλονίκη ήταν η δεύτερη πόλη της βυζαντινής αυτοκρατορίας ακόμη και όταν ήτανε πολύ μεγάλη, τώρα που έχει μείνει ένα τόσο δα Βυζάντιο, η Θεσσαλονίκη είναι πάρα πολύ σπουδαία. Η καρδιά των Ζηλωτών ήταν άτομα που συνδέονταν με τη κίνηση του λιμανιού, έμποροι, μεσάζοντες, ναυτικοί κτλ., οι οποίοι το 1341-42 παίρνουν την εξουσία στη Θεσσαλονίκη, κάνουν επανάσταση, είναι η επανάσταση των Ζηλωτών......

Ώρα δώδεκα και κτυπούν την εξουσία, σκοτώνουν τους εκπροσώπους της εξουσίας, περνούν από μαχαίρι, εκδιώκουν τη διοίκηση των Παλαιολόγων, διότι η διοίκηση είναι του κράτους και η Θεσσαλονίκη γίνεται η έδρα των Ζηλωτών, το 1341-42, αυτό διήρκησε μέχρι το 1347, δηλαδή η Θεσσαλονίκη βρέθηκε υπό έλεγχο των Ζηλωτών για περίπου 6 χρόνια, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, τρέχει ο εμφύλιος και φυσικά γι' αυτό μπορέσανε και κατέκτησαν τη Θεσσαλονίκη, γιατί το παλαιολόγια στρατεύματα ήταν απασχολημένα με τον εμφύλιο πόλεμο, πήρανε την εξουσία και στην αρχή έπραξαν αυτό που είπανε, μπήκανε στα σπίτια των πλουσίων, τους έσφαξαν πήραν  τα πλούτη, σταδιακά όμως το πράγμα δεν είχε καθόλου καλή έκβαση, έχασε την ιδεολογία του, γιατί μέσα στο κίνημα αυτό αναδείχτηκαν ένα σωρό εγκληματικά και κακοποιά στοιχεία τα οποία βρήκαν το πρόσφορο έδαφός και ήταν κοινοί εγκληματίες οι οποίοι αποφάσιζαν όποιος είναι πλούσιος πηγαίνανε τον σφάζανε και άρχισε η Θεσσαλονίκη να ζει σε μια τέτοια κατάσταση βίας και ανασφάλειας που τελικά οι ίδιοι οι Θεσσαλονικείς ζήτησαν τη βοήθεια του στρατού για να απαλλαγούν από τους Ζηλωτές, πάντως κεντρικά έληξε αυτό το πράγμα, ήλθε ο στρατός και έληξε με μια νέα σφαγή, τη σφαγή των Ζηλωτών αυτή τη στιγμή, δηλαδή αν θέλετε η ιστορία των Ζηλωτών είναι ένα κεφάλαιο του εμφυλίου γενικού πολέμου, διότι παραλλήλως τρέχει ο εμφύλιος πόλεμος, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της  αυτοκρατορίας με πολύ αίμα και πολύ δύναμη στα πράγματα ένθεν και ένθεν, εν πάση περιπτώσει, το 1354 θα έλεγε κανείς ότι τέλειωσε ο εμφύλιος  πόλεμος, τέλειωσαν και οι Ζηλωτές, οι ησυχαστές σταμάτησαν να πολύ κοιτάνε το σημείο που κοιτούσανε, αλλά στα Βαλκάνια ανθεί μια άλλη αίρεση, αυτή δεν είναι αστεία, είναι η αίρεση των Βωκομήλων αν την έχετε ακούσει, η αίρεση των Βωκομήλων, αυτή η αίρεση δεν είναι του14ου αιώνα, είναι παλαιότερη, τουλάχιστον 200 χρόνια πριν και συνδυάζεται με μια άλλη αίρεση, το Βυζάντιο είχε μεγάλα θέματα με τις αιρέσεις, μια άλλη αίρεση η οποία είχε φέρει τεράστια θέματα στην αυτοκρατορία, την αίρεση των Παυλικιανών αν τους έχετε ακούσει, οι Παυλικιανοί ήταν πολύ δυνατοί στο Βυζάντιο, όταν το Βυζάντιο ήτανε δυνατό, ήταν δηλαδή οι Παυλικιανοί στο 700-800 μ.χ. και οι Παυλικιανοί πίστευαν ότι υπάρχουν μόνο παυλικιανοί  χριστιανοί, πίστευαν μόνο σε ένα Ευαγγέλιο του Ιωάννη, διότι το Ευαγγέλιο του Ιωάννη ο Ιησούς είναι λόγος και μόνο λόγος και όχι άνθρωπός, θεωρούσανε, τέτοια έγγραφα και η Παλαιά Διαθήκη, τελείωσε......θεωρούσανε ότι δεν υπάρχουν μυστήρια, τα σύμβολα τα θεωρούσανε ειδωλολατρικά και θεωρούσαν ότι υπάρχουν στη πράξη υπάρχουν δύο θεοί, ένας καλός και ένας κακός που μάχονται μεταξύ τους, είχε δηλαδή ζωροαστρικά στοιχεία στη σύλληψη τους  οι Παυλικιανοί και ήτανε εξαιρετικά αντί-εξουσιαστές.....αυτούς τους κατέσφαξε κυριολεκτικά ο Λέων ο Αρμένιος τον 9ο αιώνα μ.χ. και όσοι επέζησαν τελικά συνετάγησαν με το Ισλάμ και έγιναν μουσουλμάνοι καθώς ανέβαινε το Ισλάμ. Όλες οι αιρέσεις έπαιξαν ρόλο τελικά στην άνοδο του Ισλάμ, γιατί ήτανε εξαιρετικά εξαγριωμένες με τη συμπεριφορά της κεντρικής εξουσίας προς αυτούς.

Λοιπόν αναφέρω τους Παυλικιανούς, γιατί στο Βυζάντιο υπήρχε προϊστορία με αυτά και οι  Γογόμοι  συνδέονται με τους Παυλικιανούς αλλά είναι πολύ πιο δυνατοί από τους Παυλικιανούς και η βάση της ανάπτυξης τους, λοιπόν τι ήταν οι Γογόμοι, οι Γογόμοι ήταν μια αίρεση η οποία είχε σαν βάση της, κυρίως στη Μακεδονία, την ευρύτερη Μακεδονία στο Βυζάντιο, είχε αναπτυχθεί από τον 9ο αιώνα, σταδιακά σαν εξέλιξη των Πατρικιανών και σταδιακά έγινε πολύ σημαντική και διαδεδομένη, τι πίστευαν οι Γογομήλοι, οι Γογόμηλοι πίστευαν ότι κάθε πλούσιος είναι αμαρτωλός, δεν υπάρχει περίπτωση να είσαι πλούσιος και να είσαι σωστός, επειδή είχαν αυτή την άποψη, ήταν κάθετα εναντίον της παλαιάς Διαθήκης, διότι στη Παλαιά Διαθήκη πλούσιοι άνθρωποι φαίνεται να είναι σύμμαχοι του θεού, είχανε τη Παλαιά Διαθήκη τελείως διαγραμμένη, γιατί είναι γεμάτη με πολύ        όπως ξέρετε και άλλα θέλουν να συζητούν για τη Παλαιά Διαθήκη η οποία φέρνει κακό και μόνο κακό, αρνούνται τη ύπαρξη ιερέων και κάθε ιεραρχίας....ο θεός χαίρεται όταν μαζεύονται οι απλοί άνθρωποι όλοι μαζί και ψέλνουν, δεν χρειάζεσαι ιερωμένο, δεν χρειάζεσαι τίποτα, είναι βαθιά αντί εξουσιαστές, δηλαδή και στα εσωτερικά τους και στα εξωτερικά τους, διότι θεωρούν ότι κάθε αρχή είναι βλάστημη, πάει και αυτό, τρίτον δεν τρώνε κρέας ποτέ, είναι χορτοφάγοι....έχουν απόλυτη ισότητα αντρών και γυναικών, θέλουν στη φύση κατά προτίμηση, διότι θεωρούν ότι είναι ο ναός του θεού και άμα δε βρέθει και κρυώσει κανείς, έτσι όλοι μαζί, κρατήστε αυτά που σας λέω θα μας είναι χρήσιμα.....αρνούνται τα μυστήρια τα οποία θεωρούν ότι είναι κατασκευές, ότι ποτέ ο Ιησούς δεν μίλησε για τέτοια πράγματα και είναι κατασκευές της ιεραρχίας για να ποδηγετεί το λαό και ότι στη πραγματικότητα οι ιερείς και όλοι οι κύκλοι της  εκκλησίας δεν είναι παρά παγαπόντες, οι οποίοι ξεγελούν το λαό για να τον λεηλατούν, έχουν πολλά, ούτε το σύμβολο του σταυρού που είχε επιβάλει ο αρχιεπίσκοπος, θεωρούν ότι και αυτό είναι σύμβολο ειδωλολατρίας και κρατάνε τη λατρεία τους για τον Ιησού τον οποίο θεωρούν γιό του θεού, δεν το συζητούν και  την αγάπη και τη φιλανθρωπία που εκείνος δίδαξε και λένε ότι αυτό είναι που θα θέλει ο θεός αγάπη και φιλανθρωπία και όλα τα άλλα είναι εκ του πονηρού. Αυτή τώρα η τάση των Γογομήλων στο 13ο αιώνα, ενώ προϋπήρχε στο 13ο αιώνα γιγαντώνεται και αποκτά ένα πολύ μεγάλο αριθμό οπαδών κυρίως στη σημερινή Βουλγαρία, δηλαδή στη Βόρια Μακεδονία, το λέω έτσι γιατί τότε τα σύνορα ήταν άλλα, στη Μακεδονία γενικά και στη Θράκη, στα βουλγαρικά εδάφη, στα βυζαντινά εδάφη και επεκτείνονταν και στα σερβικά εδάφη, δηλαδή πολλοί κάτοικοι της περιοχής των σερβικών κτήσεων γίνονται Γογόμηλοι, πρέπει να σας πω, ότι το Βυζάντιο παρ' ότι ήτανε ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία, επειδή σταδιακά εξελίχτηκαν τα πράγματα διατηρούσε πλέον τα παλιά ρωμαϊκά έθιμα με τον ιππόδρομο στον οποίο ρίχνονταν για θέαμα μονομάχοι και να σκοτωθεί ο ένας με τον άλλον και οι άνθρωποί να τους φάνε τα θηρία, αυτά ήταν τα θεάματα στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία.....όταν πρώτο-δημιουργήθηκε η ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία υπήρχαν τέτοια θεάματα, σταδιακά έπαψε ο ιππόδρομος να είναι περιοχή τέτοιων θεαμάτων, όμως στον 11ο αιώνα η Άννα η Κομνηνή μας περιγράφει τη καύση ζωντανών Γογομήλων μέσα στον ιππόδρομο της Κωνσταντινουπόλεως, δηλαδή τον 11ο αιώνα, όχι τώρα που είμαστε στο 13ο, το Βυζάντιο έχασε τη ψυχραιμία του με αυτούς τους τύπους και συνέλαβε τους αρχηγούς τους με ένα τρόπο έτσι, τους παγίδευσε κατά κάποιο τόπο, τους έφερε στον ιππόδρομο και τους έκαψε ζωντανούς, άρα δεν είναι μικρό πράγμα οι Γογόμηλοι, ήταν κάτι βαρύ στο Βυζάντιο και κυρίως βαρύ γιατί είναι ενάντια σε κάθε εξουσία, ενάντια στη θρησκευτική εξουσία, ενάντια στη πολιτική εξουσία, επομένως αισθάνονταν αβεβαιότητα οι ιθύνοντες μπροστά σε αυτή την άποψη.

Όμως τον 13ο αιώνα καθώς η πολιτική εξουσία παραπαίει και δεν είναι δυνατή και οι Παλαιολόγοι δεν αντιπροσωπεύουν κάτι ισχυρό και η εκκλησία είναι και εκείνη διαιρεμένη μέσα στην εκκλησία, σε ενωτικούς και ανθενωτικούς, όλα αυτά αδυνατίζουν τις γραμμές αμύνης απέναντι στους Γογομήλους οι οποίοι πατούν πάνω στην αντι-εξουσιαστική διάθεση, τα αισθήματα θυμού που υπάρχουν σε σχέση με τη κεντρική εξουσία στο μέσο λαϊκό άνθρωπο και έτσι έχουν μεγάλη διάδοση, η διάδοση των Γογομήλων θα παίξει ρόλο στο επόμενο φαινόμενο που θα πούμε και σχετίζεται με την εξάπλωση των Οθωμανών.....μέσα στο 14ο αιώνα λοιπόν έχουμε εμφύλιο πόλεμο βυζαντινών, επανάσταση των Ζηλωτών, τους ησυχαστές που  και αυτοί δημιούργησαν μια φασαρία         , τους Σέρβους να γιγαντώνονται και να δημιουργούν ένα μεγάλο κράτος και τους Τούρκους οι οποίοι εξελίσσονται στη Μικρά Ασία και έχουν μάθει τη βαλκανική θαυμάσια, χάρι στο ότι είχαν κληθεί   από τον Κατακουζηνό να βοηθήσουν το έργο του, τώρα οι Οθωμανοί θα δείξουν και κάτι άλλο, το 1352 δηλαδή εφ' όσον τρέχει ο εμφύλιος τέλειωνε, αυτοί είναι ακόμη στη Μικρά Ασία η βάση τους, δεν έχουνε περάσει στα ευρωπαϊκά εδάφη, το 1352 ο Ορχάν κάνει τη πρώτη του εμπορική συμφωνία με μια δύναμη της φύσεως, την δύναμη με την οποία κάνει εμπορική συμφωνία, είναι η Γένοβα, προσέξτε να δείτε τι σημαίνει αυτή η συμφωνία, πρώτα πρώτα σημαίνει ότι οι Οθωμανοί το 1352 έχουν την αίσθηση πλέον ότι διοικούν ένα κράτος το οποίο έχει στόχους και οικονομικούς και πολιτικούς και εμπορική πρακτική, δεύτερον γιατί επιλέγουν τη Γένοβα; το ότι επιλέγουν τη Γένοβα δείχνει την αυτοπεποίθηση τους με τον εξής τρόπο, όταν οι Οθωμανοί αρχίζουν και επεκτείνονται στο 1326 και το 1330 και γίνονται πια κράτος, ένα άξιο λόγου κράτος, ξέρουνε ότι μπροστά τους ο μεγαλύτερος εχθρός θα είναι η πιο ισχυρή δύναμη των δυτικών που ελέγχουν την ανατολική Μεσόγειο, η πιο ισχυρή δύναμη είναι η Βενετία.......και πράγματι σωστά εκτίμησαν ότι με τη Βενετία θα ξεσχίσει ο ένας τον άλλον, δεν υπάρχει περίπτωση, Η Βενετία δεν ξέρω αν το γνωρίζετε, είναι ο μεγάλος εχθρός των Οθωμανών, οι Βενετοί με τους Οθωμανούς θα πολεμήσουν 300 χρόνια, οι τελευταίες μάχες που θα δοθούν μεταξύ τους είναι το 1715 και το πράγμα ξεκινάει από το 1400, το 1400 πια αρχίζει ο επίσημος, επτά τουρκο-βενετικοί πόλεμοι γίνονται στη διάρκεια μεταξύ του 1400 και 1715, σε αυτούς έχουν μετρηθεί πόσα εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν, σκοτώθηκαν σε αυτούς τους πολέμους, πόσα πλοία βυθίστηκαν, πόσες πόλεις, ένας από αυτούς είναι ο πόλεμος για τη Κρήτη, οι Βενετοί κτύπησαν τη Κρήτη το 1645, την καταλαμβάνουν, οι Βενετοί είχαν τη Κρήτη 500 χρόνια, παίρνουν τη Κρήτη το 1645, κατέλαβαν όλο το νησί, εκτός από το Χάντακα, το Ηράκλειο  το οποίο αντιστάθηκε 25 χρόνια, η πόλη του Ηρακλείου αντιστάθηκε 25 χρόνια, οι Βενετοί τα δώσαν όλα, ότι χρήματα είχαν και δεν είχαν, ότι καράβια, ότι άντρες για να κρατήσουν το Χάντακα, αν κρατούσαν το Ηράκλειο, ήλπιζαν ότι θα ξανά πάρουν τη Κρήτη, το κατάφεραν το 1649, έπεσε το Ηράκλειο, ήταν από τις θρυλικές πολιορκίες παγκοσμίως, στη παγκόσμια ιστορία μια πόλη να πολιορκείται 25 χρόνια είναι ένα απίθανο μέγεθος, ξέρανε ποιοι θα είναι οι μεγάλοι τους εχθροί και τους Βενετούς τους υπολογίζανε από όλες τις πλευρές, γιατί οι Βενετοί ήταν πολύ καλοί στρατιώτες, αλλά ακόμη καλύτεροι ναυτικοί και οι Οθωμανοί είχαν τώρα απέναντι τους, το σκληρό αντίπαλο, οι Βενετοί μισούνταν με τους Γενοβέζους, είναι αντίπαλοι, αντίπαλοι όχι μόνο οικονομικά, αλλά και στρατιωτικά ακόμη, συγκρούονταν,  πως ήτανε η Σπάρτη με την Αθήνα, έτσι ήταν η Γένοβα με την Βενετία, όταν λοιπόν ο Ορχάν παίρνει απόφαση να κάνει συμφωνία με τους Γενοβέζους, στην ουσία λέει στους Βενετούς, θα βρεθούμε στα μαρμαρένια αλώνια, είμαστε εδώ και θα δούμε ποιος θα νικήσει; δηλαδή έχουν μια συμπεριφορά ήδη πριν περάσουν ακόμη στην Ευρώπη, έχουν μια αυτοκρατορική συμπεριφορά στα πράγματα, ρίχνουν το γάντι και λένε θα πάμε πέρα και προσέξτε να δείτε τώρα, άλλη μια εξέλιξη στα πράγματα είναι η εξής, αφού γύρισαν οι Οθωμανοί πίσω, βοήθησαν τον Ορχάν, ξέχασα να σας πω ότι μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου, ο   Παλαιολόγου παντρεύτηκε τον επόμενο το Μουράτ το 1ο, δηλαδή έχουμε τον άλλο Σουλτάνο, το γιό του Ορχάν, οι πρώτοι Σουλτάνοι, καλά ο καθένας είχε 300 γυναίκες δε το συζητούμε, αλλά το θέμα είναι οι επίσημες, τέσσερεις επίσημες και βέβαια όταν παντρεύονταν κανείς μια τέτοια πριγκίπισσα ήταν στις τέσσερεις επίσημες δεν ήταν στο σωρό θέλω να πω, επειδή οι πρώτοι Σουλτάνοι, όχι ο Οσμάν, αλλά από τον Ορχάν και πέρα είχαν βαλκανική προοπτική παντρεύονταν για λόγους σκοπιμότητας, κόρες, αδελφές, ανηψιές Βουλγάρων, Σέρβων, Βυζαντινών για να βοηθηθούν στα διπλωματικά τους σχέδια, με αποτέλεσμα οι μανάδες των Σουλτάνων να είναι κατά κανόνα χριστιανές ορθόδοξες, διότι θα εξηγήσουμε, αυτό ήταν πολύ συνηθισμένο να παντρεύονται μουσουλμάνοι άπιστες, δηλαδή χριστιανές, εβραίες, άπιστες, μπορούσες να παντρευτείς, ένας μουσουλμάνος μπορούσε να παντρευτεί και παντρεύονταν με σύστημα κιόλας, ήταν μεγάλη η χαρά τους να γίνεται αυτό το πράγμα, όμως η άπιστη γυναίκα μπορούσε να κρατήσει τη πίστη της όποια και να ήταν, μπορούσε και να αλλάξει άμα ήθελε, αλλά τα παιδιά της θα ήτανε οπωσδήποτε μουσουλμάνοι, δηλαδή αυτοί οι δέκα πρώτοι Σουλτάνοι έχουν επαφή μες στο σπίτι τους με τη πλευρά του χριστιανισμού και βέβαια πολλοί γνώριζαν και ελληνικά και σέρβικα και βουλγάρικα, γιατί μέσα στο παλάτι μιλιούνταν αυτές οι γλώσσες, ο Μωάμεθ μάλιστα ο πορθητής γνώριζε και αρχαία ελληνικά γιατί ήτανε, δε ξέρω η μάνα του, αλλά ήτανε πολύ φιλομαθής σε αυτό το τομέα, ο Μωάμεθ ο πορθητής που πήρε τη Κωνσταντινούπολη.

Γυρνάμε τώρα στο 14ο αιώνα με τον Ορχάν πίσω, είχανε ήδη σκανάρει το πράγμα, το 1352 την ίδια χρονιά που υπογράφουν αυτή τη συνθήκη με τη Γένοβα, περνούν για πρώτη φορά απέναντι, κατακτητικά αυτή τη φορά, δηλαδή περνούν το πιο στενό σημείο του Ελλησπόντου και πατάνε πόδι σε ένα σημείο που λέγεται Τσίμπι εδώ, είναι το πιο στενό σημείο του Ελλησπόντου και δύο χρόνια μετά από το Τσίμπι, το 1354 καταλαμβάνουν τη πρώτη σημαντική πόλη στη Θράκη στην οποία έχουν πατήσει δικιά τους πόλη, η Καλλίπολη σήμερα λέγεται Καλιπουλού, Καλλίπολη δηλαδή......τόσο κοντά στη Κωνσταντινούπολη έχουν βρεθεί το 1354.....100 χρόνια πριν τη πτώση της Κωνσταντινουπόλεως, το λέω αυτό διότι έχουμε μονίμως στο νου μας, ότι πρώτα πήραν την Κωνσταντινούπολη οι Οθωμανοί και έπειτα πήγαν όλα πάντα, ουδέν ανακριβέστερο, πρώτα πήραν όλα τα άλλα και έπειτα πήραν την Κωνσταντινούπολη, όταν η Κωνσταντινούπολη έμεινε μόνη της, να μη μπορεί να βοηθηθεί από πουθενά, καταλαμβάνουν τη Καλλίπολη και κάνουν την ίδια τακτική, δηλαδή με αργά και σταθερά βήματα επεκτείνονται δυτικά, το 1362 καταλαμβάνουν τη δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Θράκης........την Ανδριανούπολη, σήμερα λέγεται Εντιρμέ....και αυτή, η Ανδριανούπολη βρίσκεται κοντά στην Αλεξανδρούπολη, βγαίνεις από τα δικά μας σύνορα τώρα και κινήσαι προς Κωνσταντινούπολη και η πρώτη πόλη που βρίσκεις μπροστά σου είναι η Ανδριανούπολη, η Ανδριανούπολη ήταν πάντα η πιο σημαντική πόλη της Θράκης, την καταλαμβάνουν και την μετατρέπουν σε πρωτεύουσα  τους, η Ανδριανούπολη είναι η πρώτη τους πρωτεύουσα σε ευρωπαϊκό έδαφος και κτίζουν πάρα πολύ σημαντικά ανάκτορα και τζαμιά που σήμερα στην Ανδριανούπολη μας τα δείχνουν, προστατεύονται από την Ουνέσκο και η Ανδριανούπολη γίνεται ένας τουρκικός κόμβος σε απόσταση αναπνοής και η Καλλίπολη και η Ανδριανούπολη από τη Κωνσταντινούπολη και με βάση τώρα την Ανδριανούπολη αυτοί συνεχίζουν καταλαμβάνοντας όλο και δυτικότερα, όλο και δυτικότερα χωρίς ταχεία επέλαση, αργά μέσα στη 10ετία του 1360, έχουν καταλάβει Κομοτηνή, Ξάνθη, κινούνται προς τις Σέρρες το 370....1387 καταλαμβάνουν τη Θεσσαλονίκη.....και όλη τη Θεσσαλία, είμαστε δηλαδή στο 1390 και έχουν καταλάβει ήδη ένα μεγάλο τμήμα της Βαλκανικής, προσέξτε να δείτε τώρα, το 1300 δηλαδή 89-90 οι Τούρκοι μοιάζουν ήδη πραγματικά μεγάλη δύναμη και ξέρουν ότι στα Βαλκάνια ένας θα μπορούσε να τους αντιμετωπίσει πραγματικά, ξέρουν τη κατάσταση των Βυζαντινών, ξέρουν τη κατάσταση των Βουλγάρων και ένα αντίπαλο υπολογίζουν τους Σέρβους, γιατί οι Σέρβοι έχουν ακόμη την αχλύ της εξαιρετικής διοίκησης του Στέφανου Ντουσάν, έχουν πολλά εδάφη δικά τους, τους κτύπησαν οι Οθωμανοί και τους πήραν πολλά από τα εδάφη, τα πήραν ή από Βυζαντινούς ή από Σέρβους, αλλά και οι Σέρβοι βρίσκονται στην εξής κατάσταση, με το θάνατο του Στέφανου Ντουσάν το 1355 ξανά διασπάστηκαν γιατί είχαν τάση να είναι σε διάφορες ομάδες, οι γιοί του Στέφανου Ντουσάν πολεμούν μεταξύ τους για το ποιος θα είναι ο διάδοχος του πατέρα τους με αποτέλεσμα οι Σέρβοι να μην είναι τόσο δυνατοί, όσο θα περίμενε κανείς, πάντως και εκείνοι ανησυχούν γιατί βλέπουν ότι οι Τούρκοι τους παίρνουν εδάφη και οι Τούρκοι επίσης θέλουν να ξεκαθαρίσει το τοπίο με τους Σέρβους, πριν προχωρήσουμε για τους Σέρβους, είμαστε ήδη σε αυτόν τον αιώνα, 1362 καταλαμβάνεται η Ανδριανούπολη από τους βυζαντινούς την παίρνουν αυτοί και στη πράξη από το 1362 θα το δείτε αλλού να καταγράφεται 1362-1370, η βυζαντινή αυτοκρατορία είναι φόρου υποτελείς στους Οθωμανούς τα τελευταία 80 χρόνια πριν πεθάνει, δηλαδή κάθε χρόνο πλήρωνε ένα φόρο για να μη την ενοχλούν οι Οθωμανοί, ξέρετε τι θα πει φόρος υποτέλειας; στην ουσία όταν πληρώνεις φόρους σε έναν άλλον ηγεμόνα, είναι σαν να παραδέχεσαι, ότι εκείνος είναι πολύ ισχυρότερος, ότι αν θέλει σε καταλαμβάνει, αλλά εσύ του δίνεις ένα ποσό κάθε χρόνο για να σου επιτρέπει να ζεις το δικό σου κλίμα, είναι ένα προεόρτιο της πλήρους κατάρρευσης, προσέξτε όμως αν  αυτό, αν παρηγορεί αυτό, δεν είναι μόνο το Βυζάντιο τα τελευταία 80 χρόνια πριν τη πτώση της Κωνσταντινουπόλεως φόρο υποτελείας, αλλά και η Βουλγαρία και μετά το 1389 θα γίνουν και οι Σέρβοι και τελικά όλοι θα καταληφθούν πλήρως.

Πριν μιλήσουμε για την περίφημη μάχη του Κοσσυφοπεδίου γιατί εκεί έχουμε πλησιάσει, αυτή η μάχη του Κοσσυφοπεδίου έγινε το 1389 στη περιοχή που σήμερα λέγεται Κόσσοβο, το Κόσσοβο είναι η παραφθορά της ελληνικής λέξης Κοσσύφων πεδίον δηλαδή πεδιάδα των Κοσσύφων και είναι μια σλαβική παραφθορά της λέξης Κοσσυφοπέδιο, να πούμε κάτι για το πως γινόντανε η διαδοχή στη περίοδο, μας χρειάζεται για αυτά που θα πούμε σε σχέση με τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου, οι πρώτοι 10 Σουλτάνοι έθεσαν τις βάσεις της δύναμης της δυναστείας αυτής, είχανε πάντα αγωνία οι Σουλτάνοι μήπως κάποια άλλη οικογένεια τους πάρει την αρχή, όπως γίνεται γενικά στις αυτοκρατορίες, ήτανε μια φυσικότητα, αφύσικο είναι ότι τελικά αυτή η οικογένεια δεν ανατράπηκε ποτέ, μέσα στις δικλείδες που αποφάσισαν αυτοί οι πρώτοι Σουλτάνοι, είναι ότι η διαδοχή θα γίνεται αξιοκρατικά μετά πολλής σφαγής, θα σας εξηγήσω τι; ήταν η αρχή της αδελφοκτονίας, μέσα στα παλάτια, μέσα στα σαράγια, τα γεννητούρια ήταν συχνότατα και όταν και οι Σουλτάνοι είχαν τις επιδόσεις τους και ήταν γεμάτο με κοπέλες εκεί, όταν γεννιόνταν ένα αγόρι, γινόντανε μεγάλες χαρές, όταν γεννιόνταν κορίτσι να μην ασχολούμαστε και πολύ, τα αγόρια δηλαδή υπήρχαν μέσα γιοί των Σουλτάνων, ούτε ένας, ούτε δύο, μέσα στα χαρέμια γίνονταν μάχη για το ποιανής γιός θα γίνει Σουλτάνος, αυτή η μάχη ήταν αδυσώπητη, δηλητηριάσεις, συνομωσίες γινόντανε....προσέξτε να δείτε γιατί...αλλά μπορεί να υπάρχει και η απλή φιλοδοξία να θέλεις ο γιός σου να γίνει Σουλτάνος, ένα το κρατούμενο, αλλά θα σας εξηγήσω τι άλλο μπορούσε να γίνει, τι κάνανε  οι Σουλτάνοι αυτή τη περίοδο των 200 χρόνων της ακμής τους, βάζανε τους γιούς που ήτανε σε ηλικία διαδοχής γιατί είχαν πολλά παιδιά, είχαν παιδιά σε ηλικία διαδοχής, είχανε και νεαρά, μωράκια νεογέννητα και αυτοί που ήτανε σε ηλικία διαδοχής τους τοποθετούσαν τους νέους σε διοικητές ή στελέχη διοίκησης σε κάποιες περιοχές ούτως ώστε να εκπαιδεύονται στη διοίκηση και όταν γίνει Σουλτάνος να είναι τέλος πάντων έτοιμος, τους γιούς που έκριναν ότι είναι οι καταλληλότεροι τους έβαζαν σε κοντινότερες επαρχίες ούτος ώστε όταν έλθει η ώρα του θανάτου τους να το πληροφορηθούν ταχύτερα και να σπεύσουν να πάρουν την αρχή, τώρα αυτός που προλάβαινε και έπαιρνε την αρχή, όφειλε  αμέσως να σκοτώσει όλα του τα αδέλφια που ήταν σε ηλικία διαδοχής, όφειλε, δεν είχε δικαίωμα να μη το κάνει, ήταν του κράτους υποχρέωση αυτή, διότι έτσι αποτρέπονταν οι εμφύλιοι πόλεμοι, πονάει κεφάλι, κόψει κεφάλι, θα μου πείτε η Οθωμανική αυτοκρατορία δεν είχε εμφυλίους πολέμους, δεν υπήρξαν πόλεμοι διαδοχής διότι το πράγμα τέλειωνε έτσι, γιατί σας το λέω αυτό; γιατί οι γυναίκες στο σαράι που πολεμούσανε να γίνει ο γιός τους, μπορεί να μη το κάνανε μόνο για να γίνει ο γιός τους Σουλτάνος, αλλά για να μη σφαγεί, διότι μπορεί να ήταν πριγκιπόπουλο και να ζούσε όπως ζούσε, αλλά το κεφάλι του ήταν ζήτημα αν θα ήταν στη θέση του για τις επόμενες ημέρες, μήνες....πρέπει να σας πω ότι η πρώτη χώρα στη Βαλκανική που κατελήφθει πλήρως από τους Οθωμανούς είναι η Βουλγαρία, η Βουλγαρία καλύπτει τη μεγαλύτερη τουρκοκρατία από όλες τις χώρες της Βαλκανικής και η πρωτεύουσα της το Τύρνοβο κατά τη δεκαετία 1390, λοιπόν τι συμβαίνει το 1389; οι Σέρβοι παραμερίζουν τις εσωτερικές τους διχόνοιες, δίνουν τα χέρια τέλος πάντων και αποφασίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν τους Τούρκους στα μαρμαρένια αλώνια, γιατί άλλο δε πάει και συγκεντρώνονται στη πεδιάδα του Κοσσυφοπεδίου σε αυτό που λέμε Κόσσοβο.....θα γνωρίζετε ίσως ότι το Κοσσυφοπέδιο για τους Σέρβους είναι ιερός τόπος, δεν είναι όποιος, όποιος τόπος και το γεγονός ότι το χάσανε είναι για αυτούς πολύ μεγάλη πληγή και σχετίζεται αυτό το αίσθημα των Σέρβων για το Κοσσυφοπέδιο γιατί εκεί είχε πολλά μοναστήρια τους κτλ.,....αλλά και κυρίως λόγω αυτής της μάχης του Κοσσυφοπεδίου την οποία ηττήθηκαν τελικά οι Σέρβοι.....αλλά ο μέσος Σέρβος αν τον ρωτήσετε θα σας πει, όχι δεν ηττηθήκαμε....το θέλουν οι λαοί κάποια πράγματα, όχι, δεν νικηθήκαμε.  

Ο Σουλτάνος το 1389 την ώρα της μάχης του Κοσσυφοπεδίου είναι ο Μουράτ ο 1ος αυτός που παντρεύτηκε την Παλαιολογίνα που σας είπα πριν, ο άλλος γαμπρός, ο Μουράτ ο 1ος ήταν επίσης ένας ικανός Σουλτάνος και εξαιρετικός στρατιωτικός και έρχεται φυσικά με τα στρατεύματα του στη πεδιάδα αυτή και συγκρούεται με τους Σέρβους, ξεκινάει μια θρυλική μάχη μεταξύ αυτών των δυνατών στρατών, ο Μουράτ πολεμάει σαν σωστός Σουλτάνος μέσα, έχει σημασία αυτό που σας λέω, είναι μέσα στη μάχη, ολόγυρα του έχει το καλύτερο του στράτευμα, η μάχη πηγαίνει πολύ καλά για τους Σέρβους, μοιάζει ότι θα νικήσουνε οι Οθωμανοί, τα έχουνε βρει πραγματικά σκούρα και σε μια στιγμή της μάχης ένας άνδρας φεύγει από τις γραμμές των Σέρβων και κάνει σήμα με άσπρο πανί προς τους Οθωμανούς, όταν κουνάς άσπρο πανί, σημαίνει κάτι θέλω να σου πω, μη κτυπάς, πλησιάζει τους Οθωμανούς, την οθωμανική πλευρά  και εκείνοι πολεμούν, δεν βλέπει κάποιον που έχει διάσημα, δηλαδή μοιάζει να έχει κάποια θέση και του λέει θέλω να μιλήσω στο Σουλτάνο σας, έχω να του πω κάτι πολύ σοβαρό, τον ψάχνουν, επειδή δεν πάει και καλά η μάχη, σου λέει α κάποιος προδότης είναι, έρχεται να μας πει κάποιο μυστικό, δεν θα τα βγάλουμε πέρα, τον ψάχνουνε λοιπόν σωματικά, εκείνη την ώρα γιατί πάντα κάνεις ένα έλεγχο σου λέει τι είναι αυτός; τον ψάξανε επιπόλαια και τον οδηγούν στο σημείο που είναι ο Μουράτ ο οποίος πολεμά, κάποιος θέλει να σας πει κάτι, κατεβαίνει ο Μουράτ από το άλογο του και σκύβει στο Σέρβο να ακούσει τι θα του πει και αυτός βγάζει ένα μαχαίρι και του το χώνει στη καρδιά, ήταν προφανές ότι ήταν ένα σχέδιο των Σέρβων αυτό για να εξουδετερώσουν τους Οθωμανούς και βέβαια ο άνθρωπος αυτός ήτανε ένας καμικάζι, μετά έγινε κομματάκια, σκοτώθηκε έγινε κομματάκια, όμως συμβαίνει μια μυθιστορηματική εξέλιξη, διότι αμέσως τρέχουν σε ένα από τους γιούς, ο πρώτος που μαθαίνει, στην ώρα της μάχης πολεμούν και διάφοροι γιοι του Μουράτ σε διάφορα σημεία, αυτός που μαθαίνει πρώτος το θάνατο του πατέρα του μέσα σε λίγα λεπτά τρέχουν οι δικοί του και του λένε το θάνατο του πατέρα του, παίρνει αμέσως το τίτλο και διατάζει να σκοτωθούν επί τόπου όλα του τα αδέλφια όπου και αν πολεμούν, όπερ και γίνεται και έτσι μέσα στη μάχη του Κοσσυφοπεδίου, την ώρα της μάχης παίρνει την εξουσία, τον τίτλο ο Βαγιαζήτ ο οποίος έχει το προσωνύμιο γκιλντερίμ που θα πει κεραυνός, άλλα περίμεναν οι Σέρβοι άλλα έγιναν, διότι πήρε ο Βαγιαζήτ ήταν ιδιοφυής στρατιωτικός, το απέδειξε και μετά, είχε διαφορετική άποψη από το πατέρα του για τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου, μόλις πήρε εκείνος τα πράγματα στα χέρια του άλλαξε τελείως τις θέσεις του στρατού και μέχρι το βράδυ δεν υπήρχε κεφάλι Σέρβου πάνω στο σώμα του, μάλιστα το Κοσσυφοπέδιο απέκτησε λόφους που είναι τα κομμένα κεφάλια των Σέρβων, έτσι το 1389, οι πιο επίφοβοι αντίπαλοι των Οθωμανών έχουν ηττηθεί στην σημαντικότερη μάχη πριν την πολιορκία της Κωνσταντινουπόλεως, δηλαδή η μάχη του Κοσσυφοπεδίου είναι κρίσιμη μάχη για τα Βαλκάνια και έκτοτε οι Σέρβοι θα είναι φόρου υποτελείς για ένα διάστημα στους Οθωμανούς και τελικά θα υποταχθούν πλήρως στους Οθωμανούς, δηλαδή εκεί γύρω στο 1390 οι Οθωμανοί μοιάζουν οι κυρίαρχοι της Βαλκανικής, εν δυνάμει κυρίαρχοι δεν την έχουν πάρει όλη, αλλά τους περιμένει στη γωνιά μια ιστορία, διότι ο Βαγιαζήτ είναι πολύ εξαιρετικός και θετικός και πιστεύει ότι πρέπει να υποταγούν όλα τα τουρκικά κρατίδια στους Οθωμανούς, διότι ακόμη εξακολουθούν να υπάρχουν στη Μικρά Ασία τουρκικά κρατίδια από εκείνα τα οποία είχαν δημιουργηθεί με τη διάλυση του κράτους των Σελτζούκων, ούτε ένα, ούτε δύο, ο Βαγιαζήτ έβαλε στόχο να ενώσει όλα αυτά τα κρατίδια και τα κτυπούσε ένα, ένα με πόλεμο, ήταν δε εξαιρετικός πολεμιστής και τους ανάγκαζε, έτσι όλοι αυτοί ενώθηκαν με το Οθωμανικό κράτος, ανάμεσα τους υπήρχαν πολλές οικογένειες οι οποίες είχαν συνηθίσει να είναι ηγεμόνες στις περιφέρειες τους και αισθάνονταν πολύ ταπεινωμένοι ότι είναι κατώτεροι από κάποιον άλλον, διεκδικούσαν θέση και αυτοί στην εξουσία και αυτοί κάλεσαν τον Τυρμουλέκ, ο Τυμουρλέκ είναι επίγονος του Τσέγκιγκς Χαν, μαζί  θα κτυπήσει          στη Μικρά Ασία στην ουσία για να νικηθεί ο Βαγιαζήτ και αυτοί να ανακτήσουν τις δικές τους θέσεις, ο Τυρμουλέκ το 1402 πράγματι έρχεται και γίνεται μια,  Τυρμουλέκ, εμείς το λέμε Ταμερλάνο και ο Ταμερλάνος κτυπάει πράγματι την οθωμανική στρατιά, ο Βαγιαζήτ έρχεται να τον αντιμετωπίσει, δύο άντρες υψηλής πολεμικότητας, αλλά ο Βαγιαζήτ παθαίνει ότι ο Ρωμανός ο Διογένης στη μάχη του Ματσικέρ, δηλαδή θύμα των εσωτερικών συνωμοσιών, την ώρα της μάχης τμήματα του οθωμανικού στρατού αποχωρούν στην ουσία από τη μάχη, επίτηδες για να συντριβεί ο Βαγιαζήτ, ο οποίος πράγματι συντρίβεται, συλλαμβάνεται αιχμάλωτος από τον Ταμερλάνο ο οποίος τον σκότωσε με απίστευτα βασανιστήρια, τον έβαλε σε ένα κρεμασμένο κλουβί και τον σκότωνε μέρα τη μέρα και μπροστά του σκότωνε όλους τους αγαπημένους του λίγο, λίγο, πολύ τρυφερά πράγματα αυτά, τελικά ο Βαγιαζήτ πέθανε και το Οθωμανικό κράτος βγήκε στη μόνη του περίοδο εμφυλίων πολέμων, η Οθωμανική αυτοκρατορία έχει μια περίοδο 10 ετών εμφυλίων πολέμων 1402-1412, σε αυτή τη διάρκεια των εμφυλίων πολέμων καίγεται το πελεκούδι μεταξύ τους και φυσικά δίνεται η ευκαιρία, λόγω του οθωμανικού εμφυλίου πολέμου, στο Βυζάντιο να ανακάμψει και να πάρει κάποια σημεία που είχε χάσει, οι Σέρβοι να πάρουν κάποια σημεία που είχαν χάσει π.χ., το Βυζάντιο ξανά πήρε τη Θεσσαλονίκη στη διάρκεια των εμφυλίων πολέμων των Οθωμανών και έτσι η Θεσσαλονίκη ξανά έπεσε στους Τούρκους το 1430, δηλαδή περίπου 20 χρόνια μετά το τέλος των εμφυλίων πολέμων, όμως στο τέλος αυτού του γύρου των εμφυλίων πολέμων, ξανά ετοιμάζεται η δυναστεία του Οσμάν, τα σκυλιά δεμένα σε σχέση με τους άλλους ισχυρούς και τώρα ανεβαίνει στην εξουσία ο παππούς του Μωάμεθ του Πορθητή, ο Μωάμεθ ο 1ος, διότι ο Μωάμεθ ο Πορθητής είναι ο Μωάμεθ ο 2ος, ανεβαίνει ο Μωάμεθ ο 1ος, μετά ο πατέρας του Μωάμεθ του 2ου, ο Μουράτ ο 2ος και μετά ο Μωάμεθ ο 2ος και θα πέσει η Κωνσταντινούπολη.....

Τώρα ας πάρουμε λίγο τις εξελίξεις, είμαστε γύρω στο 1400, τα πράγματα έχουν γύρω στα 1400, οι Οθωμανοί έχουν τους μπελάδες τους, το Βυζάντιο ανασαίνει, οι Παλαιολόγοι ελπίζουν ότι θα βρουν ευκαιρία να αναπνεύσουν τα πράγματα, προπαγανδίζουν το ενωτικό τους πλάνο που δεν το άφησαν αυτό το πράγμα τους ποτέ, το πίστευαν μέχρι τέλους, αλλά βλέπουν μεγάλες αντιστάσεις από τη βυζαντινή κοινωνία, η λέει μονίμως τις εξής περίφημες φράσεις, κάλλιον εν πεσείν εις χείρας Τούρκων και Φράγκων, καλύτερα να πέσω στα χέρια των Τούρκων παρά των Φράγκων, δηλαδή όλων των δυτικών ή κάλλιον του Τούρκου το σπαθί παρά του Φράγκου το ψωμί, αυτά ήτανε καθημερινότητα για το Βυζάντιο αυτές οι απόψεις και απειχούσαν το μέσο βυζαντινό όπως σας είπα, οι ενωτικοί ήταν λιγότεροι από τους ανθενωτικούς, υπήρχε μια ταξική διαστρωμάτωση θα έλεγε κανείς σε αυτές τις δύο ομάδες, όχι ότι δεν υπήρχαν μεγάλες οικογένειες που ήταν ανθενωτικές, αλλά ήταν περισσότερο για λαϊκίστικους λόγους, δηλαδή να πατούν στο λαϊκό αίσθημα για να ανατρέψουν τους Παλαιολόγους, πάντως ή με το ένα ή με το άλλο υπήρχε διαστρωμάτωση σε αυτή την ιστορία, φυσικά για τα αισθήματα εναντίον των δυτικών έχουμε πει, έχουνε βάση από το σχίσμα των εκκλησιών, από τα προνόμια που δόθηκαν επί Κομνηνών, από τη 1η σταυροφορία, από τη κατάληψη           , φυσικά υπήρχαν αισθήματα πολύ αρνητικά για τους Δυτικούς, όλα αυτά θα έλεγε κανείς ότι θα έπρεπε να υπάρχουν πολλά αρνητικά και περισσότερα για τους Τούρκους, θέλω να πω, εδώ δεν είναι θέμα, ζυγίζεις δύο πράγματα, δύο κακά ας πούμε, οι βυζαντινοί ζύγιζαν τα δύο κακά και επί 200 χρόνια χωρίς να τρέμουν τα βλέφαρα τους έλεγαν, καλύτερα οι Τούρκοι.

Τώρα οι Παλαιολόγοι θεωρούν μέσα στο 14ο έχουν μπει σε κρίσιμες φάσεις, οι Τούρκοι ανακάπτουν μετά το 1412, αρχίζουν να ξανά καταλαμβάνουν τα εδάφη, οπότε πια οι Παλαιολόγοι έχουν φτάσει εδώ και ο Ιωάννης ο 8ος ο Παλαιολόγος ο προτελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου αποφασίζει πως δεν πάει άλλο, αυτοί οι Οθωμανοί θα μας διαλύσουν τελείως, πρέπει να ενωθούν οι εκκλησίες και οργανώνει ο ίδιος ο Ιωάννης σε ανώτατο επίπεδο επίσημη συνάντηση των δύο εκκλησιών, απευθύνεται στον Πάπα, του ζητάει να οργανωθεί στ πιο υψηλό επίπεδο συνάντηση, ο Πάπας επιλέγει 30 Καρδιναλίους που είχαν τα αστέρια του και ο Ιωάννης ο Παλαιολόγος απευθύνεται στα ανατολικά Πατριαρχεία και λέει, στείλτε μου τους καλλίτερους για να γίνει η συζήτηση, η συνάντηση θα γίνονταν στη σύνοδο Φερράρα, έχει μείνει γνωστό ως η σύνοδος Φερράρα-Φλωρεντία, διότι μετακινήθηκε από τη Φερράρα στη Φλωρεντία, είναι πόλη της βόρειας Ιταλίας και εκεί έγινε και η ένωση των εκκλησιών και έμειναν τα 30 αυτά στελέχη να συζητήσουν. Η σύνοδος έληξε το 1439 και ήρθε πια η ένωση των εκκλησιών....οι Δυτικοί την υπέγραψαν όλοι, από πλευράς των ανατολικών, ένας δεν την υπέγραψε, ο Μάρκος Ευγενικός, από τους 30 ένας δεν την υπέγραψε, ο Μάρκος Ευγενικός ο οποίος σηκώθηκε και είπε, εγώ αυτό δεν το υπογράφω, γιατί η ένωση είχε γίνει τελείως με τους Δυτικούς, οπότε ο Μάρκος Ευγενικός είναι ο μόνος που το είπε ευθαρσώς, άλλος ένας ή δύο προφασίστηκαν αρρώστιες και δεν παρευρέθηκαν δηλαδή, εν πάση περιπτώσει όμως, οι 27 στους 30 υπέγραψαν την ένωση των εκκλησιών, από πλευράς δηλαδή ανατολικών με συντριπτική πλειοψηφία υπογράφει η ένωση των εκκλησιών, άρα έγινε η ένωση των εκκλησιών, ξέρετε τότε δεν υπήρχαν φαξ και e-mail για να μαθευτεί το πράγμα, αλλά συνήθως τα μάθαινες από ναυτικούς που φεύγαν τα καράβια, για εμπόρους κτλ., κάποιοι φεύγανε, παιδιά έγινε η ένωση των εκκλησιών, φτάνουν τα νέα στο Βυζάντιο πριν έλθουν οι υπογράψαντες, μαθαίνουν οι ανθενωτικοί ότι έγινε η ένωση των εκκλησιών και καίγεται το πελεκούδι, δεν θα πατήσουν αυτοί το πόδι εδώ πέρα, θα δούνε τι θα πάθουνε που τολμήσανε να υπογράψουνε την ένωση των εκκλησιών, πράγματι έρχεται το πλοίο με τους υπογράψαντες και αρχίζουν τόσο βίαιες καταστάσεις, οι ανθενωτικοί στην ουσία δεν άφησαν τους υπογράψαντες να αναπνεύσουν, δηλαδή μαζεύονταν έξω από τα σπίτια τους, δεν τολμούσαν να βγουν έξω από το σπίτι τους......ούτε αυτοί, ούτε οι οικογένειες τους, φυσικά επειδή ήταν υψηλόβαθμοι δεν είχαν δικιά τους οικογένεια, αλλά είχανε συγγενείς, αδελφές, αδελφούς, ανίψια, δεν μπορούσε κανένας από αυτούς να ζήσει στην ουσία, οπότε μέσα σε αυτό το κλίμα, 26 εκ των υπογραψάντων γράφουν μια επιστολή στον Πάπα με την οποία αποσύρουν την υπογραφή τους.....ο Πάπας τώρα χάνει τα μαλλιά της κεφαλής του, θεέ μου είμαστε 2 χρόνια από το πρωί μέχρι το βράδυ,   συζητούσαμε, απόσυρση υπογραφής, δεν υπάρχει, δεν υπάρχει αυτό το πράγμα.......οπότε ο Πάπας, ο ίδιος προφανώς θα έσπασε μερικές πόρτες από το θυμό του, αλλά μετά γύρισε πολύ ευγενικός, πολύ ήρεμος, τελείωσε η υπόθεση η συγκεκριμένη, δεν δίνεις καθόλου βήμα σε αυτούς....

Αντέχοντας στο Χρόνο - Ιστορία του Νέου Ελληνισμού (13ος - 19ος Αιώνας) Επ. 3

 Ξεκινάει η επαφή μας με τους Τούρκους το 1071, 1054 έγινε το σχίσμα, άρα όταν γίνεται η μάχη του Ματζικέρ ήδη έχει γίνει το σχίσμα με την εκκλησία, την ώρα του σχίσματος το 1054 η ανατολική πλευρά το Βυζάντιο εξακολουθεί να είναι κλάσεις υψηλότερα από τη Δύση, όταν λέμε κλάσεις, εννοούμε ο ένας στον Όλυμπο και ο άλλος στο λόφο του Στρέφη, η Κωνσταντινούπολη το 1054 ήταν το θαύμα της γης, 500 χρόνια αργότερα το πράγμα θα είναι αλλιώς.  Αυτή τη στιγμή την ώρα του σχίσματος η ανατολική πλευρά εξακολουθεί να  είναι κλάσεις μπροστά, 40 χρόνια μετά το σχίσμα μέσα στον ίδιο αιώνα, τον 11ο αιώνα, οι Πάπες έχουν αυτή την ιδέα των σταυροφοριών, δηλαδή επειδή οι Σελτζούκοι-Τούρκοι κατάλαβαν τα Ιεροσόλυμα, να απελευθερώσουμε τα Ιεροσόλυμα.

Γιατί μας ενδιαφέρουν οι σταυροφορίες πιο πολύ, μας ενδιαφέρουν γιατί στην 4η σταυροφορία θα γίνουν γεγονότα, πολύ πρόθυμα τελοσπάντων ήτανε αυτό που περιγράψαμε, μετά γίνεται η πρώτη σταυροφορία όπως γνωρίζετε επέτυχε με τα πολλά, κατακτήθηκε τα Ιεροσόλυμα, τα διοίκησαν μερικές δεκαετίες και μετά ο Σαλαχεντίν, Σαλαντίν το 1116 τους εξεδίωξε από εκεί......δηλαδή η πρώτη σταυροφορία πέτυχε, οι άλλες; δεν πέτυχαν, Τα Ιεροσόλυμα δεν ελέγχτηκαν από τους δυτικούς μέχρι σήμερα, τέλειωσε αυτή η ιστορία, όμως έγιναν πολλές σταυροφορίες από διάφορες κατευθύνσεις και η 4η μας ενδιαφέρει ιδιαιτέρως.

Κρατάμε από τον 11ο αιώνα την επαφή με τους Τούρκους και την επαφή με τους δυτικούς, διότι έρχονται πια σωρηδόν για το εμπόριο τους και τα αισθήματα που αυτό συνδυάζει, δηλαδή με δεδομένα τα στερεότυπα που υπάρχουν ένθεν και ένθεν, καταλαβαίνετε πόσο ενισχύεται το αίσθημα της πλευράς των βυζαντινών σε σχέση με τους δυτικούς με αρνητικά πρόσημα.....  Τώρα ο επόμενος αιώνας που μπαίνει δηλαδή μετά το 1100 δεν θα αλλάξει πολλά, αλλά και θα αλλάξει....οι Σελτζούκοι στη θέση τους, τον 12ο αιώνα, 1100-1200 οι Σελτζούκοι στη θέση τους και μάλιστα η αυτοκρατορία τους ακόμη πιο οργανωμένη και δυνατή, πρέπει να σας πω κάτι, οι Σελτζούκοι μπροστά στους Οθωμανούς θεωρούνται άρχοντες, οι Οθωμανοί θεωρούνται χωραταριό, στους πρώτους αιώνες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, μετά η αυτοκρατορία έγινε τελοσπάντων σπουδαία και εκλεχτή, αλλά αρχικά ήτανε μπουνταλάδες, είχα βρεθεί πριν 40 χρόνια στην Κωνσταντινούπολη τότε ήταν άλλη αυτή η πόλη, τώρα λένε ότι είναι τελείως άλλη πόλη, το βλέπω καμμιά φορά και στις ειδήσεις, δεν την αναγνωρίζω, εν πάση περιπτώσει και περνούσα από κάποιο βιβλιοπωλείο και χάζευα τη βιτρίνα, γράφουν με λατινικούς χαρακτήρες Θεοντόρ Ντοστογιέφσκι μπουνταλά, ο ηλίθιος  γέλασα, πολλές λέξεις τους δίνουμε άλλη σημασία και επί πλέον σημασία, οι Οθωμανοί μπροστά στους Σελτζούκους ήτανε δευτεράντζες μαύρες όταν ξεκίνησε η ιστορία τους, γιατί οι Σελτζούκοι είχανε μεγάλη επαφή όπως σας είπα με τους Άραβες, με τους Πέρσες, είχανε καλέσει λογίους στην αυλή τους και αν δείτε τα μνημεία που υπάρχουν στη Μικρά Ασία από τη περίοδο των Σελτζούκων, πολλά από αυτά είναι στην Ουνέσκο, είναι πραγματικά πανέμορφα μνημεία ειδικών προδιαγραφών και αισθητικής, οι Οθωμανοί δηλαδή χρειάστηκαν αιώνες για να φτάσουν σε υψηλό επίπεδο την εξέλιξη τους και αυτοί έκαναν θαυμάσια πράγματα.

Τι άλλο συμβαίνει στον επόμενο αιώνα, δηλαδή στον 12ο αιώνα, οι Βούλγαροι ανασυγκροτούνται και ενισχύονται και το κράτος τους πια αποκόπτει ολόκληρα τεμάχια από το Βυζάντιο χωρίς δυνατότητα επιστροφής από πλευράς του Βυζαντίου, οι Σέρβοι που δεν τους φαινόντανε διότι είχανε διάφορες ιστορίες εκεί στη περιοχή τους, τώρα είναι σε μεγάλη ανάπτυξη, ο ιστορικός τους ηγεμόνας ονομάζονταν Στέφανος Νεμάνια, ίσως περιμένατε το όνομα του Στέφανου Ντουσάν  που ήτανε ο πολύς ο πολύ σπουδαίος τους ηγεμόνας στο 14ο αιώνα ήτανε ο Στέφανος Ντουσάν δηλαδή αργότερα από αυτά που λέμε. Οι Σέρβοι ήταν και αυτοί σε μεγάλη άνοδο και οι Σέρβοι όταν είναι σε άνοδο, το υπολογίζεις γιατί θεωρούνται από τους καλλίτερους πολεμιστές των Βαλκανίων, οι Σέρβοι έχουνε δεινή υπεροχή στον αέρα πολύ μεγάλων πολεμιστών, επομένως το Βυζάντιο είχε απέναντι του γερές στρατιές να αντιμετωπίσει και θα χάσει εδάφη στη Βαλκανική και τι άλλο χάνει, χάνει η οικονομία, η οικονομία του Βυζαντίου πνίγεται, πνίγεται γιατί έχει χάσει τη Μικρά Ασία, χάνει εδάφη στα ευρωπαϊκά τμήματα, δεν έχει εισοδήματα από τα τελωνεία και από την οικονομική ζωή, το ταμείο όλο βαίνει προς το μείον, δηλαδή αν στον 11ο αιώνα ακόμη οι αυτοκράτορες είχαν όταν άνοιγαν το ταμείο χρήματα και μπορούσαν να υπολογίζουν το άλφα και το βήτα, στο 12ο αιώνα τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά, χωρίς οικονομική ζωή ανθηρή δεν μπορείς να υποστηρίξεις ισχυρό στρατό, χωρίς ισχυρό στρατό δεν έχεις καμμιά ελπίδα να αντιμετωπίσεις τους εχθρούς σου που έρχονται και έρχονται και επεκτείνονται και επειδή δεν έχεις χρήματα, τι κάνεις; δύο πράγματα, το ένα είναι να αυξάνεις τους φόρους σε αυτούς που μπορούν, από τους οποίους μπορείς να πάρεις φόρους, προσέξτε τη διατύπωση και εδώ αρχίζει πραγματικά η παρακμή του Βυζαντίου, με όλα τα φαινόμενα της παρακμής του Βυζαντίου, το Βυζάντιο είχε κρατηθεί όρθιο και γερό γιατί είχε η κεντρική κυβέρνηση, αυτοκράτορες οι οποίοι περιόριζαν τη δύναμη των δυνατών, έτσι λέγονται οι μεγάλες οικογένειες, το Βυζάντιο είχε για 800, 1000 χρόνια δεν είχε αφήσει τους δυνατούς να γίνουν πρίγκηπες στη περιοχή τους, ήτανε ισχυρές οικογένειες, αλλά τους έλεγχες, έλεγχες εξ' άλλου τη θέση των γεωργών, δηλαδή δεν επέτρεπε να είναι η φορολογία τέτοια που να γονατίζουν οι γεωργοί, γιατί το Βυζάντιο ήταν μια γεωργική αυτοκρατορία, όπως και η Οθωμανική αυτοκρατορία που ακολούθησε, εκείνες τις εποχές οι αυτοκρατορίες είναι γεωργικές, όχι τώρα, έχουνε μαζευτεί όλοι στις πόλεις, οι συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού ήτανε αγρότες, γεωργοί, κτηνοτρόφοι κτλ.,, αυτουνών την οικονομική ισορροπία οι αυτοκράτορες την επεδίωκαν και την προσπαθούσαν, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο, κτυπώντας τις δυνατότητες των περιφερειακών διοικητών να εκμεταλλευτούνε τους παραγωγούς, τώρα όμως καθώς το πράγμα δεν πάει καλά, καθώς το Βυζάντιο συρρικνώνεται, χάνει εδάφη, δεν έχει να φορολογήσει, έχει χάσει τη Μικρά Ασία, έχει χάσει μεγάλα τμήματα της Βαλκανικής, όλα αυτά θα έφερναν εισοδήματα, έτσι; έχει χάσει τα εισοδήματα από τα λιμάνια, υπάρχει ανεργία καθώς η οικονομία αποροφάται από τους δυτικούς, ο μέσος εμπορευόμενος μεταφορέας κτλ., όλα αυτά είναι μια αλυσίδα, καθώς υπάρχουν προβλήματα, η φορολογία αυξάνεται θεαματικά, γιατί έχουν μείνει λίγοι αυτοί που μπορούν να φορολογηθούν, ενώ οι ανάγκες είναι μεγάλες, αρχίζουν να φορολογούνται πολύ οι αγρότες από το κράτος, για να διασωθούν από αυτό, χιλιάδες από αυτούς πηγαίνουν στα μοναστήρια, τα μοναστήρια τα τελευταία 300 χρόνια του Βυζαντίου αποκτούν χιλιάδες μοναχών, βλέπεις μοναστήρια και λες, τι μοναστήρια είναι αυτά, πόσοι μοναχοί ήτανε εδώ μέσα, χιλιάδες χιλιάδες μοναχών, γιατί η θέση των αγροτών συνεχώς επιδεινώνεται και άνθρωποί που δεν έχουν δουλειά, δεν μπορούν να πληρώσουν το φόρο, αλλά και γυναίκες, διαφεύγουν και πάνε και βρίσκουν μια θέση στα μοναστήρια, αλλά τα μοναστήρια δεν πληρώνουν φόρο και όσοι ζούνε μέσα στα μοναστήρια δεν στρατεύονται, επομένως δεν έχει στρατό η αυτοκρατορία και φυσικά ακόμη λιγότεροι άνθρωποί πληρώνουν φόρο, αυτοί που μένουν να πληρώσουν δηλαδή πρέπει να πληρώσουν ακόμη περισσότερα για αυτούς και μετά από αυτό, τι θα συμβεί; έρχεται μαζί και είναι χαρακτηριστικό της παρακμής του Βυζαντίου, καθ' όσο το κράτος δεν έχει πια τρόπο να υποστηρίζει με το στρατό του τις επαρχίες όπως στο παρελθόν, αναγκάζεται να δεχθεί τη δύναμη των δυνατών, διότι οι μεγάλες οικογένειες που πάντα είχανε πρόσβαση σε ολόκληρες περιοχές, τώρα λένε στον αυτοκράτορα, δεν βλέπω να μπορείτε να υπερασπίζεται την περιοχή μου, μπορώ όμως εγώ να έχω ενόπλους για να υποστηρίξω αυτή τη περιοχή, ακούσατε τη πρόταση και αν είσαι αυτοκράτορας που έχεις μείον το ταμείο, λες, εντάξει, ναι εσύ Κατακουζινέ, εσύ Κομνηνέ, μεγάλες οικογένειες, εδώ και αιώνες, Νοταράς, διάφορες οικογένειες, λέω ονόματα που μας είναι γνωστά, στη περιοχή σου απόκτησε ενόπλους, μάλιστα, αυτό τι σημαίνει τώρα; αυτοί οι δυνατοί έχουν δικούς τους στρατούς στη περιφέρεια, ξεχωριστούς από το κράτος και βέβαια, επειδή συντηρούν στρατό για να υπερασπίσουν περιοχές δεν πληρώνουν φόρο διότι εγώ ξοδεύω για την άμυνα άρα δεν πληρώνω φόρο, επομένως ούτε από εκεί φόρους, ναι, δεν είναι μόνο αυτό, ο δυνατός τώρα ελέγχουν απολύτως στη πραγματικότητα με αυτό το τρόπο ελέγχουν απολύτως την ζωή των αγροτών τους, την οποία τώρα το κράτος δεν μπορεί να υπερασπίσει, έχει μικρή πρόσβαση σε αυτές τις περιφέρειες, δεν είναι όπως πριν, επομένως οι αγρότες θα δούνε τη ζωή τους που είναι η καρδιά του Βυζαντίου, θα δούνε τη ζωή τους να είναι σε κάθοδο και τη φορολογική τους επιβάρυνση να είναι πέρα πάσης φαντασίας και για να γίνει το πράγμα χειρότερο επειδή το κράτος δεν έχει χρήματα και έρχεται κάτι άλλο που εφαρμόζει και το ενδιαφέρον είναι ότι αυτά που σας λέω για την παρακμή του Βυζαντίου ισχύουν ακριβώς και για την παρακμή  της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ακριβώς. Το κράτος επειδή έχει ανάγκη από ζεστό χρήμα, σκέφτεται μια απλή πατέντα, να προπωλεί τους φόρους, δηλαδή περιμένεις, βρε παιδί μου ότι μέσα σε ένα χρόνο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, λέω, εισπράττει 1000, αυτά όμως τα θέλεις τώρα, γιατί το ταμείο σου είναι άδειο, αλλιώς θα τα έχεις μέσα σε ένα χρόνο, αντί αυτού, τι κάνεις; βγάζεις ένα πλειοδοτικό διαγωνισμό και λες, προπωλείται ο φόρος των τελωνείων της Θεσσαλονίκης π.χ., έρχονται επιχειρηματίες, άτομα που είναι κεφαλαιούχοι, λοιπόν αυτός έχει χρήματα και θα γίνει πλειοδοτικός διαγωνισμός, θα αγοράσει κάποιος αυτό το φόρο και τώρα θα εισπράττει αυτός την υπόλοιπη χρονιά, κοιτάξτε να δείτε, είναι ξεκάθαρο και από τις δύο πλευρές ότι αυτός που αγοράζει το φόρο, κάνει μια επιχείρηση, δηλαδή περιμένει να δώσει 1000 και να εισπράξει, ξέρω εγώ, 1100, 1200, να έχει κέρδος, αυτό είναι μέσα στο θεμιτό, υποτίθεται ότι το κράτος θα ελέγχει την διαδικασία για να μην κάνει αυτός, κάποιες υπερβολές ή λεηλατικές κινήσεις κτλ., αλλά με δεδομένο ότι παραλύει σταδιακά όλη η λειτουργεία του κράτους, δεν υπάρχει στην ουσία σοβαρή διαδικασία  και επομένως αυτοί οι άνθρωποι βλάπτουν την οικονομική ζωή, όχι όλη, αλλά μπορεί κάποιοι να είναι  λεηλάτες       και το κάνανε και επομένως έβλαπτε τη ζωή. 

Προσέξτε να δείτε τώρα, φανταστείτε ποιος προαγοράζει το φόρο στη τάδε περιοχή σε σχέση με τους γεωργούς του, οι δυνατοί, οι οποίοι ελέγχουν μια ολόκληρη περιοχή, έχουν στρατό δικό τους, δεν πληρώνουν οι ίδιοι φόρο και οι χωρικοί τους πληρώνουν φόρο στο κράτος, αλλά αυτοί προαγοράζουν τους φόρους των χωρικών τους, σωστό; μπορούμε να φανταστούμε πια είναι η εξέλιξη;  αυτές οι μεγάλες οικογένειες έχουν γίνει στην ουσία κράτος, έχουν γίνει κράτος, τέλειωσε........τον αυτοκράτορα, ακούνε αυτοκράτορα και γελάνε, μιλάει και αυτός τώρα.....για αιώνες έλεγαν, ο αυτοκράτορας έχει σημασία, έχει σημασία το είπε ο αυτοκράτορας και το μετράγανε, τώρα αδιαφορούν...... Προς τα που πάμε; το Βυζάντιο αν θυμάστε, στους τελευταίους αιώνες έσπασε σε ηγεμονίες, δεν άντεχε το σύστημα πια και δεν ήταν σατανικό σύστημα, ήλθε έτσι το πράγμα...και αλλού ήταν η Πελοπόννησος, αλλού ήταν η Ήπειρος, ηγεμονίες, λογικό, μεγάλες  οικογένειες οι οποίες τελικά έλεγξαν διάφορες περιοχές και άλλαξαν και τη διοίκηση, δεν είναι απαραίτητο να είναι κακό, αλλά λέμε ότι χάθηκε η κεντρική, το Βυζάντιο αν είχε δύναμη για 1000 χρόνια ήτανε ότι υπήρχε κεντρική αρχή, σε αντίθεση με τη Δύση και τώρα η Δύση είναι σε φάση που αποκτά κεντρική αρχή και το Βυζάντιο αρχίζει να σπάει σε επί μέρους........μια αναστροφή δηλαδή της πορείας τελείως εντυπωσιακή αν την δεις στο χρόνο και βέβαια τώρα αυτή και πάλι δεν είχαμε φεδουαρχία στο Βυζάντιο δυτικού τύπου, γιατί δεν δημιουργήθηκαν πυραμιδικές καταστάσεις όπως είναι στη δυτική Ευρώπη που υπήρχε πάλι υποτέλεια, τα γνωρίζετε αυτά, στο στο δυτικό φεουδαρχικό σύστημα αλλεπάλληλη υποτέλεια όλων των Φεδουαρχών, υπήρχε η περίφημη πυραμίδα η φεουδαρχική, στο Βυζάντιο δεν δημιουργήθηκε ποτέ φεουδαρχική πυραμίδα, αλλά οι μεγάλες οικογένειες δημιούργησαν ανεξάρτητες καταστάσεις και τα έλεγχαν αυτοί, η θέση των γεωργών επιδεινώθηκε και  φυσικά επιδεινώνεται η θέση της κεντρικής κυβέρνησης η οποία δεν έχει χρήματα και το μόνο που της μένει είναι να εφευρίσκει και άλλους φόρους από τους λίγους, για να τους πάρει από τους λίγους ανθρώπους οι οποίοι εξακολουθούσαν να μπορούν να πληρώνουν αυτούς τους φόρους.

Έτσι μέσα στο 1100, δηλαδή στο 12ο αιώνα, η κατάσταση στο Βυζάντιο επιδεινώνεται, ακόμη κρατάει, ξέρετε το λίπος καίγεται αργά και το Βυζάντιο ήτανε πολύ μεγάλο για καταρρεύσει απότομα, αν παρατηρήσατε, του πήρε 400 χρόνια ο επιθανάτιος ρόγχος, από το 1025 έως το 1453, δηλαδή είναι στην εντατική 400 χρόνια, μακρά η κατάρρευση ακριβώς γιατί είχε δυνάμεις ακόμα.

 Τώρα όμως εκείνο που θα φέρει το μεγάλο κτύπημα είναι η 4η σταυροφορία, ετοιμάζεται μέσα σε αυτόν τον αιώνα που λέμε........τώρα το 12ο αιώνα ετοιμάζεται η 4η σταυροφορία η οποία και θα έχει δεινές εξελίξεις, δηλαδή θα δώσει το τελικό κτύπημα στο οικοδόμημα, αν δηλαδή το Βυζάντιο είχε την παραμικρή ελπίδα να ανακάμψει, αυτή τελείωσε με όσα συνέβησαν το 1204.......τι συνέβη το 1204; επειδή και αυτή τη κατάληψη της Κωνσταντινούπολης υπάρχουν πολύ βαριές μνήμες και είναι η κατάληψη και η λεηλασία που ακολούθησε της Κωνσταντινουπόλεως ακόμη ένα επιβαρυντικό στοιχείο για τα αισθήματα των Ελλήνων και των βυζαντινών απέναντι στους δυτικούς, αν τα δείτε όλα τα κεράσια, το ένα μετά το άλλο, λάθος σχίσμα το 1054, τα προνόμια του 1082, η πρώτη σταυροφορία που και αυτή εδημιούργησε κάποια αισθήματα και βέβαια η συνεχιζόμενη συρροή των ξένων, δυτικών εμπόρων οι οποίοι συνεχίζουν να δρουν με αυτά τα ειδικά προνόμια, ενώ ο μέσος βυζαντινός φτύνει αίμα και  τελικά παρατάει κάθε επιχείρηση του που έχει.........επομένως και στο 12ο αιώνα το πράγμα συνεχίζεται και τα αισθήματα είναι βαριά, εκεί στο τέλος του 12ου αιώνα, οι Πάπες αποφασίζουν νέα σταυροφορία, αρχίζουν οι προετοιμασίες και το 1204 πια μια μεγάλη στρατιά ξεκινάει πάλι για τους Αγίους Τόπους, τώρα  πια οι σταυροφόροι δεν πάνε πεζοί, παρά τους μεταφέρουν οι Βενετοί οι οποίοι είναι  δεξί χέρι στους πάντες για αυτή την ιστορία επ' αμοιβή, είναι πολύ ακριβό πράγμα η ναυτιλία, έχει τεράστια έξοδα, τα πλοία είναι ακριβά, η συντήρηση των πλοίων είναι ακριβή, τα καλαφατίσματα, τα σχοινιά, τα πανιά όλα αυτά είναι πολύ ακριβά πράγματα και η μεταφορά, άρα και αυτοί πληρώνανε οι Βενετοί, πληρώνονταν για αυτή τη μεταφορά και βέβαια να έρχονται ξανά οι ιππότες, δεν ήταν λαϊκό πανηγύρι η 4η, ήτανε ένοπλοί, στρατάρχες, βασιλείς κτλ., και μαζεύονται στη περιοχή της Ιταλίας, οι περισσότεροι από το Μπάρι της Ιταλίας με τα πλοία τους περάσανε απέναντι και εκεί φτάνει ο απεσταλμένος ενός διεκδικητή του θρόνου της Κωνσταντινουπόλεως, ονομάζεται ο διεκδικητής Αλέξιος, είναι ο μετέπειτα Αλέξιος ο 5ος.......και η δυναστεία, το 1204 το Βυζάντιο είναι η διαβόητη δυναστεία των Αγγέλων, μια εξαιρετικά κακή δυναστεία, λοιπόν ο Αλέξιος ο 4ος βασιλεύει στη Κωνσταντινούπολη, αλλά συγγενής του ο Αλέξιος θέλει να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη και βρήκε μια ωραία ιδέα, βρε παιδί μου! θα πάω να βρω τους σταυροφόρους και θα τους πω, ελάτε να ανατρέψετε τον αυτοκράτορα, να κάνετε εμένα αυτοκράτορα, απλά πράγματα, πάει και το λέει στους σταυροφόρους αυτό, πηγαίνει αντιπροσωπία, αμέσως οι Βενετοί, οι Βενετοί είχαν το αυτί του Σκρούντερ, ότι άκουγαν αμέσως το μεταφράζανε σε χρήμα, έρχεται λοιπόν αυτός και του λέει, μάλιστα, τι είπατε ότι θέλετε, να αλλάξετε πορεία να έλθετε στη Κωνσταντινούπολη, γιατί αυτός που κυβερνάει είναι αυτό και εκείνο, ξέρετε...εγώ είμαι ο καλός, οι Βενετοί φυσικά, ακούνε αυτά, και πόσα δίνεις; και αυτός είπε ένα απίθανο ποσόν, ακούνε αυτά οι σταυροφόροι σου λένε θαύμα, δε το είπανε, ξέρεις...αλλά μόλις ακούσανε το ποσό, σου λέει αυτό είναι αριστούργημα, θα βγάλουμε πέρα τη σταυροφορία δωρεάν έτσι όπως πάει με δαύτους, τι συμβεί στο 1200; η ψαλίδα, μειωνόντανε, μειωνόντανε και η Δύση είχε αρχίσει να κοιτάει το Βυζάντιο όπως παλιά κοίταζε το Βυζάντιο, ακόμη το Βυζάντιο υπερέχει, η μεγάλη αλλαγή θα γίνει μετά τον 15ο αιώνα, δηλαδή μετά το 1400 χάθηκε πια το κλίμα, αλλά το 1200 ακόμη το Βυζάντιο, αλλά έχουν πια καταλάβει όλοι ότι δεν πάει καλά το καράβι, αλλά ακόμα η φήμη του δίνει κάποιο κύρος στο Βυζάντιο, με τους Αγγέλους κλείνει η παρένθεση, τα συζητάνε μεταξύ τους οι αρχηγοί της εκστρατείας και λένε, κύριοι άμα πάμε εκεί, αφήστε που θα ανατρέψουμε το πρόγραμμα μας, ξέρετε όποτε κάνει κανείς μια πράξη, έχει πάντα μια ηθική δικαιολογία, έχετε δει κανένα μας να κάνει μια ανήθική πράξη και να μην έχει έτοιμη μια δικαιολογία, δεν υπάρχει περίπτωση, οπότε και αυτή σου λένε, κάνουμε θεάρεστο έργο και το ζυγίσανε έτσι, το ζυγίσανε αλλιώς και λένε, εντάξει ερχόμαστε.......και νάτοι στη Κωνσταντινούπολη.....βγαίνουν από τα πλοία, μπαίνουνε, ήτανε καλεσμένοι από τον Αλέξιο, ο οποίος τους καθοδηγεί, καταλαμβάνουν τα κτήρια, χωρίς μάχες, δεν έγιναν μάχες, αισθάνθηκαν ότι δεν είναι πόλεμος, μπαίνουν μέσα στη πόλη και την καταλαμβάνουν, ξέρετε πως διαλύεις μια κυβέρνηση, ας πούμε, να καταλάβεις σημαντικά δημόσια κτίρια, παραλύει η διοίκηση, οπότε απομακρύνεται ο αυτοκράτορας και γίνεται η στέψη του Αλεξίου του 5ου, το παληκάρι, το αστέρι της ανατολής! ο πατριώτης και γίνεται αυτοκράτορας ο Αλέξιος ο 5ος, περιμένουν λίγες μέρες οι Βενετοί και οι άλλοι σταυροφόροι οι οποίοι περιμένουν και λένε τι γίνεται αργεί αυτός ο τύπος....δεν μας καλεί για τα χρήματα, τι γίνεται; περιμένουν λίγο και μετά ζητούν ακρόαση, υψηλότατε, ο θεός σας βοήθησε, ευχόμαστε ότι το καλύτερο για εσάς, το κάνατε για το καλό σε αυτή την ιστορία, παρακαλούμε πολύ γνωρίζετε την συμφωνία μας, επειγόμαστε πολύ να κινηθούμε προς τους Αγίους τόπους, θα θέλαμε το ποσό το οποίο έχει συμφωνηθεί για να φύγουμε, ο Αλέξιος όμως ο 5ος μόλις πήρε την εξουσία, άνοιξε το ταμείο και βρήκε 3 κατσαρίδες και 5 μυρμήγκια, όχι το ποσό που είχε υποσχεθεί, αρχίζει τις υπεκφυγές, ελάτε αύριο, μεθαύριο, θα πάω μια περιοδεία, η μάνα μου έχει κοιλόπονο, ξέρετε....τώρα οι άλλοι δεν ήταν και βλάκες, καταλαβαίνανε ότι αυτός κάπου το πάει, μάλλον δεν έχει λεφτά ή επειδή υπήρχε και προκατάληψη, ότι αυτοί οι ανατολικοί είναι κλέφτες, ψεύτες, αναξιόπιστοι, αυτό είναι περασμένο στο DNA, αυτός ο τύπος μας ξεγέλασε, ξανά τον ενοχλούν, ξανά τον ενοχλούν....και του δίνουν τελεσίγραφο ή θα έχετε έτοιμο το ποσό που μας υποσχεθήκατε τη τάδε μέρα ή θα το πάρουμε μόνοι μας.....φυσικά δεν είχε το ποσόν και αυτοί οι ένοπλοι, φοβεροί στρατιώτες μπήκαν στη Κωνσταντινούπολη και θεώρησαν ότι η πόλη τους ανήκει.....μπήκανε στα μοναστήρια στις εκκλησίες, σε πλούσια σπίτια, λεηλάτησαν το παν, γέμισε η δυτική Ευρώπη, είναι η μεγαλύτερη λεηλασία πόλεως σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό μεσαίωνα και προσέξτε να δείτε, όταν λεηλατείται η Κωνσταντινούπολη το 1204 είναι η βασιλεύουσα.....δηλαδή μια πλούσια πόλη, τεράστια πόλη, μπροστά στη λεηλασία του 1453 οι καημένοι οι Οθωμανοί δεν είχαν να λεηλατήσουν σπουδαία πράγματα σε σύγκριση με το 1204, δεν έμεινε τίποτα όρθιο, γέμισε η δυτική Ευρώπη τιμαλφή, έργα τέχνης.....μέχρι και τα άλογα του ιπποδρόμου τα φορτώσανε στα πλοία, είναι έξω από τον Άγιο Μάρκο, μπαίνεις στον Άγιο Μάρκο γεμάτο βυζαντινά, στις μεγάλες εκκλησίες της Βενετίας, ως το Αάχεν  εφτάσαν οι βυζαντινές εικόνες, παντού τα χρυσάφια, τα τιμαλφή κτλ., και βέβαια και τώρα ο μεγαλοφυής Αλέξιος ο 5ος ο οποίος δημιούργησε αυτή την ιστορία, τι θα πάθει; θα είναι αυτοκράτορας για ένα ελάχιστο διάστημα, γιατί τώρα οι σταυροφόροι παίρνουν την Κωνσταντινούπολη, πάει, τέλειωσε, την ελέγχουν οι ίδιοι, την διοικούν οι ίδιοι και όχι μόνο παίρνουν τη Κωνσταντινούπολη, αλλά εκδιώκουν και τον πατριάρχη ο οποίος καταφεύγει στη Νίκαια, γιατί έμεινε μια ζώνη στη Μικρά Ασία, εδώ, αυτή η ζώνη παρέμεινε βυζαντινή και αυτή δεν την κατέλαβαν οι σταυροφόροι, κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και σταδιακά κατέλαβαν μια ζώνη εδώ αλλά όχι ολόκληρη και τι άλλο κατέλαβαν; τι τους ενδιέφερε των σταυροφόρων; ξέρετε μέχρι σήμερα εμείς έχουμε ένα πολύ αρνητικό πνεύμα για το 1204, στη δυτική Ευρώπη δεν έχουν καθόλου, δηλαδή αυτό που μαθαίνουν είναι ότι αυτοί οι πονηροί τύποι ξεγελάσανε, ξέρετε, όταν ήλθε, θυμάστε όταν πριν 20 χρόνια ήταν αρχιεπίσκοπος ο Χριστόδουλος και επρόκειτο να έλθει εδώ ο Πάπας, αν θυμάστε γίνονταν σκηνές απείρου κάλλους και έγινε ολόκληρη ιστορία και μέσα σε αυτή την ιστορία ήτανε η απαίτηση να ζητήσει συγνώμη ο Πάπας για τα τεκταινόμενα του όσα συνέβησαν το 1204, τώρα ο Πάπας είναι μεγάλος παίχτης, αν θυμάστε το κείμενο ήτανε μαγικό κείμενο....βεβαίως   εις καιρούς χαλεπούς δημιούργησαν αβύσσους μεταξύ ημών και υμών, καταλάβατε τη διατύπωση, καταλάβατε τη σύσταση, υπάρχει ένθεν και ένθεν τέτοιο.......φυσικά η λεηλασία ήτανε πάνω από κάθε περιγραφή και το πόσο επωφελήθηκαν οι δυτικοί από όλη αυτή την ιστορία, διότι δεν αρκέστηκαν στα λάφυρα, παίρνουμε τα μέρη που μας χρειάζονται και τι πήραν, όλα τα φιλέτα έγιναν δυτικά, όλη η Αττική, όλα τα παράλια τα δυτικά τα ανατολικά, τα Επτάνησα, όλα τα πήραν, η Πελοπόννησος, η Εύβοια, η Κρήτη, η Κύπρος, όλα τα νησιά, όλα τα παράλια, γιατί το εμπόριο τους ήταν αυτό, αυτός ήτανε ο δρόμος τους και έκτοτε σε αυτά τα μέρη αρχίζει η φραγκοκρατία, η λατινοκρατία, η βενετοκρατία, η Ενετοκρατία, όλα αυτά, η γενοβέζικη κυριαρχία........γιατί δόθηκε η δυνατότητα σε αυτούς τους ανθρώπους να τα πραγματοποιήσουν, αν ήταν αλλιώς μπορεί να μη το πραγματοποιούσαν, για αυτό σας είπα, την πρώτη φορά που κατακτήθηκε στην ουσία η Κωνσταντινούπολη είναι το 1453, διότι το 1204 είχαν μπει μέσα και την πήραν εκ των έσω, όχι ότι δεν έγιναν και συγκρούσεις εδώ και εκεί, αλλά δεν υπήρξε καμμιά συντεταγμένη άμυνα, γιατί ο άλλος είχε μπει καλεσμένος, είναι σαν να του έχεις ανοίξει να έλθει κάποιος να του ανοίξεις τη βουλή, τα υπουργεία οικονομικών, συντονισμού, άμα κάποιος καταλάβει τη διοίκηση, τελείωσε και έτσι το 1204 έχει έλθει μια δεινή περίοδος, είναι μια περίοδος μεγάλης ταπείνωσης του Βυζαντίου, χάνει τα καλύτερα εδάφη, όσα είχαν απομείνει από την επέκταση των Βουλγάρων, των Σέρβων, των Τούρκων, τώρα μπαίνουν στα χέρια των δυτικών........έτσι για περίπου 60 χρόνια, η Κωνσταντινούπολη και όλες οι περιοχές που έχουν ελεγχθεί θα μείνουν στα χέρια των δυτικών, ενώ η Νίκαια στη περιοχή της Νίκαιας έχει παραμείνει μια ελεύθερη ζώνη του Βυζαντίου και αυτή είναι η αυτοκρατορία της Νικαίας, ενώ δηλαδή η Κωνσταντινούπολη είναι καταλυμένη, η περιοχή της Νικαίας έχει δικιά της βυζαντινή υπόσταση και την διοικούν οικογένειες μεγάλες, ανάμεσα τους είναι και οι Παλαιολόγοι, οι Κομνηνοί, είναι μεγάλες οικογένειες, το ενδιαφέρον είναι ότι η αυτοκρατορία της Νικαίας αυτά τα 60 χρόνια που παίρνει τη σκυτάλη από το Βυζάντιο στην ουσία και ετοιμάζει την ανακατάληψη του Βυζαντίου, διότι θα ανακαταληφθεί η Κωνσταντινούπολη το 1262, σχεδόν 60 χρόνια μετά, συμβαίνει το εξής ενδιαφέρον, αυτή η ζώνη της αυτοκρατορίας της Νικαίας αισθάνεται την ανάγκη να ακουμπήσει σε ένα παρελθόν, το Βυζάντιο μπροστά του καταρρέει, είναι πια φανερό το 1204 η παρακμή του Βυζαντίου, θέλω να πω, τα προηγούμενα 100 έλεγες, δεν είναι αυτό, φταίει το άλλο, όχι.......ξέρετε όταν έχουμε την παρακμή μας, βρίσκουμε πάντα μια δικαιολογία, όχι δεν γέρασα, είναι γιατί δεν κοιμήθηκα καλά χθες, βρίσκεις μια δικαιολογία, μετά από 10 χρόνια λες, γέρασα δεν υπάρχει δικαιολογία.......ο λαός που να φανεί καλά έτσι βρίσκει και φέρνει, έτσι και αυτά τα χρόνια της παρακμής του Βυζαντίου επειδή ακόμα κρατούσε δυνάμεις έλεγε δεν φταίει αυτό, φταίει το άλλο......τώρα τέλειωσε το πανηγύρι, φάνηκε η απέραντη αδυναμία, η κατρακύλα του Βυζαντίου είναι πολύ μεγάλη, αυτή είναι η ουσία, ταπείνωση αυτό που συνέβη, τα καλύτερα εδάφη πια είναι; τι έχει μείνει όρθιο και αυτή οι άνθρωποι στη περιοχή της Νίκαιας αισθάνονται την ανάγκη να ακουμπήσουν κάπου, πρώτα πρώτα στη τιμή του Βυζαντίου που υπήρχε, αλλά κυρίως στην αρχαία Ελλάδα και αισθάνονται Έλληνες, το λέω αυτό γιατί η λέξη Έλληνας είχε την ιστορία της, ότι είμαστε Έλληνες, οι Ίωνες οι Αιολείς όπως το λέγανε, έγιναν διάφορα, αλλά ο κύριος όρος ήταν Έλληνας και στην αρχαιότητα υπήρχε η λέξη Ελλάδα, δεν υπήρχε χώρα Ελλάδα όπως ξέρετε στην αρχαιότητα, δεν υπήρξε ποτέ χώρα που να λέγεται Ελλάδα, υπήρχαν πόλεις-κράτη, δεν υπήρχε Ελλάδα, αλλά ο όρος χρησιμοποιούνταν ευρύτατα για να πει τι, ότι είναι Έλληνες, όπου είναι Έλληνες, η μεγαλύτερη Ελλάδα ήτανε η νότια Ιταλία και η Σικελία, γιατί εκεί ήταν γεμάτη, ήθελαν να πάω στο Μπάρι......και θα πάω στο Μπάρι, άνοιξα γιατί κάτι ήθελα και δε το ήξερα, Μπάριον, παρένθεση ελληνική αποικία, όλο ελληνικές αποικίες είναι αυτά, Νάπολι, τι Νάπολι; Νεάπολη, Καλάβρια, όλες αυτές ελληνικές λέξεις, εδώ πέρα είναι η μεγάλη Ελλάδα και οι Έλληνες ήτανε στα παράλια της Ισπανίας και η βόρια Αφρική και όλη η Μαύρη Θάλασσα, όπου είναι Έλληνες δεν υπήρχε καμιά χώρα που να λέγεται Ελλάδα, η πρώτη χώρα που να λέγεται Ελλάδα και να είναι χώρα, δημιουργήθηκε το 1830, δηλαδή μια χώρα με σύνορα αναγνωρισμένα, αλλιώς ο όρος Ελλάδα ήταν γενικός όρος δεν είχε ακριβώς σύνορα, έρχεται ο χριστιανισμός ο οποίος ταυτίζει τη λέξη Έλληνας με τον ειδωλολάτρη με τον οπαδό του 12θέου και αρχίζει ένα πογκρόμ εναντίον της λέξης Έλληνας, σταδιακά δεν χρησιμοποιείται η λέξη Έλληνας διότι άμα σε έλεγε ο άλλος Έλληνας είναι σαν να σου έλεγε βρισιά, είσαι άθεος ας πούμε, είσαι παγανιστής, βέβαια λόγιοι χρησιμοποιούσαν τη λέξη Έλληνας, αλλά η εκκλησία δε το χρησιμοποιούσε παρά μόνο σαν ύβρι και ο μέσος κάτοικος αυτών των περιοχών δεν ήθελε να τον λένε Έλληνα, χρησιμοποιούσαν πλέον το Ρωμαίος, το Ρωμιός δηλαδή  για να πει τον εαυτό του, κάπως έπρεπε να τον πει, βέβαια ελληνικά συνέχισε να μιλάει, ρωμέϊκα δηλαδή, ενώ δεν είναι ρωμέϊκα σαν τα λατινικά, είναι ελληνικά, καταλαβαίνετε αυτό το παιχνίδι, γιατί το λέω αυτό, γιατί η λέξη Έλληνες ήτανε σπάνια, την βρίσκεις σε λογίους να υπάρχει μες στο χρόνο  .....την εποχή της αυτοκρατορίας της Νικαίας η λέξη Έλληνες πρώτο τραπέζι πίστα, οι λόγιοι της Νικαίας λένε, τι λέτε, μιλάμε για τους Έλληνες, είμαστε απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων, θυμούνται τους φιλοσόφους, θυμούνται....άρα εδώ τι έχουμε; αυτό είναι καλό, όπως και το αντίστροφο, η συρρίκνωση της αυτοκρατορίας, οι αυτοκρατορίες είναι μεγάλα πράγματα, είναι μωσαϊκά, έχουν πολλούς λαούς μέσα, πολλές θρησκείες, πολλές γλώσσες, αυτό είναι οι αυτοκρατορίες, το Βυζάντιο έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, συρρικνώνεται, συρρικνώνεται......στο πολύ κεντρικό του πυρήνα, είναι συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί, άρα αισθάνεται πιο κοντά σε αυτή τη διαδικασία της συνειδητοποιήσεις ότι είμαι Έλληνας, αυτή η αυτοκρατορία της Νίκαιας θα ανακαταλάβει την Κωνσταντινούπολη, προσέξτε την Κωνσταντινούπολη αλλά όχι τη Κρήτη, όχι τη Κύπρο, όχι τα νησιά του Αιγαίου, όχι τη Πελοπόννησο, στη Πελοπόννησο μένουν κάποιες περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο βυζαντινών, της οικογένειας Παλαιολόγων......η οικογένεια Παλαιολόγων θα πάρει τώρα τη σκυτάλη......με τη ανά κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως να ανεβαίνει στο θρόνο η τελευταία δυναστεία του Βυζαντίου, οι Παλαιολόγοι, οι οποίοι συνδέονται με τη Πελοπόννησο και με τη Νίκαια, δηλαδή η οικογένεια τους, το επώνυμο των Παλαιολόγων ήτανε Δραγάτση,  Δραγάτση-Παλαιολόγοι, ήτανε μια, πως λέμε Τοσίτσας βρε παιδί μου, ήτανε  η συνένωση δύο μεγάλων οικογενειών που είχανε δεσμούς σε διαφορετικά, είναι από αυτούς που λέμε δυνατοί, η τελευταία λοιπόν δυναστεία Παλαιολόγοι θα χειριστούν το τέλος της αυτοκρατορίας..........είναι οι αυτοκράτορες οι οποίοι θα διαχειριστούν το κώμα.......έχουμε πια ξεπεράσει τη παρακμή, μπαίνουμε στο κώμα της αυτοκρατορίας, γιατί πια το Βυζάντιο δεν έχει δυνάμεις, τα καλλίτερα τμήματα του παραμένουν υπό των έλεγχο των δυτικών, οι Σέρβοι έχουν ενδυναμωθεί πέρα πάσης φαντασίας, σε λίγο θα καταλάβουν τεράστια τμήματα της Βαλκανικής, οι Βούλγαροι είναι δυνατοί, στην Ανατολία όμως έχει συμβεί κάτι που αν δε το αξιολογούσες, έλεγες εντάξει...........τι έχει συμβεί; στη περίοδο που η Κωνσταντινούπολη έχει καταληφθεί από τους δυτικούς, ορδές του  Τσιγκινς Χαν των απογόνων του Τσιγκινς Χαν, κτυπούν την Ανατολία δηλαδή την ανατολική Μικρά Ασία, μπαίνουν μέσα στη Μικρά Ασία και ρημάζουν τους Σελτζούκους που ήτανε μεγάλοι πολεμιστές, οι Σελτζούκοι δίνουν μάχες υπέρ πάντων, αλλά ηττώνται και το Σελτζουκικό κράτος γύρω στο 1250-1260 διαλύεται, θα έλεγε κανείς ευκαιρία ανακατάληψης, λογικό, αλλά το Βυζάντιο είναι καταλυμένο από τους δυτικούς, η ζώνη της Νικαίας δεν είναι καμμιά δυνατή περιοχή για να κάνει μια τέτοια αντεπίθεση και στο μεταξύ από τη διάλυση του κράτους των Σελτζούκων προέκυψε το εξής, εκατοντάδες πολέμαρχοι και στελέχη του στρατού και της διοίκησης των Σελτζούκων μείνανε άνεργοι, χωρίς στέγη, χωρίς διοικητική κάλυψη κτλ., ο καθένας σκέφτηκε ότι θα ήταν καλό να γίνει ηγεμόνας σε μια περιοχή, πήρε μια περιοχή και έκανε μια ηγεμονία, γέμισε η Μικρά Ασία με μικρά τουρκικά κρατίδια και ηγεμονίες, ανάμεσα σε αυτούς ήτανε και ένας Οσμάν........ανήκε σε αυτές τις ομάδες που είχαν υπηρετήσει το Σελτζουκικό κράτος, αυτός δημιουργεί μια μικρή βάση σε μια περιοχή ανατολικότερα από τη Νίκαια, μεταξύ Νίκαιας και Άγκυρας στη Μικρά Ασία και αρχίζει, τι κάνανε όλοι αυτοί, κάνανε επιδρομές, ο ένας στον άλλον ή σε άλλα σημεία για να στήσουν τους πυρήνες τους, αυτουνού η δράση αποδείχτηκε αποτελεσματική και λεηλατούσε καλά, το μάθανε όλοι αυτοί εκεί πέρα, ήτανε ένοπλοι άντρες κτλ., η αμοιβή των στρατιωτών σε όλο το κόσμο ήταν η λεηλασία, δεν ήταν θέμα, οπότε μαθαίνουν ότι είναι επιτυχημένος αυτός, ξέρετε πως μαθαίνεται αυτό και αρχίζουν και συρρέουν και άλλοι ένοπλοι σε αυτό το πυρήνα και σταδιακά αποκτά υπόσταση αυτή η ιστορία, πότε λέμε ότι διαμορφώνεται κάτι σαν κρατίδιο; από αυτή την ιστορία, γύρω στο 1280.....ότι έχει δημιουργηθεί δηλαδή ο πρώτος πυρήνας του μετέπειτα Οθωμανικού κράτους, συνήθως θα δείτε δύο χρονολογίες, είναι το 1280 ή το 1300, τώρα είναι οργανωμένο το κρατίδιο αυτό, λοιπόν αυτός ο Οσμάν ή Οθωμάν, όπως καταλαβαίνετε έδωσε το όνομα του στο κράτος που θα δημιουργηθεί και για αυτό λέγεται Οσμανικό ή Οθωμανικό κράτος και το εντυπωσιακό από αυτή την ιστορία είναι ότι αυτό το μικρό κράτος που δεν του έδινες σημασία, γιατί έλεγες, εντάξει αστεία πράγματα....αυτό θα γίνει θεριό, αυτή τη στιγμή είναι σκουληκάκι....σε λίγο θα γίνει ανακόντα θα φτάσει μέχρι τη Βιέννη, έτοιμο να πάρει και το Παρίσι....αυτή τη στιγμή δε τον ξέρει η μάνα του, σιγά σιγά τον μαθαίνει η μάνα του, η θεία του και όλοι οι συγγενείς και πάει έτσι το πράγμα, αυτός ο Οσμάν ή Οθωμάν αποδείχτηκε ικανός ηγέτης και συγκρατούσε τους πολεμιστές με το μέρος του και άρχισε να εισρέει ας πούμε στο δικό του χώρο και μη πολεμιστές, δηλαδή καθημερινοί άνθρωποι, πρέπει να σας πω, σε όλη τη περίοδο των Σελτζούκων και σε όλους τους αιώνες των Οθωμανών, εξακολουθούν να έρχονται νομάδες Τουρκομάνοι από τη στέπα και να εγκαθίστανται, άρα καθώς έρχονται και κάποιοι ακόμη μπαίνουν και εγκαθίστανται, για αυτό υπάρχει συζήτηση για τους προβατάδες, τους ασπροπροβατάδες, να πούμε κάτι, ας πούμε ότι αυτό το κράτος γεννιέται το 1280 ή το 1300 ότι θέλετε, το 1300 έχει θέμα δηλαδή, αυτό το κράτος θα διοικήσει ένα μεγάλο τμήμα της ανατολικής Μεσογείου και μέχρι το κέντρο της Ευρώπης, για 600τόσα χρόνια, αλλά το εντυπωσιακό είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια υπήρχε μια δυναστεία, αυτό είναι καταπληκτικό, αυτό το Οθωμανικό κράτος δεν άλλαξε δυναστεία καμμιά, ο τελευταίος αυτοκράτορας το 1923 ήτανε τριανταπεντακοσέγγονο του Οσμάν...... αυτό είναι εντυπωσιακό, συνήθως στις αυτοκρατορίες έχεις δυναστείες, στο Βυζάντιο άλλαζαν οι δυναστείες η μια μετά την άλλη, αυτή δεν άλλαξε, είναι από τα σπάνια φαινόμενα στη γη αυτή η ιστορία, να είναι μια δυναστεία για 600τόσα χρόνια........άρα αρχίζει αυτή η ιστορία της Οθωμανικής περιόδου γιατί αυτή μας ενδιαφέρει, με ένα σκορ, με κάτι εντυπωσιακό και στα επόμενα μας μαθήματα θα δούμε με ποιους τρόπους αυτή η δυναστεία κατάφερε να δυναμώσει η ίδια, να σταθεροποιηθεί, να αποτρέψει κάθε άλλη δύναμη που θα μπορούσε να της πάρει την αρχή, να δημιουργήσει μια αυτοκρατορία που ξεκινάει από τη Βιέννη και τελειώνει στη Περσία ............

Αντέχοντας στο Χρόνο - Ιστορία του Νέου Ελληνισμού (13ος - 19ος Αιώνας) Επ. 2

 Η νεοελληνική μας ταυτότητα έχει κτισθεί πάνω σε 2-3-4 άξονες, ο ένας είναι η ελληνική γλώσσα, δεν έχουμε τίποτα πολυτιμότερο από την ελληνική γλώσσα, δεύτερο χαρακτηριστικό της νεοελληνικής μας ταυτότητας είναι, ο χριστιανισμός, αφού εγκαταλείψαμε την αρχαία θρησκεία, τι άλλα χαρακτηριστικά έχει ο νέος ελληνισμός; δύο χαρακτηριστικά, άλφα μεγάλο, το ένα είναι η μακροχρόνια επαφή του με το δυτικό στοιχείο και η μακροχρόνια επαφή του με το τουρκικό στοιχείο, αυτά είναι τα χαρακτηριστικά που μας διαμόρφωσε.

Αυτή η επαφή μας με τους δυτικούς είναι επίσης πολύ σημαντικό στοιχείο της νεοελληνικής ταυτότητας, όχι μόνο στη γλώσσα μας, αλλά και σε πράγματα που έχουμε εισπράξει από αυτούς και βεβαίως τα αισθήματα μας απέναντι στους δυτικούς, όλα είναι αμφίσημα,       για τους Τούρκους απ' έξω, δεν έπαψε να υπάρχουν επιθετικές τάσεις, με την Τουρκία έχουμε αμφίσημα αισθήματα, εκφραζόμαστε αρνητικά, αλλά στο βάθος ξέρουμε ότι έχουμε κώδικες επικοινωνίας που οφείλονται σε μακρές συνυπάρξεις, με τους δυτικούς η σχέση μας είναι ακόμα πιο δίδυμη, είναι τμήμα της νεοελληνικής ταυτότητας, τα αισθήματα του Έλληνα, για τους δυτικούς αυτό το οποίο κατέληξε να έχουμε αρκετά από το 11ο αιώνα είναι ένα θαυμασμό από τις πλευρές πολιτισμού τους και ένα μίσος γι' αυτούς που βγαίνει σχεδόν μεταφυσικά, κάθε τόσο στην ελληνική ιστορία θα βρεθεί μια ευκαιρία για να μισήσουμε ξανά τους δυτικούς συλλήβδην, είναι τμήμα της νεοελληνικής ταυτότητας, το αντίτιμο μας απέναντι στους δυτικούς, βρισκόμαστε απέναντι στους Οθωμανούς και φυσικά και η μακρά πολιτισμική συνύπαρξη.

Τώρα γιατί αυτό το αμφίσημο και για τις δύο πλευρές; πρώτα, πρώτα δεν είπαμε τη πλευρά της γλώσσας, η γλώσσα η ελληνική όπως σας είπα, ήδη εκεί στα 1100, 1200 από τα δημώδη ποιήματα φαίνεται να είναι σημερινή, να σας διαβάσω ένα τέτοιο ποίημα, δηλαδή του 12ου αιώνα, δηλαδή του 1100 τόσο, λέει το εξής, από μικρόθεν με έλεγε ο γέρων ο πατήρ μου, παιδί μου μάθε γράμματα και οσάν εσένα έχει, βλέπεις τον δείνα τέκνο μου, πεζός επήγε πάλι και τώρα διπλοσέληνος και παχιμουλαράτος, παράδειγμα δίνει ο πατέρας στο γιό, αυτόν τον έβλεπες γράμματα δεν ήξερε, έμαθε γράμματα και τώρα έχει δύο σέλλες και παχύ το μουλάρι, αυτός όταν εμάνθανε, υπόθεση κατείχε και τώρα βλέπεις τον, θωρεί τα μακρομυτικά του, στο Βυζάντιο ήταν δείγμα αριστοκρατίας να είναι πολύ μυτερή η μύτη του και τώρα λέει αυτός και έμαθον τα γράμματα μετά πολλού του κόπου, αλλά αφού δεν γέγονα γραμματικός τεχνίτης, επιθυμώ και το ψωμί και του ψωμιού τη μαρμάρα -πεινάει, και βρίζω τα γραμματικά, φεύγω μετά δακρύων, ανάθεμα τα γράμματα, Χριστέ και που τα θέλει. Για να το καταλάβουμε πρέπει να κάνουμε σύνταξη; όχι, λίγη εγρήγορση θέλει, το καταλαβαίνουμε μια χαρά...

Περίπου την ίδια εποχή, λίγο αργότερα, επειδή από το 1071 είχαμε επαφή με τους Σελτσούκους, το ξεχνάμε; από το 1071, η επαφή μας με τους Τούρκους μετράει σε λίγο 1000 χρόνια, ούτε το 1453 είναι, λοιπόν ακούστε ένα βυζαντινό δημώδες  ποίημα για το πως βλέπανε τους Τούρκους, είναι μια προφητεία που τελειώνει με την άποψη ότι οι Τούρκοι θα κατακτήσουν το κόσμο κάποια στιγμή και λέει, γιατί θα κατακτήσουν τη γη, ένα Θεό λατρεύουσι και ένα αφέντη τρέμουν, δηλαδή είναι πειθαρχημένοι, είναι συνασπισμένοι γύρω από τον αρχηγό τους, ομόνοια θαυμαστή έχουν εις τον δεσπόζουν, ήθελε να πει στο δεσπόζοντα, τον άρχοντα, έχουν σπουδή, έχουνε αφοσίωση στον άρχοντα, ακούστε την επόμενη φράση, ποτέ ομόνοια μυρωνεί, ποτέ μοναθετικία, ποτέ δεν δέχονται αρχηγό, ποτέ δεν ομονοούν, ακούστε τη τελευταία φράση, ποτέ καλών ανάκληση, δεν μπορούν ποτέ να θυμηθούν τίποτα καλό, ότι λένε είναι κακό, πότε το έγραψε αυτός; μήπως είναι τωρινό; μήπως είναι στο διηνεκές, αυτή η άρνηση μας να υποταχθούμε σε οτιδήποτε σε κανόνες, σε νόμους, σε αρχηγούς κτλ., δεν είναι τωρινή; είναι τμήμα μας εδώ και πάρα πολλούς αιώνες και βέβαια αυτή η ελληνική γκρίνια που είναι παγκοσμίως γνωστή, δεν ξέρω αν ξέρετε, η Ουνέσκο έχει μια υπηρεσία που όλα τα μετράει, πόσο φταρνίζεται ένας λαός και υπάρχει και μια μέτρηση για τη γκρίνια, είμαστε η δεύτερη, δεν θυμάμαι ποιος μας έχει περάσει, είμαστε η δεύτερη με τη μεγαλύτερη γκρίνια, ο Έλληνας το θεωρεί αξιοπρέπεια το να γκρινιάζει, δηλαδή αν συναντήσεις κάποιον που θα σου πει κάτι ανάλαφρο χαριτωμένο, δόξα το Θεό θα τα πάμε καλά, καλέ τι είναι αυτός καλέ; άμα πεις καλά λόγια είσαι συντηρητικός, ενώ άμα κλαις είσαι επαναστάτης....τι λες ρε Καραμήτρο, τι σχέση έχει το ένα με το άλλο; δόξα το Θεό που έχω αυτά, μακάρι να είχα και τα άλλα, αλλά η συνολική απόρριψη του παντός είναι χαρακτηριστικό μας. στην ίδια κατάταξη βλέπεις το αντίθετο, είναι η κατάταξη των λαών φαντάζομαι ότι κάθε χρόνο δεν θα είναι η ίδια, θα παίζει κάπως. Όταν το είχα δει εγώ, ήταν οι πιο ευχαριστημένοι στην έκφραση τους οι Δανοί θα πεις εντάξει μπράβο, στη 2η, 3η, 4η θέση, ούτε το φανταζόμουνα, οι κάτοικοι της Λατινικής Αμερικής που οι άνθρωποι δηλώνουν ευτυχισμένοι και έχουνε εμφύλιους 40 χρόνια, διαβάζουμε για αυτές τις χώρες ότι βρίσκονται πεταμένα πτώματα 20, 20 εδώ πέρα να πούμε και ρωτιούνται οι άνθρωποι, είσαι ευτυχισμένος; και λέει, είμαι ευτυχισμένος, δηλαδή μήπως εδώ έχουμε χαρακτηριστικά βαθύτατα που είναι τμήμα του νεοελληνικού ίσως και του αρχαίου, αλλά λέμε τώρα, επειδή αναζητούμε τις νεοελληνικές μας ταυτότητες, μέσα σε αυτές είναι η αφόρητη γκρίνια για όλα, μηδενισμός των πάντων και προσέξτε να δείτε, που αράζουμε εμείς, για την νεοελληνική ταυτότητα φυσικά ακόμη οι πιο νέοι, σύγχρονοί έχουν στηριχθεί ακόμη περισσότερο ότι είμαστε απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων που είμαστε πράγματι, αλλά έρχεται κάποιος και μας μειώνει, οποτεδήποτε κάποιος μας μειώνει, δεν λέμε τα δυνατά μας σημεία που τάχουμε, αλλά πάμε στον Περικλή και στον Αριστοτέλη για να απαντήσουμε, γιατί; δεν έχουμε οπλοστάσιο για τα σύγχρονα μας χρόνια; αλήθεια υπάρχουν πολλοί Καζαντζάκηδες σε αυτές τις χώρες; Ρήγα Βελεστενλή, ο Ιωάννης Καποδίστριας και θέλω να πω, δεν έχουμε να πούμε, γιατί μιλάτε; μπορούμε άμα θέλουμε να τους αποστομώσουμε, δεν γυρνάμε σε τίποτα καινούργιο, έχουμε διαγράψει τους εαυτούς μας και πάμε στο Περικλή, εντάξει βρε παιδιά ο Περικλής.....

Υπάρχουμε και υπάρχουν και άλλες γενιές και τώρα έχουμε ακόμα παραγωγή υπέροχων ανθρώπων, γιατί δεν τους αναδεικνύουμε; καταλάβατε τι θέλω να πω, γιατί ποτέ καλόν ανάκληση ότι μπορεί να δώσει, γι' αυτό, χάλασες τη πιάτσα να λες μια καλή κουβέντα, λοιπόν μέσα στις νεοελληνικές μας ταυτότητες.

Τώρα για να δούμε τι συμβαίνει το 1071, το 1071 το Βυζάντιο αρχίζει κάτι πρωτόγνωρο, ο αυτοκράτορας Ρωμανός ο Διογένης το 1071 είναι σχεδόν 1000 χρόνια πριν δεν είναι μακριά, μαθαίνει ότι στα ανατολικά σύνορα της αυτοκρατορίας, εκεί πέρα προς τη Μικρά Ασία, κινούνται Σελτζούκοι Τούρκοι, οι Σελτζούκοι-Τούρκοι δεν ήτανε χτεσινή στη ρούγα, διότι γενικά τα τουρκικά φύλα είχανε μπει σε μια φάση μετακίνησης μετά το 700, δηλαδή στον 8ο αιώνα μ.χ. ήταν σε φάση μετακίνησης και μετακινήθηκαν σε περιοχές ανατολικότερα δηλαδή αυτό που είναι σήμερα Πακιστάν, Αφγανιστάν πήγανε προς τα εκεί, μπήκανε στη Περσία και θα καταλάβουν και τους Αγίους Τόπους όπως γνωρίζετε, οι σταυροφορίες το 1096 έγιναν γιατί οι Σελτζούκοι Τούρκοι κατέλαβαν τα Ιεροσόλυμα, δεν ήταν όποιοι και όποιοι οι Σελτζούκοι Τούρκοι και όταν φάνηκαν το 1071 εκεί πέρα στην ανατολική Μικρά Ασία, είχανε ήδη φύγει από τη Στέπα, είχανε γνωρίσει πολιτισμούς γεωργικούς και ήτανε και γενναίοι πολεμιστές αλλά διέθεταν και μορφωμένους ανθρώπους γιατί είχαν έλθει σε επαφή και με Άραβες και με Πέρσες κτλ., αυτοί είχανε αρχηγό τους τον Άραμπ Ασλάν, Ασλάν στα τούρκικα θα πει λιοντάρι, εξ' ου και το νεοελληνικό επώνυμο Ασλάνης. Λοιπόν θα κάνω τη παρένθεση, τουρκικά επώνυμα έχουμε πάρα πολλά, τουρκικά επώνυμα υπάρχουν στο νεοελληνικό πολλά, δεν έχουν όμως σχέση με βιολογική επαφή, έχουν σχέση με την πολιτισμική επαφή. Λοιπόν έρχεται ο Αρπασλάν που αυτός ήτανε Ασλάν φοβερός πολεμιστής και ο Ρωμανός ο Διογένης ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου εκείνη την εποχή, ζει μεγάλους μπελάδες, διότι υπάρχουν διεκδικητές του θρόνου, μάλιστα αναμεσά τους υπάρχουν διεκδικητές που είναι αδυσώπητοι στη δράση τους για να τον απομακρύνουν από το θρόνο και παίρνει την απόφαση για να ενισχύσει τη θέση του, να πάει ο ίδιος αντί να στείλει στρατηγούς όπως ήτανε συνήθεια, να πολεμήσει με αυτούς τους Σελτζούκους εκεί μακριά στην Ανατολία και να ενισχύσει τη θέση του, ως αυτοκράτορας για να μηδενίσει τελοσπάντων τους εχθρούς του. Φθάνει λοιπόν στη λίμνη Βαν, η λίμνη Βαν βρίσκεται σε αυτό το σημείο προς την αρμένικη έτσι περιοχή και εκεί θα συγκρουστούν οι δύο στρατοί, ο βυζαντινός στρατός και ο σελτζουκικός στρατός. Για κακή τύχη του Ρωμανού του Διογένη, οι υπονομευτές του θρόνου είχαν ήδη διεισδύσει στο στρατό και είχαν οργανώσει έτσι τα πράγματα ώστε να ηττηθεί ο Διογένης, ο οποίος ηττάται, η ήττα ήταν οικτρότατη, πρώτη φορά στη βυζαντινή ιστορία, το να ηττηθεί ένα στράτευμα δεν είναι κάτι καινούργιο, είναι μέσα στη κανονικότητα, αλλά για πρώτη φορά στη βυζαντινή ιστορία, όχι μόνο ηττάται ο στρατός, αλλά συλλαμβάνεται αιχμάλωτος ο αυτοκράτορας και οδηγείται στη σκηνή του νικητού, αυτό δεν είχε ξανά γίνει ποτέ. Ο Ρωμανός ο Διογένης λοιπόν βρίσκεται στη σκηνή του Αρπασλάν, ο Αρπασλάν είναι στρατιωτικός με σίγμα κεφαλαίο, δεν ξέρω αν ξέρετε, στο στρατό υπάρχει μια ηθική, δηλαδή ο σωστός στρατιωτικός τιμάει τον αντίπαλο και μάλιστα εαν είναι ο άλλος γενναίος, τον επαινεί και διπλά κιόλας από όσο του αξίζει, άλφα γιατί δείχνει την αξιοπρέπεια και τη γενναιότητα του ίδιου, διότι ανεβάζει τον ίδιο επειδή νίκησε ένα γενναίο. Λοιπόν ο Αρπασλάν φέρεται στους ηττημένους βυζαντινούς και ειδικά στο Ρωμανό το Διογένη με μεγαλοσύνη, τον υποδέχεται στη σκηνή με τιμές αυτοκράτορα που μπορούσε να τον ταπεινώσει να του φερθεί όπως ήθελε και κατά την συζήτηση μεταξύ των δύο ανδρών συμφωνείται τα εδάφη να κρατήσουν οι Σελτζούκοι οι οποίοι δεν παίρνουν πολλά, κάποια τμήματα στα ανατολικά σημεία, αποχαιρετιούνται οι δύο άντρες και ο Ρωμανός θα βοηθηθεί από τον Αρπασλάν να πάει προς την Κωνσταντινούπολη, διότι ήταν μεγάλη η διαδρομή, όταν όμως ο Ρωμανός ο Διογένης φθάνει στη Κωνσταντινούπολη, οι υπονομευτές του θρόνου, οι αντίπαλοι κάνουν κίνηση, τον ρίχνουν στη φυλακή, του βγάζουνε τα μάτια και πεθαίνει σε λίγο μέσα στη φυλακή. Προσέξτε να δείτε, μετά αυτή την ιστορία, τι άλλες ιστορίες υπάρχουν, ο Αρπασλάν μαθαίνει τα νέα και μαθαίνει ότι αυτός με τον οποίο συνομίλησε δεν ήταν ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου, διότι όταν συνομιλούσε μαζί του, ήδη οι αντίπαλοι του είχαν πάρει την εξουσία στη Κωνσταντινούπολη και λέει, εγώ δεν ισχύει η συμφωνία που έκανα με το Ρωμανό τον Διογένη, γιατί δεν έκανα συμφωνία με τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Ορμάει λοιπόν στη Μικρά Ασία και την καταλαμβάνει σε ένα ποσοστό 60% και πάνω και δημιουργείται το Σελτζουκικό κράτος ή το Σελτζουκικό κράτος του Ικονίου έτσι λεγόντανε, διότι το Ικόνιο ήτανε η κεντρικότερη πόλη αυτού του Σελτζουκικού κράτους το οποίο δεν περιλάμβανε τις περιοχές του Πόντου στο βορά και τα δυτικά παράλια σε κάποιο βάθος, από εκεί και πέρα η υπόλοιπη Μικρά Ασία έγινε τουρκική και έκτοτε δεν άλλαξε αυτό το πράγμα, η Μικρά Ασία είναι η πρώτη περιοχή που κατακτήθηκε από τους Σελτζούκους. Αυτοί οι Σελτζούκοι δημιούργησαν ένα τουρκικό βασίλειο εκεί πέρα, μια τουρκική βάση, για να διοικήσουν αυτή τη περιοχή, κάλεσαν, χρησιμοποίησαν πολλούς βυζαντινούς,  στελέχοι της βυζαντινής διοίκησης για να τους δίνουν συμβουλές, πως είναι καλύτερα να διοικηθεί η περιοχή και επίσης κάλεσαν σοφούς από τις αραβικές χώρες, γιατί ο αραβικός πολιτισμός ακόμη είχε δυνάμεις και  εκλήθησαν  λόγιοι και  διοικητικά στελέχη από τις αραβικές χώρες για να βοηθήσουν στη διοίκηση.

Στη Μικρά Ασία από την πλευρά των Σελτζούκων ήταν μια αξιοπρόσεκτη στην οργάνωση της δύναμη, ένα κράτος δηλαδή το οποίο λειτουργούσε καλά, πρέπει να σας πω κάτι έχει ενδιαφέρον αυτό, αυτά τα τούρκικα φύλα που έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας και τα μογγολικά είχανε από πολύ παλιά ένα ρητό που έλεγε, το πόλεμο τον νικάς έτοιμος, τη διοίκηση πεζός, δηλαδή την ώρα του πολέμου είσαι όσο άγριος χρειάζεται για να έρθεις στο πόλεμο, όταν διοικείς είσαι κάτω και έχεις ρυθμούς, σέβεται τους ρυθμούς της ζωής, αυτό τους βοήθησε να κάνουν σταθερά κράτη με αυτές τις δυνάμεις, αλλιώς δεν θα είχαν τόσο μεγάλες, μακρόσυρτες αυτοκρατορίες, γιατί είχαν ένα ρεαλισμό στα πράγματα, σας θυμίζω ότι η Οθωμανική αυτοκρατορία διήρκησε από το 1280 έως το 1923, δηλαδή 600 τόσα χρόνια, δεν διοικεί κανείς μια τόσο μεγάλη περιοχή για τόσο μακρό διάστημα, αν δεν έχει μέθοδο διοίκησης, άποψη διοίκησης, οι Οθωμανοί ήταν διοικητές δεν ήταν αστεία και αυτό έχει σχέση παραδόξως  και με  τη στέπα.      .

Οι Σελτζούκοι-Τούρκοι λοιπόν, τι γίνεται το 1071; τι παθαίνει το Βυζάντιο το 1071; χάνει, είχε δύο πνεύμονες στη ζωή του, τη Μικρά Ασία και τα Βαλκάνια, το 1071 έχασε τα 2/3 του ενός του πνεύμονα και ήταν ζήτημα χρόνου να τα χάσει τα πνευμόνια όλα. Τώρα μένουμε σε αυτή τη στιγμή 1071, η πρώτη επαφή των Ελλήνων, γιατί στη Μικρά Ασία υπήρχαν πάρα πολλοί ελληνικοί πληθυσμοί δηλαδή ελληνόφωνοι και χριστιανοί, ξεκινάει η επαφής μας από το μηδέν, 1054 έχει γίνει το σχίσμα, άρα δηλαδή όταν γίνεται η μάχη του Μεντιγκέρ, ήδη έχει γίνει το σχίσμα των εκκλησιών και με όλο το πάθος που είχε μαζί του με το σχίσμα, την ώρα του σχίσματος το 1054 η ανατολική πλευρά το Βυζάντιο εξακολουθεί να είναι κλάσεις υψηλότερα από τη Δύση, όταν λέμε κλάσεις εννοούμε, ο ένας στον Όλυμπο και ο άλλος στο λόφο του Στρέφη, το 1054.  Η Κωνσταντινούπολη το 1054 είναι το θαύμα της γης, όποιος δυτικός έρχεται από το Λονδίνο ή το Παρίσι δεν κλίνει το στόμα του σε αυτή τη πόλη, δεν έχει φανταστεί ότι υπάρχει τέτοια πόλης, 500 χρόνια αργότερα το πράγμα θα είναι αλλιώς, αυτή την στιγμή την ώρα του σχίσματος, η ανατολική πλευρά εξακολουθεί να είναι κλάσεις μπροστά. Εκεί στο 1000 σας θυμίζω, η δυτική ρωμαϊκή αυτοκρατορία που είχε μπει στο μπλέντερ μετά το 500, ποιος δεν την διέλυσε, ποιος δεν την ρήμαξε, είχε αρχίσει να αν συστήνεται χάρι στη δράση αυτών που έπαιξαν ρόλο στη διάλυση της, δηλαδή των Γερμανών, οι Γερμανοί την διέλυσαν μαζί με τους Γότθους, Βησιγότθους και οι Γερμανοί  την ξανά έστησαν, η νέα Ευρώπη είναι κατά κύριο λόγο γερμανική, κλείνει η παρένθεση, από το 700 μ.χ., δεν είναι τωρινό, διότι οι Λομβαρδοί, οι Βουργουνδοί, οι Φράγκοι, οι Νορμανδοί, όλοι αυτοί είναι Γερμανοί και οι Σάξωνες, οι Άγγλοι είναι γερμανικά φύλα και η αγγλική γλώσσα είναι γερμανική γλώσσα, λοιπόν γυρνάμε στο θέμα μας. Μέχρι το 1000 αυτή η δυτική Ευρώπη ακόμη έχει προβλήματα σημαντικότατα, αλλά οι Γερμανοί ήδη την ξανά στήνουν όρθια, ο Καρλομάγνος κτλ., είναι εκείνοι που στήνουν τα καινούργια γερμανικά βασίλεια και ξανά στήνεται, στα σχολικά βιβλία της δυτικής Ευρώπης η ιστορία της νεότερης Ευρώπης ξεκινάει από τον Καρλομάγνο, το 800 δηλαδή, τότε ξανά κτίζεται η δυτική Ευρώπη τελείως, από τον Καρλομάγνο, δηλαδή από τους Γερμανούς. Αλλά και σαν ξανά στήθηκε στα πόδια της η δυτική Ευρώπη ακόμα είναι στα πρώτα της, το Αάχεν η πρωτεύουσα των Γερμανών του Καρλομάγνου ήταν χύμα, εκεί στο Βυζάντιο όλα ήταν μεγαλειώδη, γιατί το Βυζάντιο δεν έχασε ποτέ την κεντρική του διοίκηση, τη δύναμη του και τι άλλο που πρέπει να το βάλουμε κάτω, το Βυζάντιο δηλαδή η ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία δεν μπήκε σε φάση φεουδαρχίας, γιατί η δυτική Ευρώπη επειδή είχε διαλυθεί από τα κτυπήματα των Βαρβάρων για να μπορέσει να αντέξει στη τρομερή ανασφάλεια των κτυπημάτων των βαρβάρων υιοθέτησε ένα σύστημα που λέγεται φεουδαρχικό σύστημα και δημιουργήθηκαν μεγάλες περιοχές, με μεγάλα κτήματα τεράστια στα οποία επί κεφαλής ήτανε ο φεουδάρχης, είχε δικά του ένοπλα σώματα, δηλαδή ιππότες και οι γεωργοί καλλιεργούσαν τα κτήματα και πλήρωναν φόρους και όλοι μαζί υπερασπίζονταν την περιοχή τους από τα κάστρα που έκτισε ο φεουδάρχης, στο Βυζάντιο δεν χρειάστηκε, το Βυζάντιο πάντα είχε στρατό, στη δυτική Ευρώπη δεν υπήρχε στρατός να σε υπερασπιστεί, άρα έπρεπε σε τοπικό επίπεδο να βρεις μια λύση ενόπλων, στο Βυζάντιο δεν υπήρχε τέτοιο θέμα, ο στρατός του Βυζαντίου ήταν πάντα εκεί, άλλοτε καλύτερος, άλλοτε χειρότερος, αλλά ήταν πάντα εκεί, μεγάλες οικογένειες υπήρχαν, ισχυροί γαιοκτήμονες υπήρχαν, αλλά δεν ήταν φεουδαρχία αυτό το πράγμα, διότι το κράτος έλεγχε τα τεκταινόμενα και δεν επέτρεπε να γίνονται τέτοιες καταστάσεις από τους ισχυρούς.

Το Βυζάντιο δεν έζησε την δυτική φεουδαρχία, εμείς στις περιοχές μας γνωρίσαμε τη δυτική φεουδαρχία όταν ήλθαν οι Βενετοί, όταν ήλθαν οι Γενοβέζοι, όταν ήλθαν οι Γάλλοι και μετέτρεψαν σε φέουδα κάποιες περιοχές, γιατί το λέω αυτό, διότι μέχρι το 1000 η δυτική Ευρώπη ζει σε αυτή τη κατάσταση, γύρω στο 1000 έχει δει μια βίαιη επιθετικότητα των διαφόρων Βαρβάρων που διέλυαν ένθεν και ένθεν τα πράγματα και σιγά-σιγά θα πάψει στη δυτική πλευρά, το Βυζάντιο το οποίο για 700 χρόνια είχε λειτουργήσει σαν φράγμα στην επιθετικότητα ανθρώπων των Στεπών, μετά το 1000 θα αποδειχθεί ότι δεν έχει πλέον δυνάμεις να τους αντιμετωπίσει. Αυτό που έπαθε η δυτική Ευρώπη τους προηγούμενους αιώνες θα το πάθει το Βυζάντιο μετά το 1000 και θα διαλυθεί από τους ανθρώπους των στεπών, όπως είχε διαλυθεί η δυτική ρωμαϊκή αυτοκρατορία από τους ανθρώπους των στεπών, τους Ούνους δηλαδή, τους Αβάρους, τους Μαγυάρους κτλ., τι έχουμε δηλαδή γύρω στο 1000, τώρα ξέρουμε ότι το 1000 είναι μια κρίσιμη φάση στην Ιστορία της Ευρώπης, διότι μέχρι το 1000 το Βυζάντιο είναι εδώ και η δυτική Ευρώπη είναι εδώ, αλλά μετά το 1000 θα αρχίσει το αντίστροφο, το Βυζάντιο θα κατεβαίνει και η δυτική Ευρώπη θα ανεβαίνει, μέχρι το Βυζάντιο να συντριβεί και η δυτική Ευρώπη να γίνει η σημαντικότερη περιοχή του κόσμου τα τελευταία 500 χρόνια.

Η ατμομηχανή του κόσμου, όχι μόνο της Ευρώπης,   δεν έχουμε μόνο την ανάπτυξη κάποιων χωρών, εδώ έχουμε ένα φαινόμενο παγκόσμιο πια, η δυτική Ευρώπη θα αλλάξει τον κόσμο ολόκληρο. Και ένας από τους λόγους των συστημάτων που έχουμε για τη δυτική Ευρώπη είναι αυτός, ότι για αιώνες το Βυζάντιο μιλούσε για τους δυτικούς όπως μιλάει κάποιος για κάποιον απόλυτα απολίτιστο, ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου το 1000 όταν ήλθε για το βασιλιά της Αγγλίας, δεν έλεγε τίποτα, αλλά όταν έτρωγε με τους συμβούλους του, τους ξέρεις αυτούς, γουρούνια παιδί μου, γουρούνια.......τον ήλιο μοίρα δεν έχουνε, αυτή ήταν η στάση του Βυζαντίου στους δυτικούς και έτσι είχε γαλουχηθεί όλη η ανατολή, με περιφρόνηση για τους δυτικούς και ξέρετε όταν είσαι χαμηλά και πέσεις χαμηλότερα δεν είναι τόσο βαρύ, έχεις κατά κάποιον τρόπο τοποθετήσει τον εαυτό σου κάπου, όταν είσαι ψηλά και πέφτεις τότε είναι πολύ βαρύ και σε ατομικό επίπεδο και σε συνολικό επίπεδο, είναι πολύ βαρύ, αυτή η πλευρά του κόσμου, το έχουν και οι Άραβες αυτό το πράγμα, οι Άραβες για τους δυτικούς έχουν παρόμοια αισθήματα, γιατί είχαν τον υπέροχο αραβικό πολιτισμό, τον υπέροχο αραβικό πολιτισμό, το 700, το 800, το 900, το 1100, ο Άραβας κοιτούσε το Γάλλο, ωχ.....ωχ καρδούλα μου, πως κοιτάγανε οι Αρχαίοι Έλληνες κάποιες βαρβαρικές φυλές που έρχονταν με τα τομάρια κρεμασμένα, ας πούμε, έτσι όπως κύλησε το πράγμα οι δυτικοί περιφρονούν τους Άραβες, όπως περιφρονούν και εμάς και περιφρονούν όλη την ανατολή, η Ευρώπη όλη, γιατί έχουν γίνει η πιο σημαντική σημαντική στο πολιτισμό φορείς τα τελευταία 500 χρόνια και τα παιδιά τους τα τελευταία 200 χρόνια, δηλαδή οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, απλώς με ρωτούν καμμιά φορά, εγώ αγαπώ την Ευρώπη, θέλω να ταξιδεύω στην Ευρώπη, είμαι             . Τι εννοώ με την Ευρώπη, εννοώ και την Αμερική και την Αυστραλία........δεν είναι άλλες ήπειροι, είναι Ευρώπη όλη η αμερικανική ήπειρος, όλη η Αυστραλία είναι Ευρώπη, δεν είναι άλλες ήπειροι και στην παγκόσμια ιστορία υπάρχουν ιστορικοί οι οποίοι μιλούν για την ιστορία της Ευρώπης και βάζουν μέσα την Αμερική και την Αυστραλία, διότι από το 1500 και μετά η Αμερική είναι παράρτημα της Ευρώπης δεν είναι κάτι άλλο, πριν από τον Κολόμβο ναι, μετά τον Κολόμβο τέλειωσε το πανηγύρι και η Αυστραλία είναι παράρτημα της Ευρώπης, δεν είναι κάτι άλλο, της Αγγλίας δηλαδή.  Χαίρομαι λοιπόν να ταξιδεύω στην Ευρώπη, γενικά.  Η Ευρώπη λοιπόν η δυτική γύρω στο 1000 είναι χαμηλότερα, το Βυζάντιο είναι πολύ υψηλότερα, δεν ξέρει όμως το Βυζάντιο ότι αρχίζει η κάθοδος του.

Και τώρα λέμε ότι η παρακμή του Βυζαντίου ξεκινάει το 1025, τι έγινε το 1025; πέθανε ο Βασίλειος ο 2ος ο Βουλγαροκτόνος, ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου που έκανε πραγματικά αυτοκρατορική πολιτική, δηλαδή χειρίστηκε το Βυζάντιο σαν μεγάλη δύναμη και εκχριστιάνισε τους Ρώσους, κτύπησε τους Χαζάρους Τούρκους, επέκτεινε τα σύνορα του προς τη Μαύρη Θάλασσα, συγκρούστηκε με τους Βουλγάρους και τους νίκησε το 1014 στη θέση κλειδί........και τώρα ξέρουμε ότι το πριόνι πριόνιζε αυτή την αίσθηση του μεγαλείου, λέω αυτό πάντα και σας το θυμίζω, να το θυμόμαστε και σαν άνθρωποι, μην επαίρεσαι, κάτι από κάτω σου περιορίζει την αίσθηση της δύναμης και ποιος ξέρει μπορείς να βρεθείς στο μηδέν εκεί που νομίζεις ότι είσαι ο κύριος του παντός, γι' αυτό η λέξη σεμνότητα, μέτρο είναι σημαντική και στο καθένα μας και στις κοινωνίες.   Στο 1000 δηλαδή, το 1014 το Βυζάντιο μοιάζει δυνατό, αν κανείς ρωτούσε εκείνη την εποχή κάποιο βυζαντινό ή κάποιο σύμμαχο ή και εχθρό του Βυζαντίου, είναι το Βυζάντιο δυνατό; θα σου έλεγε, παντοδύναμο και τώρα εμείς λέμε ότι δεν ήτανε έτσι, γιατί το λέμε; γιατί έχουμε την άνεση της απόστασης του χρόνου, όταν συμβαίνουν πράγματα δεν τα καταλαβαίνουμε, αυτό που συμβαίνει σήμερα, αυτά που ζούμε σήμερα δεν τα καταλαβαίνουμε, δε 200-300 χρόνια θα μιλούν γι' αυτή την εποχή και αν διαβάσουμε εκείνες τις εφημερίδες, θα λέμε, έγιναν αυτά τα πράγματα; δεν καταλαβαίνουμε αυτό που ζούμε, καταλαβαίνουμε κάτι θεματάκια μικρά, το μεγάλο ποτάμι μας ξεπερνάει δεν υπάρχει αμφιβολία, αυτό συνέβει και στο Βυζάντιο.

Τώρα, το Βυζάντιο, είχε εχθρούς στα δυτικά, δηλαδή τους Βουλγάρους οι οποίοι αναδείχτηκαν γρήγορα σε ένα σημαντικό βασίλειο με διάφορους Κράληδες και Τσάρους που αμφισβητούσαν το Βυζάντιο, το Βυζάντιο ήταν συνεχώς σε πολέμους με τους Βουλγάρους, τους κατανίκησε το 1014, αλλά θα αποδειχτεί ότι δεν ήταν καθόλου σταθερό αυτό το πράγμα, διότι οι Βούλγαροι ξανά θα αναθαρρήσουν και 100 χρόνια αργότερα θα ξανά έχουν στήσει ένα μεγάλο βασίλειο το οποίο πλέον το Βυζάντιο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει, το 1014 μπορούσε να τους αντιμετωπίσει, αλλά 100 χρόνια μετά δεν μπορεί να τους αντιμετωπίσει και οι Βούλγαροι δημιουργούν μεγάλο βασίλειο και αποσπούν εδάφη από τα ευρωπαϊκά τμήματα του Βυζαντίου. Άλλο που έχει συμβεί τώρα, είμαστε στον 11ο αιώνα, σας θυμίζω ότι ο 11ος αιώνας είναι από το1000-1100, μένουμε σε αυτόν τον 11ο αιώνα και θα δούμε πόσα πράγματα έγιναν σε αυτόν τον 11ο αιώνα που θεωρούνται τομή, το 1071 συμβαίνει αυτό, το Βυζάντιο χάνει μεγάλο τμήμα της Μικράς Ασίας και δεν θα το ξανά πάρει ποτέ, αυτό παθαίνει, δημιουργούνται μεγάλα βασίλεια, μεγάλα κράτη από τα δικά του εδάφη και δεν μπορεί πια να τα πάρει, παλαιότερα αυτό συνέβαινε, αλλά τα ξανά κτυπούσε και τα έπαιρνε ή αυτά ή λίγο παραπλήσια, αυτό παθαίνει πια το Βυζάντιο. Το 1082, το 1071 έγινε η μάχη του Μέτσιγκερ, πάει ο Ρωμανός, πήγε καλιά του στον άλλο κόσμο, ήταν οι Δούκες, ο Ρωμανός ανήκει στη δυναστεία των Δουκών, οι επόμενοι είναι οι Κομνηνοί, η δυναστεία των Κομνηνών, το 1082, δηλαδή 11 χρόνια μετά την μάχη του Μεντιγκέρ, το Βυζάντιο πάλι ζει μεγάλα θέματα, διότι οι Νορμανδοί έχουν ήδη περάσει εδώ και δεκαετίες, αιώνες μέσα στη Μεσόγειο, είναι οι Νορμανδοί θυμάστε που τους βρήκαμε, οι αντιθέσεις των Νορμανδών, τι είναι οι Νορμανδοί; Βίγκινγκς, είναι οι Βίγκινγκς, οι Βίγκινγκς είναι γνωστοι με 3-4 ονόματα, Νορμανδοί, Βαράγγιοι, οι βυζαντινοί αναφερόμενοι στους Βίγκινγκς χρησιμοποιούσαν τη λέξη, Βαράγγιοι, οι Νορμανδοί λοιπόν, δηλαδή οι Σκανδιναβοί, Σουηδοί, Νορβηγοί, Δανοί, τρομεροί πολεμιστές, με πλοία, έχουνε μπει μέσα στη Μεσόγειο, έχουν κτυπήσει όλα τα μεγάλα νησιά, τα παράλια και της Αφρικής και της Ιταλίας και της Ισπανίας και κτυπούν ανελέητα όλα τα παράλια του Βυζαντίου, δηλαδή τις ακτές της Συρίας, όλα τα παράλια της Ελλάδος εκεί       ,τα νησιά, δεν έμεινε νησί που να μη το λεηλατήσουνε, όταν διαβάσετε τοπικές ιστοριούλες σε διάφορα σημεία, θα δείτε, λεηλατήθηκε από τους Νορμανδούς το 1000, το 900, το 1082 είναι αυτό που σας λέω, μπήκανε από το Γιλβαντάρ, ήταν ικανοί, από ποτάμια περάσανε άνετα εδώ, από τη Ρωσία έφθασαν στο Ιράκ ποτάμι-ποτάμι, δεν καταλαβαίνανε Χριστό, λοιπόν και ήταν φοβεροί λεηλάτες, τρομεροί πολεμιστές και εξαιρετικοί ναυτικοί, αυτοί λεηλατούσαν κατά κύριο λόγο, μοναστήρια, εκκλησίες, ακόμη δεν είχαν γίνει χριστιανοί, τη Θεσσαλονίκη λεηλατήσαν, το Άγιο Όρος, ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ανήσυχος με δαύτους και κοιτάξτε, τότε στις αυτοκρατορίες υπήρχε μια πολιτική, δεν ήταν σπάνιο, δηλαδή μια αυτοκρατορία μπορούσε να αναθέσει σε μια άλλη δύναμη να τις κτυπήσει κάποιο εχθρό, φρατζάισικ δηλαδή και φυσικά ο άλλος έπαιρνε μια αμοιβή για αυτό το πράγμα, δεν ήταν παράξενο, γινόντανε, ήτανε μέσα στις πρακτικές, επειδή και τα μέτωπα με τους Βουλγάρους, οι Σέρβοι ήταν και αυτοί σε ανάπτυξη, οι Τούρκοι είχαν κτυπήσει τη Μικρά Ασία, σκέφτηκαν οι Κομνηνοί, ποιος μπορεί να αντιμετωπίσει αυτούς τους Νορμανδούς για εμάς; και σκέφτηκαν εκεί πέρα, πάνω στη παλιά μας αποικία τη Βενετία, έχουνε αναπτυχθεί πολύ και έχουνε σημαντικό στόλο, αυτοί οι εχθροί μας είναι ναυτικοί, οπότε καλό είναι να το αναθέσουμε στους Βενετούς να την κάνουν αυτή την ιστορία, πράγματι ζητούν από τους Βενετούς να κτυπήσουν τους Νορμανδούς και οι Βενετοί λένε, ναι, εντάξει, συμφωνία κυρίων, τώρα ρωτούν οι Κομνηνοί, τι αμοιβή θέλετε;  συνήθως η αμοιβή ήταν σε ζεστό χρήμα, αλλά οι Βενετοί λένε, κοιτάξτε εμείς δεν θέλουμε χρήμα, αλλά θέλουμε να μας επιτρέπεται η προσέγγιση στα λιμάνια σας, οι Κομνηνοί χάρηκαν χαρά μεγάλη, σου λέει, καλέ τζάμπα πράγμα, φτηνά τη γλυτώσαμε και λένε, βεβαίως, φυσικά, έγινε......και οι Βενετοί κάνουν τη δουλειά τους, κτυπούνε τους Νορμανδούς και το Βυζάντιο κάνει τη δουλειά του, τους δίνει ασήμαντα τέλη έως και μηδενικά στις περιοχές όπου είχανε συμφωνηθεί, αποτέλεσμα, μετά το 1082 αυτά τα ανήκουστα προνόμια που δόθηκαν στους Βενετούς και δεν έμειναν στους Βενετούς, γιατί μετά ήλθαν και οι Γενοβέζοι και οι       και οι Ιταλοί, δηλαδή εκεί, ιταλικές πόλεις, πήραν τέτοια προνόμια που μέσα σε λίγες δεκαετίες, άρχισε να φαίνεται το αποτέλεσμα, διότι αυτοί οι άνθρωποι έρχονταν στην Βυζαντινή αυτοκρατορία, έκαμαν εμπόριο, τους το είχαν παραχωρήσει χωρίς να συλλάβουν τι σημαίνει αυτό στο μέλλον, άλφα καθώς οι άνθρωποι αυτοί τώρα με τα ειδικά προνόμια έρχονται σωρηδόν στα λιμάνια, παίρνουνε επάνω τους το εμπόριο των λιμανιών και ένα μεγάλο εισόδημα του Βυζαντίου ήταν πάντα το εισόδημα των τελωνείων, τώρα μη πληρώνοντας φόρους ή ελάχιστους  φόρους, τα εισοδήματα των τελωνείων μειώνονται, μειώνονται, μειώνονται....δεύτερον οι ντόπιοι εμπορευόμενοι και ναυτικοί βρίσκονται σε δυσμενέστατη θέση γιατί αυτοί πληρώνουν κανονικά τέλη στα λιμάνια και δίπλα τους μπαίνουνε οι Ιταλοί χωρίς να πληρώνουν ή να πληρώνουν ελάχιστα, και το αποτέλεσμα, το ξέρετε, εάν ο ένας πληρώνει και ο άλλος ελάχιστα, η αγορά είναι αδυσώπητη, δεν υπάρχει περίπτωση στην αγορά να αντέξεις, σταδιακά λοιπόν συνθλίβονται οι ντόπιοι και οικονομικοί παράγοντες είναι οι έμποροι και μέσα σε 100 χρόνια, δηλαδή σε ένα αιώνα, η οικονομία του Βυζαντίου πήγε στα χέρια των δυτικών, αποκτούν βάσεις στο Βυζάντιο, στο Γαλατά, σε ολόκληρα σημεία, τέλειωσε αυτό το πράγμα. Προσέξτε να δείτε, τις σχέσεις με τις ιστορίες του νέου ελληνισμού που λέμε, είπαμε πριν ότι τα αισθήματα για τους δυτικούς είναι κτήμα της ταυτότητας μας, σκεφτείτε μέσα σε αυτόν τον αιώνα, τι αισθήματα για τους δυτικούς, πρώτα το σχίσμα 1054, δεύτερον τα προνόμια του 1082 καπάκι, δηλαδή το ένα μετά το άλλο, να δημιουργήσουν αρνητικά αισθήματα απέναντι στους κακούς δυτικούς που είναι και καθολική κιόλας, γιατί οι Ιταλοί έγιναν καθολικοί, είναι ο Πάπας εκεί, Πάπας και ξερό ψωμί, βέβαια οι Βενετοί ήτανε έμποροι όπως έλεγαν, πρώτα έμποροι και μετά χριστιανοί, δηλαδή πρώτα το εμπόριο μας και μετά όλα τα άλλα.

Το λέω αυτό γιατί μέσα στον 11ο αιώνα, έχουμε την επαφή με τους Τούρκους λόγω των Σελτζούκων-Τούρκων, την επαφή με τους δυτικούς σε νέα βάση, δηλαδή με τους δυτικούς να είναι σε πλεονεκτική θέση μέσα στα δικά σου εδάφη, από δική σου παραχώρηση και τον ίδιο αιώνα τον 11ο αιώνα, κοιτάξτε πως έρχονται τα γεγονότα το ένα μετά το άλλο, οι Πάπες 50 ή 40 χρόνια μετά το σχίσμα, έχουν αυτή την ιδέα των  σταυροφοριών. Δηλαδή επειδή οι Σελτζούκοι-Τούρκοι κατάλαβαν τα Ιεροσόλυμα, να απελευθερώσουμε τα Ιεροσόλυμα. Τα Ιεροσόλυμα ήταν υπό αραβικό έλεγχο από το 640-650, δεν είναι ότι ήτανε χριστιανικά, επομένως ήλθαν ξανά οι Τούρκοι, το 1096 τα πήραν οι Τούρκοι, η πρώτη σταυροφορία τώρα μας ενδιαφέρει για την ελληνική ιστορία;  μας ενδιαφέρει, α) διότι στη πρώτη σταυροφορία, οι σταυροφόροι πέρασαν πεζοί, δηλαδή ξεκίνησαν από την Αγγλία, την Γερμανία κλπ., ήτανε ένα λαικό πανηγύρι με τα γουρουνάκια τους, ήτανε και οι Φεουδάρχες, ήτανε και οι Βασιλείς, αλλά ήτανε και η κυρία Κατίνα και ο κυρ Γιώργης με τα παιδάκια τους, με τα ζωάκια τους, ένα πράγμα απίθανο, στη πρώτη σταυροφορία πήγανε πεζή και πέρασαν μέσα από το Βυζάντιο οι άνθρωποι, ήτανε εποχή Κομνηνών, η Άννα η Κομνηνή μας έχει αφήσει περιγραφή που τους είδε να περνάνε αυτούς τους βάρβαρους, η Άννα η Κομνηνή κοιτάει ξέρετε τους Άγγλους και τους Γάλλους, εκατό Χίλαρυ Κλίντον....αυτοί πέρασαν μέσα από το Βυζάντιο και το ενδιαφέρον είναι ότι άφησαν και αυτοί παρατήρησαν το Βυζάντιο και έχουμε και από τις δύο πλευρές εντυπώσεις. Οι δυτικοί μείνανε άναυδοι από τις πόλεις, από την Κωνσταντινούπολη γιατί δεν είχανε δει τέτοιο πράγμα, αλλά από την άλλη ήταν είδαν αυτό τον ελεεινό λαό, γιατί έχουν δημιουργηθεί στερεότυπα, το σχίσμα υπήρχαν στερεότυπα από τον 8ο και 9ο αιώνα, το στερεότυπο για τους ανατολικούς είναι ότι άλλα λένε άλλα κάνουνε, είναι αναξιόπιστοι, είναι ψεύτες, είναι κλέφτες, είναι πονηροί, αυτό είναι πάγιο δηλαδή και από την άλλη πλευρά οι βυζαντινοί είδαν την βαρβαρότητα τους, το απολίτιστο τους, την γομαριά τους, ο ένας μπλιάχ, μπλιάχ........πέρασαν οι σταυροφόροι, το Βυζάντιο διαπραγματεύτηκε μαζί τους για να τους διευκολύνει να περάσουν γρήγορα γρήγορα για να μην έχει τώρα το μπελά τους με όλο το συρφετό εκεί πέρα..........  αλλά από την άλλη μαθεύτηκε να πάρει και αυτός την Αντιόχεια  τέλος πάντων κατά κάποιο τρόπο μπήκε στο δρόμο.........