Ξεκινάει η επαφή μας με τους Τούρκους το 1071, 1054 έγινε το σχίσμα, άρα όταν γίνεται η μάχη του Ματζικέρ ήδη έχει γίνει το σχίσμα με την εκκλησία, την ώρα του σχίσματος το 1054 η ανατολική πλευρά το Βυζάντιο εξακολουθεί να είναι κλάσεις υψηλότερα από τη Δύση, όταν λέμε κλάσεις, εννοούμε ο ένας στον Όλυμπο και ο άλλος στο λόφο του Στρέφη, η Κωνσταντινούπολη το 1054 ήταν το θαύμα της γης, 500 χρόνια αργότερα το πράγμα θα είναι αλλιώς. Αυτή τη στιγμή την ώρα του σχίσματος η ανατολική πλευρά εξακολουθεί να είναι κλάσεις μπροστά, 40 χρόνια μετά το σχίσμα μέσα στον ίδιο αιώνα, τον 11ο αιώνα, οι Πάπες έχουν αυτή την ιδέα των σταυροφοριών, δηλαδή επειδή οι Σελτζούκοι-Τούρκοι κατάλαβαν τα Ιεροσόλυμα, να απελευθερώσουμε τα Ιεροσόλυμα.
Γιατί μας ενδιαφέρουν οι σταυροφορίες πιο πολύ, μας ενδιαφέρουν γιατί στην 4η σταυροφορία θα γίνουν γεγονότα, πολύ πρόθυμα τελοσπάντων ήτανε αυτό που περιγράψαμε, μετά γίνεται η πρώτη σταυροφορία όπως γνωρίζετε επέτυχε με τα πολλά, κατακτήθηκε τα Ιεροσόλυμα, τα διοίκησαν μερικές δεκαετίες και μετά ο Σαλαχεντίν, Σαλαντίν το 1116 τους εξεδίωξε από εκεί......δηλαδή η πρώτη σταυροφορία πέτυχε, οι άλλες; δεν πέτυχαν, Τα Ιεροσόλυμα δεν ελέγχτηκαν από τους δυτικούς μέχρι σήμερα, τέλειωσε αυτή η ιστορία, όμως έγιναν πολλές σταυροφορίες από διάφορες κατευθύνσεις και η 4η μας ενδιαφέρει ιδιαιτέρως.
Κρατάμε από τον 11ο αιώνα την επαφή με τους Τούρκους και την επαφή με τους δυτικούς, διότι έρχονται πια σωρηδόν για το εμπόριο τους και τα αισθήματα που αυτό συνδυάζει, δηλαδή με δεδομένα τα στερεότυπα που υπάρχουν ένθεν και ένθεν, καταλαβαίνετε πόσο ενισχύεται το αίσθημα της πλευράς των βυζαντινών σε σχέση με τους δυτικούς με αρνητικά πρόσημα..... Τώρα ο επόμενος αιώνας που μπαίνει δηλαδή μετά το 1100 δεν θα αλλάξει πολλά, αλλά και θα αλλάξει....οι Σελτζούκοι στη θέση τους, τον 12ο αιώνα, 1100-1200 οι Σελτζούκοι στη θέση τους και μάλιστα η αυτοκρατορία τους ακόμη πιο οργανωμένη και δυνατή, πρέπει να σας πω κάτι, οι Σελτζούκοι μπροστά στους Οθωμανούς θεωρούνται άρχοντες, οι Οθωμανοί θεωρούνται χωραταριό, στους πρώτους αιώνες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, μετά η αυτοκρατορία έγινε τελοσπάντων σπουδαία και εκλεχτή, αλλά αρχικά ήτανε μπουνταλάδες, είχα βρεθεί πριν 40 χρόνια στην Κωνσταντινούπολη τότε ήταν άλλη αυτή η πόλη, τώρα λένε ότι είναι τελείως άλλη πόλη, το βλέπω καμμιά φορά και στις ειδήσεις, δεν την αναγνωρίζω, εν πάση περιπτώσει και περνούσα από κάποιο βιβλιοπωλείο και χάζευα τη βιτρίνα, γράφουν με λατινικούς χαρακτήρες Θεοντόρ Ντοστογιέφσκι μπουνταλά, ο ηλίθιος γέλασα, πολλές λέξεις τους δίνουμε άλλη σημασία και επί πλέον σημασία, οι Οθωμανοί μπροστά στους Σελτζούκους ήτανε δευτεράντζες μαύρες όταν ξεκίνησε η ιστορία τους, γιατί οι Σελτζούκοι είχανε μεγάλη επαφή όπως σας είπα με τους Άραβες, με τους Πέρσες, είχανε καλέσει λογίους στην αυλή τους και αν δείτε τα μνημεία που υπάρχουν στη Μικρά Ασία από τη περίοδο των Σελτζούκων, πολλά από αυτά είναι στην Ουνέσκο, είναι πραγματικά πανέμορφα μνημεία ειδικών προδιαγραφών και αισθητικής, οι Οθωμανοί δηλαδή χρειάστηκαν αιώνες για να φτάσουν σε υψηλό επίπεδο την εξέλιξη τους και αυτοί έκαναν θαυμάσια πράγματα.
Τι άλλο συμβαίνει στον επόμενο αιώνα, δηλαδή στον 12ο αιώνα, οι Βούλγαροι ανασυγκροτούνται και ενισχύονται και το κράτος τους πια αποκόπτει ολόκληρα τεμάχια από το Βυζάντιο χωρίς δυνατότητα επιστροφής από πλευράς του Βυζαντίου, οι Σέρβοι που δεν τους φαινόντανε διότι είχανε διάφορες ιστορίες εκεί στη περιοχή τους, τώρα είναι σε μεγάλη ανάπτυξη, ο ιστορικός τους ηγεμόνας ονομάζονταν Στέφανος Νεμάνια, ίσως περιμένατε το όνομα του Στέφανου Ντουσάν που ήτανε ο πολύς ο πολύ σπουδαίος τους ηγεμόνας στο 14ο αιώνα ήτανε ο Στέφανος Ντουσάν δηλαδή αργότερα από αυτά που λέμε. Οι Σέρβοι ήταν και αυτοί σε μεγάλη άνοδο και οι Σέρβοι όταν είναι σε άνοδο, το υπολογίζεις γιατί θεωρούνται από τους καλλίτερους πολεμιστές των Βαλκανίων, οι Σέρβοι έχουνε δεινή υπεροχή στον αέρα πολύ μεγάλων πολεμιστών, επομένως το Βυζάντιο είχε απέναντι του γερές στρατιές να αντιμετωπίσει και θα χάσει εδάφη στη Βαλκανική και τι άλλο χάνει, χάνει η οικονομία, η οικονομία του Βυζαντίου πνίγεται, πνίγεται γιατί έχει χάσει τη Μικρά Ασία, χάνει εδάφη στα ευρωπαϊκά τμήματα, δεν έχει εισοδήματα από τα τελωνεία και από την οικονομική ζωή, το ταμείο όλο βαίνει προς το μείον, δηλαδή αν στον 11ο αιώνα ακόμη οι αυτοκράτορες είχαν όταν άνοιγαν το ταμείο χρήματα και μπορούσαν να υπολογίζουν το άλφα και το βήτα, στο 12ο αιώνα τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά, χωρίς οικονομική ζωή ανθηρή δεν μπορείς να υποστηρίξεις ισχυρό στρατό, χωρίς ισχυρό στρατό δεν έχεις καμμιά ελπίδα να αντιμετωπίσεις τους εχθρούς σου που έρχονται και έρχονται και επεκτείνονται και επειδή δεν έχεις χρήματα, τι κάνεις; δύο πράγματα, το ένα είναι να αυξάνεις τους φόρους σε αυτούς που μπορούν, από τους οποίους μπορείς να πάρεις φόρους, προσέξτε τη διατύπωση και εδώ αρχίζει πραγματικά η παρακμή του Βυζαντίου, με όλα τα φαινόμενα της παρακμής του Βυζαντίου, το Βυζάντιο είχε κρατηθεί όρθιο και γερό γιατί είχε η κεντρική κυβέρνηση, αυτοκράτορες οι οποίοι περιόριζαν τη δύναμη των δυνατών, έτσι λέγονται οι μεγάλες οικογένειες, το Βυζάντιο είχε για 800, 1000 χρόνια δεν είχε αφήσει τους δυνατούς να γίνουν πρίγκηπες στη περιοχή τους, ήτανε ισχυρές οικογένειες, αλλά τους έλεγχες, έλεγχες εξ' άλλου τη θέση των γεωργών, δηλαδή δεν επέτρεπε να είναι η φορολογία τέτοια που να γονατίζουν οι γεωργοί, γιατί το Βυζάντιο ήταν μια γεωργική αυτοκρατορία, όπως και η Οθωμανική αυτοκρατορία που ακολούθησε, εκείνες τις εποχές οι αυτοκρατορίες είναι γεωργικές, όχι τώρα, έχουνε μαζευτεί όλοι στις πόλεις, οι συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού ήτανε αγρότες, γεωργοί, κτηνοτρόφοι κτλ.,, αυτουνών την οικονομική ισορροπία οι αυτοκράτορες την επεδίωκαν και την προσπαθούσαν, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο, κτυπώντας τις δυνατότητες των περιφερειακών διοικητών να εκμεταλλευτούνε τους παραγωγούς, τώρα όμως καθώς το πράγμα δεν πάει καλά, καθώς το Βυζάντιο συρρικνώνεται, χάνει εδάφη, δεν έχει να φορολογήσει, έχει χάσει τη Μικρά Ασία, έχει χάσει μεγάλα τμήματα της Βαλκανικής, όλα αυτά θα έφερναν εισοδήματα, έτσι; έχει χάσει τα εισοδήματα από τα λιμάνια, υπάρχει ανεργία καθώς η οικονομία αποροφάται από τους δυτικούς, ο μέσος εμπορευόμενος μεταφορέας κτλ., όλα αυτά είναι μια αλυσίδα, καθώς υπάρχουν προβλήματα, η φορολογία αυξάνεται θεαματικά, γιατί έχουν μείνει λίγοι αυτοί που μπορούν να φορολογηθούν, ενώ οι ανάγκες είναι μεγάλες, αρχίζουν να φορολογούνται πολύ οι αγρότες από το κράτος, για να διασωθούν από αυτό, χιλιάδες από αυτούς πηγαίνουν στα μοναστήρια, τα μοναστήρια τα τελευταία 300 χρόνια του Βυζαντίου αποκτούν χιλιάδες μοναχών, βλέπεις μοναστήρια και λες, τι μοναστήρια είναι αυτά, πόσοι μοναχοί ήτανε εδώ μέσα, χιλιάδες χιλιάδες μοναχών, γιατί η θέση των αγροτών συνεχώς επιδεινώνεται και άνθρωποί που δεν έχουν δουλειά, δεν μπορούν να πληρώσουν το φόρο, αλλά και γυναίκες, διαφεύγουν και πάνε και βρίσκουν μια θέση στα μοναστήρια, αλλά τα μοναστήρια δεν πληρώνουν φόρο και όσοι ζούνε μέσα στα μοναστήρια δεν στρατεύονται, επομένως δεν έχει στρατό η αυτοκρατορία και φυσικά ακόμη λιγότεροι άνθρωποί πληρώνουν φόρο, αυτοί που μένουν να πληρώσουν δηλαδή πρέπει να πληρώσουν ακόμη περισσότερα για αυτούς και μετά από αυτό, τι θα συμβεί; έρχεται μαζί και είναι χαρακτηριστικό της παρακμής του Βυζαντίου, καθ' όσο το κράτος δεν έχει πια τρόπο να υποστηρίζει με το στρατό του τις επαρχίες όπως στο παρελθόν, αναγκάζεται να δεχθεί τη δύναμη των δυνατών, διότι οι μεγάλες οικογένειες που πάντα είχανε πρόσβαση σε ολόκληρες περιοχές, τώρα λένε στον αυτοκράτορα, δεν βλέπω να μπορείτε να υπερασπίζεται την περιοχή μου, μπορώ όμως εγώ να έχω ενόπλους για να υποστηρίξω αυτή τη περιοχή, ακούσατε τη πρόταση και αν είσαι αυτοκράτορας που έχεις μείον το ταμείο, λες, εντάξει, ναι εσύ Κατακουζινέ, εσύ Κομνηνέ, μεγάλες οικογένειες, εδώ και αιώνες, Νοταράς, διάφορες οικογένειες, λέω ονόματα που μας είναι γνωστά, στη περιοχή σου απόκτησε ενόπλους, μάλιστα, αυτό τι σημαίνει τώρα; αυτοί οι δυνατοί έχουν δικούς τους στρατούς στη περιφέρεια, ξεχωριστούς από το κράτος και βέβαια, επειδή συντηρούν στρατό για να υπερασπίσουν περιοχές δεν πληρώνουν φόρο διότι εγώ ξοδεύω για την άμυνα άρα δεν πληρώνω φόρο, επομένως ούτε από εκεί φόρους, ναι, δεν είναι μόνο αυτό, ο δυνατός τώρα ελέγχουν απολύτως στη πραγματικότητα με αυτό το τρόπο ελέγχουν απολύτως την ζωή των αγροτών τους, την οποία τώρα το κράτος δεν μπορεί να υπερασπίσει, έχει μικρή πρόσβαση σε αυτές τις περιφέρειες, δεν είναι όπως πριν, επομένως οι αγρότες θα δούνε τη ζωή τους που είναι η καρδιά του Βυζαντίου, θα δούνε τη ζωή τους να είναι σε κάθοδο και τη φορολογική τους επιβάρυνση να είναι πέρα πάσης φαντασίας και για να γίνει το πράγμα χειρότερο επειδή το κράτος δεν έχει χρήματα και έρχεται κάτι άλλο που εφαρμόζει και το ενδιαφέρον είναι ότι αυτά που σας λέω για την παρακμή του Βυζαντίου ισχύουν ακριβώς και για την παρακμή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ακριβώς. Το κράτος επειδή έχει ανάγκη από ζεστό χρήμα, σκέφτεται μια απλή πατέντα, να προπωλεί τους φόρους, δηλαδή περιμένεις, βρε παιδί μου ότι μέσα σε ένα χρόνο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, λέω, εισπράττει 1000, αυτά όμως τα θέλεις τώρα, γιατί το ταμείο σου είναι άδειο, αλλιώς θα τα έχεις μέσα σε ένα χρόνο, αντί αυτού, τι κάνεις; βγάζεις ένα πλειοδοτικό διαγωνισμό και λες, προπωλείται ο φόρος των τελωνείων της Θεσσαλονίκης π.χ., έρχονται επιχειρηματίες, άτομα που είναι κεφαλαιούχοι, λοιπόν αυτός έχει χρήματα και θα γίνει πλειοδοτικός διαγωνισμός, θα αγοράσει κάποιος αυτό το φόρο και τώρα θα εισπράττει αυτός την υπόλοιπη χρονιά, κοιτάξτε να δείτε, είναι ξεκάθαρο και από τις δύο πλευρές ότι αυτός που αγοράζει το φόρο, κάνει μια επιχείρηση, δηλαδή περιμένει να δώσει 1000 και να εισπράξει, ξέρω εγώ, 1100, 1200, να έχει κέρδος, αυτό είναι μέσα στο θεμιτό, υποτίθεται ότι το κράτος θα ελέγχει την διαδικασία για να μην κάνει αυτός, κάποιες υπερβολές ή λεηλατικές κινήσεις κτλ., αλλά με δεδομένο ότι παραλύει σταδιακά όλη η λειτουργεία του κράτους, δεν υπάρχει στην ουσία σοβαρή διαδικασία και επομένως αυτοί οι άνθρωποι βλάπτουν την οικονομική ζωή, όχι όλη, αλλά μπορεί κάποιοι να είναι λεηλάτες και το κάνανε και επομένως έβλαπτε τη ζωή.
Προσέξτε να δείτε τώρα, φανταστείτε ποιος προαγοράζει το φόρο στη τάδε περιοχή σε σχέση με τους γεωργούς του, οι δυνατοί, οι οποίοι ελέγχουν μια ολόκληρη περιοχή, έχουν στρατό δικό τους, δεν πληρώνουν οι ίδιοι φόρο και οι χωρικοί τους πληρώνουν φόρο στο κράτος, αλλά αυτοί προαγοράζουν τους φόρους των χωρικών τους, σωστό; μπορούμε να φανταστούμε πια είναι η εξέλιξη; αυτές οι μεγάλες οικογένειες έχουν γίνει στην ουσία κράτος, έχουν γίνει κράτος, τέλειωσε........τον αυτοκράτορα, ακούνε αυτοκράτορα και γελάνε, μιλάει και αυτός τώρα.....για αιώνες έλεγαν, ο αυτοκράτορας έχει σημασία, έχει σημασία το είπε ο αυτοκράτορας και το μετράγανε, τώρα αδιαφορούν...... Προς τα που πάμε; το Βυζάντιο αν θυμάστε, στους τελευταίους αιώνες έσπασε σε ηγεμονίες, δεν άντεχε το σύστημα πια και δεν ήταν σατανικό σύστημα, ήλθε έτσι το πράγμα...και αλλού ήταν η Πελοπόννησος, αλλού ήταν η Ήπειρος, ηγεμονίες, λογικό, μεγάλες οικογένειες οι οποίες τελικά έλεγξαν διάφορες περιοχές και άλλαξαν και τη διοίκηση, δεν είναι απαραίτητο να είναι κακό, αλλά λέμε ότι χάθηκε η κεντρική, το Βυζάντιο αν είχε δύναμη για 1000 χρόνια ήτανε ότι υπήρχε κεντρική αρχή, σε αντίθεση με τη Δύση και τώρα η Δύση είναι σε φάση που αποκτά κεντρική αρχή και το Βυζάντιο αρχίζει να σπάει σε επί μέρους........μια αναστροφή δηλαδή της πορείας τελείως εντυπωσιακή αν την δεις στο χρόνο και βέβαια τώρα αυτή και πάλι δεν είχαμε φεδουαρχία στο Βυζάντιο δυτικού τύπου, γιατί δεν δημιουργήθηκαν πυραμιδικές καταστάσεις όπως είναι στη δυτική Ευρώπη που υπήρχε πάλι υποτέλεια, τα γνωρίζετε αυτά, στο στο δυτικό φεουδαρχικό σύστημα αλλεπάλληλη υποτέλεια όλων των Φεδουαρχών, υπήρχε η περίφημη πυραμίδα η φεουδαρχική, στο Βυζάντιο δεν δημιουργήθηκε ποτέ φεουδαρχική πυραμίδα, αλλά οι μεγάλες οικογένειες δημιούργησαν ανεξάρτητες καταστάσεις και τα έλεγχαν αυτοί, η θέση των γεωργών επιδεινώθηκε και φυσικά επιδεινώνεται η θέση της κεντρικής κυβέρνησης η οποία δεν έχει χρήματα και το μόνο που της μένει είναι να εφευρίσκει και άλλους φόρους από τους λίγους, για να τους πάρει από τους λίγους ανθρώπους οι οποίοι εξακολουθούσαν να μπορούν να πληρώνουν αυτούς τους φόρους.
Έτσι μέσα στο 1100, δηλαδή στο 12ο αιώνα, η κατάσταση στο Βυζάντιο επιδεινώνεται, ακόμη κρατάει, ξέρετε το λίπος καίγεται αργά και το Βυζάντιο ήτανε πολύ μεγάλο για καταρρεύσει απότομα, αν παρατηρήσατε, του πήρε 400 χρόνια ο επιθανάτιος ρόγχος, από το 1025 έως το 1453, δηλαδή είναι στην εντατική 400 χρόνια, μακρά η κατάρρευση ακριβώς γιατί είχε δυνάμεις ακόμα.
Τώρα όμως εκείνο που θα φέρει το μεγάλο κτύπημα είναι η 4η σταυροφορία, ετοιμάζεται μέσα σε αυτόν τον αιώνα που λέμε........τώρα το 12ο αιώνα ετοιμάζεται η 4η σταυροφορία η οποία και θα έχει δεινές εξελίξεις, δηλαδή θα δώσει το τελικό κτύπημα στο οικοδόμημα, αν δηλαδή το Βυζάντιο είχε την παραμικρή ελπίδα να ανακάμψει, αυτή τελείωσε με όσα συνέβησαν το 1204.......τι συνέβη το 1204; επειδή και αυτή τη κατάληψη της Κωνσταντινούπολης υπάρχουν πολύ βαριές μνήμες και είναι η κατάληψη και η λεηλασία που ακολούθησε της Κωνσταντινουπόλεως ακόμη ένα επιβαρυντικό στοιχείο για τα αισθήματα των Ελλήνων και των βυζαντινών απέναντι στους δυτικούς, αν τα δείτε όλα τα κεράσια, το ένα μετά το άλλο, λάθος σχίσμα το 1054, τα προνόμια του 1082, η πρώτη σταυροφορία που και αυτή εδημιούργησε κάποια αισθήματα και βέβαια η συνεχιζόμενη συρροή των ξένων, δυτικών εμπόρων οι οποίοι συνεχίζουν να δρουν με αυτά τα ειδικά προνόμια, ενώ ο μέσος βυζαντινός φτύνει αίμα και τελικά παρατάει κάθε επιχείρηση του που έχει.........επομένως και στο 12ο αιώνα το πράγμα συνεχίζεται και τα αισθήματα είναι βαριά, εκεί στο τέλος του 12ου αιώνα, οι Πάπες αποφασίζουν νέα σταυροφορία, αρχίζουν οι προετοιμασίες και το 1204 πια μια μεγάλη στρατιά ξεκινάει πάλι για τους Αγίους Τόπους, τώρα πια οι σταυροφόροι δεν πάνε πεζοί, παρά τους μεταφέρουν οι Βενετοί οι οποίοι είναι δεξί χέρι στους πάντες για αυτή την ιστορία επ' αμοιβή, είναι πολύ ακριβό πράγμα η ναυτιλία, έχει τεράστια έξοδα, τα πλοία είναι ακριβά, η συντήρηση των πλοίων είναι ακριβή, τα καλαφατίσματα, τα σχοινιά, τα πανιά όλα αυτά είναι πολύ ακριβά πράγματα και η μεταφορά, άρα και αυτοί πληρώνανε οι Βενετοί, πληρώνονταν για αυτή τη μεταφορά και βέβαια να έρχονται ξανά οι ιππότες, δεν ήταν λαϊκό πανηγύρι η 4η, ήτανε ένοπλοί, στρατάρχες, βασιλείς κτλ., και μαζεύονται στη περιοχή της Ιταλίας, οι περισσότεροι από το Μπάρι της Ιταλίας με τα πλοία τους περάσανε απέναντι και εκεί φτάνει ο απεσταλμένος ενός διεκδικητή του θρόνου της Κωνσταντινουπόλεως, ονομάζεται ο διεκδικητής Αλέξιος, είναι ο μετέπειτα Αλέξιος ο 5ος.......και η δυναστεία, το 1204 το Βυζάντιο είναι η διαβόητη δυναστεία των Αγγέλων, μια εξαιρετικά κακή δυναστεία, λοιπόν ο Αλέξιος ο 4ος βασιλεύει στη Κωνσταντινούπολη, αλλά συγγενής του ο Αλέξιος θέλει να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη και βρήκε μια ωραία ιδέα, βρε παιδί μου! θα πάω να βρω τους σταυροφόρους και θα τους πω, ελάτε να ανατρέψετε τον αυτοκράτορα, να κάνετε εμένα αυτοκράτορα, απλά πράγματα, πάει και το λέει στους σταυροφόρους αυτό, πηγαίνει αντιπροσωπία, αμέσως οι Βενετοί, οι Βενετοί είχαν το αυτί του Σκρούντερ, ότι άκουγαν αμέσως το μεταφράζανε σε χρήμα, έρχεται λοιπόν αυτός και του λέει, μάλιστα, τι είπατε ότι θέλετε, να αλλάξετε πορεία να έλθετε στη Κωνσταντινούπολη, γιατί αυτός που κυβερνάει είναι αυτό και εκείνο, ξέρετε...εγώ είμαι ο καλός, οι Βενετοί φυσικά, ακούνε αυτά, και πόσα δίνεις; και αυτός είπε ένα απίθανο ποσόν, ακούνε αυτά οι σταυροφόροι σου λένε θαύμα, δε το είπανε, ξέρεις...αλλά μόλις ακούσανε το ποσό, σου λέει αυτό είναι αριστούργημα, θα βγάλουμε πέρα τη σταυροφορία δωρεάν έτσι όπως πάει με δαύτους, τι συμβεί στο 1200; η ψαλίδα, μειωνόντανε, μειωνόντανε και η Δύση είχε αρχίσει να κοιτάει το Βυζάντιο όπως παλιά κοίταζε το Βυζάντιο, ακόμη το Βυζάντιο υπερέχει, η μεγάλη αλλαγή θα γίνει μετά τον 15ο αιώνα, δηλαδή μετά το 1400 χάθηκε πια το κλίμα, αλλά το 1200 ακόμη το Βυζάντιο, αλλά έχουν πια καταλάβει όλοι ότι δεν πάει καλά το καράβι, αλλά ακόμα η φήμη του δίνει κάποιο κύρος στο Βυζάντιο, με τους Αγγέλους κλείνει η παρένθεση, τα συζητάνε μεταξύ τους οι αρχηγοί της εκστρατείας και λένε, κύριοι άμα πάμε εκεί, αφήστε που θα ανατρέψουμε το πρόγραμμα μας, ξέρετε όποτε κάνει κανείς μια πράξη, έχει πάντα μια ηθική δικαιολογία, έχετε δει κανένα μας να κάνει μια ανήθική πράξη και να μην έχει έτοιμη μια δικαιολογία, δεν υπάρχει περίπτωση, οπότε και αυτή σου λένε, κάνουμε θεάρεστο έργο και το ζυγίσανε έτσι, το ζυγίσανε αλλιώς και λένε, εντάξει ερχόμαστε.......και νάτοι στη Κωνσταντινούπολη.....βγαίνουν από τα πλοία, μπαίνουνε, ήτανε καλεσμένοι από τον Αλέξιο, ο οποίος τους καθοδηγεί, καταλαμβάνουν τα κτήρια, χωρίς μάχες, δεν έγιναν μάχες, αισθάνθηκαν ότι δεν είναι πόλεμος, μπαίνουν μέσα στη πόλη και την καταλαμβάνουν, ξέρετε πως διαλύεις μια κυβέρνηση, ας πούμε, να καταλάβεις σημαντικά δημόσια κτίρια, παραλύει η διοίκηση, οπότε απομακρύνεται ο αυτοκράτορας και γίνεται η στέψη του Αλεξίου του 5ου, το παληκάρι, το αστέρι της ανατολής! ο πατριώτης και γίνεται αυτοκράτορας ο Αλέξιος ο 5ος, περιμένουν λίγες μέρες οι Βενετοί και οι άλλοι σταυροφόροι οι οποίοι περιμένουν και λένε τι γίνεται αργεί αυτός ο τύπος....δεν μας καλεί για τα χρήματα, τι γίνεται; περιμένουν λίγο και μετά ζητούν ακρόαση, υψηλότατε, ο θεός σας βοήθησε, ευχόμαστε ότι το καλύτερο για εσάς, το κάνατε για το καλό σε αυτή την ιστορία, παρακαλούμε πολύ γνωρίζετε την συμφωνία μας, επειγόμαστε πολύ να κινηθούμε προς τους Αγίους τόπους, θα θέλαμε το ποσό το οποίο έχει συμφωνηθεί για να φύγουμε, ο Αλέξιος όμως ο 5ος μόλις πήρε την εξουσία, άνοιξε το ταμείο και βρήκε 3 κατσαρίδες και 5 μυρμήγκια, όχι το ποσό που είχε υποσχεθεί, αρχίζει τις υπεκφυγές, ελάτε αύριο, μεθαύριο, θα πάω μια περιοδεία, η μάνα μου έχει κοιλόπονο, ξέρετε....τώρα οι άλλοι δεν ήταν και βλάκες, καταλαβαίνανε ότι αυτός κάπου το πάει, μάλλον δεν έχει λεφτά ή επειδή υπήρχε και προκατάληψη, ότι αυτοί οι ανατολικοί είναι κλέφτες, ψεύτες, αναξιόπιστοι, αυτό είναι περασμένο στο DNA, αυτός ο τύπος μας ξεγέλασε, ξανά τον ενοχλούν, ξανά τον ενοχλούν....και του δίνουν τελεσίγραφο ή θα έχετε έτοιμο το ποσό που μας υποσχεθήκατε τη τάδε μέρα ή θα το πάρουμε μόνοι μας.....φυσικά δεν είχε το ποσόν και αυτοί οι ένοπλοι, φοβεροί στρατιώτες μπήκαν στη Κωνσταντινούπολη και θεώρησαν ότι η πόλη τους ανήκει.....μπήκανε στα μοναστήρια στις εκκλησίες, σε πλούσια σπίτια, λεηλάτησαν το παν, γέμισε η δυτική Ευρώπη, είναι η μεγαλύτερη λεηλασία πόλεως σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό μεσαίωνα και προσέξτε να δείτε, όταν λεηλατείται η Κωνσταντινούπολη το 1204 είναι η βασιλεύουσα.....δηλαδή μια πλούσια πόλη, τεράστια πόλη, μπροστά στη λεηλασία του 1453 οι καημένοι οι Οθωμανοί δεν είχαν να λεηλατήσουν σπουδαία πράγματα σε σύγκριση με το 1204, δεν έμεινε τίποτα όρθιο, γέμισε η δυτική Ευρώπη τιμαλφή, έργα τέχνης.....μέχρι και τα άλογα του ιπποδρόμου τα φορτώσανε στα πλοία, είναι έξω από τον Άγιο Μάρκο, μπαίνεις στον Άγιο Μάρκο γεμάτο βυζαντινά, στις μεγάλες εκκλησίες της Βενετίας, ως το Αάχεν εφτάσαν οι βυζαντινές εικόνες, παντού τα χρυσάφια, τα τιμαλφή κτλ., και βέβαια και τώρα ο μεγαλοφυής Αλέξιος ο 5ος ο οποίος δημιούργησε αυτή την ιστορία, τι θα πάθει; θα είναι αυτοκράτορας για ένα ελάχιστο διάστημα, γιατί τώρα οι σταυροφόροι παίρνουν την Κωνσταντινούπολη, πάει, τέλειωσε, την ελέγχουν οι ίδιοι, την διοικούν οι ίδιοι και όχι μόνο παίρνουν τη Κωνσταντινούπολη, αλλά εκδιώκουν και τον πατριάρχη ο οποίος καταφεύγει στη Νίκαια, γιατί έμεινε μια ζώνη στη Μικρά Ασία, εδώ, αυτή η ζώνη παρέμεινε βυζαντινή και αυτή δεν την κατέλαβαν οι σταυροφόροι, κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και σταδιακά κατέλαβαν μια ζώνη εδώ αλλά όχι ολόκληρη και τι άλλο κατέλαβαν; τι τους ενδιέφερε των σταυροφόρων; ξέρετε μέχρι σήμερα εμείς έχουμε ένα πολύ αρνητικό πνεύμα για το 1204, στη δυτική Ευρώπη δεν έχουν καθόλου, δηλαδή αυτό που μαθαίνουν είναι ότι αυτοί οι πονηροί τύποι ξεγελάσανε, ξέρετε, όταν ήλθε, θυμάστε όταν πριν 20 χρόνια ήταν αρχιεπίσκοπος ο Χριστόδουλος και επρόκειτο να έλθει εδώ ο Πάπας, αν θυμάστε γίνονταν σκηνές απείρου κάλλους και έγινε ολόκληρη ιστορία και μέσα σε αυτή την ιστορία ήτανε η απαίτηση να ζητήσει συγνώμη ο Πάπας για τα τεκταινόμενα του όσα συνέβησαν το 1204, τώρα ο Πάπας είναι μεγάλος παίχτης, αν θυμάστε το κείμενο ήτανε μαγικό κείμενο....βεβαίως εις καιρούς χαλεπούς δημιούργησαν αβύσσους μεταξύ ημών και υμών, καταλάβατε τη διατύπωση, καταλάβατε τη σύσταση, υπάρχει ένθεν και ένθεν τέτοιο.......φυσικά η λεηλασία ήτανε πάνω από κάθε περιγραφή και το πόσο επωφελήθηκαν οι δυτικοί από όλη αυτή την ιστορία, διότι δεν αρκέστηκαν στα λάφυρα, παίρνουμε τα μέρη που μας χρειάζονται και τι πήραν, όλα τα φιλέτα έγιναν δυτικά, όλη η Αττική, όλα τα παράλια τα δυτικά τα ανατολικά, τα Επτάνησα, όλα τα πήραν, η Πελοπόννησος, η Εύβοια, η Κρήτη, η Κύπρος, όλα τα νησιά, όλα τα παράλια, γιατί το εμπόριο τους ήταν αυτό, αυτός ήτανε ο δρόμος τους και έκτοτε σε αυτά τα μέρη αρχίζει η φραγκοκρατία, η λατινοκρατία, η βενετοκρατία, η Ενετοκρατία, όλα αυτά, η γενοβέζικη κυριαρχία........γιατί δόθηκε η δυνατότητα σε αυτούς τους ανθρώπους να τα πραγματοποιήσουν, αν ήταν αλλιώς μπορεί να μη το πραγματοποιούσαν, για αυτό σας είπα, την πρώτη φορά που κατακτήθηκε στην ουσία η Κωνσταντινούπολη είναι το 1453, διότι το 1204 είχαν μπει μέσα και την πήραν εκ των έσω, όχι ότι δεν έγιναν και συγκρούσεις εδώ και εκεί, αλλά δεν υπήρξε καμμιά συντεταγμένη άμυνα, γιατί ο άλλος είχε μπει καλεσμένος, είναι σαν να του έχεις ανοίξει να έλθει κάποιος να του ανοίξεις τη βουλή, τα υπουργεία οικονομικών, συντονισμού, άμα κάποιος καταλάβει τη διοίκηση, τελείωσε και έτσι το 1204 έχει έλθει μια δεινή περίοδος, είναι μια περίοδος μεγάλης ταπείνωσης του Βυζαντίου, χάνει τα καλύτερα εδάφη, όσα είχαν απομείνει από την επέκταση των Βουλγάρων, των Σέρβων, των Τούρκων, τώρα μπαίνουν στα χέρια των δυτικών........έτσι για περίπου 60 χρόνια, η Κωνσταντινούπολη και όλες οι περιοχές που έχουν ελεγχθεί θα μείνουν στα χέρια των δυτικών, ενώ η Νίκαια στη περιοχή της Νίκαιας έχει παραμείνει μια ελεύθερη ζώνη του Βυζαντίου και αυτή είναι η αυτοκρατορία της Νικαίας, ενώ δηλαδή η Κωνσταντινούπολη είναι καταλυμένη, η περιοχή της Νικαίας έχει δικιά της βυζαντινή υπόσταση και την διοικούν οικογένειες μεγάλες, ανάμεσα τους είναι και οι Παλαιολόγοι, οι Κομνηνοί, είναι μεγάλες οικογένειες, το ενδιαφέρον είναι ότι η αυτοκρατορία της Νικαίας αυτά τα 60 χρόνια που παίρνει τη σκυτάλη από το Βυζάντιο στην ουσία και ετοιμάζει την ανακατάληψη του Βυζαντίου, διότι θα ανακαταληφθεί η Κωνσταντινούπολη το 1262, σχεδόν 60 χρόνια μετά, συμβαίνει το εξής ενδιαφέρον, αυτή η ζώνη της αυτοκρατορίας της Νικαίας αισθάνεται την ανάγκη να ακουμπήσει σε ένα παρελθόν, το Βυζάντιο μπροστά του καταρρέει, είναι πια φανερό το 1204 η παρακμή του Βυζαντίου, θέλω να πω, τα προηγούμενα 100 έλεγες, δεν είναι αυτό, φταίει το άλλο, όχι.......ξέρετε όταν έχουμε την παρακμή μας, βρίσκουμε πάντα μια δικαιολογία, όχι δεν γέρασα, είναι γιατί δεν κοιμήθηκα καλά χθες, βρίσκεις μια δικαιολογία, μετά από 10 χρόνια λες, γέρασα δεν υπάρχει δικαιολογία.......ο λαός που να φανεί καλά έτσι βρίσκει και φέρνει, έτσι και αυτά τα χρόνια της παρακμής του Βυζαντίου επειδή ακόμα κρατούσε δυνάμεις έλεγε δεν φταίει αυτό, φταίει το άλλο......τώρα τέλειωσε το πανηγύρι, φάνηκε η απέραντη αδυναμία, η κατρακύλα του Βυζαντίου είναι πολύ μεγάλη, αυτή είναι η ουσία, ταπείνωση αυτό που συνέβη, τα καλύτερα εδάφη πια είναι; τι έχει μείνει όρθιο και αυτή οι άνθρωποι στη περιοχή της Νίκαιας αισθάνονται την ανάγκη να ακουμπήσουν κάπου, πρώτα πρώτα στη τιμή του Βυζαντίου που υπήρχε, αλλά κυρίως στην αρχαία Ελλάδα και αισθάνονται Έλληνες, το λέω αυτό γιατί η λέξη Έλληνας είχε την ιστορία της, ότι είμαστε Έλληνες, οι Ίωνες οι Αιολείς όπως το λέγανε, έγιναν διάφορα, αλλά ο κύριος όρος ήταν Έλληνας και στην αρχαιότητα υπήρχε η λέξη Ελλάδα, δεν υπήρχε χώρα Ελλάδα όπως ξέρετε στην αρχαιότητα, δεν υπήρξε ποτέ χώρα που να λέγεται Ελλάδα, υπήρχαν πόλεις-κράτη, δεν υπήρχε Ελλάδα, αλλά ο όρος χρησιμοποιούνταν ευρύτατα για να πει τι, ότι είναι Έλληνες, όπου είναι Έλληνες, η μεγαλύτερη Ελλάδα ήτανε η νότια Ιταλία και η Σικελία, γιατί εκεί ήταν γεμάτη, ήθελαν να πάω στο Μπάρι......και θα πάω στο Μπάρι, άνοιξα γιατί κάτι ήθελα και δε το ήξερα, Μπάριον, παρένθεση ελληνική αποικία, όλο ελληνικές αποικίες είναι αυτά, Νάπολι, τι Νάπολι; Νεάπολη, Καλάβρια, όλες αυτές ελληνικές λέξεις, εδώ πέρα είναι η μεγάλη Ελλάδα και οι Έλληνες ήτανε στα παράλια της Ισπανίας και η βόρια Αφρική και όλη η Μαύρη Θάλασσα, όπου είναι Έλληνες δεν υπήρχε καμιά χώρα που να λέγεται Ελλάδα, η πρώτη χώρα που να λέγεται Ελλάδα και να είναι χώρα, δημιουργήθηκε το 1830, δηλαδή μια χώρα με σύνορα αναγνωρισμένα, αλλιώς ο όρος Ελλάδα ήταν γενικός όρος δεν είχε ακριβώς σύνορα, έρχεται ο χριστιανισμός ο οποίος ταυτίζει τη λέξη Έλληνας με τον ειδωλολάτρη με τον οπαδό του 12θέου και αρχίζει ένα πογκρόμ εναντίον της λέξης Έλληνας, σταδιακά δεν χρησιμοποιείται η λέξη Έλληνας διότι άμα σε έλεγε ο άλλος Έλληνας είναι σαν να σου έλεγε βρισιά, είσαι άθεος ας πούμε, είσαι παγανιστής, βέβαια λόγιοι χρησιμοποιούσαν τη λέξη Έλληνας, αλλά η εκκλησία δε το χρησιμοποιούσε παρά μόνο σαν ύβρι και ο μέσος κάτοικος αυτών των περιοχών δεν ήθελε να τον λένε Έλληνα, χρησιμοποιούσαν πλέον το Ρωμαίος, το Ρωμιός δηλαδή για να πει τον εαυτό του, κάπως έπρεπε να τον πει, βέβαια ελληνικά συνέχισε να μιλάει, ρωμέϊκα δηλαδή, ενώ δεν είναι ρωμέϊκα σαν τα λατινικά, είναι ελληνικά, καταλαβαίνετε αυτό το παιχνίδι, γιατί το λέω αυτό, γιατί η λέξη Έλληνες ήτανε σπάνια, την βρίσκεις σε λογίους να υπάρχει μες στο χρόνο .....την εποχή της αυτοκρατορίας της Νικαίας η λέξη Έλληνες πρώτο τραπέζι πίστα, οι λόγιοι της Νικαίας λένε, τι λέτε, μιλάμε για τους Έλληνες, είμαστε απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων, θυμούνται τους φιλοσόφους, θυμούνται....άρα εδώ τι έχουμε; αυτό είναι καλό, όπως και το αντίστροφο, η συρρίκνωση της αυτοκρατορίας, οι αυτοκρατορίες είναι μεγάλα πράγματα, είναι μωσαϊκά, έχουν πολλούς λαούς μέσα, πολλές θρησκείες, πολλές γλώσσες, αυτό είναι οι αυτοκρατορίες, το Βυζάντιο έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, συρρικνώνεται, συρρικνώνεται......στο πολύ κεντρικό του πυρήνα, είναι συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί, άρα αισθάνεται πιο κοντά σε αυτή τη διαδικασία της συνειδητοποιήσεις ότι είμαι Έλληνας, αυτή η αυτοκρατορία της Νίκαιας θα ανακαταλάβει την Κωνσταντινούπολη, προσέξτε την Κωνσταντινούπολη αλλά όχι τη Κρήτη, όχι τη Κύπρο, όχι τα νησιά του Αιγαίου, όχι τη Πελοπόννησο, στη Πελοπόννησο μένουν κάποιες περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο βυζαντινών, της οικογένειας Παλαιολόγων......η οικογένεια Παλαιολόγων θα πάρει τώρα τη σκυτάλη......με τη ανά κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως να ανεβαίνει στο θρόνο η τελευταία δυναστεία του Βυζαντίου, οι Παλαιολόγοι, οι οποίοι συνδέονται με τη Πελοπόννησο και με τη Νίκαια, δηλαδή η οικογένεια τους, το επώνυμο των Παλαιολόγων ήτανε Δραγάτση, Δραγάτση-Παλαιολόγοι, ήτανε μια, πως λέμε Τοσίτσας βρε παιδί μου, ήτανε η συνένωση δύο μεγάλων οικογενειών που είχανε δεσμούς σε διαφορετικά, είναι από αυτούς που λέμε δυνατοί, η τελευταία λοιπόν δυναστεία Παλαιολόγοι θα χειριστούν το τέλος της αυτοκρατορίας..........είναι οι αυτοκράτορες οι οποίοι θα διαχειριστούν το κώμα.......έχουμε πια ξεπεράσει τη παρακμή, μπαίνουμε στο κώμα της αυτοκρατορίας, γιατί πια το Βυζάντιο δεν έχει δυνάμεις, τα καλλίτερα τμήματα του παραμένουν υπό των έλεγχο των δυτικών, οι Σέρβοι έχουν ενδυναμωθεί πέρα πάσης φαντασίας, σε λίγο θα καταλάβουν τεράστια τμήματα της Βαλκανικής, οι Βούλγαροι είναι δυνατοί, στην Ανατολία όμως έχει συμβεί κάτι που αν δε το αξιολογούσες, έλεγες εντάξει...........τι έχει συμβεί; στη περίοδο που η Κωνσταντινούπολη έχει καταληφθεί από τους δυτικούς, ορδές του Τσιγκινς Χαν των απογόνων του Τσιγκινς Χαν, κτυπούν την Ανατολία δηλαδή την ανατολική Μικρά Ασία, μπαίνουν μέσα στη Μικρά Ασία και ρημάζουν τους Σελτζούκους που ήτανε μεγάλοι πολεμιστές, οι Σελτζούκοι δίνουν μάχες υπέρ πάντων, αλλά ηττώνται και το Σελτζουκικό κράτος γύρω στο 1250-1260 διαλύεται, θα έλεγε κανείς ευκαιρία ανακατάληψης, λογικό, αλλά το Βυζάντιο είναι καταλυμένο από τους δυτικούς, η ζώνη της Νικαίας δεν είναι καμμιά δυνατή περιοχή για να κάνει μια τέτοια αντεπίθεση και στο μεταξύ από τη διάλυση του κράτους των Σελτζούκων προέκυψε το εξής, εκατοντάδες πολέμαρχοι και στελέχη του στρατού και της διοίκησης των Σελτζούκων μείνανε άνεργοι, χωρίς στέγη, χωρίς διοικητική κάλυψη κτλ., ο καθένας σκέφτηκε ότι θα ήταν καλό να γίνει ηγεμόνας σε μια περιοχή, πήρε μια περιοχή και έκανε μια ηγεμονία, γέμισε η Μικρά Ασία με μικρά τουρκικά κρατίδια και ηγεμονίες, ανάμεσα σε αυτούς ήτανε και ένας Οσμάν........ανήκε σε αυτές τις ομάδες που είχαν υπηρετήσει το Σελτζουκικό κράτος, αυτός δημιουργεί μια μικρή βάση σε μια περιοχή ανατολικότερα από τη Νίκαια, μεταξύ Νίκαιας και Άγκυρας στη Μικρά Ασία και αρχίζει, τι κάνανε όλοι αυτοί, κάνανε επιδρομές, ο ένας στον άλλον ή σε άλλα σημεία για να στήσουν τους πυρήνες τους, αυτουνού η δράση αποδείχτηκε αποτελεσματική και λεηλατούσε καλά, το μάθανε όλοι αυτοί εκεί πέρα, ήτανε ένοπλοι άντρες κτλ., η αμοιβή των στρατιωτών σε όλο το κόσμο ήταν η λεηλασία, δεν ήταν θέμα, οπότε μαθαίνουν ότι είναι επιτυχημένος αυτός, ξέρετε πως μαθαίνεται αυτό και αρχίζουν και συρρέουν και άλλοι ένοπλοι σε αυτό το πυρήνα και σταδιακά αποκτά υπόσταση αυτή η ιστορία, πότε λέμε ότι διαμορφώνεται κάτι σαν κρατίδιο; από αυτή την ιστορία, γύρω στο 1280.....ότι έχει δημιουργηθεί δηλαδή ο πρώτος πυρήνας του μετέπειτα Οθωμανικού κράτους, συνήθως θα δείτε δύο χρονολογίες, είναι το 1280 ή το 1300, τώρα είναι οργανωμένο το κρατίδιο αυτό, λοιπόν αυτός ο Οσμάν ή Οθωμάν, όπως καταλαβαίνετε έδωσε το όνομα του στο κράτος που θα δημιουργηθεί και για αυτό λέγεται Οσμανικό ή Οθωμανικό κράτος και το εντυπωσιακό από αυτή την ιστορία είναι ότι αυτό το μικρό κράτος που δεν του έδινες σημασία, γιατί έλεγες, εντάξει αστεία πράγματα....αυτό θα γίνει θεριό, αυτή τη στιγμή είναι σκουληκάκι....σε λίγο θα γίνει ανακόντα θα φτάσει μέχρι τη Βιέννη, έτοιμο να πάρει και το Παρίσι....αυτή τη στιγμή δε τον ξέρει η μάνα του, σιγά σιγά τον μαθαίνει η μάνα του, η θεία του και όλοι οι συγγενείς και πάει έτσι το πράγμα, αυτός ο Οσμάν ή Οθωμάν αποδείχτηκε ικανός ηγέτης και συγκρατούσε τους πολεμιστές με το μέρος του και άρχισε να εισρέει ας πούμε στο δικό του χώρο και μη πολεμιστές, δηλαδή καθημερινοί άνθρωποι, πρέπει να σας πω, σε όλη τη περίοδο των Σελτζούκων και σε όλους τους αιώνες των Οθωμανών, εξακολουθούν να έρχονται νομάδες Τουρκομάνοι από τη στέπα και να εγκαθίστανται, άρα καθώς έρχονται και κάποιοι ακόμη μπαίνουν και εγκαθίστανται, για αυτό υπάρχει συζήτηση για τους προβατάδες, τους ασπροπροβατάδες, να πούμε κάτι, ας πούμε ότι αυτό το κράτος γεννιέται το 1280 ή το 1300 ότι θέλετε, το 1300 έχει θέμα δηλαδή, αυτό το κράτος θα διοικήσει ένα μεγάλο τμήμα της ανατολικής Μεσογείου και μέχρι το κέντρο της Ευρώπης, για 600τόσα χρόνια, αλλά το εντυπωσιακό είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια υπήρχε μια δυναστεία, αυτό είναι καταπληκτικό, αυτό το Οθωμανικό κράτος δεν άλλαξε δυναστεία καμμιά, ο τελευταίος αυτοκράτορας το 1923 ήτανε τριανταπεντακοσέγγονο του Οσμάν...... αυτό είναι εντυπωσιακό, συνήθως στις αυτοκρατορίες έχεις δυναστείες, στο Βυζάντιο άλλαζαν οι δυναστείες η μια μετά την άλλη, αυτή δεν άλλαξε, είναι από τα σπάνια φαινόμενα στη γη αυτή η ιστορία, να είναι μια δυναστεία για 600τόσα χρόνια........άρα αρχίζει αυτή η ιστορία της Οθωμανικής περιόδου γιατί αυτή μας ενδιαφέρει, με ένα σκορ, με κάτι εντυπωσιακό και στα επόμενα μας μαθήματα θα δούμε με ποιους τρόπους αυτή η δυναστεία κατάφερε να δυναμώσει η ίδια, να σταθεροποιηθεί, να αποτρέψει κάθε άλλη δύναμη που θα μπορούσε να της πάρει την αρχή, να δημιουργήσει μια αυτοκρατορία που ξεκινάει από τη Βιέννη και τελειώνει στη Περσία ............
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου